‘Toeslagenkind’ Milton Moreira Moreno las gister tijdens een hoorzitting van de parlementaire enquête naar het toeslagenschandaal een gedicht voor. Het gedicht wordt op sociale media veelvuldig gedeeld.
‘Ik heb geen jeugd gehad’, zei Moreno tegen de Kamercommissie. Toen hij twaalf was, ontdekte Moreno dat zijn alleenstaande moeder een grote schuld bij de Belastingdienst had. Bij toeval vond hij een brief waarin stond dat zij een bedrag van meer dan honderdduizend euro moest terugbetalen aan ten onrechte ontvangen toeslagen, vermeerderd met boetes.
Wat volgde was een jarenlange, moeizame strijd tegen armoede. Vanaf zijn veertiende had hij een bijbaan in de supermarkt, waar hij na school werkte tot sluitingstijd. De verdiensten gaf hij aan zijn moeder. Toch viel er een dwangbevel op de mat. ‘Er kwamen twee mannen aan de deur. Ze liepen brutaal door het huis, ze keken naar de tv, de Playstation, de meubels. Ze maakten sommetjes,’ zegt Moreno.
Over wat de ‘toeslagenaffaire’ voor hem als kind heeft betekend, schreef hij het gedicht ‘Bewustwording is vernietigd’.
Bewustwording is vernietigd.
Het is niet oké om als fraudeur bestempeld te worden.
Het is niet oké om in armoede te leven.
Het is niet oké om geen geld te hebben.
Het is niet oké om geen verjaardagen, Suikerfeest en vele andere heilige feestdagen te vieren.
Het is niet oké om geen geboorte mee te maken of geen afscheid van je dierbare te mogen nemen. Het is niet oké als een vreemde in je huis komt, prijzen op je bezittingen zet. Het is niet oké om naar school te lopen.
Het is niet oké als je uit de auto van je moeder wordt gezet en je daarna naar huis mag lopen.
Het is niet oké dat je moeder werkt en blijft werken zonder vooruitzicht.
Het is niet oké om zwijggeld te krijgen.
Het is niet oké dat de slager zijn eigen vlees keurt.
Het is niet oké dat mensen met een bepaalde functie niet veroordeeld worden voor hun misdaden.
Het is niet oké dat wij moeten bewijzen dat wij slachtoffers zijn.
Het is niet oké om alles maar te accepteren.
Het is niet oké om stil te blijven.
Het is niet oké. Het zal nooit oké zijn om gediscrimineerd te worden of racistisch veroordeeld te worden door de staat die ons hoort te beschermen.
Het is niet oké dat ze zwijggeld geven om voor hun gemoed rust te kopen.
Het is pas oké als er aan mij wordt gevraagd hoe ik me voel. Het is pas oké als we een fijne plek te hebben om elkaar te ontmoeten, in mijn eigen woonplaats, of de plaats waar het allemaal is begonnen.
Het is oké om mij safe te voelen samen met de medemens. Het is oké om alles maar te accepteren.
Het is niet oké om stil te blijven.
Ik heb ook een stem, wij allemaal. Het is pas oké als ik zelf mag beslissen over mijn leven. Oké?
Vandaag is het Eid Al-Mawlid an-Nabi, de geboortedag van de profeet Mohammed. Deze feestdag wordt door moslims over de hele wereld gevierd.
De festiviteiten tijdens deze feestdag verschillen van land tot land en van regio tot regio, variërend van het koken van lekker eten tot het aansteken van kaarsen en het dragen van speciale kleding. Gelovigen gaan in de avond naar de moskee. Daar wordt dan gesproken over het leven van de profeet. Eid Al-Mawlid an-Nabi is ook een populaire dag om een besnijdenis uit te voeren.
De profeet Mohammed werd in het jaar 570 van de westerse jaartelling geboren in het Arabische handelscentrum Mekka. Veertig jaar later kreeg hij, zo leert de islam, zijn eerste openbaring van de engel Gabriël in een grot nabij Mekka, tijdens de Waardevolle Nacht (Lailat-ul-Qadr), de heiligste nacht tijdens de heilige islamitische feest- en vastenmaand Ramadan.
Mohammed is volgens het islamitische geloof de belangrijkste profeet van God, maar ook de laatste profeet. Vele profeten, waaronder Mozes, Ibrahim (Abraham, volgens christenen en joden) en Isa (Jezus) gingen hem voor.
Eid Al-Mawlid an-Nabi is een traditie die pas in de dertiende eeuw is ontstaan. Het is een feestdag en een vrije dag in de meeste islamitische landen. In de streng-orthodoxe landen Saoedi-Arabië en Qatar is dat echter niet het geval. Daar wordt Eid Al-Mawlid an-Nabi als een ongeoorloofde religieuze vernieuwing (bid’ah) beschouwd.
Eid Al-Mawlid an-Nabi wordt elk jaar gevierd op 12 12 rabi’ al-awwal, de derde maand van het islamitische maanjaar.
De regering wil dat er in 2025 een Nederlandse imamopleiding start. Die wens leeft al vier decennia, maar het lukte nooit. Telkens weer bleek een eigen opleiding niet levensvatbaar. Lukt het nu wel? Dat moet allemaal nog blijken, stelt islamonderzoeker Roemer van Oordt. Maar hij is voorzichtig optimistisch.
Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) stuurde afgelopen maandag een brief aan de Tweede Kamer waarin ze bekend maakt een nieuwe poging te wagen om tot een imamopleiding te komen. De overheid heeft diverse partners: het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO), de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de IPABO. De geplande startdatum van deze imamopleiding is september 2025.
Het hoofddoel is volgens de minister om ervoor te zorgen dat de opleiding aantrekkelijk is voor potentiële studenten, brede steun geniet binnen geloofsgemeenschappen en afgestudeerden goede kansen biedt op de arbeidsmarkt als imams. Het plan staat nu nog in de kinderschoenen. De komende twee jaar moet de overheid in samenwerking met anderen komen tot een inhoudelijke invulling, zodat de opleiding voldoet aan de eisen voor financiering en accreditatie die de overheid stelt.
‘Sceptisch’
‘Moslimgemeenschappen in Nederland zijn momenteel afhankelijk van imams uit het buitenland die vaak de Nederlandse taal niet spreken en onbekend zijn met de pluriforme context van de Nederlandse samenleving’, schrijft Van Gennip in haar brief. ‘Hierdoor is er onvoldoende aansluiting bij onze normen en waarden maar ook bij de behoeften en leefwereld van Nederlandse moslims.’
Maar is het nieuwe initiatief van Sociale Zaken de oplossing voor dit probleem, dat al decennia speelt en ook door moslims wordt erkend? ‘Mijn indruk als zo’n voorstel er ligt is altijd: poeh, wat krijgen we nu weer?’ Zo vat Roemer van Oordt zijn eerste reactie samen. Hij is onderzoeker, gespecialiseerd in de Nederlandse islam.
Roemer van Oordt
De Nederlandse overheid doet al decennia verwoede pogingen om tot een eigen imamopleiding te komen. Van Oordt volgde dat op de voet: ‘De eerste keer dat hier aandacht voor was, was in 1983. De commissie-Waardenburg deed een voorstel omdat het belangrijk was om in Nederland opgeleide imams te hebben. In de loop der decennia zijn er veel pogingen gedaan. Die zijn niet geslaagd.’
Van Oordt is daarom naar eigen zeggen ‘sceptisch’. Maar het nieuwe voorstel is volgens hem niet gedoemd te mislukken. ‘Het heeft als voordeel dat een breed aantal organisaties betrokken is. Het CMO allereerst: de representativiteit daarvan valt te bezien, maar het is in ieder geval de officiële gesprekspartner van de overheid.’
Jongerenimam Osman Celil Ziylan reageerde woensdag in Volzin kritisch op de nieuwe opleiding: ‘Het CMO vertegenwoordigt lang niet alle moslims in Nederland en is zelf ook door de overheid ingesteld.’
Die kritiek op het CMO leeft al heel lang. Een van de grootste struikelblokken in het verleden was dat de initiatieven geen draagvlak hadden onder moskeeën. Ook een initiatief vanuit Leiden, aangevoerd door islamoloog Maurits Berger, is daardoor mislukt.
Van Oordt beaamt dat er altijd een aantal van de moskeekoepels bij voorgaande initiatieven niet wilde meewerken. De ene keer de een, de ander keer de ander. Nu lijkt er volgens hem meer meer draagvlak te zijn. Van Oordt wijst er daarnaast op dat ook de IPABO dit keer meedoet. ‘Dat is een sterk punt, daar ben ik blij mee. Studenten kunnen daardoor ook docent worden op een islamitische basisschool. En ook is het een goed teken dat een hogeschool en een universiteit zijn aangehaakt.’
‘De vraag is hoeveel Nederlands-Marokkaanse jongeren dan gaan denken: ik ga deze opleiding doen om imam te worden’
Het nieuwe initiatief kan alleen slagen als zowel Turkse als Marokkaanse moskeeën hun steun geven. Turkse en Marokkaanse imams komen vaak uit die landen zelf, of worden daar opgeleid omdat er in Europa geen opleidingen zijn van voldoende niveau. Van Oordt wijst erop dat het voor hem nog onhelder is in hoeverre de grootste Turkse koepel, de aan de het Turkse Directoraat voor Religieuze Zaken (Diyanet) verbonden Islamitische Stichting Nederland (ISN), ook haar steun geeft. ‘Muhsin Köktas is voorzitter van het CMO en ook verbonden aan de ISN. Zij zijn de grootste partij en waren bij eerdere initiatieven meestal niet aangehaakt. Wel laten zij tegenwoordig Turks-Nederlandse moslims in Turkije studeren, waarna zij weer terugkeren naar Nederland. Maar het aantal mensen dat dit doet, is beperkt.’
Draagvlak
Nadat eerdere pogingen bij InHolland in 2006 en de Vrije Universiteit in 2019 om tot een imamopleiding te komen waren mislukt, vroeg het vorige kabinet aan onderzoeksbureau Labyrinth om onderzoek te doen naar het draagvlak voor zo’n opleiding onder de Nederlandse moslims. Hieruit bleek dat er een aanzienlijke behoefte is aan imams die niet alleen religieuze en rituele taken kunnen vervullen, maar ook een maatschappelijke rol kunnen spelen en bijvoorbeeld jongeren advies kunnen geven over maatschappelijke kwesties.
Het onderzoek geeft aan dat eerdere imamopleidingen in Nederland door de instellingen werden stopgezet vanwege een gebrek aan belangstelling, door hoge uitvalcijfers en lage afstudeeraantallen. Studenten bleken een imamopleiding vaak naast andere opleidingen te volgen en zagen weinig mogelijkheden voor een carrière als imam.
Want dat is de tweede zwakte van overheidsinitiatieven, vindt Van Oordt: ‘Wie gaat er gebruik van maken? Is er werkgelegenheid voor imams? Dat vraagt een inspanningsverplichting, minstens bij het CMO. Stel dat de Turkse koepels ISN, Milli Görüs en Stichting Islamitisch Centrum Nederland zouden zeggen dat je als moskee ook imams mag afnemen van de overheidsopleiding, dan heb je al bijna de helft van de moskeeën in Nederland mee. De vraag is of ze dat ook daadwerkelijk gaan doen. Milli Görüs heeft ook al een eigen opleiding in Amsterdam. Marokkaanse moskeeën zijn veel minder hiërarchisch georganiseerd en de band met bestaande koepels is los. Daar komt bij dat de arbeidsvoorwaarden in een gemiddelde Turkse moskee goed geregeld zijn, maar in een Marokkaanse moskee staat de arbeidsrechtelijke positie van vaak onder druk. Dus de vraag is hoeveel Nederlands-Marokkaanse jongeren dan gaan denken: ik ga deze opleiding doen om imam te worden.’
Dit probleem speelt niet alleen in Nederland, maar in heel West-Europa, ziet Van Oordt. Zelfs vanuit het Verenigd Koninkrijk volgen veel imams toch hun opleiding in landen als Egypte, waar de prestigieuze Al-Azhar Universiteit is gevestigd. ‘In het Verenigd Koninkrijk zijn moslims veel verder. Daar bestaat een breder intellectueel kader en een veel langere migratiegeschiedenis van moslims. Daar is ook de betrokkenheid van hoger opgeleide jongeren groter. In Duitsland lopen ook initiatieven die verder gaan dan in Nederland, daar kun je als ministerie naar kijken. Maar in de meeste andere landen staat dit net als in Nederland in de kinderschoenen.’
Duplex ordo
Van Oordt denkt dat een zogeheten duplex ordo het beste zou kunnen werken. ‘Daarbij doet de Nederlandse opleiding een deel, en dat wordt aangevuld door ook in het buitenland te studeren. De uiteenlopende religieuze wensen van de verschillende geloofsrichtingen kunnen dan zelf worden ingevuld. Diyanet, dat in Nederland is vertegenwoordigd door de ISN, heeft hier zoals gezegd al een structuur voor: Nederlandse jongeren gaan naar Turkije.’
Ziylan wijst erop dat er op hbo-niveau al opleidingen bestaan in Nederland. De Islamitische Theologische Faculteit in Amsterdam, verbonden aan Milli Görüs, en de Islamitische Universiteit in Rotterdam (IUASR), die sterke banden heeft met ISN, bieden al eigen theologische opleidingen aan. Afgestudeerden gaan vooral aan de slag als geestelijk verzorger.
‘Als de koepels er niet achter staan, is het weer gedoemd om te mislukken’
De IUASR is de laatste jaren bovendien actief met het bijscholen van Turkse imams en jongerenwerkers. Zij krijgen bij wijze van ‘integratie’ in Nederland in Rotterdam college van onder anderen de hoogleraren Maurits Berger en Tom Zwart. Ook dat is een manier waarop ISN wil bevorderen dat imams beter aansluiten bij de Nederlandse cultuur.
Ziylan is opgeleid aan de IUASR en noemt het een zwak punt dat Van Gennep in haar nieuwe plan geen enkele rol heeft toebedeeld aan bestaande instituten. Zo mist de overheid volgens hem een goede kans om aan te sluiten bij de islamitische gemeenschap.
Ook Van Oordt ziet nut in toenadering tot de opleidingen die er al zijn. ‘De IUASR heeft weliswaar een getroebleerde relatie met de overheid, maar wat ik over hen hoor is dat het theologische deel van de opleiding goed is. Azzedine Karrat is daar opgeleid, om een bekende imam te noemen. De mensen die hier hebben gestudeerd spelen een positieve rol. In het verleden lag echter vooral rector Ahmet Akgündüz vaak onder vuur vanwege uitspraken die hij deed. Toch zou samenwerking mij goed lijken.’
Daarnaast is Van Oordt benieuwd welke rol andere organisaties nog krijgen in het overheidsinitiatief. ‘Het CMO is wel een officieel contactorgaan, maar moslimstudenten en andere organisaties zoals de regionale koepels SPIOR en SIOR Haaglanden timmeren flink aan de weg. Vooral de opkomst van studentenorganisaties valt op. En SPIOR is dan wel meer regionaal, maar vervult met een kritische en assertieve stem een belangrijke rol naast het CMO.’
‘Die duplex ordo is heel belangrijk’, besluit Van Oordt. ‘Daarmee houd je rekening met de wensen van diverse moskeeën. Zo werk je een algemeen plan uit. Als de koepels er niet achter staan, is het weer gedoemd om te mislukken. En er moet werkgelegenheid zijn voor jongeren. Dit speelt echt. Ik ken genoeg jongeren die wel interesse hebben, maar het niet aandurven.’
Hebron, op de bezette Westelijke Jordaanoever, is uitgeroepen tot islamitische culturele hoofdstad in 2026. Dit bericht Middle East Monitor.
De beslissing komt van de raad van ministers van cultuur van de islamitische wereld, die hierover vergaderden in de Qatarese hoofdstad Doha.
De stad Hebron werd uitgekozen vanwege haar grote historische erfgoed. Maar ook om te protesteren tegen de pogingen van Israël om de Arabische en islamitische identiteit van de stad uit te wissen. Volgens Atef Abu Saif, minister van Cultuur van de Palestijnse Autoriteit, probeert Israël zich het historische erfgoed van Hebron toe te eigenen. Het is belangrijk om de islamitische identiteit van de stad te behouden, aldus de minister.
In Hebron staat de Ibrahimi-moskee, waar de islamitische profeet Ibrahim en zijn vrouw begraven liggen. Na een terroristische aanslag op de moskee, gepleegd door Joodse extremisten, biedt het complex ook onderdak aan een synagoge. De joden eren Ibrahim als Abraham, net als de christenen.
De Israëlische bezettingsmacht ontzegt moslims regelmatig toegang tot het terrein, om ruimte te maken voor Joodse kolonisten.
In 2019 werd Jeruzalem aangewezen als islamitische cultuurhoofdstad. In 2009 was de stad al Arabische cultuurhoofdstad.
‘Ze zitten bij de dokter en laten hun tanden opnieuw doen, en de Duitse burgers naast hen krijgen geen enkele afspraak’, zei CDU-leider Friedrich Merz onlangs over asielzoekers in een tv-interview. Zijn politieke tegenstanders beschuldigen Merz van populisme, meldt Frankfurter Allgemeine.
‘We moeten het hebben over de pull-factoren in Duitsland’, verklaarde de CDU later op social media. De pull-factoren zouden een ‘aanzuigende werking’ hebben op migranten. Merz beschuldigde de coalitie van ‘nalatigheid’.
Asielzoekers hebben in Duitsland recht op ‘de behandeling van acute ziekten en pijnaandoeningen noodzakelijke medische en tandheelkundige behandelingen, met inbegrip van de verstrekking van geneesmiddelen en verbandmiddelen, alsmede andere prestaties die noodzakelijk zijn voor het herstel, de verbetering of de verlichting van ziekten of de gevolgen van ziekten’.
Tandprothesen, waar Merz op hintte, worden alleen verstrekt als het om medische redenen niet kan worden uitgesteld, schrijft Frankfurter Allgemeine. Volgens Ricarda Lang, leider van die Grünen speelt Merz ‘bewust groepen tegen elkaar uit en verspreidt hij verkeerde informatie’.
Onlangs gaf VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz aan dat ze samenwerking met de PVV niet uitsluit. Ze wil zien ‘waar de heer Wilders mee komt’ en refereert aan Wilders’ – naar eigen zeggen – meer gematigde toon van de laatste weken. Dat is een kortzichtige knieval. Al twintig jaar verkondigt de PVV anti-rechtsstatelijke, ondemocratische en racistische standpunten. Denkt Yesilgöz echt dat Wilders gaat veranderen? Misschien voor de bühne wel, om aan de macht te komen. De deur op een kier zetten naar de PVV is een gevaarlijke flirt. Om aan de macht te blijven en de eigen onderhandelingspositie te versterken normaliseert de VVD de haatzaaiende agenda van de PVV.
Voor wie het niet meer scherp voor de geest heeft, hebben we hier acht PVV-voorstellen en praktijken op een rij gezet:
1) De PVV wordt geleid door één persoon, het enige lid van de partij, Geert Wilders. Er is geen partijdemocratie. De vraag is hoe groot het democratische gehalte is van iemand die in eigen partij geen democratie toestaat?
2) Wilders beschuldigde kritische media in het verleden van ‘nepnieuws’ en noemde journalisten ‘tuig van de richel’. Dat wekt zorgen over zijn respect voor de vrije pers.
3) De PVV heeft voorgesteld om rechters te ontslaan en rechtbanken te ontbinden als ze beslissingen nemen die niet in lijn zijn met zijn standpunten. Dit voorstel tast de grondwettelijk vastgelegde onafhankelijkheid van de rechterlijke macht aan.
4) Wilders wil uit internationale verdragen stappen, zoals het Europese mensenrechtenverdrag. Dat is niet alleen verwerpelijk, maar kan ook de positie van Nederland binnen de internationale gemeenschap verzwakken.
5) PVV’ers als Gidi Markuszower houden met grote regelmaat in de Kamer tirades waarin migranten ‘hyena’s’ worden genoemd, die uit ‘achterlijke zandbaklanden’ komen.
6) Wilders noemt de Tweede Kamer een nepparlement. Dat getuigt van een gebrek aan respect voor de democratie.
7) Wilders wil de Koran verbieden en pleitte voor het sluiten van alle Nederlandse moskeeën. Dat staat haaks op de godsdienstvrijheid én de vrijheid van meningsuiting.
8) De PVV wil een verbod op de dubbele nationaliteit en mensen met een dubbele nationaliteit het stemrecht afnemen. Dat is in strijd met het Nederlandse recht.
Als je al deze punten op je laat inwerken, dan besef je dat de PVV daadwerkelijk antidemocratische en ongrondwettelijke standpunten heeft. Het is onbegrijpelijk dat de VVD deze partij niet langer uitsluit.
Het standpunt van de VVD is dan ook als een bom ingeslagen in grote delen van bi-cultureel Nederland. Mensen met een migratieachtergrond maken zich zorgen. Ze vragen zich af wat voor partij de VVD eigenlijk is. Zij vrezen dat wij straks een extreemrechts kabinet krijgen. Wat gebeurt er als de PVV gaat regeren? Wat betekent dat voor Nederland? Ik krijg regelmatig vragen van hoogopgeleide statushouders die hard werken en hun steentje bijdragen aan onze samenleving: ‘Hoe kan Yesilgöz, een vrouw met een vluchtelingachtergrond, zo’n antidemocratische partij niet uitsluiten?’
Veel witte Nederlanders halen misschien hun schouders op. Ze denken: het zal wel. Wilders komt toch nooit aan de macht. Maar die gedachte is naïef. Rabbijn Lody van de Kamp maakte in 2018 een vergelijking tussen hoe de Jodenvervolging vroeger begon en de dehumanisering en discriminatie van moslims nu. De verschrikkingen in het Derde Rijk ontstonden niet plotseling, zei hij. Ze begonnen met retoriek, met haatdragende en opruiende taal over Joden, homoseksuelen en andere minderheden.
De haatdragende taal van Wilders wordt steeds ‘normaler’ gevonden. Hij is als een radiootje dat al jaren op de achtergrond aanstaat. Dan wordt het in sommige geledingen van de samenleving acceptabel om ook zo denigrerend over moslims en vluchtelingen te praten.
Dat is dus wat er zo erg is aan de uitgestoken hand van de VVD. Hiermee maak je racisme en haatretoriek salonfähig en sluit je, onder andere, meer dan een miljoen moslims uit. Indirect geef je het signaal af dat zij geen onderdeel zijn van Nederland. Beseft de VVD dat? Het is de taak van de media om alert te zijn – maar de ophef op radio, tv en elders is beperkt. Onze columnist Hizir Cengiz wijst er in zijn column op dat journalisten belangrijke hoeders van de rechtsstaat zijn. Zij dienen alert te zijn op rechtsextremistisch gevaar. Let u goed op?
Terwijl ik deze column aan het schrijven was zag ik de nieuwste opiniepeiling van I&O. Daarin wint PVV 4 zetels dankzij de opendeurpolitiek van VVD. De PVV boekt bovendien als enige partij een significante winst ten opzichte van twee weken geleden. De partij stijgt van 14 naar 18 zetels. Dat de PVV in de opiniepeilingen zo snel stijgt komt omdat rechtse kiezers hopen op kabinetsdeelname, zodat het beleid naar rechts kan worden getrokken, vooral op het gebied van immigratie, aldus het I&O-onderzoek. En laat dát nu het onderwerp zijn waar de VVD het kabinet deze zomer op heeft laten vallen en waarmee Yesilgöz nu de verkiezingen hoopt te winnen. De VVD zegt een liberale partij te zijn, die vrijheid en democratie hoog in het vaandel heeft. Maar het blijft alleen bij woorden. Want anders flirt je niet met een een partij met een leider die een miljoen Nederlanders hun vrijheid wil afpakken en jouw liberale waarden ‘rauw lust’.
De exodus van tienduizenden Armeniërs uit Nagorno-Karabach doet socialmediagebruikers denken aan de Armeense Genocide van 1915. Net als toen zijn de Armeniërs weer slachtoffer van etnisch geweld, zo luidt de kritiek.
Nagorno-Karabach, een door Armeniërs bezette regio in Azerbeidzjan, is eerder deze maand na een korte oorlog definitief heroverd door het Azerbeidzjaanse leger. Hoewel Azerbeidzjan zegt de rechten van de Armeniërs in het gebied te zullen beschermen, vertrouwen veel mensen het niet en kiezen ervoor om te vluchten. Ragip Soylu, journalist bij Middle East Eye, schrijft op X dat ze er zelf voor hebben gekozen om hun koffers te pakken en hiertoe niet worden gedwongen door Azerbeidzjan. Maar critici zien dit anders en stellen dat er een etnische zuivering aan de gang is.
Ayşe Baltacıoğlu-Brammer, universitair docent aan New York University: ”Uit eigen beweging’?? Het is beschamend om te horen van iemand die zichzelf journalist noemt. Veel Joden ontvluchtten Duitsland ‘uit eigen beweging’, veel Bosniërs ontvluchtten Bosnië ‘uit eigen beweging’ en veel Turken ontvluchtten Bulgarije ‘uit eigen beweging’. Wat voor zieke logica is dit?’
Anderen zien parallellen met de Armeense Genocide van 1915. ‘De geschiedenis herhaalt zich niet, maar rijmt vaak wel’, reageert journalist Olaf Koens. Dat is ook de opinie van voormalig ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers: ‘Kijkt de wereld opnieuw de andere kant op, net als in 1915 toen de Genocide begon en meer dan een miljoen Armeniërs werden vermoord? Als de Europese Unie ergens voor bedoeld is dan wel voor een cruciaal moment als dit. Bescherming van Armenië is nu onze morele plicht!’
Veel linkse en islamitische critici van Segers vinden zijn kritiek hypocriet omdat Segers bekend staat als een uitgesproken voorstander van Israël, dat de Palestijnen onderdrukt. Ook negeert Segers het feit dat de Armeniërs in 1988-1994 zelf de agressoren waren en tienduizenden Azerbeidzjanen verdreven uit Armenië en Nagorno-Karabach.
Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft de Turkse leraar Yüksel Yalcinkaya vrijgesproken van alle ‘misdaden’ waarvoor de Turkse staat hem tot een gevangenisstraf van zes jaar had veroordeeld. Te weten: het gebruik van de smartphone app ByLock en het hebben van een rekening bij Bank Asya.
Na de couppoging in juli 2016 werd het gebruik van de ByLock-app door presidentiële noodwetten van Erdogan als een ’terroristische misdaad´ bestempeld. Volgens de Turkse regering zouden aanhangers van de islamitische prediker Fethullah Gülen door het gebruik van ByLock de coup hebben voorbereid. Vanwege een rekening bij Bank Asya werden ze ook beschuldigd van ‘financiering van terreur’.
Volgens de rechters van het Europese Hof is het echter niet Yalcinkaya die iets heeft misdaan, maar de Turkse staat. Op ‘systemische basis’ zelfs, oordeelt het Hof. Turkije is veroordeeld tot het betalen van 15.000 euro aan Yalcinkaya voor de gemaakte juridische kosten.
‘Turkije moet het systemische probleem van veroordelingen voor terrorisme op basis van het gebruik van ByLock door verdachten aanpakken’, zegt het Hof dat het oordeel ook van toepassing acht op duizenden mensen die na de couppoging zijn opgepakt, ontslagen of gevlucht.
In de zaak, aangespannen door de leraar Yalcinkaya, die in 2022 werd vrijgelaten, wordt Turkije beschuldigd van een hele trits aan mensenrechtenschendingen op massale schaal.
Zo schendt Turkije artikel 7 van de Europese Conventie, ook bekend als het principe ‘geen straf zonder wet’. Dit artikel stelt: ‘Niemand mag worden veroordeeld voor een handeling of verzuim dat op het moment van uitvoering niet als strafbaar feit werd beschouwd volgens nationaal of internationaal recht.’ Met andere woorden: het gebruik van ByLock of het hebben van een rekening bij Bank Asya werd pas strafbaar gesteld na de couppoging, toen de Turkse regering in allerijl presidentiële noodwetten invoerde.
Daarnaast schendt Turkije volgens de rechters ook artikel 6, het recht op een eerlijk proces en artikel 11, de vrijheid van vergadering en vereniging.
Turkije is niet te spreken over het oordeel. Volgens justitieminister Yilmaz Tunc is het Europese Hof met deze beslissing buiten zijn juridische bevoegdheden getreden. Het Hof zou volgens Tunc geen bevoegdheid hebben om de ‘bewijsvoering’ van het Turkse hooggerechtshof te onderzoeken. Dit terwijl Turkije al in 1954 de Europese Conventie heeft geratificeerd.
Deze uitspraken van Tunc hebben tot hoon geleid op sociale media. ‘Hun rechteloosheid is in universele zin bewezen en bevestigd,’ zegt de gevluchte journalist Can Dündar. Hij voegt eraan toe: ‘Ze kunnen deze rechter niet ontslaan en naar het platteland deporteren [verwijzing naar de wisseling van werkplekken van Turkse rechters die uitspraken doen die de Turkse regering niet zint]. Daarom zijn ze boos’, aldus Dündar.
Europarlementariër Rebecca Harms zegt dat deze uitspraak veel te laat komt, maar ze wijst wel op precedentwerking. ‘Honderden Turkse burgers zijn dus onrechtvaardig veroordeeld. Een bittere waarheid voor rechters in Turkije’.’
Enkele moskeekoepels, verzameld in de K7, willen dat minister Karien van Gennip van Sociale Zaken aangifte doet tegen de ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor onrechtmatige onderzoeken naar individuen en organisaties binnen de moslimgemeenschappen. Ook pleit de K7 voor gerechtelijke vervolging van externe experts die bij deze onderzoeken zijn ingeschakeld.
Het ging om onderzoek naar salafistische moslims, die de islam op een streng-orthodoxe manier interpreteren. De Autoriteit Persoonsgegevens, onder leiding van Aleid Wolfsen, heeft een onderzoek aangekondigd naar de handelswijze van het ministerie.
De samenwerkende moskeekoepels, die honderden moskeeën in Nederland vertegenwoordigen, stellen in een brandbrief dat de Nederlandse rechtsorde is geschonden na ‘heimelijke spionage’. ‘Dat raakt niet alleen de Nederlandse moslims, maar alle burgers die zich inzetten voor de democratische rechtsorde’.
De moskeekoepels zijn tevreden over het feit dat de minister zelf al heeft aangegeven het handelen af te wijzen. Maandag is door de K7 bij het ministerie van Binnenlandse Zaken gevraagd of inlichtingendienst AIVD misschien de opdracht heeft gegeven voor de heimelijke onderzoeken.
In de klas wordt gegniffeld. ‘Ik geef om jullie.’ Fred, de politieagent, herhaalt het nog maar eens. ‘Ja, ik geef om jullie. Zelf heb ik ook kinderen. Twee jonge dochters, ze zijn van jullie leeftijd. Ik weet wat jullie bezighoudt, wat jullie leuk vinden en wat jullie hartstikke stom vinden. En net zo goed als ik van mijn eigen kinderen houd, zo geef ik om jullie.’
Weer trekt een aantal van zijn luisteraars een gezicht. ‘Rot op’, klinkt het zachtjes in de klas. Fred staat op en loopt naar voren. Hij wijst op zijn handboeien en zijn busje pepperspray dat aan de koppel van zijn uniform hangt. ‘Ja, er zijn momenten dat ik hiermee moet dreigen of zelfs moet gebruiken. Dat is heel naar. Ook voor mij.’ Fred staat nu recht voor de drie jonge raddraaiers in de klas die weten hoe het voelt om geboeid de politiebus in te worden gestopt. ‘Maar ik geef om jullie. Omdat ik weet dat het met jullie leven zoveel beter kan gaan.’
Het woord is nu aan de jonge ex-crimineel die Fred vandaag mee heeft gebracht naar de les. Hij vertelt over zijn leven. Hoe het hem verging toen hij eenmaal ‘binnen’ zat. En hoe hij er uiteindelijk in is geslaagd zijn tot dan toe mislukte leven weer enigszins op de rails te krijgen. ‘Dat lukte alleen maar omdat er een smeris was die mij vertelde dat hij om me gaf, ondanks wat er met mij gebeurd was.’ De drie raddraaiers stappen aan het einde van de les op Fred af. Zij steken hun hand uit. Schuchter klinkt het: ‘Bedankt meneer.’
De A12 in Den Haag. Keer op keer klinkt door de megafoon de oproep van de politie om de rijbaan vrij te maken. De demonstranten weigeren te vertrekken. Met zachte drang proberen de aanwezige politiemensen de blokkade van de snelweg op te heffen. Dit gaat zo niet lukken. Na al die oproepen is het moment gekomen. Het gezag gaat handhaven. De burgers van ons land zijn voor het handhaven van de veiligheid, voor het garanderen van de openbare orde en voor optreden tegen de wettelijke overtredingen. Een laatste oproep: ‘U kunt uw protesten laten horen op het hiernaast gelegen Malieveld. De rijbaan wordt nu vrijgemaakt.’ De met stokken en schilden getooide ME dringt nu langzaam naar voren. Het waterkanon draait de weg op. De handhaver verricht zijn taak. Ook het recht om te demonstreren kent net als ieder ander grondrecht zijn grenzen. En die grens is hier: ‘Vrijheid, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.’
Fred wordt nooit boos op demonstranten of hooligans
Vandaag staat Fred hier in de voorste gelederen van de ME. Het is hem niet elke dag gegeven om voor een klas met kinderen te staan. De commando’s klinken. Met opgeheven wapenstok loopt hij met de collega’s rechts en links van hem naar voren. Boven het hoofd richt de straalpijp van het kanon zich op de mensenmassa die nog steeds op het wegdek zit.
Fred staat nu oog in oog met de mensen voor hem. En dan ziet hij dat kind. Tien, twaalf jaar? Wie haalt het in vredesnaam in zijn hoofd om de eigen kinderen mee te nemen naar deze plek. Demonstreren mag. Niemand ontzegt welke burger dan ook dat recht van demonstratie. Net zo goed als niemand ontkent dat op zekere momenten de orde gehandhaafd moet worden. Ja, ook kinderen mogen hun stem laten horen. Maar hier? De eigen kinderen, zo jong als ze zijn, in gevaar brengen? In die luttele seconden voor het handhavingsmoment ziet hij de klas voor zich. Wie is degene die om kinderen geeft? Die papa en mama die hun zoontje of dochtertje meenemen naar dit protest, uit zorgen voor de toekomst van deze wereld? Of Fred die weet hoe kwetsbaar kinderen zijn?
Fred wordt nooit boos op demonstranten of hooligans waarmee hij tijdens zijn ME-dienst wordt geconfronteerd. Hij heeft voldoende professionaliteit om gewoon zijn werk te doen. Vandaag is het anders. Zijn schrik maakt plaats voor boosheid. Hij denkt aan die collega die verdrietig terugkwam op het bureau, nadat ze moest helpen bij de uithuisplaatsing van een kind. Zij heeft die dag haar dienst niet afgemaakt. Even trok ze het niet meer. Want ook die collega geeft om kinderen. Of die andere collega die nu al twee jaar thuis zit met PTSS, na een afschuwelijk incident waarbij jonge kinderen betrokken waren. Ook hij was iemand die juist voor dit werk koos omdat hij om het welzijn van kinderen geeft.
Fred is boos. Heel erg boos. Het loopt allemaal goed af. Het verkeer op de A12 komt weer op gang. In de verte lopen de vader en moeder met het jonge ding aan de hand met hun opgerolde spandoek de stad in. Het is deze keer allemaal goed afgelopen. Maar de hemel verhoede wanneer dat een keer niet zo is. Fred is boos. Terecht.
Wij maken ons zorgen over onze aarde van morgen. Maar waarom dan niet om die heel kwetsbaren onder ons, als burgers van onze aarde van vandaag?
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
