De pro-Koerdische HDP zal uit angst voor een verbod onder de vlag van de Groene Partij aan de Turkse verkiezingen meedoen. Zo proberen ze het dreigende partijverbod door de Turkse regering te omzeilen. Dat schrijft de Turkse nieuwssite Duvar.
De beslissing daarover vanuit het partijbestuur van de HDP is nog niet gevallen. De gevangengenomen leider van de partij, Selahattin Demirtas heeft al wel een logo van de Groene partij op zijn sociale media accounts gedeeld.
‘Goedendag vrienden, hoe gaat het met jullie? Print een gekleurde versie van dit logo en plak het op je koelkast of op jullie deuren a.u.b. Laat iedereen dit weten, het zal nodig zijn’, aldus Demirtas in de tweet.
Volgens sommige leden van de HDP mogen er geen risico’s worden genomen met betrekking tot een verbod door de Turkse staat.
De Hoge Kiesraad heeft onlangs de Groene Partij opgenomen in de officiële lijst voor de verkiezingen van 14 mei.
Tegen de HDP loopt sinds maart 2021 een rechtszaak , aangespannen door het Turkse OM vanwege vermeende banden met de Koerdische PKK. Deze gewapende groep staat in Turkije, de VS en EU op de terreurlijst.
De Tweede Kamer heeft de eigen spelregels aangepast. In het Reglement van Orde staat nu expliciet dat bedreigingen verboden zijn.
Een grote Kamermeerderheid stemde gisteren in met het voorstel van D66 en de ChristenUnie om het Reglement van Orde aan te passen. Alleen de populistische oppositiepartijen PVV, Forum voor Democratie, JA21 en BVNL (Groep van Haga) stemden tegen.
Vele parlementariërs ergeren zich aan de verruwing van omgangsvormen in de Tweede Kamer. Populistische politici van FvD en PVV gebruiken tegen hun tegenstanders soms bedreigende taal. Dieptepunt waren de uitlatingen van FvD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen, die in november 2021 collega-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma (D66) bedreigde. ‘Uw tijd komt nog wel, er komen tribunalen.’
Er zijn vaker dit soort incidenten geweest. Zo zei PVV-Kamerlid Machiel de Graaf in 2019 tegen Denk-Kamerlid Selcuk Öztürk: ‘zwijg daar eeuwig over! Want ik zal je najagen. Dan ben je van mij!’ De Kamervoorzitter kon toen niet ingrijpen, omdat bedreigingen niet in het Reglement van Orde waren opgenomen. Dat is nu veranderd. Aanvankelijk kon de Kamervoorzitter, als Kamerleden ‘beledigende uitdrukkingen’ bezigen of de orde verstoren, hen het woord ontnemen. Aan dit lijstje heeft de Kamer nu ‘bedreigingen’ toegevoegd.
Als een parlementariër weigert op zijn of haar gewraakte uitspraken terug te komen moet dit Kamerlid de vergaderzaal verlaten. Daarnaast kunnen parlementariërs een dag worden geschorst. FvD-leider Thierry Baudet werd vorig jaar voor een week geschorst, omdat hij zijn nevenfuncties niet openbaar wilde maken.
Het is een klasje met vijf leerlingen. Ze zijn veertien jaar oud. Vijf kinderen die het moeilijk hebben en daarom op deze speciale school zitten. Ik mag hen vertellen over die Tweede Wereldoorlog, over Anne Frank, over het Holocaust-verhaal van mijn eigen familie. Het gaat over Jodenhaat en vervolging. Ze luisteren aandachtig.
Midden in mijn verhaal spuwt het knulletje dat recht tegenover mij zit volkomen onverwacht zijn gal. ‘Ik haat homo’s!’ Niet zonder verbazing kijk ik hem aan. We hebben het over Joden. Hoe zou hij hier zo bij komen? ‘Julius, jij haat? Jij haat mensen?’ Julius herhaalt wat hij zojuist uitriep. Opnieuw klinkt er walging in zijn stem. ‘Ik haat homo’s!’. Mijn verhaal gaat niet verder over die oorlog. We hebben het nu over ‘haten’. ‘Haten betekent dat die ander er niet mag zijn.’ Er worden wat voorbeelden gegeven van mensen die er niet zouden mogen zijn omdat ze gehaat worden. Julius kijkt nu verdrietig voor zich uit. Ongetwijfeld gaat het in zijn jonge hoofd over hoe hijzelf hier in Nederland terecht is gekomen. Hoe hij met zijn familie van huis en haard is verdreven, omdat zij zelf ‘gehaat’ werden.
Ik ga verder met waar we gebleven waren in mijn verhaal. Hij blijft mij verdrietig aankijken. De bel klinkt. Julius blijft zitten. Met tranen in zijn mooie zwarte ogen kijkt hij mij verlegen aan. Met schorre stem klinkt het uit zijn mond. ‘Ik haat geen homo’s. Ik haat niemand. Iedereen mag er zijn. Nee, echt niet. Ik haat geen homo’s.’
Woorden brengen vaak de oplossing.
De kerk en de synagoge stonden de afgelopen dagen in ons land even lijnrecht tegenover elkaar. Een reis vanuit de christelijke gemeenschap naar Israël en Palestina riep bij de bezoekers een associatie tussen de Holocaust en het lot van de Palestijnen op. Een associatie die binnen de Joodse gemeenschap veel beroering veroorzaakte. Er vielen harde woorden. Harde woorden die de kerk en de synagoge niet nader tot elkaar brachten. Behalve dan, dat beiden inzagen dat we met deze woorden de vrede in het Midden-Oosten geen stap dichterbij gaan brengen.
Is zijn beleving van ‘free Palestine’ dezelfde als de mijne?
Natuurlijk ben ik voor de leerlingen op scholen vaak een ‘bezienswaardigheid’. Een jood, met keppeltje, baard, keurig in pak. Voor die knullen en die meiden ergens in het midden van ons land geen alledaags gezicht. ‘Free Palestine! Free Palestine!’ klinkt het uit de mond van een groepje van hen in de aula. ‘Free Palestine!’ Wat zullen we doen? Zullen we de jongens aanspreken? Mijn Marokkaans-Nederlandse collega en ik besluiten door te lopen.
We komen de klas in waar wij onze gastles gaan geven. Ook hier gaat mijn deel over die oorlog, over die Holocaust, over mijn familieverhaal. Nog voor ik mijn mond heb opengedaan klinkt het opnieuw, recht voor mij: ‘Free Palestine!’ Ik stap op de jongen op de tweede rij af, steek mijn hand uit. Ook hij steekt, wat schuchter, mij zijn hand toe. ‘Ja, free Palestine! Maar dat kan ik niet alleen, dat kun jij niet alleen. Dat moeten we samen doen!’ Onthutst kijkt hij mij aan. Hij grijpt mijn hand en knikt. Is zijn beleving van ‘free Palestine!’ dezelfde als de mijne? Is de oplossing die hij in zijn hoofd heeft dezelfde als die ik voorsta? Dat doet er nu even niet toe. Hij luistert aandachtig naar mijn verhaal. Na afloop van de les schudt hij opnieuw mijn hand. ‘Bedankt meneer.’
Woorden brengen vaak een oplossing.
Het waren pijnlijke dagen voor de christelijk-joodse verhoudingen in ons land, met de vrede van het Midden-Oosten als splijtzwam tussen ons in. Tussen de harde woorden is er inmiddels weer ruimte gekomen voor ook wijzere woorden. Woorden die ons niet tegenover elkaar plaatsen maar ons samen kunnen laten optrekken in dat verlangen naar vrede. Juist daar waar het zo hard nodig is. Tot zegen voor al diegenen die het daar in het Midden-Oosten nu zo moeilijk hebben. Het zijn woorden die ons nu weer dichter tot elkaar brengen.
Een scholier in Canada verscheurde begin deze maand een koran. De school noemt het een zeer ernstig incident en is geschrokken.
Het gaat om een leerling van de Courtice Secondary School in de staat Ontario, aldus de Canadese omroep CBC. De leerling heeft een video gemaakt waarop te zien is dat een koran wordt beschadigd. Hij opent het boek en lijkt er pagina’s uit te scheuren en te verfrommelen, om vervolgens met beide middelvingers naar te wijzen.
De school is erg geschrokken van het incident. ‘Hoewel we geen commentaar kunnen geven op individuele disciplinaire maatregelen, neemt de Kawartha Pine Ridge District School Board alle beschuldigingen van discriminatie serieus en onderneemt onmiddellijk stappen om dit zeer ernstige incident aan te pakken’, verklaarden bestuursvoorzitter Steve Russell en onderwijsinspecteur Jamila Maliha afgelopen donderdag.
‘Het [bestuur] tolereert geen daden van haat jegens personen of symbolen van geloof’, vervolgden ze. Russell en Maliha benadrukten dat de school ‘de waarden van rechtvaardigheid, diversiteit, inclusiviteit en de waardigheid en menselijkheid van elk individu’ hoog in het vaandel heeft staan. Ze willen daarom de schade herstellen die dit incident bij de moslimgemeenschap heeft veroorzaakt.
Munawara Mazlomyar, een twaalfjarige moslimleerlinge, vertelde dat ze diepbedroefd was door het incident, en zich daarom ook onveilig voelde op school. Ze wil dat de school een campagne start, om islamofobie tegen te gaan.
De minister van Onderwijs van Ontario, Stephen Lecce, veroordeelde vrijdag het ontheiligen van de koran tijdens een persconferentie. Hij zei dat moslimleerlingen niet ontmoedigd mogen raken. ‘We geloven in hen, we steunen hen en we zullen doorgaan met het financieren van organisaties die voor hen opkomen, zodat we dit soort incidenten niet opnieuw zien plaatsvinden.’
Volgens de islam zijn het ontheiligen van de koran en het beledigen van de profeet vormen van blasfemie. In landen als Saoedi-Arabië, Iran en Pakistan staat op deze misdrijven de doodstraf.
Devlet Bahceli, leider van de Turkse ultrarechtse partij MHP wil dat het Constitutionele Hof wordt afschaft. Dat zei hij vorige week tijdens een fractievergadering. Bahceli is boos omdat het Hof een regeringsbesluit om de pro-Koerdische partij HDP geen subsidie te geven, heeft teruggedraaid.
In januari besloot het Constitionele Hof (AYM) dat de HDP geen subsidie mocht krijgen om campagne te voeren, vanwege vermeende banden met terrorisme. Maar donderdag 9 maart draaide het Hof dit besluit terug, met als gevolg dat HDP 539 miljoen lira (omgerekend zo’n 26,5 miljoen euro) aan overheidssubsidies ontvangt.
Bahceli, leider van de nationalistische MHP en coalitiepartner van president Erdogan, is woedend. Hij beschuldigde de hoogste rechterlijke instantie van Turkije ervan een partij te steunen die terroristische groeperingen helpt. Het hoofd van het Constitutionele Hof zou de beste presidentskandidaat van de HDP zijn voor de presidentsverkiezingen van 14 mei, aldus Bahceli. Hij wil dat de HDP verboden wordt.
De regering van president Erdogan probeert sinds maart 2021 de HDP te verbieden vanwege de banden die de partij zou hebben met de Koerdische Arbeiderspartij PKK. De PKK staat in Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie op de terreurlijst.
Forumleider Thierry Baudet was te gast in het online kookprogramma ‘Kijk in de keuken’ van de IslamOmroep. De uitzending is sinds gister te bekijken op YouTube.
De IslamOmroep kondigde de komst van de leider van Forum voor Democratie enthousiast aan. Het zou gaan om een ‘exclusief’ interview.
Onder sommige groepen conservatieve moslims raakt de FvD-leider tegenwoordig een gevoelige snaar, vanwege zijn kritiek op de zogenoemde ’transgenderideologie’ en zijn bewering dat 9/11 een false flag-operatie was van de Amerikaanse regering.
In gesprek met de Marokkaans-Nederlandse vlogger Salaheddine Benchikhi beweerde Baudet vorig jaar dat hij veel prachtige elementen in de islam heeft leren kennen. Hij keerde zich in dat gesprek ook tegen het vijandsbeeld dat rechts de afgelopen twintig jaar heeft gecreëerd tegen de islam, waar Baudet nu zegt van teruggekomen te zijn.
Over het optreden van Baudet in het programma ‘Kijk in de Keuken’ zijn conservatieve moslims echter minder enthousiast. De FvD-voorman durft volgens de reaguurders op YouTube niet uit te komen voor wat hij echt vindt, en draait om alles heen.
‘Wauw erg verhelderend interview dit! Maakt gelijk alle moslims wakker die helemaal verkocht waren door het interview met Salahdinne. Dit is dus werkelijk hoe rechts Nederland denkt over moslims, laat je niet in de maling nemen door hun mooie woorden.’
Ook opiniemaker Nourdeen Wildeman is kritisch. ‘Wat het meest consistent is in alle ontwijkende, vage en geïrriteerde opmerkingen die Thierry maakt, is dat hij continu vanuit zichzelf (niet uitgelokt) het onderscheid maakt tussen ‘ik ben een Nederlander en jij een moslim’ en/of ‘ik ben een Nederlander en jij een Marokkaan’ tot zelfs expliciet ‘natuurlijk lijken wij niet op elkaar’.’
De IslamOmroep is nog niet toegelaten tot het publieke bestel. Het lukte de aspirant-omroep in 2020 niet de verplichte 50.000 betalende leden te behalen. Over enkele jaren is er opnieuw gelegenheid een nieuwe omroep te beginnen en zendtijd te krijgen op de publieke televisie.
Demonstranten protesteerden maandag tegen racisme en tegen de aanwezigheid van extreemrechtse politici bij het lijsttrekkersdebat op de Erasmus Universiteit van Rotterdam. ‘Extreemrechts wordt steeds sterker. Ze mogen niet winnen.’
Het waait flink op de verlaten campus van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, maandag aan het eind van de middag. De meeste studenten en medewerkers zijn al naar huis. Of ze zijn binnen in de grote zaal bij het debat van de landelijke politieke leiders op de universiteit, die daar debatteren over landelijke politieke thema’s vanwege de Provinciale Statenverkiezingen die op 15 maart zullen worden gehouden.
Een groep van zo’n dertig demonstranten heeft zich ondanks de harde wind verzameld om een stem laten horen tegen racisme. In het bijzonder tegen PVV-leider Geert Wilders die op dat moment binnen aan het debatteren is.
De demonstratie onder de titel ‘Geef haat geen stem’ is georganiseerd door de Rotterdamse organisatie 010 Tegen Racisme en het landelijke Platform Stop Racisme. Dat laatste platform organiseerde maandag op 23 plekken in het land demonstraties, waaronder dus in Rotterdam. Er zijn vooral veel studenten en witte vrouwen van boven de zestig aanwezig.
We spreken met het Rotterdamse GroenLinks-raadslid Larissa Vlieger. Zij vindt het jammer dat de VVD, D66 en de christelijke partijen afwezig zijn: ‘Zij zijn toch ook tegen racisme? Ze zouden zich van hun goede kant moeten laten zien.’
Ze roepen ook antikapitalistische leuzen en ‘From the river to the sea, Palestine will be free’
Maar het gaat de radicaal-linkse demonstranten om veel meer dan om een protest tegen racisme alleen. De zeventienjarige Ramon is naar de demonstratie gekomen in korte broek. Hij is actief voor de klimaatbeweging Extinction Rebellion, vertelt hij. ‘Eigenlijk ligt deze demonstratie in het verlengde daarvan’, vertelt hij. ‘We strijden voor een betere omgeving, een beter klimaat. En daarvoor is het noodzakelijk dat we ook het opkomende racisme bestrijden.’ Ramon heeft een heleboel anti-VVD stickers bij zich. Hij houdt de partij van Mark Rutte verantwoordelijk voor de sociaaleconomische problemen waarmee Nederland kampt en ook voor de klimaatcrisis.
Een andere demonstrant, José, is actief voor de pro-Palestijnse BDS-beweging die ervoor pleit Israël onder andere een boycot en sancties op te leggen. Daarnaast is ze fel tegen ‘extreemrechtse partijen’. Daarmee bedoelt ze: de PVV, Forum voor Democratie, BVNL van Wybren van Haga en JA21, maar ook BBB en de SGP. ‘Extreemrechts wordt steeds sterker. Ze mogen niet winnen.’ De BDS-activiste hoopt dat de Nederlandse media zich duidelijker uitspreken tegen racisme. En tegen Israël. ‘Palestijnse vrijheidsstrijders worden door de NOS steevast met ‘terroristen’ aangeduid.’
De demonstranten roepen verschillende leuzen, zoals ‘Geef haat geen stem’, ‘Nu niet, nooit niet, nooit meer fascisme’ en ‘Black Lives Matter’. En ze roepen ook antikapitalistische leuzen en ‘From the river to the sea, Palestine will be free’. Die laatste leus wordt ingezet door BIJ1-lid Akef Ibrahimi, een Afghaanse vluchteling.
Naast BIJ1 en GroenLinks steunt ook de Partij voor de Dieren de demonstratie. Ook is er een vlag van de NCPN, de communistische partij die vooral sterk is in Oost-Groningen. ‘Ik wil laten zien dat we solidair zijn met de demonstranten’, zegt GroenLinks-raadslid Vlieger. ‘Het demonstratierecht ligt nu onder vuur. De politie grijpt hard in tegen demonstranten van Extinction Rebellion, en eerder tegen activisten van Kick Out Zwarte Piet. Ik maak mij zorgen.’
(Beeld: Ewout Klei)
Vlieger staat zeer kritisch tegenover de VVD, maar vindt ook dat die partij op deze demonstratie aanwezig had moeten zijn. ‘Mark Rutte is veroordeeld voor discriminatie’, vertelt ze, doelend op een uitspraak van de Haarlemse rechtbank in 2007, die oordeelde dat Rutte als staatssecretaris van Sociale Zaken had aangezet tot rassendiscriminatie door in 2003 gemeenten te vragen inwoners van Somalische afkomst extra te controleren op bijstandsfraude.
Vlieger wil PVV-leider Geert Wilders het woord niet ontnemen – ook politici met een verwerpelijke mening hebben volgens haar recht op een podium – maar de GroenLinks-politica heeft wel stevige kritiek op de setting: ‘PVV en BBB zijn wel uitgenodigd voor het verkiezingsdebat, maar GroenLinks en de Partij voor de Dieren niet. Dat is niet eerlijk.’
Twee demonstranten vertellen dat ze communistisch zijn. Ze hebben kritiek op de liberale democratie an sich en willen hun naam niet vertellen. ‘Ik vind de hele politieke orde, zoals die zich vandaag weer manifesteert in het politieke debat tussen de partijleiders, verschrikkelijk’, zegt een van de twee. ‘Ze zijn allemaal onderdeel van het kapitalistische systeem. De verontwaardiging over wat PVV en BBB zeggen is niet interessant. Wat wel interessant is? De liberale democratische orde ter discussie stellen, die racisme, fascisme en kapitalisme mogelijk maakt.’ De twee communisten benadrukken ten slotte dat ze niet namens alle demonstranten spreken, maar op persoonlijke titel. ‘Zo staan wij erin.’
De 24-jarige Charlie, een non-binaire student psychologie en filosofie, wil graag een inclusief debat. ‘Het is belachelijk dat wij onze leuzen niet mogen scanderen op de campus van de politie en de beveiliging van de universiteit, terwijl Wilders daarbinnen zijn haat mag spuien.’ Charlie is actief voor Occupy EUR en vindt dat Wilders en andere extreemrechtse politici moeten worden uitgesloten. ‘De VVD mag wel aanwezig zijn hoor. Ik ben het niet met de VVD eens, maar het is geen PVV.’
De Britten heroverwegen op dit moment Prevent, het omstreden programma van de overheid ter bestrijding van radicalisering. De regering liet Prevent evalueren door de conservatief William Shawcross. Dat roept verzet op onder moslims, die vrezen voor meer repressie en stigmatisering.
Prevent is al jaren controversieel, schreef Tahir Abbas in februari in zijn column voor de Kanttekening. En hij zette vervolgens in enkele korte en scherpe punten zijn kritiek neer. Prevent houdt geen rekening met sociaaleconomische oorzaken van radicalisering. Ook weegt het programma de effecten van Britse inmenging in de oorlogen in Afghanistan, Irak en Syrië niet mee.
Begin februari verscheen er een evaluatie van Prevent, geschreven door de schrijver en journalist William Shawcross, die er uitgesproken anti-islamitische denkbeelden op nahoudt. Zo heeft hij gezegd dat ‘de islam een van de grootste, meest angstaanjagende problemen van onze toekomst’ is. Shawcross spreekt in zijn evaluatie vooral van een strijd tegen ‘islamisme’, een term die hij niet definieert, maar die hij associeert met terreurbewegingen als ISIS, Boko Haram en Al Qaeda. Ook stelt hij dat ‘islamisten’ hun wereldbeeld superieur achten en haat aanmoedigen jegens Joden, homo’s en andersdenkende moslims. Prevent moet volgens hem beter gaan letten op de invloed van ‘niet gewelddadig islamisme’ als ideologie.
In reactie op de keuze van de Britse regering voor Shawcross als beoordelaar, besloten meer dan vijfhonderd islamitische organisaties de evaluatie van Prevent verder te boycotten. ‘De moslimgemeenschap voelt zich gecriminaliseerd’, vertelt universitair docent criminologie Rizwaan Shabir, die ook zelf te maken heeft gehad met discriminatie door het Britse veiligheidsapparaat, aan Channel 4 News.
Ook Abbas is kritisch over de evaluatie door Shawcross. Hij schaart zich achter critici die stellen dat de conservatieve journalist in zijn evaluatie ‘de moslimgemeenschap wegzet, door te suggereren dat moslims van nature geneigd zijn tot extremisme’. Het rapport-Shawcross zou bovendien bedoeld zijn om de aandacht af te leiden van een veel verontrustender fenomeen: de opkomst van extreemrechts. Daar moet volgens de evaluatie namelijk minder de focus op liggen.
De column van Tahir Abbas roept de vraag op: is het Prevent-programma een goed instrument ter bestrijding van radicalisering? Of is het vooral ineffectief en stigmatiserend voor moslims? We vragen het aan deskundigen Anas Mustapha van burgerrechtenorganisatie Cage en Charlotte Littlewood, research fellow bij de neoconservatieve denktank Henry Jackson Society.
‘Moslims steunen Prevent’
Charlotte Littlewood (beeld: YouTube)
Littlewood heeft ruime ervaring met het tegengaan van extremisme in het Verenigd Koninkrijk. Ze werkte twee jaar bij Prevent en geldt als een deskundige als het om dit programma gaat. In grote lijnen is ze het eens met de evaluatie door Shawcross. Ook zij ziet in ‘islamisme’ de grootste dreiging en net als Shawcross gebruikt ze dat woord als parapluterm voor zowel gewelddadig jihadisme, als afkeer van homoseksualiteit en van andere religies en liberale islamitische stromingen.
Volgens Littlewood is een programma tegen islamitisch extremisme hard nodig. ‘Op dit moment is islamisme de grootste bedreiging in het Verenigd Koninkrijk. Tijdens mijn werk als expert in het tegengaan van extremisme heb ik zelf gezien hoe we hebben voorkomen dat jonge moslims naar Syrië reizen om zich bij ISIS aan te sluiten.’
Het probleem van extremisme is echter volgens Littlewood niet beperkt tot radicale moslims. ‘Ik zeg niet dat het Verenigd Koninkrijk geen probleem heeft met extreemrechts. Maar als we kijken naar criminelen die in de gevangenis zijn opgesloten, is het aantal islamisten veel groter dan het aantal rechtsextremisten. Ook zijn er meer aanslagen door islamistische radicalen geweest. Dit betekent dat islamisme een probleem is dat speciale aandacht behoeft.’
‘Prevent vormt een enorme uitdaging voor de leerkrachten en medewerkers die het al zwaar genoeg hebben’
Kijkend naar de aanslagen in Groot-Brittannië die sinds 2000 zijn aangemerkt als terroristisch, is het merendeel inderdaad jihadistisch: veertien aanslagen met islamitisch motief tegen elf met een ander motief.
Littlewood heeft enkele kanttekeningen bij Prevent, omdat dat programma volgens haar soms de bestrijding van extremisme bemoeilijkt. ‘Prevent wil dat leraren en gezondheidswerkers doorverwijzen wanneer ze iemand verdenken van radicalisering. Maar hoe kunnen we verwachten dat scholen en gezondheidswerkers de expertise hebben om extreme ideologieën herkennen? Dit is een enorme uitdaging voor de leerkrachten en medewerkers die het al zwaar genoeg hebben.’
Bovendien zijn volgens Littlewood veel mensen in het Verenigd Koninkrijk bang om hun mond open te doen wanneer ze geconfronteerd worden met islamitisch extremisme. ‘Ze zijn bang dat dit hun relatie met moslimorganisaties zal beïnvloeden en dat ze als racist of islamofoob worden bestempeld. Een ander nadeel van Prevent is dat het wordt ingezet door lokale gemeenteraden die geen stemmen willen verliezen en daarom zeer terughoudend zijn in hun reactie op islamisme. De mensen die actief zijn in het programma van Prevent moeten worden opgeleid door onafhankelijke medewerkers die niet verbonden zijn aan een lokale raad.’
Rechtsextremisme
Littlewood begrijpt de bezorgdheid van Britse moslims, die vrezen dat Prevent leidt tot discriminatie van moslims. Ze vindt echter dat Prevent geen moslims discrimineert. ‘Tijdens een onderzoek bleek dat 68 procent van de moslims in het Verenigd Koninkrijk zich ook zorgen maakt over opkomend islamisme. Bovendien steunt de meerderheid van de moslims de Prevent-strategie. Dit komt niet als een verrassing, aangezien islamisten vaak hun haat juist richten op moslims die de islam niet zo volgen als zij. Dit islamisme is een bedreiging voor de vrijheden van moslims. Daarom is voor de moslimgemeenschap islamisme een groter probleem dan islamofobie.’
‘Prevent pakt vaak ook rechtsextremisme aan’, vervolgt Littlewood. ‘Prevent heeft dus geenszins de bedoeling om moslims uit te sluiten of om moslims op een negatieve manier te portretteren, want het programma richt zich om beide vormen van radicalisering. En het is niet zo dat moslimverdachten alleen maar worden beoordeeld omdat ze een moslimnaam hebben, zoals tegenstanders zeggen. In plaats daarvan probeert Prevent zorgvuldig de ideologie van de verdachte te onderzoeken: als iemand een ideologie heeft die in de buurt komt van de islam en er is voldoende bewijs, dan houdt de politie deze verdachte aan.’
‘Shawcross overdrijft islamitische dreiging’
Anas Mustapha (beeld: YouTube)
Burgenrechtenorganisatie Cage voert in Groot-Brittannië al jaren strijd tegen onrecht dat in haar ogen Britse moslims wordt aangedaan. De discussie over Prevent zet de zaak op scherp. Recent haalde minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman hard uit naar onder andere Cage, omdat het volgens haar een van de organisaties is die ‘consequent schadelijke en oneerlijke verhalen’ verspreiden en die moslims ‘demoniseren’ die meewerken aan programma’s als Prevent.
Anas Mustapha is hoofd publieke belangenbehartiging bij Cage en schreef op de website van de organisatie een repliek op Bravermans beweringen. De toon van Cage is zeer kritisch, ook over mainstream islamitische organisaties in Groot-Brittannië. Zo bekritiseert de organisatie de Muslim Council of Britain, omdat die Prevent niet zou willen afschaffen, maar vooral aanpassen.
De kritiek die Cage levert op Prevent en het Shawcross-rapport, vertoont sterke overeenkomsten met wat Tahir Abbas schreef voor de Kanttekening. ‘Allerlei organisaties, waaronder Amnesty International, hadden ernstige bezwaren tegen Prevent’, vertelt Anas Mustapha. ‘Daarom moest de regering een onafhankelijke evaluatie toezeggen, maar die is vanaf het begin controversieel. De regering wil hoe dan ook doorgaan met het programma.’
Over de keuze voor William Shawcross als rapporteur is Mustapha helder: ‘Hij is een rechtse havik, die voor securisering en militarisme is. Van hem is bekend dat hij marteling – waterboarden – steunt. Hij heeft problematische opvattingen over de islam.’
‘Onze conclusie is dat het Shawcross-rapport de invloed van neonazi’s en extreemrechts bagatelliseert’, stelt Mustapha naar aanleiding van Shawcross’ advies om meer in te zetten op de bestrijding van ‘islamisme’ als ideologie. ‘Het overdrijft bovendien de dreiging vanuit islamitische hoek. Shawcross vindt dat de structuur van Prevent veranderd moet worden. Op dit moment wil Prevent coöperatief zijn: een brug slaan tussen lokale overheden en gemeenschappen die in beeld zijn bij het programma. Shawcross zegt: dit is te slap. Hij somt enkele dingen op die moslims doen en die volgens hem problematisch zijn: campagnevoeren voor onderdrukte volkeren en aandacht vragen voor aanvallen op moslims in binnen- en buitenland.’
Volgens Mustapha wil Shawcross vooral dat Prevent strenger wordt. ‘Het moet minder gaan over deradicalisering en meer over surveillance. Wij hebben altijd gezegd dat Prevent een grote inbreuk doet op de vrijheid van mening en vereniging. Het feit dat Prevent ook extreemrechts monitort, maakt het nog niet tot een goed programma. Het blijft islamofoob. Sterker: de vooroordelen over de islam die achter het programma van Prevent liggen, zullen door extreemrechts gezien worden als een bevestiging van hun ideeën.’
‘Extreemrechts beleid’
Hoe groot is het probleem van radicalisering onder Britse moslims? Over die vraag verschillen rechts en links stevig van mening. Mustapha denkt dat het meevalt: ‘In het Verenigd Koninkrijk is het bijna onmogelijk om naar een moskee te gaan en daar iemand geweld of haat te horen preken. Volgens ons is ‘radicalisering’ een term die de overheid gebruikt om denkbeelden te bestrijden die zij niet goed vindt. Als het gaat om gewelddadige activiteiten, hebben we een meer dan adequaat functionerend politiesysteem.’
Cage presenteerde vorig jaar haar Eight Point Plan, een programma in acht punten voor een gezonde en veilige samenleving, zonder dat een speciaal veiligheidsbeleid nodig is. Het eerste punt is: schrap Prevent. Cage wil daarnaast onder andere de strijd aanbinden met de discriminerende ideeën achter het programma en dat de staat minder geobsedeerd is door veiligheid. Ook het buitenlands beleid en de omgang met terreurdreiging moeten op de schop. Het plan kreeg steun van meer dan honderd academici en andere publieke figuren.
Mustapha ziet een negatieve trend in Europa: ‘Extreemrechts groeit, moslims ervaren meer agressie op straat en wetten maken het steeds meer onmogelijk om in de openbare ruimte zichtbaar te zijn als moslim.’
‘Prevent zal meer ideologisch worden, waarbij moslims als groep gestigmatiseerd worden’
In Groot-Brittannië lijkt de rust onder de nieuwe premier Rishi Sunak te zijn teruggekeerd. Mustapha vindt dat een vertekend beeld. ‘Natuurlijk komt hij meer over als een staatsman dan het gekke buitenbeentje Boris Johnson. Maar het binnenlands beleid richting de islamitische minderheid is al sinds 2001 hetzelfde. De overheid kan tegenwoordig zonder reden iemands Britse nationaliteit afnemen. Staatsinstellingen – niet alleen inlichtingendienst MI5 of de politie, maar ook de belastingdienst – hebben het wettelijk recht om overal in de samenleving spionnen te hebben.’
Ter illustratie verwijst hij naar de recente maatregelen die Sunaks regering nam om het aantal bootvluchtelingen dat vanuit Frankrijk aankomt, sterk te verminderen. ‘Als je tot slaaf bent gemaakt door mensenhandelaren en in een boot naar het Verenigd Koninkrijk vlucht, mag je geen asiel aanvragen. Je mag ook niet instromen in het programma ter bestrijding van slavernij, omdat je illegaal bent binnengekomen. De meerderheid van de mensenrechtenorganisaties concludeert: als het aankomt op rechten neigt het Britse beleid naar extreemrechts. Vooral sinds de Brexit.’
Komkommer
Het lijkt erop dat Prevent dus strenger zal worden, in navolging van Shawcross’ aanbevelingen. Wat verwacht Anas Mustapha van de toekomst? ‘Dat is lastig te zeggen’, vindt hij. ‘Prevent zal meer ideologisch worden, waarbij moslims als groep gestigmatiseerd worden. Het rapport van Shawcross benadrukt dat ook de ‘ideologie’ van de islam moet worden meegewogen. Prevent zal dus dieper duiken in wat moslims geloven, wat ze praktiseren. We zullen ongetwijfeld een piek zien in het aantal moslims dat naar Prevent wordt verwezen.’
Volgens Mustapha verwijzen de autoriteiten een islamitisch kind veel sneller naar Prevent dan een extreemrechts kind. Hij heeft diverse voorbeelden om dit te ondersteunen. ‘Als een leerling zegt dat hij op internet spullen wil kopen om ‘rasverraders’ te bestrijden, dan kan hij naar Prevent verwezen worden. Die drempel is dus hoog, want dan gaat het al over het willen begaan van ernstige strafbare feiten.’
Bij moslims is dat anders, vervolgt Mustapha: ‘Er is een voorbeeld bekend van een moslimkind dat het had over een ‘cucumber’, komkommer, terwijl de leraar het verstond als ‘cooker bomb’, een tot bom omgebouwde snelkookpan. De school concludeerde dat het kind zo’n bom in huis had. Een ander kind had een t-shirt aan waarop stond: ‘Ik wil lijken op Abu Bakr’. Dat is een van eerste metgezellen van Mohammed. Ook dat kind is naar Prevent verwezen, want de docent dacht dat het vast om een terrorist moest gaan.
Dan staat je naam al in een database voor geradicaliseerde mensen. Dus de drempel hiervoor ligt heel laag. Er is een koude oorlog gaande van de overheid tegen moslims. Het gaat om macht.’
Standbeelden van historische figuren zoals de Hertog van Wellington en de admiraal Lord Nelson – die beiden tegen de afschaffing van de slavernij waren en worden beticht van ‘misdaden tegen zwarte mensen’ – moeten zo snel mogelijk bij het ‘grof vuil’, vindt de regering in Wales. Zo zou er plek komen voor het ‘juiste historische verhaal’, meldt de Engelse krant Telegraph.
‘In hun eigen tijd konden die witte mannen dan wel geëerd zijn, maar nu, met een modern en divers publiek, kunnen ze als agressors worden gezien die uit waren op expansie van het Britse rijk’, aldus de Labourregering in Wales.
Of de historische figuren echt weg moeten, is nog niet zeker. Ze kunnen tijdens herdenkingen ook ‘discreet verstopt worden in dozen’ of ‘creatief ingekaderd’ als onderdeel van nieuwe kunstwerken.
Bij de ontluikende ‘beeldenstorm’ in Wales hoort ook een verandering van ‘kwetsende’ namen van straten en gebouwen, vindt de regering. ‘Publieke herdenkingen mogen niet beledigend zijn voor burgers’.
Ook merkt de regering van Wales op dat diversiteit ‘nauwelijks aanwezig is in publieke herdenkingen’. Zo zou het beeld kunnen ontstaan dat alleen de ‘successen’ van witte mannen ertoe doen. ‘Dit is een narratief dat bestreden moet worden. Zo wordt er een eind gemaakt aan de doorwerking van racistische koloniale mythes over witte superioriteit’, aldus de regering.
Niet iedereen in Wales is het daarmee eens. Zo maken de conservatieven zich zorgen over een ‘Orwelliaanse herschrijving van de geschiedenis’: ‘Labour wordt gegijzeld door hard-links, anti-Brits gepeupel die niks anders willen dan onze standbeelden omverwerpen en klassieke schrijvers cancelen’.
Mark Rutte heeft gister in het tv-programma WNL Op Zondag Israël een ‘hele egalitaire samenleving’ (vanaf minuut 52:00) genoemd.
Rutte doelde daarbij vermoedelijk niet op de verhoudingen tussen Israëliërs en Palestijnen, maar Israëliërs onderling. ‘Het was allemaal niet meneer de premier en mevrouw de minister, alles ging bij voornaam en heel informeel’, aldus Rutte.
Op de vraag of hij een bewonderaar is van de eerste, vrouwelijke premier, Golda Meïr, reageert de premier met ‘absoluut’. Meïr (1898- 1978) werd ook wel ‘iron lady’ genoemd. Tijdens haar bewindsperiode kreeg ze te maken met terreuracties van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO. In 1973 brak de Jom Kippoeroorlog uit waarbij duizenden Israëlische, Egyptische en Syrische militairen om het leven kwamen. De oorlog wordt internationaal gezien als militaire nederlaag voor Israël.
Rutte: ‘Meïr ging ook heel geestig om met David Ben-Gurion, de eerste Israëlische premier, dat natuurlijk ook een heel enorm mannetje was. Hij moest het hele land uit het niets trekken. Vergis je niet he, Israël, hoe breed is het, 100 km? In een totaal vijandige wereld moesten ze daar een staat ontwikkelen, en de belofte was het zal nooit meer gebeuren dat de Joden vermoord worden. Het is natuurlijk ongelooflijk wat ze bereikt hebben.’
Israël wordt door verschillende mensenrechtenorganisaties fel bekritiseerd vanwege mensenrechtenschendingen tegen de Palestijnen en wordt door onder meer Human Rights Watch, als een ‘apartheidsstaat’ gezien.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.