15.8 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 4

Erdogan stelt 10 juristen aan voor nieuwe grondwet

0

De Turkse president Erdogan heeft verklaard dat de onderzoeksfase voor een nieuwe grondwet is gestart. Hij heeft daarvoor tien juristen aangesteld. Zo meldt de Turks-Armeense krant Agos.

De huidige grondwet stamt uit de tijd van de militaire coup uit 1980 en is opgesteld door de toenmalige kemalistische legerleiding. Sindsdien zijn er meerdere pogingen geweest om de grondwet te herzien, maar daarvoor is een twee derde meerderheid nodig in het parlement.

Dat heeft de AKP nooit gehad, ook niet toen het een coalitie vormde met de extreemrechtse Grijze Wolven. Erdogan refereerde in zijn toespraak naar die militaire erfenis. ‘We gaan dit volk verlossen van de schaamte van het hebben van een coupgrondwet. Ik heb tien juristen aangesteld. Eigenlijk zijn wij al 23 jaar bezig om dit te doen, maar door de onverzoenlijke houding van de oppositie is het telkens niet gelukt.’

Erdogan zinspeelde op de steun van coalitiegenoot MHP, maar lonkte ook naar ‘andere partijen’ om nu wel te slagen. Dit wordt gezien als een hint naar de pro-Koerdische partij Dem, zonder die partij bij naam te noemen.

Erdogan zei verder dat het ontwapeningsproces van de Koerdische PKK ‘een nieuwe fase’ heeft bereikt. ‘Deze fase is gevoeliger voor provocaties, maar we hopen zonder al te veel kleerscheuren vrede te bereiken’, aldus Erdogan.

Het is opvallend dat het ontwapeningsproces van de PKK en gesprekken voor een nieuwe grondwet synchroon lopen. Er wordt al langer gespeculeerd dat Erdogan zijn presidentschap wil verlengen met een derde termijn vanaf 2028, waar een grondwetwijziging voor nodig is. Voor deze wijziging heeft hij de steun van de pro-Koerdische partij DEM nodig.

Intussen heeft de PKK nogmaals laten weten dat ontwapening alleen mogelijk is met de vrijlating van PKK-leider Abdullah Öcalan, die al sinds 1999 gevangen zit.

Omarm alle Palestina-zij-instromers

0

Op de ‘Wij trekken de Rode Lijn’-demonstratie in Den Haag sprak ik verschillende mensen die vertelden voor het eerst te hebben gedemonstreerd tegen de genocide op de Palestijnen. Mensen die misschien voorheen Israël-adepten waren. ‘What would Jesus do?’ ‘Deze ChristenUnie-leden trekken wél een rode lijn.’ ‘Welkom, als je het niet meer uithoudt in de oorverdovende stilte van onze kerken,’ stond op verschillende spandoeken te lezen.

De kentering heeft plaatsgevonden. Wat dertig jaar geleden ondenkbaar was, namelijk massale, openlijke kritiek op Israël en steun aan het Palestijnse volk, vindt nu plaats. In al het sentiment dat daarmee gepaard gaat, lees ik ook felle veroordelingen van mensen die nu pas, na negentien maanden, willen erkennen dat Israël bezig is de Palestijnen uit te roeien. Opiniemaker Owen Jones schrijft in The Guardian over het naderbij komen van de dag van de afrekening. Nadat de Pakistaanse Nobelprijswinnares Malala Yousafzai op X postte dat ze zich ‘ziek’ voelt bij het zien van ‘Israëls wreedheden’ in Gaza, kwamen er reacties: ‘Jouw stilte gedurende achttien maanden maakte ons ziek’. En ‘Eindelijk mag ze van haar meesters spreken.’ De waarheid is dat ze zich wel degelijk eerder had uitgesproken tegen de vernietiging van Gaza en het Palestijnse volk.

Ik moest denken aan de beroemde woorden van Bobby Sands, de Noord-Ierse verzetsstrijder, die ik las in Belfast op een muurschildering. Sands zat 22 jaar in een Engelse gevangenis vanwege zijn verzet tegen de Engelse bezetting van Noord-Ierland, en ging 66 dagen in hongerstaking, waaraan hij overleed, omdat Iron Lady Margaret Thatcher weigerde op zijn eisen in te gaan. Ook in zijn laatste weken protesteerde hij tegen het feit dat hij niet als politiek gevangene werd erkend. Hij en anderen voerden de dirty protest: geen gevangeniskleding dragen (alleen een deken), zich niet wassen, en hun uitwerpselen aan de muren smeren. In Belfast staan zijn woorden geschreven: ‘Our revenge will be the laughter of our children.’ Oog op de bal.

Dat sommige mensen misschien moeite hadden om zich te ontworstelen aan het juk van de schuld aan de Holocaust, is begrijpelijk

Ook op Nederlandse sociale media lees ik bittere verwijten aan mensen en redacties die zich nu pas ‘bekeerd’ hebben en uit de knellende, onlosmakelijke band met Israël zijn gebarsten. Hun wordt lafheid verweten; ratten die het zinkende schip verlaten. Maar kennen we hun motieven wel precies? In Den Haag protesteerden mensen die nooit eerder actief waren geweest voor de Palestijnse zaak, maar het onrecht niet langer kunnen aanzien en hun machteloosheid wilden omzetten in een daad. Collaborateurs? Spijtoptanten? Opportunisten? Wat mij betreft: onnodige oordelen. Wil de echte Nederlandse held nu opstaan?

De Palestina-zijinstromers, noem ik ze maar, moeten juist worden omarmd. Nieuwe laatbloeiers moeten worden verleid. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Het koppie erbij houden: alle krachten bundelen en strategisch denken. Onze pijlen richten op bestuurders. Je kunt het haast niet bevatten, maar de VVD stemde vorige week nog tegen een oproep aan het kabinet om Israël onder druk te zetten meer hulpgoederen Gaza binnen te laten. De groeiende groep dissidenten binnen die partij heeft onze steun nodig — in plaats van dat we ons storten in nasty achterhoedegevechten die beneden onze waardigheid zijn. En verspilde energie.

Dat sommige mensen misschien moeite hadden om zich te ontworstelen aan het juk van de schuld aan de Holocaust, is begrijpelijk, na het ingeprente schuldgevoel en decennia van Israëlische propaganda en leugens. Maar iedereen kan een steentje bijdragen. De vereende krachten moeten gericht zijn op de ziende, blinde en horende dove bestuurders van de instituten, organisaties, en politieke partijen die zich niet alleen medeplichtig maken aan de genocide op het Palestijnse volk, maar zich ook schuldig maken aan het willens en wetens ontkennen van die medeplichtigheid. Zij hebben niet meer het recht om te zwijgen. Daarvoor is er te veel bewijsmateriaal, van journalisten, juristen, artsen, alle Gazanen én de Israëlische soldaten die zelf vastleggen wat er gebeurt.

Als deze genocide voorbij is, zal er naast veroordeling van Israëlische verantwoordelijken ook verantwoording moeten komen van westerse bestuurders. Maar van de bijltjesdag na de Tweede Wereldoorlog hebben we allemaal spijt gehad.

Sands overleed, maar droeg met zijn persoonlijke offers bij aan de bevrijding van Noord-Ierland. Aan de andere kant van de muurschildering staat een ander citaat: ‘Everyone, Republican or otherwise, has their own particular role to play.’

Erdogan wint omdat de wereld veranderd is

0

Voor politici is het vaak makkelijker om openhartig te spreken zodra ze niet meer aan de macht zijn. Fredrik Reinfeldt, de voormalige premier van Zweden, vormt daarop geen uitzondering. In een recent interview legde hij uit wat veel waarnemers al langer doorhadden: de opkomst van ‘sterke mannen’ die volledige onderwerping eisen van instituties en de samenleving – Trump, Orbán, Poetin, Modi – en de president van Turkije.

‘Erdogan werd gezien als een hervormer,’ zei Reinfeldt, ‘maar iets wat op een bepaalde manier begint, kan volledig veranderen.’ In de loop der tijd schakelde de Turkse leider het verzet uit, maakte hij eerlijke verkiezingen vrijwel onmogelijk en verstevigde hij zijn macht. Maar zoals Reinfeldt opmerkte, ligt het echte probleem in het zwijgen van anderen. ‘Veel mensen zeggen niet wat ze echt denken.’

Dat zwijgen – vooral binnen de Europese politieke klasse – heeft geholpen om autocratie te normaliseren. In tegenstelling tot de geïsoleerde dictators van de Koude Oorlog zijn de autocraten van vandaag strategisch, wereldwijd georiënteerd en bedreven in het uitbuiten van crises. Onder hen valt Erdogan op, niet als buitenstaander, maar als een nieuw omarmde figuur.

Ondanks het feit dat hij de democratische instituties van Turkije in het afgelopen decennium systematisch heeft ontmanteld, wordt Erdogan nu het hof gemaakt door zowel de EU als de VS. In Brussel schuift Turkije aan bij Europese defensieprogramma’s. Griekenland en Cyprus maken bezwaar, maar nieuwe regels – gekwalificeerde meerderheidsstemming – stellen Ankara in staat veto’s te omzeilen en weer invloed te winnen. De Griekse minister van Defensie, Nikos Dendias, waarschuwde: ‘We kunnen Europa niet verdedigen als de vijand binnen de muren zit.’ Toch worden zijn zorgen genegeerd.

Waarom? Omdat in de huidige strategische afweging van de EU de militaire kracht van Turkije zwaarder weegt dan haar autoritaire koers. De Duitse bondskanselier Friedrich Merz en de aankomende NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte hebben een nieuwe defensiehouding laten doorschemeren – een die Turkije insluit, niet ondanks Erdogans autocratie, maar juist vanwege de militaire waarde ervan.

Als het Westen zijn eigen waarden niet meer respecteert, waarom zou iemand anders dat dan nog doen?

Die verschuiving beperkt zich niet tot Europa. In Washington spreekt Erdogan van een ‘verzachting’ van de Amerikaanse sancties. Beperkingen die waren opgelegd vanwege Turkije’s aankoop van Russische raketsystemen worden stilletjes teruggedraaid. Geavanceerde Amerikaanse raketten worden opnieuw aan Ankara verkocht – een deal van 300 miljoen dollar die symbool staat voor een ommekeer in het Amerikaanse beleid.

Dit is een scherpe breuk met het verleden. Waar Erdogan vroeger een stortvloed aan internationale kritiek over zich heen kreeg, wordt hij nu beloond met wapenovereenkomsten en erkenning op hoog niveau, terwijl hij een van de meest repressieve regimes in Europa in stand houdt – en tegelijkertijd nog altijd als kandidaat-lidstaat van de EU geldt, al is dat vooral op papier. Volgens Erdogan zelf zijn de banden met de VS verbeterd dankzij zijn ‘vriend Trump’, wat benadrukt hoe strategisch nut nu belangrijker is dan ‘gedeelde waarden’.

Ook Europa investeert. Het Italiaanse Leonardo en het Turkse Baykar begonnen in maart een gezamenlijke drone-onderneming, door premier Meloni geprezen als ‘significant’. De handelsdoelstellingen tussen beide landen werden vastgesteld op 40 miljard dollar. Het Verenigd Koninkrijk sloot ondertussen een defensiesamenwerkingsovereenkomst met Turkije en stelde voor om 40 Eurofighter Typhoon-jets te verkopen.

Geen van deze stappen staat op zichzelf. Ze weerspiegelen een bredere koerswijziging van het Westen: een verschuiving van principes naar pragmatisme. Waar het Westen ooit beweerde op te komen voor democratie en mensenrechten in zijn buitenlandse beleid, vervaagt die grens nu snel.

Brussel tolereert Viktor Orbán nog steeds, ondanks Hongarije’s aanvallen op media en rechtspraak. En nu wordt Erdogan weer binnengehaald – niet omdat hij veranderd is, maar omdat hij strategisch onmisbaar is. De boodschap aan autocraten wereldwijd is duidelijk: je kunt onderdrukken in eigen land, zolang je maar over militaire, migratie- of geografische macht beschikt.

Wat deze verschuiving zo ondermijnend maakt, is de hypocrisie ervan. Het Westen blijft zich uitspreken in termen van democratie, terwijl het ondertussen juist die leiders omarmt die haar openlijk afbreken. Dat is niet alleen inconsequent – het tast ook de geloofwaardigheid aan. Als het Westen zijn eigen waarden niet meer respecteert, waarom zou iemand anders dat dan nog doen?

Erdogan wint – niet omdat hij is veranderd, maar omdat de wereld dat is. Hij is een voorbeeld geworden van hoe strategische positionering een autocratie kan afschermen van gevolgen. En terwijl het ‘democratische Westen’ probeert Poetin en Loekasjenko te isoleren, heeft het zich overgeleverd aan zijn eigen interne autocraten.

De waarschuwing van Reinfeldt verdient aandacht. Politieke leiders moeten zich duidelijk spreken. Anders blijven valse hoop en zal de democratische afbraak doorgaan, verscholen achter het masker van strategische noodzaak.

Verkiezingen in Suriname eindigen in nek-aan-nekrace

0

De Surinaamse verkiezingen van zondag hebben nog geen winnaar opgeleverd. De twee grootste partijen liggen nek aan nek, waardoor de laatste stemmen de doorslag kunnen geven.

Wordt het de Nationale Democratische Partij (NDP) van wijlen Desi Bouterse, of toch de Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP) van de huidige president Chan Santokhi? Aan kop ligt de eerste; deze partij haalde 4000 stemmen meer dan de VHP. Maar het verschil kan nog worden goedgemaakt door de stemmen van 83 stembureaus die op dit moment worden geteld.

Als de NDP wint, zou Suriname de eerste vrouwelijke premier kunnen krijgen. De partij wordt geleid door Jenny Simon. Maar ook dit is niet zeker. De premier wordt in het parlement gekozen, en hiervoor is een meerderheid nodig. De meest voor de hand liggende meerderheid is een samenwerking tussen de twee grootste partijen, die kleinere partijen ver achter zich lieten.

Er wordt daarom gespeculeerd over een mogelijke coalitie van de twee grote tegenpolen. Ideologisch liggen ze niet ver van elkaar af; het verschil zit vooral in bestuurskundige keuzes. Zo staat de NDP erom bekend de staatsschuld te hebben verhoogd in een eerdere regeerperiode. De VHP erfde deze staatsschuld en voerde daarom bezuinigingen door, die niet populair waren bij het volk.

Bovendien was de VHP verantwoordelijk voor het Decembermoorden-proces, waarin Bouterse uiteindelijk werd veroordeeld tot twintig jaar celstraf. De NDP houdt de partij verantwoordelijk voor zijn veroordeling. Toch is er ook voldoende reden tot samenwerking. De nieuwe regering zal beschikken over de inkomsten van de recent gevonden oliebronnen voor de kust, en partijen zullen daarom graag willen regeren, zeggen analisten.

Enorme Israëlvlag rond watertoren Nieuw-Lekkerland: ‘Juist nu solidair met Israël’

0

In Nieuw-Lekkerland, een dorp in Zuid-Holland, is een grote Israëlische vlag om een watertoren gehangen om steun aan Israël te tonen. De Israëlische ambassadeur Modi Ephraim was erbij. Dat meldt de regionele website Alblasserdams Nieuws.

De uiting van solidariteit met Israël — dat volgens vele wetenschappers en mensenrechtenorganisaties een genocide op de Palestijnen pleegt in Gaza — is georganiseerd door de werkgroep ‘Op de bres voor Israël’. Nieuw-Lekkerland ligt midden in de Biblebelt, het deel van ons land waar veel orthodox-protestantse christenen wonen.

Arie Stam, een van de initiatiefnemers van ‘Op de bres voor Israël’, verklaarde: ‘Met deze actie willen we vanuit Nederland een krachtig statement maken en onze solidariteit met Israël tonen — juist in deze tijd.’

De plechtigheid, waarin ook werd gezongen, vond plaats op Jeruzalemdag. Pro-Israëlische groepen vieren dan de ‘herovering’ van Jeruzalem door Israël in 1967. In Israël gaat dat gepaard met veel kolonistengeweld tegen Palestijnen. ‘Dood aan Arabieren’, werd dit jaar weer gescandeerd. De Israëlische premier Netanyahu, die internationaal wordt vervolgd voor oorlogsmisdaden, verklaarde gisteren dat heel Jeruzalem van Israël is.

Terwijl in Nieuw-Lekkerland de verbondenheid met Israël werd gevierd, gaan de bombardementen op Gaza onverminderd door. Op sociale media circuleren gruwelijke beelden van verbrande kinderen, als gevolg van Israëlische luchtaanvallen. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen dat Israël bezig is met de onteigening van Palestijns gebied en spreken van etnische zuivering.

Wilders wil Syriërs en criminele Nederlanders met dubbele nationaliteit uitzetten

0

De leider van de grootste partij van Nederland wil Syriërs en criminele ‘vreemdelingen’, waarmee hij Nederlanders met een dubbele nationaliteit bedoelt, uitzetten, meldt de NOS.

Tijdens een ongebruikelijke persconferentie in Nieuwspoort presenteerde Wilders een tienpuntenplan om vaart te maken met het asiel- en migratiebeleid, geheel volgens de lijn van de PVV. Zo niet, dan dreigt hij met een kabinetsval.

Het is niet de eerste keer dat Wilders de druk opvoert. Hij richt zich op de coalitiepartijen, die volgens hem de PVV-plannen tegenwerken. Er moet nu worden geleverd, vindt hij. Binnen enkele weken wil hij de grenzen sluiten en asielzoekerscentra dichtgooien. ‘Als er niets of onvoldoende verandert, is de PVV weg’, waarschuwde hij richting BBB, NSC en VVD.

Twee van zijn voorstellen gaan over het fysiek uitzetten van mensen, desnoods met dwang. Daarbij noemt hij expliciet Syriërs: mensen met een tijdelijke verblijfsvergunning zouden binnen een half jaar moeten terugkeren.

Over de onveilige situatie in Syrië rept Wilders met geen woord. Eerder pleitte hij er al voor om mensen terug te sturen naar Syrië onder het regime van Assad. Inmiddels zijn ook onder de nieuwe islamitische machthebbers wrede slachtpartijen gepleegd, onder meer op alawieten.

De tweede groep die volgens Wilders uitgezet moet worden, zijn criminele ‘vreemdelingen’. Daarmee bedoelt hij Nederlanders met een dubbele nationaliteit. Volgens hem vervalt hun Nederlanderschap bij een gewelds- of zedenmisdrijf. Daarna zouden ze worden uitgezet.

Beide maatregelen zijn in strijd met de Grondwet en worden als discriminerend beschouwd.

Maakt een sterkere NAVO ons echt veiliger? Dit vindt ons panel

0

NAVO-landen moeten voortaan 5 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) investeren in hun eigen verdediging, zo luidt een nieuw voorstel van NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte. Maar maakt een sterkere NAVO ons echt veiliger?

Ruben Arnhem, docent

‘Een sterkere NAVO betekent een sterker Nederland. Zeker nu het wereldtoneel gedomineerd wordt door grootmachten als China, Rusland en de VS, moeten wij als Europa onze plek aan de onderhandelingstafel afdwingen. Maar laten we eerlijk zijn: Europa is geen wereldmacht meer. Dat hadden we kunnen zijn als we écht samenwerkten. Daarom ben ik kritisch.

‘West-Europa wil vooral deugen, progressief zijn, vluchtelingen blijven binnenhalen en belastinggeld verspillen aan idealen. Ondertussen begrijpen landen in Oost-Europa wél wat er nodig is: terug naar de basis, bescherming van de eigen cultuur, veiligheid en welvaart gebaseerd op joods-christelijke waarden.

‘Een sterkere NAVO betekent een sterker Nederland’

‘Dat Rutte de NAVO-top naar Nederland heeft gehaald? Prima. Maar het is de vraag of dat meer is dan een diplomatiek pr-praatje. Wat telt, is daadkracht. Dus ja, 5 procent van het nationale inkomen naar Defensie? Wat mij betreft een begin. Veiligheid is geen sluitpost, maar de basis van een functionerende samenleving.’


Dimple Sokartara, communicatieadviseur

‘De NAVO heeft ook veel vijanden en is niet alleen defensief. De samenwerking met Amerika, een land dat momenteel verschillende oorlogen voert, is daar een goed voorbeeld van. De saamhorigheid zorgt ervoor dat Nederland sterker verdedigd kan worden, maar dus ook sneller aangevallen kan worden. Ik voel me ook niet per se veilig als inwoner van Den Haag, wetende dat de NAVO-top in juni op steenworp afstand is, met de vijanden die de NAVO heeft.


Ahmed Abdillahi, postbezorger

Of een sterkere NAVO per definitie goed is voor de Nederlandse samenleving, laat ik in het midden. Wat wél onwenselijk is, is dat de 5 procent van het nationale inkomen die naar Defensie moet gaan, ergens vandaan moet komen. In dat geval betekent het waarschijnlijk dat er minder geld beschikbaar is voor zorg en welzijn – en dat moeten we niet willen, zeker niet in een tijd waarin de kloof tussen arm en rijk in hoog tempo toeneemt. Daarnaast, in een wereld met steeds meer conflicten, moeten we niet alleen inzetten op bewapening, maar ook serieus werk maken van de-escalatie en diplomatie. Met de wapens die nu al in omloop zijn, kunnen we de hele planeet vernietigen. Is dat echt de weg die we willen bewandelen?

‘5 procent van het nationale inkomen moet ergens vandaan  komen’


Mostafa Hilali, militair

‘Het feit dat we deze vraag openlijk kunnen bediscussiëren, betekent dat we in vrijheid en veiligheid leven, mede dankzij de NAVO. We hebben ook een wereld meegemaakt in Europa zonder NAVO, en dat liep af met de Tweede Wereldoorlog. Een ander argument voor de NAVO is dat heel veel landen na de val van de Sovjet-Unie stonden te trappelen om lid te worden van de NAVO, ondanks decennia aan Sovjetpropaganda. De NAVO is namelijk nooit tegen de wil van deelnemende landen uitgebreid. Dat zegt wel iets, toch? Dus we mogen zeker blij zijn met de NAVO, omdat het veiligheid brengt. Maar anno 2025 is de wereld nog steeds een plek met veel oorlog, waardoor een NAVO nodig blijft. Dat is niet iets om trots op te zijn.

‘Met de oorlog in Oekraïne ‘in de buurt’ is het vanzelfsprekend dat onze krijgsmacht versterkt wordt’

‘Politici moeten maar uitmaken of 3, 4 of 5 procent van ons nationale inkomen naar Defensie moet. Het is wel zo dat 2 procent in het huidige tijdsgewricht niet meer voldoende is. We leven niet meer in de jaren negentig van The End of History van Francis Fukuyama. Het idee dat de hele wereld een liberale democratie wil, klopt niet. Ook niet in Europa, merken we steeds meer. En met de oorlog in Oekraïne ‘in de buurt’ is het vanzelfsprekend dat onze krijgsmacht versterkt wordt.

‘Dat we als Nederland een bijdrage leveren middels het veilig hosten van een NAVO-top in Den Haag, maar daarnaast ook ruimte bieden aan demonstranten die het daar niet mee eens zijn — daar mag je best wel trots op zijn.’


Jakob de Jonge, kunstenaar

‘De NAVO is een verlengstuk van het Amerikaanse imperialisme en is er niet om de veiligheid van burgers te vergroten, maar om de belangen veilig te stellen van de Verenigde Staten. Door de NAVO verwordt Europa straks tot een slagveld als het misgaat tussen Rusland en de VS. Daarnaast is de NAVO ook een grote geldmachine voor de Amerikaanse wapenindustrie. Het is niet de bedoeling dat Europa zijn eigen wapenindustrie ontwikkelt. Al die vrijgekomen miljarden steken we in Amerikaanse wapens en Israëlische wapensystemen die zijn uitgetest op onschuldige Palestijnse burgers.

‘De NAVO is een verlengstuk van het Amerikaanse imperialisme’

‘Hoe meer we ons opsluiten in deze alliantie, hoe stoerder we doen en hoe meer we ons bewapenen, des te gevaarlijker we worden voor onze buren. Het zogenoemde afschrikkingseffect dat daarvan zou uitgaan, wordt geïnterpreteerd als provocatie. Dat is de hele veiligheidsparadox. Door nog meer te bewapenen, provoceren we onze buren. Dat is niet verstandig of veilig.’


Ayala Levinger, softwareontwikkelaar

‘Vijf procent van het nationale inkomen naar Defensie in plaats van naar zorg, onderwijs of klimaatbestendig openbaar vervoer, zoals Rutte wil, is niet iets om trots op te zijn. Zeker niet als die NAVO-top vol wapendeals en oorlogsretoriek plaatsvindt terwijl er in Gaza en Palestina een genocide plaatsvindt en geen van de NAVO-landen, Nederland incluis, écht ingrijpt. Sterker nog: ze leveren wapens aan Israël, kopen wapentechnologie en blokkeren diplomatieke druk. Dit laat zien waar dat instituut werkelijk voor staat: niet het voorkomen van geweld en sterfte, maar het beheren ervan als geopolitiek middel, winst en het in stand houden van geweld. Winst boven mensenlevens.’

PvdD-raadslid Malcolm Jones: ‘Gelijkwaardigheid is de sleutel’

0

Malcolm Jones, raadslid voor de Partij voor de Dieren in Leiden, is al enkele jaren een succesvol en spraakmakend politicus in de Sleutelstad. Maar in 2026 wil hij meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in zijn geboortestad Rotterdam. Officieel is hij nog geen kandidaat, maar de ambitie is uitgesproken: terug naar de Maasstad om juist daar het verschil te maken. ‘Rotterdam is rauwer, rechtser, maar ook eerlijker. Als je daar politiek iets voor elkaar krijgt, dan heeft het echt impact.’

We spreken elkaar telefonisch, tussen twee afspraken door. Malcolm is opgewekt, energiek, en scherp. ‘Politiek is topsport om maatschappelijke verandering te realiseren’, zegt hij. ‘Maar hierbij moet je je idealen overeind houden. Die combinatie is keihard werken, maar ook de enige manier waarop het zin heeft.’

In Leiden bouwde Jones de afgelopen jaren aan een stevig profiel. Hij diende succesvolle moties in over onder meer dierenwelzijn en diversiteit, en stond bekend als iemand die over partijgrenzen heen kon denken. ‘Ik heb nooit moeilijk gedaan over een motie van de VVD, als het een goed voorstel was’, zegt hij. ‘Sterker nog, in Leiden is de VVD de meest rechtse partij, maar ook daar kun je samenwerken. Ik stem niet tegen om het tegenstemmen. Ik kijk naar de inhoud.’

Maar Rotterdam is anders, erkent hij. ‘Het is een stuk rechtser, met partijen als Leefbaar Rotterdam. Maar juist daarom wil ik daar naartoe. Ik heb veel mogen leren in een stad als Leiden, maar merk ook dat ik niet terugdeins voor uitdagingen. Juist die zoek ik graag op in een stad als Rotterdam.’

‘Toen ik studeerde, had ik één docent van kleur. Dat gaf mij een veilig gevoel’

Jones is een Afro-Nederlander met Surinaamse roots en weet hoe het voelt om het tokenismespel te moeten doorzien. ‘Ik wil geen ‘diversiteitskandidaat’ zijn. Ik ben kandidaat omdat ik het kan, niet om kleur te bekennen op een poster.’ Hij benadrukt dat representatie belangrijk is – zolang het gepaard gaat met echte betrokkenheid. ‘Toen ik studeerde, had ik één docent van kleur. Dat gaf mij een veilig gevoel. Bij het ministerie van VWS zie je soms dat er iemand van kleur bij een interview aanwezig is zodat mensen zich herkennen. Dat werkt en heb ik ook zelf ervaren. Maar het mag nooit symbolisch blijven.’

Geen woorden, maar daden

Een belangrijk motief om naar Rotterdam te gaan is om mensen te bereiken die zich eerder niet herkenden in de politiek, vervolgt Malcolm. ‘Van tante Bep tot tante Es, van het Oude Noorden tot aan Zuid, en natuurlijk de mensen op de Kruiskade waar ik altijd kwam. Ik wil niet alleen gezien worden als de ‘zwarte kandidaat’. Ik sta voor al die mensen die te lang niet gehoord zijn, ongeacht hun achtergrond. En ik ben er net zo goed voor witte stemmers. Omdat ik sta voor mijn idealen – en die ook uitvoer. Mensen willen geen mooi verhaal meer, ze willen daadkracht.’

Bij de Partij voor de Dieren vond Jones zijn politieke thuis. ‘Ik was al vegetariër voordat ik lid werd. Mijn ex stemde op de PvdD. Zij maakte me initieel bewust van het grotere verhaal: het gaat niet alleen om dieren, maar om de planeet, om gelijkwaardigheid. Je moet niet inleveren op je idealen, ook niet als het moeilijk wordt.’

Dieren, mensen, bestaanszekerheid

Jones wijst op de samenhang tussen sociale vraagstukken en dierenwelzijn. Een voorbeeld: de opvang van daklozen met huisdieren. ‘In Leiden sprak ik een dakloze man met een hond. Hij wilde niet naar de opvang omdat zijn hond daar niet welkom was. Die hond was zijn laatste metgezel. Mensen blijven dan langer in onveilige situaties, of op straat. Je kunt het dier en de mens niet scheiden. Daar maken we ons als PvdD hard voor.’

‘Hij wilde niet naar de opvang omdat zijn hond daar niet welkom was’

Hij wil af van het beeld dat de Partij voor de Dieren alleen maar dingen wil verbieden. ‘We weten allang dat we tegen planetaire grenzen aanlopen. Vleesconsumptie op dit niveau is onhoudbaar. Maar het gaat niet om verbieden, het gaat om verantwoordelijkheid nemen. Als je als politicus klimaat niet serieus neemt, houd je mensen voor de gek.’

Klimaat en kleur

Onder Nederlanders van kleur lijkt de klimaatstrijd minder te leven dan onder witte Nederlanders. Dit heeft te maken met inkomensverschillen, analyseert Jones. ‘Mensen die bezig zijn met overleven, hebben geen ruimte om zich druk te maken over CO₂-uitstoot. Dat begrijp ik. Daarom is gelijkwaardigheid de sleutel. Zorg dat mensen bestaanszeker zijn – dan pas kan je verwachten dat ze volwaardig meedoen aan de strijd.’ Daarnaast benadrukt hij dat mensen in het mondiale zuiden het meeste last hebben van klimaatverandering. Solidariteit met deze mensen betekent ook dat je klimaatverandering serieus moet nemen.

De goede strijd wordt op verschillende fronten gevoerd. Dat is ook waarom Jones de – volgens critici nogal agressieve – demonstraties zoals van Extinction Rebellion verdedigt. ‘Je hebt verschillende fronten nodig: politiek, lobby, actie. Denk aan de Dolle Mina’s – die werden in de jaren zeventig van de vorige eeuw ook weggezet als hysterisch. Maar zonder hen was er niets veranderd op het gebied van vrouwenrechten. We zien hetzelfde bij Black Live Matter-protesten en nu ook bij de Gaza-demonstraties. Demonstreren binnen de mazen van de wet helpt de norm te verschuiven.’

Ik wil beter worden dan gisteren

De keuze om terug te keren naar Rotterdam is persoonlijk én politiek. ‘Ik heb er negentien jaar gewoond. In Rotterdam-Noord, achter het station. Het was toen grauw en armoedig, maar ook mijn thuis. Rotterdam is tegenwoordig charmanter en hip. Maar ik kan er nog steeds in m’n slippers over straat, haha. Rotterdam is geen etalage, zoals Amsterdam. In Rotterdam leven mensen.’

Jones noemt zichzelf een groeimens. ‘Ik wil beter worden dan gisteren. Sport helpt daarbij. En politiek. Leiden was waardevol, maar ik ben toe aan een nieuwe uitdaging.’

‘Pim Fortuyn was ook populair omdat hij veiligheid beloofde, een thuis’

Bij zijn laatste motie in Leiden haalde hij een meerderheid voor het behoud van budget voor diversiteitsbeleid. Negen eisen die hij stelde, werden alle negen overgenomen in het beleid. ‘Dat was misschien mijn beste voorstel tot nu toe. Die ervaring neem ik mee naar Rotterdam.’

Jones wil mensen aanspreken die zich niet vertegenwoordigd voelen. ‘Rotterdam is de stad van wijlen Pim Fortuyn. Hij was ook populair omdat hij veiligheid beloofde, een thuis. Mensen voelen zich verweesd. Maar wij zeggen bij de PvdD: wij zorgen ook voor jou, én voor komende generaties. Niet terug, maar vooruit.’

Suriname

Jones kijkt ook met belangstelling naar de verkiezingen in Suriname (op het moment van het interview hadden die nog niet plaatsgevonden, red.). ‘Ik heb nog familie daar wonen’, vertelt hij. ‘Wat me hoop geeft, is dat de inheemse bevolking steeds meer erkenning krijgt. Ook bij die groep dringt het politieke bewustzijn door. Zij leven al generaties lang in balans met de natuur en weten wat het betekent om echt zorg te dragen voor de aarde. In een land met zoveel ongerepte natuur is het cruciaal dat juist zij gezien worden.’

De verhoudingen tussen marrons en inheemsen zijn volgens hem de afgelopen jaren verbeterd. ‘Er was vroeger veel strijd, maar nu zie je een ontwikkeling naar meer wederzijds begrip. Als dat zich doorzet in deze verkiezingen, kan dat een verbindende uitkomst hebben – op de lange termijn is dat alleen maar goed.’

SGP blijft vrouwen in politiek ontraden

0

De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) blijft bij het standpunt dat vrouwen in politieke functies een slecht idee is. Een voorstel om hier verandering in te brengen werd dit weekend verworpen. 

Het voorstel kwam van Lilian Janse, de eerste vrouw die namens de SGP een zetel heeft in de gemeenteraad in Vlissingen. Ze had graag meer vrouwelijke collega’s op soortgelijke posten gezien, maar een meerderheid binnen de christelijke partij denkt hier anders over. Op de landelijke partijdag in Nieuwegein stemden slechts 53 leden voor, en 299 tegen, zo meldt NOS.

Het is voor vrouwen niet verboden zich verkiesbaar te stellen. Dit mag sinds 2013. Vrouwen mogen ook lid zijn van de SGP, sinds 2006. Maar het bekleden van een politieke functie wordt door de partij ontraden. In artikel 10 van de partijstatuten staat namelijk dat dit voortkomt uit een ‘revolutionair emancipatiestreven’ dat strijdig is met ‘haar roeping’.

Janse zei vorig week in NRC dat ze zich desondanks verkiesbaar zou willen stellen in de Tweede Kamer. Ze is door partijgenoten gevraagd hierover na te denken. Ze zou daarmee de eerste vrouw zijn die namens de SGP de landelijke politiek ingaat.

Europese en Arabische landen overwegen wapenembargo Israël

0

Twintig Europese en Arabische landen die zich hebben verenigd als ‘de Madrid-groep’ zijn bereid pressiemiddelen in te zetten om een onmiddellijk eind aan de oorlog en de humanitaire blokkade in Gaza af te dwingen. Zo meldt Al Jazeera.

Als de landen zondag in Madrid samenkomen, is het inmiddels de vijfde officiële ontmoeting van gelijkgestemden die de druk op Israël willen opvoeren met sancties, desnoods met een wapenembargo. Deelnemende landen zijn o.a. Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje, alsmede Turkije en verschillende Arabische landen.

‘In deze verschrikkelijke tijden, met de humanitaire catastrofe in Gaza, beogen we om de
oorlog te stoppen en de blokkade in Gaza te doorbreken. Noodhulp moet de mensen
bereiken’, zei de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken José Manuel Albares
tegen Al Jazeera.

Een van de opties is volgens hem de herziening van het handelsverdrag tussen de EU en Israël. Maar ook een wapenembargo vanuit de EU wordt overwogen, aldus Albares. Zijn Egyptische collega Badri Abdel Atty ontwaart ‘politieke onwil’ vanuit de Israëlische kant
om de oorlog te stoppen. ‘Dat is het grootste probleem’, zegt hij.

De aanwezigheid van Duitsland op de top is bijzonder, omdat het Israël tot nu toe onvoorwaardelijk heeft gesteund. Vorige week weigerde Duitsland steun voor het Nederlandse initiatief om het EU-Israël Associatieverdrag te herzien. Toch spreekt de Duitse regering zich voorzichtig uit tegen de hulpblokkades, schrijft Trouw vandaag.

Veel mensenrechtenorganisaties en wetenschappers spreken inmiddels van een genocide in
Gaza, die al aan meer dan 54.000 Gazanen het leven heeft gekost sinds oktober 2023.