32.1 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 4

Verbeet lucht hart bij Nieuwsuur over motie-Piri (10 minuten)

de Kanttekening
-
0
Verbeet lucht hart bij Nieuwsuur over motie-Piri (10 minuten)

De zichtbaar ontstemde en ‘ontheemde’ Gerdi Verbeet, oud-Kamervoorzitter en inmiddels ex-PvdA’er, kreeg in Nieuwsuur tien minuten de ruimte om haar ongenoegen te uiten over de aangenomen motie-Piri, die oproept tot opschorting van alle wapenleveranties aan Israël. Opvallend was dat het immense leed van de Palestijnen in haar betoog volledig onvermeld bleef.

‘Het was een beroerde dag’, begint ze het gesprek waarin ook beelden worden getoond van het congres, waarin ze de zaal verlaat. ‘Ik had niet verwacht dat die motie aangenomen zou worden’, vertelt ze. ‘Ik had gehoopt op een inhoudelijke discussie waar ook oog was geweest voor de gevoelens van Joodse mensen en Nederlandse mensen die grote betrokkenheid met Israël voelen. Die kans hebben we niet gehad’, zegt Verbeet.

‘Het is een verschrikkelijke joelpartij geworden en erg respectloos’, pakt ze daarna door. Opvallend genoeg komt tijdens de uitzending geen enkele keer het Palestijnse leed aan bod, waar volgens vele experts en mensenrechtenorganisaties sprake is van genocide, met inmiddels meer dan 55.000 Palestijnse slachtoffers.

Verbeet heeft haar conclusies getrokken en heeft het PvdA-schip verlaten, waarvan zij denkt dat het door GroenLinks is overgenomen. Ze beschuldigt de nieuwe cultuur van ‘links populisme’. Dat hoort niet bij de PvdA, maar bij de PVV. Maar niet alle ontstemde PvdA’ers verlaten de nieuwe linkse partij. ‘We moeten aan elkaar wennen’, zegt Job Cohen, oud-burgemeester van Amsterdam en PvdA’er van de generatie die ‘de boel bij elkaar houden’ wil houden.

Overigens lijken pro-Israëlische oudgedienden zoals Verbeet aan het kortste eind te trekken. Uit nieuwe cijfers blijkt dat de ledenaantallen van GroenLinks en PvdA zijn gegroeid met ruim 1.000 leden elk. Dit terwijl slechts honderden mensen hun lidmaatschap hebben opgezegd.

Is de slavenhandel ons slechts ‘overkomen’?

Thomas von der Dunk
-
0
Is de slavenhandel ons slechts ‘overkomen’?

Is de PVV plotseling pseudo-marxistisch geworden? (En wat zou Thierry Baudet met zijn paranoïde obsessie voor infiltratie van Nederland door ‘het cultuur-marxisme’ daar dan van vinden?) Die vraag schoot door mij heen toen ik een week geleden las dat het terecht volledig onbekend gebleven Wilderskamerlid Peter van Haasen had verklaard dat de slavernij Nederland ‘is overkomen’. Kortom: dat de daders van toen eigenlijk geen blaam treft.

Pseudo-marxistisch, omdat het marxisme altijd sterk de nadruk legt op structuren en klasse-verhoudingen als de oorzaak van historische gebeurtenissen en processen. Terwijl het de betekenis van individuen daarbij, en daarmee de individuele verantwoordelijkheid, relativeert: Hitler als niet meer dan een (misschien nog net niet uitwisselbaar) werktuig van het grootkapitaal. Omstandigheden als grondoorzaak.

Van omstandigheden als grondoorzaak naar omstandigheden als excuus: dat is altijd het verwijt dat rechts in het geval van criminaliteit aan het adres van links richt. Dan wordt het laten meewegen van de omstandigheden in het oordeel – armoede, achterstelling, ongelukkige jeugd – juist als goedpraten beschouwd. Het argument daarbij: niet iederéén met een ongelukkige jeugd wordt draaideurcrimineel. Ieder heeft de keuze om het ook niet te worden, heet het dan.

Wel hetzelfde geldt ook in gelijke mate voor meedoen aan de slavenhandel – of kampbewaker worden in een nazi-concentratiekamp. Velen werden dat laatste niet, en niet iedereen deed mee aan de slavenhandel. Er waren ook Nederlanders in de zeventiende en achttiende eeuw die slavernij nadrukkelijk veroordeelden. Niet voor niets trachtte men de gevolgen daarvan in Nederland zelf een beetje uit het zicht te houden.

Zeker is het zo dat de Nederlanders – of de Europeanen in het algemeen – niet de enige waren die aan slavenhandel deden. De Arabieren waren al duizend jaar eerder met het leeghalen van zwart Afrika begonnen – waarvoor excuses tot nu toe zijn uitgebleven – en racisme is, zoals bij de bejegening van zwarte immigranten in Libië na de val van Kadhafi bleek, geen exclusief westers fenomeen. Alleen ontslaat het ‘ja maar zij ook’ niet van eigen verantwoordelijkheid.

Ook is het zeker zo dat toen Vasco da Gama in 1498 voor het eerst vanuit Europa naar India voer – of Cornelis de Houtman in 1595 als eerste Hollander naar Indonesië – zij nog geen snode plannen op dat vlak koesterden. Ze waren al blij dat ze de eindstreep haalden, en de aanleg van plantages in Brazilië of Suriname stond nog niet op het programma.

Feitelijk veel bedenkelijker was daarom het begrip dat Huzen vond bij justitieminister Van Weel

Maar later zijn er door een aantal Nederlanders via de West-Indische Compagnie natuurlijk wel bewuste stappen genomen om aan de profijtelijke Trans-Atlantische slavenhandel deel te nemen. Dat is ze niet ‘overkomen’, maar hebben ze bewust besloten, waarbij het eventueel opspelende geweten inderdaad vaak met het soort argumenten werd weggemasseerd die je ook hoort als het gaat om slavenarbeid bij de stadionbouw in Qatar of de textielindustrie in Bangladesh.

De opmerking van de weinig geachte afgevaardigde Van Haasen is dan ook niet het gevolg van oprechte en grondige historische studie, maar van de aan de PVV inherente neiging om het nationale verleden schoon te wassen door wandaden te bagatelliseren – naar het voorbeeld van het idool van de Kleine Geblondeerde Leider, de Grote Geblondeerde Leider in Washington.

Daarbij passen ook de laatdunkende opmerkingen over Keti Koti van Wilders’ partijideoloog Martin Bosma die het tot eeuwige schande van het Nederlandse parlement in 2023 tot Kamervoorzitter bracht.

Het is niet toevallig dat Wilders de stuitende vorm van eigenrichting heeft toegejuicht, waarvan nu recent rond Ter Apel sprake was. Onder leiding van de meervoudig veroordeelde rechts-extremist Jan Huzen – eigenaar van een handel in prikkeldraad – ging men hier ongegeneerd op jacht op met name zwarte asielzoekers. Tot ze per abuis ook een busje met Duitse agenten aanhielden, die niet met zich lieten sollen.

Feitelijk veel bedenkelijker was daarom het begrip dat Huzen vond bij justitieminister Van Weel – in plaats van strafvervolging aan te kondigen wegens het zich wederrechtelijk toe-eigenen van politiebevoegdheden. Maar sinds zijn voorganger Yesilgöz op dit vlak al bijna alle fatsoensnormen heeft laten vallen, en nu gretig belooft Fabers ‘strengste asielbeleid ooit’ echt uit te gaan voeren, hoeft dat niet te verbazen.

Evenmin dat iedereen in de VVD over die ontsporing volledig zwijgt.

GroenLinks-PvdA schudt vooral de PvdA-compromiscultuur van zich af

Chris Aalberts
-
0
GroenLinks-PvdA schudt vooral de PvdA-compromiscultuur van zich af

De motie van Kati Piri voor een tijdelijk wapenembargo tegen Israël bepaalde de toon op het GroenLinks-PvdA-congres. Voor tegenstanders was weinig ruimte.

Een paar dagen voor het congres van GroenLinks-PvdA in Nieuwegein is het niet meer mogelijk om je aan te melden. De maximale capaciteit van congrescentrum NBC is bereikt en dus moeten laatkomers het congres online volgen. Het is een bijzondere dag: vierduizend mensen zijn voor het eerst bij elkaar na de beslissing GroenLinks en PvdA komend jaar te laten fuseren. Dit congres is een mooie gelegenheid om ons af te vragen waar de nieuwe partij voor staat.

Onlangs publiceerde GroenLinks-PvdA een eerste voorzet voor een beginselprogramma. De nieuwe partij heeft drie prioriteiten: een solidaire en rechtvaardige samenleving, de bescherming van natuur en klimaat en een goed functionerende democratie en rechtsstaat. Het is heldere taal, maar het geeft niet de definitieve richting aan: het beginselprogramma is uitdrukkelijk ‘een eerste voorzet’ en zal de komende tijd nog met leden worden besproken, zo schrijft de partijtop.

Het document is zaterdag ook niet geagendeerd. Dit congres staat vooral in het teken van iets heel anders. Twee dagen voor het congres komt Tweede Kamerlid Kati Piri met een motie voor een tijdelijk wapenembargo tegen Israël. Die nieuwe koers levert veel kritiek op, ook intern. Dit onderwerp is slechts een van de congresonderdelen, maar bijna al het nieuws gaat erover.

Visie voor de toekomst

Eerst terug naar de koers. Een middagsessie geeft hier een aardig beeld van: de jongerenorganisaties Dwars (GroenLinks) en de Jonge Socialisten (JS, PvdA) – hebben een pamflet geschreven en presenteren deze aan een kleine honderd geïnteresseerden. Dit is weliswaar niet een officiële visie, maar geeft wel een beeld van welke richting de nieuwe generatie leden op wil. Enthousiasme over de fusie is er sowieso: Dwars en de JS hebben al besloten te fuseren, Dwars om zichzelf ook op te heffen. De JS doet dat naar verwachting ook.

Er moet een radicaal eerlijke verdeling komen van kennis, macht en inkomen

Dwars en de JS vinden dat de partijfusie te veel is gegaan over organisatorische zaken en te weinig over de visie. Daarom is dit pamflet geschreven: het gaat over systeemverandering en de band tussen politiek en activisme. De jongeren zien het kapitalistische systeem als belangrijkste probleem omdat het leidt tot uitbuiting van de mens en de natuur. Dit is de oorzaak van inkomensongelijkheid, de klimaatcrisis, sociale ongelijkheid en maatschappelijke ontwrichting.

Er zijn geen verrassingen: er moet een radicaal eerlijke verdeling komen van kennis, macht en inkomen, vinden Dwars en de JS. In een nieuw systeem moet de solidariteit tussen mens en natuur centraal staan, de democratie worden versterkt en de economie gedemocratiseerd. Bestaanszekerheid is een recht: een woning, een goedbetaalde baan, onderwijs, zorg en goede sociale voorzieningen. Marktwerking is bij wonen en zorg uit den boze en openbaar vervoer moet gratis worden, belangrijke publieke diensten genationaliseerd.

Beeld: Chris Aalberts

Klimaatrechtvaardigheid moet het uitgangspunt zijn: grote vervuilers gaan meer betalen en klimaat- en natuurbeleid moet solidair zijn, ook internationaal. Groepen die door de klimaatcrisis worden getroffen moeten ondersteuning krijgen. Iedereen heeft bovendien recht op gelijke rechten, onderdrukking van minderheden moet worden bestreden en Europese samenwerking is bij klimaat en defensie nodig. Het is ook belangrijk om oorlog en genocide te veroordelen, waar die ook plaatsvinden.

Prijzende woorden

Een panel mag op het pamflet reageren. Hier zien we wat fusievoorstanders altijd hebben gezegd: de inhoudelijke verschillen tussen de twee partijen waren klein en daarom is samenwerking logisch. GroenLinks-bestuurder Imane Nadif vindt een heel goed pamflet, senator Saskia Kluit vindt het fijn dat er een activistische stip op de horizon is gezet en PvdA-bestuurder Nadir Baali prijst het pamflet eveneens, omdat ‘het allemaal wel wat linkser mag’.

De brede thema’s van de jongerenorganisaties komen de rest van het congres meerdere keren terug. Jesse Klaver vertelt aan een bomvolle zaal dat solidariteit weer moet terugkomen in Nederland. Frans Timmermans noemt in zijn speech een hele rits aan thema’s die in deze lijn vallen: een betaalbaar huis, eerlijke lonen en uitkeringen en goede publieke voorzieningen. Er is eigenlijk weinig nieuws onder de zon. Weer een reden dat al het nieuws over dit congres over het gewijzigde Israël-standpunt gaat.

Er zijn harde persoonlijke aanvallen en de zaal is continu onrustig

Is er behalve Israël niets nieuws onder de zon? De jongeren stippen een hele andere verandering aan: bij GroenLinks-PvdA moeten politiek en activisme hand in hand gaan. Dwars en de JS schrijven dat activisten nodig zijn om de maatschappij en politiek scherp te houden. Politici moeten samen met hen strijden voor een betere wereld. Dit is het activisme wat altijd al kenmerkend was voor beide jongerenorganisaties en ook GroenLinks voor deze activisten aantrekkelijk maakte.

Activisme

Dit idee speelt nadrukkelijk ook onder de leden. Bij de borrel refereren ze aan de grote demonstraties die ‘een rode lijn’ trokken ten aanzien van de genocide in Gaza. GroenLinks-PvdA is de eerste grote partij die het met hen eens is. Niet voor niets waren er veel partijprominenten bij de demonstraties aanwezig. Het is een hele andere cultuur en werkwijze dan die we van de PvdA kennen die gaat over vergaderingen, overleg, compromissen, kleine stapjes en nuances.

Beeld: Chris Aalberts

De controverse over het nieuwe Israël-standpunt is niet alleen een kwestie van inhoud, maar vooral over de wijze waarop de discussie verloopt: tegenstanders van de nieuwe koers worden uitgejouwd, er zijn harde persoonlijke aanvallen en de zaal is continu onrustig. In de bestuurlijke wereld van de PvdA ongewenst, in de wereld van het activisme niet of veel minder. Jonge leden zeggen bij de borrel dat oudgedienden die het oneens zijn met de nieuwe koers ook kunnen vertrekken. De partij verandert nu eenmaal.

De conclusie is dat GroenLinks-PvdA inhoudelijk slechts langzaam verandert, want de veranderingen zijn vooralsnog beperkt tot Israël. De sfeer verandert veel sneller. In de middag zegt Frans Timmermans dat hij de inhoudelijke meningsverschillen wil beslechten door intern debat en dialoog. Dat klinkt als de ouderwetse PvdA, die hierin grossierde. Maar activistische politiek verdraagt weinig compromissen, leidt tot een andere sfeer en toon en ook tot afscheid van meerdere prominenten.

Of deze nieuwe partijcultuur aantrekkelijk is voor een brede doelgroep, blijft vooralsnog een open vraag.

IS pleegt aanslag op kerk in Damascus, 22 doden en tientallen gewonden

de Kanttekening
-
0
IS pleegt aanslag op kerk in Damascus, 22 doden en tientallen gewonden

De dader van de zelfmoordaanslag in de Grieks-orthodoxe kerk in Damascus blijkt een lid van Islamitische Staat (IS) te zijn. Dit verklaarde de Syrische minister van Binnenlandse Zaken.

Gisteren liep de man de St. Eliaskerk in de voorstad Dweil’a binnen, waar op dat moment mensen aan het bidden waren. Hij opende het vuur en blies zichzelf daarna op. Daarbij kwamen naar schatting 22 mensen om en raakten tientallen anderen gewond.

Volgens het ministerie heeft IS al vaker pogingen gedaan om een aanslag te plegen, maar was dit de eerste keer dat het daarin slaagde. IS was al enkele jaren gereduceerd tot slapende cellen, maar is zich aan het hergroeperen sinds het vertrek van Assad.

De aanval komt op een moment dat interim-president Ahmad al‑Sharaa worstelt met het bewaren van de eenheid van het volk en de bescherming van religieuze minderheden, waaronder christenen. Minister van Informatie Hamza Mostafa sprak van een ‘laf terroristisch misdrijf’ en verzekerde dat de autoriteiten vastbesloten zijn extremisme uit te roeien.

Speciaal gezant van de VN Geir Pedersen en andere regeringsleiders benadrukken dat er een grondig onderzoek moet komen en dat versterkte veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn.

Turkse topjournalist opgepakt wegens ‘bedreigen Erdogan’

de Kanttekening
-
0
Turkse topjournalist opgepakt wegens ‘bedreigen Erdogan’

De bekende Turkse journalist Fatih Altayli, die miljoenen volgers heeft op X en op zijn eigen YouTube-kanaal, is opgepakt na uitspraken over Erdogan, die door het Turkse OM als ‘bedreigend’ worden gezien. Zo meldt de nieuwssite Turkish Minute.

Altayli besprak in de gewraakte uitzending peilingen over de presidentsverkiezingen. Daaruit bleek dat 70 procent van de Turkse kiezers tegen een presidentschap van Erdogan ‘voor de rest van zijn leven’ is. Altayli voegde bij die resultaten het ‘historische commentaar’ toe dat een aantal Ottomaanse sultans uiteindelijk werd ‘vermoord’ of ‘gewurgd’.

Die historische feitelijkheden worden niet gewaardeerd door de Turkse autoriteiten, maar als een bedreiging opgevat voor het Erdogan-regime.

De Turkse afgevaardigde voor Reporters Without Borders, Erol Önderoglu, neemt het op voor Altayli. ‘Deze mentaliteit waarin de journalist constant als een vijand wordt gezien, moet stoppen’, zei hij in een reactie. De autoriteiten zouden de woorden van Altayli uit hun verband hebben gerukt, volgens hem.

Turkije staat ver onderaan de lijst voor persvrijheid: op plek 159 (van de 180 landen) van de World Press Freedom Index voor 2024. Kritische journalisten worden al jarenlang vervolgd en opgesloten, wat leidt tot zelfcensuur of zelfs tot vlucht naar het buitenland. De overgebleven media zijn grotendeels onder invloed van de staat gekomen.

Maar niet alleen journalisten moeten Erdogan vrezen; ook de politieke oppositie verdwijnt steeds vaker in de gevangenis. Zo zit de belangrijkste tegenkandidaat voor het presidentschap, Ekrem Imamoglu van de seculiere partij, sinds maart vast. In het weekend is ook zijn advocaat opgepakt.

Erdogan lijkt op deze manier een derde termijn te garanderen na 2028. Daarvoor moet wel eerst een grondwetswijziging komen. Naar verluidt wordt daarover onderhandeld met de pro-Koerdische partij Dem.

D66 wil dat vluchtelingen asielaanvraag buiten EU doen

de Kanttekening
-
0
D66 wil dat vluchtelingen asielaanvraag buiten EU doen

D66 wil dat asielaanvragen in de toekomst buiten de EU worden afgehandeld. Asielzoekers zouden dan niet meer op eigen houtje naar Nederland mogen reizen om aan de grens asiel aan te vragen.

Dit zei partijleider Rob Jetten in een interview met het AD. Als voorbeeld noemt hij het Canadese model. Canada publiceert per periode hoeveel mensen naar het land mogen migreren. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende categorieën, met de nadruk op arbeidsmigranten. Vervolgens kunnen mensen een aanvraag indienen vanuit hun land van herkomst.

Jetten wil een soortgelijk model voor de EU. ‘Het systeem is ook stuk omdat we mensen die op de vlucht zijn iets onmenselijks aandoen. Als je hier na een levensgevaarlijke reis naartoe bent gekomen, word je jarenlang in onzekerheid gestort’, zegt hij in het interview.

Het plan is niet geheel nieuw. In het EU-migratiepact, dat volgend jaar in werking treedt, staat ook dat asielzoekers aan de buitengrenzen gescreend moeten worden. Jetten erkent dat de overgang naar een nieuw model veel tijd kost. In de tussentijd vindt hij dat asielzoekers die overlast geven strenger moeten worden aangepakt.

Unicef: ‘Kinderen in Gaza zullen sterven van de dorst’

de Kanttekening
-
0
Unicef: ‘Kinderen in Gaza zullen sterven van de dorst’

Terwijl de aandacht in de wereldpolitiek is verlegd door de Amerikaans-Israëlische bombardementen op Iran, blijft de humanitaire situatie in Gaza uiterst precair. Unicef waarschuwt inmiddels voor sterfte van kinderen door dorst. Er is bijna geen drinkwater meer, zo meldt NRC.

Van de 217 drinkwatervoorzieningen in Gaza zouden er nog maar 87 in gebruik zijn. Dat is ongeveer 40 procent van de vroegere capaciteit. Israël blokkeert al meer dan 100 dagen de toevoer van brandstof naar Gaza, waardoor watervoorzieningen niet kunnen draaien.

‘Zonder brandstof zal elk van de drinkwatervoorzieningen binnen enkele weken uitvallen,’ aldus een Unicef-woordvoerder tegen NRC. ‘Kinderen zullen sterven van de dorst, ziektes rukken al op, de chaos wordt steeds groter.’

Israël wordt beschuldigd van het plegen van genocide, niet alleen door het bombarderen van Palestijnen, maar ook door Gaza af te snijden van voedsel, water en medicijnen, waardoor vele Palestijnen een langzame maar zekere dood sterven. Bij voedseldistributiepunten, waar hongerige Palestijnen noodgedwongen naartoe trekken, hebben ook meerdere Israëlische moordpartijen plaatsgevonden.

Intussen zijn al minstens 55.000 Palestijnen omgekomen sinds oktober 2023.

Nu doorpakken in de zorg

Fonda Sahla
-
0
Nu doorpakken in de zorg

Onlangs was ik bij het zorgcongres over seksueel grensoverschrijdend gedrag, georganiseerd onder regie van regeringscommissaris Mariëtte Hamer. Een belangrijk moment: het zorgmanifest werd gelanceerd en ondertekend door ruim twintig beroeps- en brancheverenigingen. Het manifest spreekt zich uit tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en roept op tot gezamenlijke actie. Een goed en moedig initiatief, maar is het ook echt uniek?

De zorgsector kent al talloze manifesten en verklaringen. Vaak breed gedragen, met grote woorden en fotomomenten. Soms zie je eerst terughoudendheid, gevolgd door FOMO: organisaties willen er tóch bij horen. Maar zonder intrinsieke motivatie, borging of doorzettingskracht blijft een manifest papier.

Wat we nodig hebben is geen vrijblijvende intentie, maar structurele monitoring, agendering en verankering in beleid, wetgeving en toezicht. De Arbeidsinspectie zette hierin onlangs een goede stap door op te roepen tot een preventieve inventarisatie van risicofactoren voor ongewenst gedrag.

Tijdens het congres raakte de TED-talk van Aafke Scharloo me diep. Ze sprak over afweermechanismen: ‘We zijn zelf onze grootste afweer. We zien vaak niet op tijd wat we wél moeten zien.’ Die afweer is besmettelijk. En ze verklaart waarom veel zaken in de zorg zo tergend langzaam veranderen.

De realiteit blijft soms onthutsend weerbarstig. Zo mocht een plastisch chirurg die zich masturbeerde tijdens een videoconsult — zichtbaar in beeld bij een patiënt — toch BIG-geregistreerd blijven. Eerdere klachten, een berisping en een strafrechtelijke veroordeling bleken niet genoeg voor doorhaling.

Wat zegt dit over hoe serieus we seksueel grensoverschrijdend gedrag werkelijk nemen?

Ik stel mezelf ook de vraag: is die afweer er in gelijke mate als de dader níet lijkt op je witte vader, broer of zoon, maar op iemand met een andere achtergrond? Zijn we dan nog steeds terughoudend, of juist sneller in ons oordeel? Veel van wat gezegd werd over seksueel grensoverschrijdend gedrag is één op één te vervangen door termen als racisme, uitsluiting en gebrek aan inclusiviteit.

Is dit het kantelpunt waar we op hoopten? Mijn eerlijke antwoord: het voelt eerder als een noodzakelijke inhaalslag dan een fundamentele wending. Maar het is wél bemoedigend dat deze thema’s eindelijk breder worden erkend, besproken en aangepakt.

Verandering vraagt om meer dan alleen verhalen

We leven in een steeds diversere samenleving, maar ons zorgsysteem is daar nog onvoldoende op ingericht. Inclusieve zorg zonder machtsmisbruik, uitsluiting of discriminatie betekent zorg die voor iedereen toegankelijk, begrijpelijk en passend is. Ongeacht afkomst, beperking, gender, taal, religie of sociaaleconomische positie.

Tijdens het congres viel mij het gebrek aan zichtbare diversiteit op. Er waren vooral veel zorgprofessionals met ‘blonde paardenstaarten’. Toen ik vroeg waar de diversiteit was, kreeg ik te horen: ‘Die zijn hard aan het werk.’ Maar dat is juist het probleem. Zolang we in representatie, leiderschap en beeldvorming geen diversiteit laten zien, blijven veel perspectieven onzichtbaar.

Verandering vraagt om meer dan alleen verhalen hoe krachtig die ook zijn. We hebben ook gedegen onderzoek nodig: om patronen te herkennen, risico’s te analyseren en interventies te verbeteren. Verhalen raken, onderzoek geeft richting.

En het begint ook bij het onderwijs. Zorgopleidingen moeten structureel aandacht geven aan inclusie, racisme, machtsverhoudingen en grensoverschrijdend gedrag. Dáár leg je de basis voor zorgprofessionals die niet alleen vakbekwaam, maar ook maatschappelijk bewust zijn.

De beweging is er. Gelukkig. Er is aandacht, er zijn verhalen, er is onderzoek en erkenning. Nu moeten we doorpakken: van erkenning naar verandering. Van intentie naar structuur. Van papieren belofte naar zichtbare praktijk.

Want zorg is niet neutraal. Het maakt uit wie beslist. Wie beleid maakt. Wie bepaalt waar het geld naartoe gaat. En wie de stem van patiënten en zorgprofessionals serieus neemt.
De oplossingen zijn politiek én domeinoverstijgend. Het vraagt om keuzes die raken aan onderwijs, arbeidsmarkt, toezicht, inclusie én leiderschap. En eerlijk is eerlijk: als we blijven doen wat we deden, met dezelfde mensen, krijgen we wat we hadden. Dat kunnen we ons niet langer veroorloven.

Dus gebruik straks ook jouw stem om de zorg van morgen veilig, menselijk en rechtvaardig te maken. Voor iedereen.

GroenLinks-PvdA-motie over Iron Dome maakt heftige reacties los

Majorie van Leijen
-
0
GroenLinks-PvdA-motie over Iron Dome maakt heftige reacties los

Sommigen noemen het politieke zelfmoord, zelf noemden ze het bittere noodzaak. Een motie van GroenLinks-PvdA om over te gaan tot een volledig wapenembargo voor Israël, inclusief de levering van onderdelen voor de luchtverdediging, maakte heftige emoties los over het gehele politieke spectrum.

Kati Piri (GroenLinks-PvdA) pleitte al eerder voor een tijdelijk wapenverbod, maar toen maakte ze nog een uitzondering voor de Iron Dome, het luchtafweersysteem waarmee Israël het overgrote deel van de raketten die worden afgevuurd onderschept. Van deze uitzondering was geen sprake meer toen het Tweede Kamerlid gisteren uitlegde waarom er een volledig wapenembargo moest komen.

Israël gebruikt het systeem ‘als een onderdeel van de aanvalsstrategie’. Israël waant zich, dankzij de Iron Dome, onaantastbaar en daarom valt het landen om zich heen aan. ‘Het hele Midden-Oosten gaat in de fik door een gek die aan het hoofd staat van de Israëlische regering. Ik zie geen andere optie dan om nu alle drukmiddelen in te zetten om dit te stoppen’, klonk haar argument.

Israël waant zich, dankzij de Iron Dome, onaantastbaar

De partij had misschien op meer steun gehoopt. Alleen de SP, Denk en de Partij voor de Dieren steunden de motie, wat neerkwam op 35 stemmen voor. Dat rechtse partijen niet met de motie zouden instemmen, was te verwachten. Maar ook oppositiepartijen als D66, CDA en Volt stemden tegen de motie, omdat het wegnemen van de bescherming van burgers in Israël wat hen betreft een stap te ver gaat.

Het duurde niet lang of rechtse media hadden de partij geframed als antisemitisch, waarmee partijleider Timmermans zich bovendien had beroofd van een potentieel premierschap. De kwestie ligt zelfs zo gevoelig dat een telefonische rondgang van de Kanttekening langs doorgaans Israël-kritische lieden weinig oplevert.

Nuance

Toch zijn er ook mensen die genuanceerder naar het voorstel kijken, zoals Berber van der Woude van The Rights Forum. ‘Ik denk dat het een hele verstandige motie was. De afgelopen maanden zijn er honderdduizenden mensen de straat opgegaan om een andere opstelling te eisen van de Nederlandse regering ten opzichte van Israël. Een volledige wapenembargo is echt het enige middel dat impact kan maken.’

Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib en organisator van de Rode Lijn-demonstratie, was voorzichtiger. ‘Gisteren zag het er nog veelbelovend uit. Een coalitie van GL-PvdA, D66, CDA, SP, Denk, PvdD en Volt presenteerde één gezamenlijke ‘Rode Lijn-motie’, die het kabinet oproept tot opschorting van het associatieakkoord, sancties tegen ministers en militairen, steun aan de internationale hoven en een verbod op handel met nederzettingen. Maar niemand die het daar nu nog over heeft’, schrijft hij op LinkedIn.

Toch heeft hij ook begrip voor de nieuwste motie van GroenLinks-PvdA. ‘Als we altijd de bescherming van burgers los zien van – ik noem maar wat – het plegen van oorlogsmisdaden, gaan we dan ook defensieve goederen leveren aan Rusland om aanvallen op civiele doelen in Moskou af te slaan?’

Dat een gedeeltelijke wapenstop, waarbij defensieve wapens wel geleverd worden en offensieve wapens niet, onhaalbaar is schreef ook Marijn Lems in Trouw op de dag dat de motie wordt ingediend. Lems is lid van LinksBoven, de linkervleugel van GroenLinks-PvdA.

‘In het internationaal recht bestaat er echter niet zoiets als het onderscheid tussen ‘defensieve’ en ‘offensieve’ wapens. Daar is een goede reden voor: afgezien van het feit dat het onderscheid in de praktijk lastig te maken is, zijn ook defensieve wapens onderdeel van de totale militaire slagkracht van een land. De defensiecapaciteit stelt een agressor in staat om aanvallen uit te voeren zonder zich al te veel zorgen te hoeven maken over de onvermijdelijke tegenaanval.’

‘Moreel verwerpelijk’

Toch blijft het recht op zelfverdediging van Israël voor veel mensen in het Westen overeind staan en daar ligt ook de gevoeligheid van de discussie. PvdA’er en politiek commentator Rob Oudkerk noemde de motie bij Nieuws van de Dag een blamage, en moreel verwerpelijk. Israëlische burgers, die in meerderheid tegen premier Netanyahu zijn, moeten zich beschermd kunnen voelen als ze worden aangevallen, zegt hij.

Oud-PvdA’ers die  al geen voorstander waren van de fusie met GroenLinks benadrukken nu het radicale van de partij. Zo schreef Ronald Plasterk op X: ‘Het zou heel wijs zijn als de PvdA dit zou terugnemen. Er loopt weleens wat mis in een partij, er wordt weleens een fout gemaakt. Dan kun je, en moet je, corrigeren.’

‘Ik denk dat dit een begin van een gesprek is’

Maar dat radicale is al lang niet meer iets van de flanken, zegt Van der Woude. ‘Met deze motie heeft de partij juist laten zien dat het heeft geluisterd. Mensen willen dat er iets gebeurt, dat Nederland iets doet, en dat moet iets groots zijn anders maakt het geen impact. Ik denk dat een groot deel van het electoraat hier wel klaar voor is.’

Taboes doorbreken

Inmiddels heeft de meerderheid van de bevolking een negatieve mening over Israël, zo bleek eerder uit onderzoeken. GroenLinks-PvdA hoopte hier wellicht op in te spelen. Maar het recht op zelfverdediging was misschien nog niet toe aan deze kritische benadering. Volgens critici was te motie een te grote stap en bovendien slecht getimed.

‘Misschien heeft deze discussie tijd nodig’, zegt Van der Woude. ‘Ik vermoed dat Groenlinks-PvdA ook niet had verwacht dat deze motie nu zou worden aangenomen. Het is natuurlijk lastig om te zeggen, maar ik denk dat dit een begin van een gesprek is. Er zijn zoveel taboes rondom dit onderwerp en die worden doorbroken door het gesprek aan te gaan. Door deze discussie wordt de hypocrisie van het Westen blootgelegd.’

Oud-lijsttrekker Edson Olf: ‘Het gaat niet om mij, maar om het BIJ1-geluid’

Ewout Klei
-
0
Oud-lijsttrekker Edson Olf: ‘Het gaat niet om mij, maar om het BIJ1-geluid’

De draaiboeken voor de Tweede Kamerverkiezingen zijn klaar. Of BIJ1 meedoet, is aan de leden. ‘Als er een beroep op mij wordt gedaan, overweeg ik het,’ zegt voormalig lijsttrekker Edson Olf.

Op 29 oktober vinden er weer Tweede Kamerverkiezingen plaats. Alle aandacht gaat nu naar de grote partijen, PVV, VVD en GroenLinks-PvdA, waardoor de kleintjes ondersneeuwen. Een van deze kleine partijen is BIJ1. De partij zit sinds november 2023 niet meer in de Tweede Kamer, maar gaat dit jaar mogelijk weer meedoen aan de verkiezingen.

‘We hebben de draaiboeken al klaar. Het bestuur staat klaar om deel te nemen aan de komende verkiezingen, maar de definitieve beslissing ligt bij de leden’, vertelt partijvoorzitter Edson Olf, die in 2023 de lijst trok. ‘De komende weken zal een online raadpleging plaatsvinden, waarin leden hun stem kunnen uitbrengen over de deelname van BIJ1.’

Mocht de partij besluiten mee te doen, dan zal het congres de kandidatenlijst goedkeuren. ‘We organiseren geen aparte lijsttrekkersverkiezingen. Een kiescommissie schuift een lijst met geschikte kandidaten naar voren, maar de leden moet zich vervolgens nog wel over deze lijst uitspreken.’

Wordt Olf weer lijstrekker, net als de vorige keer? ‘Daar gaan de leden over, maar als er een beroep op mij gedaan wordt zal ik het overwegen. Het gaat echter niet om mij, het gaat om het BIJ1-geluid. Dit geluid kan ook door iemand anders van onze partij worden vertolkt. Onze focus ligt op het uitdragen van het systeemkritische geluid, ongeacht welke persoon de lijst trekt.’

Geen zetel in de Tweede Kamer

Na de vorige verkiezingen bleef BIJ1 zonder zetel in de Tweede Kamer. Voor sommige partijen zou dit een reden zijn om zichzelf op te heffen, maar Olf benadrukt dat BIJ1 een andere strategie heeft. ‘BIJ1 beperkt zich niet tot parlementaire politiek. Het parlement is voor ons een middel, niet het doel. Onze strijd vindt ook plaats op straat, in gemeenteraden, en in de bredere beweging tegen kapitalisme, imperialisme en racisme.’

‘Het parlement is voor ons een middel, niet het doel’

De komende gemeenteraadsverkiezingen, die in 2026 weer zullen plaatsvinden, ziet Olf als een belangrijke kans voor de partij om haar stem weer te laten horen. ‘Veel meer dan parlementaire politiek is gemeenteraadspolitiek politiek van de straat. Hier kunnen we ons direct inzetten voor de gemeenschappen die het hardst worden geraakt door het huidige rechtse beleid.’

Interne problemen 

Zoals veel nieuwe partijen heeft BIJ1 te maken gehad met interne problemen. In Amsterdam liepen uiteindelijk de drie fractieleden weg, in Rotterdam is de tweepersoonsfractie nu een eenpersoonsfractie na het vertrek van Michantely de Jong. Is Olf niet bang dat deze ruzies te veel aan BIJ1 zijn gaan kleven, waardoor de partij minder aantrekkelijk is geworden om op te stemmen? Olf ziet het toch anders, zegt hij. ‘Deze problemen zijn niet uniek. Elke partij heeft opstartproblemen en conflicten. Kijk naar Nieuw Sociaal Contract, die partij is compleet geïmplodeerd. Zelfs gevestigde partijen zoals de Partij voor de Dieren hebben interne ruzies.’

Het feit dat BIJ1 niet meer in de Tweede Kamer zit ziet Olf ook als een blessing in disguise, want hierdoor zijn diegenen weg die over de rug van BIJ1 carrière wilden maken, en zijn de mensen die echt geloven in het BIJ1-geluid gebleven. ‘We hebben nu ongeveer zo’n 4000 leden’, vertelt hij. ‘Daarom heeft BIJ1 ook toekomst.’

‘We willen mensen met een goed hart aantrekken’

Hoewel BIJ1 blijft groeien en haar organisatie blijft versterken, erkent Olf dat risico’s op ruzies en op raadsleden die hun werk niet doen altijd zullen bestaan. ‘We gaan strikter zijn in onze selectie. We willen mensen met een goed hart aantrekken en lessen trekken uit het verleden. Maar helemaal voorkomen kun je dit natuurlijk nooit.’

De afgelopen jaren is er veel gesproken over het professionaliseren van BIJ1. Volgens Olf is dat een belangrijk proces, maar hij waarschuwt dat de partij zich niet blind moet staren op structuren en regels. ‘We zijn bezig met professionalisering, maar we blijven een partij met activistische wortels. We willen geen bureaucratische machine worden die haar ideologische vuur verliest.’

Financieel staat BIJ1 er goed voor, dankzij een sterke ledenbasis. ‘Als antikapitalistische partij ontvangen wij geen grote giften uit het bedrijfsleven. Die ook op die manier mogelijk hun invloed willen inkopen binnen de partij. Onze kracht komt van onze leden, en dat willen we zo houden’, zegt hij. ‘Ondanks enige uitstroom van leden na de verkiezingsnederlaag van 2023 blijft het ledenaantal nu stabiel en is er zelfs weer sprake van groei. Onze financiële positie is hierdoor sterk. Ook omdat we zorgvuldig omgaan met onze middelen.’

BIJ1 ziet zichzelf als een revolutionaire partij die verder kijkt dan de gangbare politieke structuren. ‘We denken buiten de systemen’, zegt Olf. ‘We willen het kapitalisme afbreken en zijn pacifistisch. We strijden tegen de NAVO en willen een nieuw economisch stelsel.’ De vraag of radicale verandering haalbaar is vindt hij irrelevant. ‘Als je genoegen neemt met de status quo verandert er niets. Er moet iets veranderen, dat is duidelijk.’ Vasthouden aan een radicale koers is voor BIJ1 dan ook essentieel. ‘We willen een andere wereld voor ogen houden, zonder compromissen.’

Frans Timmermans

De strijd tegen racisme is een belangrijk thema voor BIJ1, maar natuurlijk staat de partij ook voor 100 procent achter Palestina. Op 7 oktober 2023 sprak Olf meteen zijn steun uit aan een Vrij Palestina, wat hem op dat moment niet in dank werd afgenomen veel mensen, ook aan de linkerzijde van het politieke spectrum. ‘Ik werd geframed als nationale Jodenhater. Inmiddels staan er meer dan 100.000 mensen op het Malieveld tegen Israël te protesteren. Zelfs GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans probeert zich nu als pro-Palestina te positioneren, terwijl hij eerst sprak over een ‘cultuur van de dood’.’

‘Mensen missen ons geluid’

Hoewel BIJ1 zich vooral richt op Nederland en het Caribische deel van het koninkrijk onderhoudt de partij ook contacten met gelijkgestemde organisaties in het buitenland. ‘We hebben een overeenkomst met de PVDA België (een socialistische partij, red.) en contact met Die Linke in Duitsland’, zegt Olf. Lachend voegt hij eraan toe: ‘Mocht Vlaanderen ooit besluiten zich bij Nederland aan te sluiten, dan kunnen we samen met PVDA een sterke vuist maken tegen fascisme.’

Met duizenden leden en een sterke ideologische basis ziet Olf de toekomst van BIJ1 zonnig tegemoet. ‘Mensen missen ons geluid. Het gaat niet om poppetjes, maar om het systeemkritische geluid. En dat zullen we blijven laten horen.’

1...345...914Pagina 4 van 914

Over ons

de Kanttekening is een onafhankelijke en emancipatoire mediaorganisatie. Onze kernwaarden zijn: vrij, moedig en inclusief.

Over menu

© 2017 de Kanttekening B.V. Alle rechten voorbehouden.

Gebruiksvoorwaarden | Privacy statement | Adverteren & contact