19.8 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 5

Ziekenhuis staakt behandeling ongeneeslijk zieke Yasmin (3)

de Kanttekening
-
0
Ziekenhuis staakt behandeling ongeneeslijk zieke Yasmin (3)

De behandeling van het driejarige meisje Yasmin wordt definitief stopgezet door Maastricht UMC+. Haar ouders hebben na lang overleg afgezien van een overplaatsing naar een kliniek in Turkije. Dat bevestigt hun advocaat, Nino Pennino.

Tot het laatste moment was er hoop op een alternatieve behandeling in het buitenland. Maandagavond besloten de ouders echter ‘met pijn in hun hart’ de overplaatsing niet door te laten gaan. Het exacte moment van overlijden van hun dochtertje laten zij in het midden.

Eerder was al duidelijk dat het ziekenhuis rond deze tijd de behandeling zou staken. ‘De ouders hebben nooit gewild dat hun kind in een uitzichtloze situatie zou komen te verkeren, maar zij moeten met veel pijn en verdriet erkennen dat daarvan inmiddels wel sprake is’, aldus Pennino. ‘Er bestaat naar de stand van de wetenschap geen levensreddende medische behandeling voor Yasmin die enige verbetering kan brengen in haar situatie.’

Het verhaal van Yasmin, die lijdt aan de zeldzame genetische aandoening RCC-1, is hartverscheurend. Het meisje werd al maanden kunstmatig beademd. Volgens onafhankelijke deskundigen was er geen uitzicht meer op herstel en leed ze ondraaglijk.

Het ziekenhuis wilde de behandeling al eerder staken, maar dat wilden de ouders van Yasmin niet, met beroep op hun islamitische geloof. Op basis van de islam mag je de behandeling van een patiënt niet staken zolang het hart nog klopt. De ouders spanden een kort geding aan, maar de rechtbank oordeelde dat het ziekenhuis de behandeling wel mocht staken. Het had twee andere ziekenhuizen om een second opinion gevraagd.

Grimmig

De tragedie kreeg een grimmig tintje, toen de omstreden vlogger Youness Ouaali zich met de zaak bemoeide. Hij plaatste, zonder toestemming van het ziekenhuis, beelden van Yasmin in haar ziekenhuisbed. De video werd meer dan 600.000 keer bekeken. Enkele woedende kijkers besloten het ziekenhuis bedreigingen te sturen. ‘We begrijpen dat de situatie van het meisje mensen diep raakt, en die emoties mogen er zijn’, reageert het Maastricht UMC+ op de commotie. ‘Maar er wordt een grens overschreden bij bedreigingen en risico’s voor de veiligheid van onze medewerkers, patiënten en bezoekers.’

Yasmins ouders nemen afstand van negatieve uitlatingen aan het adres van het ziekenhuis. ‘Er is nooit sprake geweest van enige vijandigheid tussen de ouders en MUMC’, benadrukt hun advocaat.

Een crowdfundingactie bracht in korte tijd ruim 150.000 euro op om Yasmin naar Turkije over te brengen. Haar ouders laten echter weten dat ze geen gebruik zullen maken van het geld en donateurs hun bijdrage teruggeven. ‘In alle lieve berichten, de steun en betrokkenheid van velen en de donaties… hebben de ouders veel steun ervaren’, zegt de advocaat.

Volgens Pennino bleef Yasmin, ondanks haar ziekte, op momenten vrolijk. ‘Ze zit half rechtop in bed, kijkt filmpjes op haar iPad, knikt als haar moeder een vraag stelt en lacht als de cliniclowns over de vloer komen.’

Docenten voor Palestina willen geen Cidi-gastlessen meer

de Kanttekening
-
0
Docenten voor Palestina willen geen Cidi-gastlessen meer

Actiegroep Docenten voor Palestina sluiten zich aan bij een petitie die oproept tot het verbreken van alle banden met het Centrum Informatie en Documentatie Israël door publieke instellingen en organisaties. Daarnaast maken de docenten zich zorgen over gastlessen en lesmateriaal van de pro-Israël lobbygroep.

‘We roepen scholen, gemeenten, de overheid en andere instellingen op om alle banden met het Cidi te verbreken, zodat hun propaganda geen toegang meer krijgt tot onze klaslokalen’, stelt de actiegroep. ‘Lesmateriaal gemaakt door een haatzaaiende lobbyorganisatie hoort niet thuis in het onderwijs!’

Volgens Docenten voor Palestina misbruikt het Cidi onderwijs over de Holocaust om kritiek op Israël te onderdrukken, verwart de pro-Israëlische lobbygroep doelbewust antisemitisme met antizionisme en worden critici geïntimideerd. ‘Instellingen en docenten zouden zich serieus moeten afvragen of zij hun goede naam willen inzetten om dit misbruik te legitimeren.’

Docenten voor Palestina is verheugd over de ontwikkelingen in de Verenigde Staten, waar leraren met succes hebben geageerd tegen de Anti-Defamation League (ADL), de Amerikaanse tegenhanger van het Cidi. Sinds 6 juni besloot de nationale lerarenvakbond de ADL te weren uit het onderwijs.

De docenten begrijpen niet waarom diverse organisaties, waaronder de Anne Frank Stichting, het Nederlands Auschwitz Comité, het Nationaal Comité 4 en 5 mei, Theater na de Dam en de gemeente Amsterdam, nog steeds samenwerken met het Cidi via de website leeroverdeholocaust.nl. Docenten voor Palestina heeft de organisaties twee keer gemaild, met de vraag of ze afstand willen nemen van het Cidi. Enkele organisaties antwoordden dat het initiatief leeroverdeholocaust.nl kwam van de Nationaal Coördinator Antisemitisme Bestrijding Eddo Verdoner, maar volgens Docenten voor Palestina zijn het Cidi en de NCAB nauw met elkaar verbonden. Verdoner was eerst Cidi-directeur, voordat hij de NCAB werd.

Felle kritiek hebben de pro-Palestijnse docenten ten slotte op de zogenoemde IHRA-definitie van antisemitisme die door het Cidi en andere pro-Israëlische lobbyorganisaties wordt gepusht. Deze definitie maakt geen scherp onderscheid tussen Israëlkritiek en antisemitisme.

Geen maatregelen tegen Israël, EU wil het land ‘niet straffen’

Majorie van Leijen
-
0
Geen maatregelen tegen Israël, EU wil het land ‘niet straffen’

De EU zal voorlopig geen van de voorgelegde maatregelen treffen tegen Israël. De EU heeft vorige week een akkoord gesloten over het hervatten van hulp en wil dit eerst aanzien. 

Dit concludeerden de EU-ministers van Buitenlandse Zaken gisteren, nadat ze bijeen waren gekomen om mogelijke pressiemiddelen tegen Israël te bespreken. ‘We willen Israël niet straffen, we willen dat de situatie in Gaza verbetert’, zei EU-buitenlandchef Kaja Kallas tijdens de persconferentie.  

Het was een schril contrast met de maatregelen die de EU bereid is te nemen tegen Rusland. Op Slowakije na was er diezelfde dag overeenstemming bereikt over het achttiende sanctiepakket, want de enige manier om Rusland te stoppen, is om het te dwingen, aldus Kallas. Dezelfde tactiek lijkt niet op te gaan voor Israël. Hoewel Kallas de opdracht had gekregen om op een rij te zetten welke pressiemiddelen er mogelijk waren, blijft dit lijstje vooralsnog onbenut. 

Pressiemiddelen

Het opschorten van (delen van) het handelsakkoord dat de EU met het land heeft, het bestraffen van Israëlische ministers, het instellen van een wapenembargo of het stopzetten van visumvrij reizen; dit waren mogelijke opties voor de EU om de druk op Israël op te voeren. Vooral het handelsakkoord is een goede stok om mee te slaan, legt Michiel Servaes, algemeen directeur van Oxfam Novib uit. ‘Als je kijkt waarmee je een gedragswijziging bij Netanyahu kan bewerkstelligen, dan is dit het maximale drukmiddel. Op militair gebied is de EU niet zo belangrijk voor Israël als de VS. Maar op economisch vlak wel. De EU is de grootste handelspartner van Israël, veel groter dan de VS.’

Om het gehele associatieakkoord met Israël op te schorten, is een unanieme stem van de EU-landen nodig. Hierdoor was er al voor de bijeenkomst scepsis over dit plan. Landen als Hongarije en Duitsland zouden nooit voor dit plan stemmen. Maar volgens Servaes is dit geen reden om dit pressiemiddel weg te wuiven. ‘Je kunt ook delen van het akkoord opschorten, daar is geen unanimiteit voor nodig maar een meerderheid. Je kan zelfs alle afzonderlijke delen op deze manier opschorten, zodat alleen de schil overblijft. Maar het nemen van harde acties wordt keer op keer uitgesteld. Het is echt ongelooflijk.’ 

Wat er wel werd bereikt

Het akkoord met Israël is hoe dan ook winst voor de Gazanen. Eind vorige week kwam de EU met het land overeen dat Israël meer hulptransporten moet toelaten. Het zal drie grensovergangen voor hulp openen, waterleidingen herstellen en zorgen voor minimaal 25 bakkerijen en 20 keukens. Om ervoor te zorgen dat dit ook echt gebeurt, gaat de EU tweewekelijks monitoren. ‘Dit doen we met behulp van ambassadeurs en lokale partners. De Jordaanse regering heeft bijvoorbeeld laten weten dat er inderdaad meer hulp binnenkomt’, zei Kallas gisteren. 

Meer hulp is inderdaad winst, maar het is niet waarover het zou gaan tijdens deze bijeenkomst, merkt Servaes op. ‘De vraag was: schendt Israël zijn mensenrechtenverplichtingen uit het associatieakkoord? Dit is onderzocht en het antwoord was ‘ja’. Toen zat de EU klem. Nu gaat het opeens over nieuwe afspraken die met Israël zijn gemaakt en of het deze afspraken nakomt. De vraag is dus eigenlijk gewoon veranderd.’

‘De vraag is eigenlijk gewoon veranderd’

Volgens minister Veldkamp zijn maandag 180 vrachtwagens met hulp doorgelaten, zondag 160. Dit zijn er veel minder dan wat er eerst naar binnen mocht, maar meer dan wat er op dit moment aan hulp het land binnenkomt. ‘We zien positieve signalen.’ Israël heeft ook elektriciteitslijnen gerepareerd. Maar het moet wel echt meer stappen gaan nemen. Dit is duidelijk niet genoeg. De situatie in Gaza is onhoudbaar. Onze inzet blijft een staakt-het-vuren en vrijlating van alle gegijzelden’, zei Kallas tijdens de persconferentie. 

‘Politieke schijnvertoning’

De maatregelen die ze heeft laten onderzoeken en die dag presenteerde, zijn voor de afzonderlijke lidstaten om te nemen, zei de buitenlandchef bovendien. Er zijn inderdaad maatregelen die Nederland kan nemen, zegt Servaes. Dit zou ook moeten gebeuren, maar als EU heb je meer impact.’

Bovendien heeft hij er weinig vertrouwen in dat het Nederlandse kabinet in de huidige samenstelling wel daadkrachtig op zal treden. In een reactie op de persconferentie schrijft Oxfam Novib: ‘Minister Veldkamp blijft zich verschuilen achter de Europese verdeeldheid over concrete acties tegen Israël, en daarmee is deze politieke schijnvertoning in Brussel niets meer dan een excuus voor dit kabinet om niet aan haar eigen internationale verplichtingen te voldoen. 

‘De schijnvertoning waarbij met halfzachte afspraken en enkele broodkruimels aan hulp de indruk wordt gewekt dat er iets substantieels zal verbeteren in de verschrikkelijke situatie voor de Palestijnse burgerbevolking is beschamend en tekent het morele faillissement van de Nederlandse en Europese buitenlandpolitiek.’ 

Lees ook:

EU-ministers bespreken mogelijke maatregelen tegen Israël

De wooncrisis is ook een zorgcrisis

Fonda Sahla
-
0
De wooncrisis is ook een zorgcrisis

De overheid meldt het vol trots: het programma WOZO is afgerond. WOZO staat voor Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen. De kern? Ouderen blijven langer thuis wonen, met hulp van technologie, thuiszorg en hun eigen netwerk. Het beleid gaat uit van: ‘zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan.’

Op papier klinkt het logisch. In de praktijk zie ik vooral mensen vastzitten.

Neem mevrouw K. Ze woont al ruim dertig jaar in dezelfde sociale huurwoning, driehoog zonder lift. Verhuizen is geen optie: de wachtlijsten zijn eindeloos, de huurprijzen torenhoog. Bovendien: wie helpt met inpakken, opnieuw inrichten, verhuizen, het regelen van internet en de energiecontracten? En wie betaalt die honderd euro extra per maand voor een kleinere, zogenaamd ‘passende’ woning?

Dus blijft mevrouw waar ze is. Tot ze valt in haar eigen huis. Na een ziekenhuisopname en korte revalidatie mag ze gelukkig terug naar huis. De thuiszorg komt twee keer per dag. Er komt zelfs een fysiotherapeut langs. Alles geregeld, denk je. Maar er is één probleem: mevrouw kan geen trap meer lopen. Een traplift op driehoog blijkt te duur. De gemeente adviseert verhuizen met urgentie – maar ook daar zijn honderden anderen die vóórgaan.

Het gevolg? Mevrouw blijft boven. Binnen. Alleen. De rollator staat beneden, naast de post. Boodschappen, zonlicht, contact: een luxe. Haar kinderen? Die wonen ver weg of werken fulltime. Ze houden van haar, absoluut. Maar tijd hebben ze nauwelijks. Dus kopen ze hun schuldgevoel af met een sta-op-stoel of een volle boodschappentas. En hopen dat het zo nog even gaat.

Ik spreek ouderen die niet naar buiten kunnen of durven. Die nauwelijks nog bezoek ontvangen. Die zeggen: ‘Een verpleeghuis? Nee joh, dat is pas als je bedlegerig bent.’ Maar de waarheid is: ook thuis redden ze het niet meer. Ze leven in niemandsland. Te kwetsbaar om zelfstandig te blijven, te gezond voor opname. En nergens een plek die zegt: ‘Kom maar, we hebben aan je gedacht.’

De WOZO-brief noemt ‘zorgzame gemeenschappen’, ‘technologische ondersteuning’ en ‘thuis als uitgangspunt’. Maar voor wie is dit eigenlijk bedoeld? En met wie is dit beleid besproken? In grote steden als Den Haag, Rotterdam en Amsterdam – waar de dubbele vergrijzing volop speelt – gaat het om veel ouderen met een migratieachtergrond, lage sociaaleconomische status of beperkte gezondheidsvaardigheden. Wat kunnen zij met een app als hun telefoon nog geen touchscreen heeft?

Wat ik mis? Taal over ongelijkheid. Over vrouwen die hun partner zijn verloren en nu in hun eentje trappen moeten trotseren. Over mensen die ouder worden in huizen die twintig jaar geleden al ongeschikt waren. Over het simpele feit dat wie arm is, vaak ongezonder oud wordt en minder opties heeft.

Het gaat over eenzame ouderen in huizen die nooit voor ouderdom bedoeld waren

Daarom ben ik blij dat ik mag meedenken in een adviesraad met stevige namen uit zorg, beleid en welzijn. Samen bereiden we een werkbezoek voor naar Marokko, met bestuurders en beleidsmakers. Niet om te vertellen hoe het moet, maar om te leren: hoe werkt gemeenschapszorg daar, waar familie, buurt en voorzieningen wél op elkaar zijn afgestemd? Wat kunnen we vertalen naar onze stedelijke context?

Want dit gaat allang niet meer alleen over ouderenzorg. De wooncrisis is ook een zorgcrisis. Een bestaanszekerheidscrisis. Een klimaatrechtvaardigheidscrisis. Ze raakt de bodem van ons samenleven. Wie wél kan kiezen, woont comfortabel. Wie niets te kiezen heeft, staat stil, letterlijk en figuurlijk.

Het gaat over eenzame ouderen in huizen die nooit voor ouderdom bedoeld waren. Over vrouwen die na een scheiding nergens heen kunnen. Over jongeren die vastzitten in hun kinderkamer, zonder uitzicht op zelfstandigheid. Over arbeidsmigranten die onze economie draaiende houden, maar wonen in containers aan de rand van de stad – of in overvolle woningen in wijken waar de rek allang uit is. In diezelfde wijken wonen mensen die ooit vanuit gemeenschapszin samenleefden, maar nu met lede ogen zien hoe de buurt verkruimelt.

Hun frustratie richt zich niet op beleid, maar op elkaar. Niet uit onwil, maar uit onmacht.
En dat is geen toeval. Dat is het resultaat van politieke keuzes – of beter gezegd: het jarenlang uitblijven ervan.

Over grond. Over eigendom. Over volkshuisvesting en solidariteit. Over wie nog toegang krijgt tot een passende woning, en wie letterlijk de trap op moet, zonder lift, zonder hulp, zonder perspectief.

WOZO mag dan op papier afgerond zijn. De realiteit begint pas. Op vierhoog. Zonder lift.
Als we niets doen, is het enige wat we aan doorbraken realiseren… doorligplekken.

De campagne moet gaan over hoe we de #wooncrisis gaan oplossen. Win je dat debat, dan win je niet alleen de verkiezingen. Dan win je vertrouwen. Dan win je mensen terug.

En oh ja, de volgende beleidsmantra: ‘Health in all policies’? Prima. Maar maak dat beleid dan ook écht voor álle mensen die in dit land wonen. Niet alleen voor wie al een tuin, een traplift en een app heeft.

EU-ministers bespreken mogelijke maatregelen tegen Israël

de Kanttekening
-
0
EU-ministers bespreken mogelijke maatregelen tegen Israël

De EU-ministers van Buitenlandse Zaken zullen vanmiddag een reeks opties bespreken waarmee ze de druk op Israël kunnen opvoeren. Experts verwachten weinig concrete afspraken.

Kaja Kallas, de chef Buitenlandse Zaken van het blok, heeft tien mogelijke stappen voorgesteld, variërend van het opschorten van het volledige handelsakkoord dat de EU met het land heeft, tot het bestraffen van Israëlische ministers, het instellen van een wapenembargo en het stopzetten van visumvrij reizen.

Het handelsakkoord is al langer een van de besproken opties om druk uit te oefenen op Israël, dat volgens een aantal EU-ministers mensenrechten schendt. Al in februari 2024 vroegen Ierland en Spanje om een onderzoek naar de associatieovereenkomst. Dit liep op niets uit.

In mei vroeg minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken om een onderzoek. Dit keer kwam het er wel, met de conclusie dat Israël mogelijk handelt in strijd met zijn mensenrechtenverplichtingen onder artikel 2 van de EU-Israël-associatieovereenkomst, aldus de diplomatieke dienst van de EU in juni.

Op basis van deze conclusie heeft Kaja Kallas, de chef Buitenlandse Zaken van de EU, tien mogelijke stappen voorgesteld. Deze worden vanmiddag besproken.

Een van de redenen dat er weinig wordt verwacht van deze besprekingen, is dat de EU vorige week al druk uitoefende op Israël, met mogelijke vervolgacties als pressiemiddel. Israël heeft toegezegd 150 vrachtwagens per dag binnen te laten. Dit is 350 minder dan wat er eerst naar binnen mocht, maar meer dan wat er op dit moment aan hulp het land binnenkomt. Experts denken dat de EU deze toezegging niet in gevaar wil brengen.

Bovendien is voor veel van de voorgestelde maatregelen unanimiteit vereist, en die is zeer onwaarschijnlijk. Hongarije schaart zich steevast achter Israël en Duitsland is zeer behoedzaam als het gaat om acties tegen het land. Enkele maatregelen, zoals het opleggen van reisbeperkingen, kunnen worden genomen op basis van een meerderheidsstem, maar ook die is lastig te behalen, schrijft de Volkskrant.

Extreemrechtse groepen trekken door Spaanse stad op jacht naar migranten

de Kanttekening
-
0
Extreemrechtse groepen trekken door Spaanse stad op jacht naar migranten

Een foto van het toegetakelde gezicht van een oudere man op sociale media was voldoende om hevige rassenrellen in het Spaanse Torre Pacheco te ontketenen. Voor de vierde dag op rij trokken extreemrechtse groepen door de stad op wat zij zelf ‘migrantenjacht’ noemen, zo meldt NRC.

De 68-jarige man verklaarde dat hij zonder aanleiding werd aangevallen door drie jongemannen met een Afrikaanse migratieachtergrond. Kort daarna sloegen extreemrechtse groeperingen terug met geweld gericht op inwoners met een migratieachtergrond. De situatie in Torre Pacheco in het oosten van Spanje is sindsdien ernstig: de gerichte aanvallen houden al dagen aan en er zijn inmiddels tientallen gewonden gevallen.

De Spaanse politie heeft zes verdachten opgepakt en sluit niet uit dat het geweld voorlopig aanhoudt.

Minister van Binnenlandse Zaken Fernando Grande-Marlaska spreekt van ‘georganiseerde groepen’ die volgens hem worden opgehitst door extreemrechtse partijen. ‘Zij leggen zonder reden een verband tussen immigratie en criminaliteit’, aldus Marlaska, die expliciet de verantwoordelijkheid bij de extreemrechtse partij Vox legt.

Vox heeft eerder aangegeven acht miljoen migranten te willen uitzetten om het ‘Spaanse volk te redden’.

RSF vermoordt meer dan 200 burgers, onder wie vrouwen en kinderen, in Soedanees dorp

de Kanttekening
-
0
RSF vermoordt meer dan 200 burgers, onder wie vrouwen en kinderen, in Soedanees dorp

Tijdens een aanval afgelopen zaterdag vond een bloedbad plaats in het dorp Shag Alnom in Soedan. Meer dan 200 burgers, onder wie kinderen en zwangere vrouwen, werden vermoord en hun huizen in brand gestoken.

De mensenrechtenadvocaten, verenigd onder de naam Emergency Lawyers, beschuldigen de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) van dit geweld in de staat Noord-Kordofan, meldt Al Jazeera.

De volgende dag sloeg de RSF opnieuw toe, ditmaal in het nabijgelegen dorp Hilat Hamid. Volgens de Emergency Lawyers kwamen daar minstens 46 mensen om, opnieuw ongewapende burgers, inclusief kinderen en zwangere vrouwen.

In totaal kwamen ongeveer 300 mensen om het leven, tientallen anderen worden nog vermist. De RSF richtte zich bewust op dorpen zonder militaire aanwezigheid, wat volgens de advocaten wijst op een opzettelijke schending van het internationaal humanitair recht.

Volgens Artsen Zonder Grenzen (AzG) is in Soedan sprake van een ‘etnisch gemotiveerde en genocidale belegering’. Tot die conclusie komt de organisatie in een rapport dat vorige week verscheen. In dit rapport zoomt de ngo in op de situatie in de staat Darfur. Kordofan grenst aan Darfur.

Nieuwe arrestatie van seculiere burgemeester in Turkije, massale vervolging Gülen-sympathisanten

de Kanttekening
-
0
Nieuwe arrestatie van seculiere burgemeester in Turkije, massale vervolging Gülen-sympathisanten

Terwijl de islamistische AKP, de nationalistische MHP en de pro-Koerdische Dem de samenwerking verdiepen rond het ontwapenen van de PKK, treedt de Turkse staat tegelijkertijd hard op tegen seculiere en andere oppositiegroepen, meldt nieuwssite Turkish Minute.

De rechter in Istanbul heeft opdracht gegeven tot de arrestatie van CHP-burgemeester Özgür Kabadayi van het district Şile in de gemeente Istanbul, samen met zes van zijn medewerkers. Een van hen, Asli Kotan, is inmiddels vrijgelaten, maar kreeg wel een reisverbod opgelegd en moet zich op regelmatig melden bij de autoriteiten.

Een woordvoerder van de voorzitter van de CHP is kritisch. ‘Deze arrestaties zijn routinewerk geworden onder het eenpersoonsregime van Erdogan. Degenen die hun verlies bij de verkiezingen niet kunnen verteren, brengen onze bestuurders nu in diskrediet. De wet is onder deze omstandigheden een instrument voor wraak geworden.’

De vervolging van seculiere bestuurders begon in maart met de arrestatie van de burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu, de grote rivaal van Erdogan voor de presidentsverkiezingen in 2028. De eerste paar weken waren er protesten. Duizenden mensen gingen de straat op, maar de protesten zijn nu vrijwel in het hele land uitgedoofd.

Erdogan verstevigt opnieuw zijn positie. Hij kan bovendien wijzen op het historische vredesinitiatief met de Koerden. De PKK is na meer dan veertig jaar strijd begonnen met ontwapenen. Hoewel Dem ontkent dat er een deal is voor de verlenging van Erdogans presidentschap in 2028, waarvoor een grondwetswijziging nodig is, maar de speculaties blijven aanhouden.

Intussen blijft de Turkse staat onverbiddelijk tegenover de Gülenbeweging. Op de herdenkingsdag van de coupnacht, vandaag, zijn er nog eens 371 verdachten aangewezen en is de politie in 60 steden een grootschalige operatie gestart om hen op te pakken.

Film ‘Exodus’: Wat gebeurde er na 15 juli 2016?

Tayfun Balcik
-
0
Film ‘Exodus’: Wat gebeurde er na 15 juli 2016?

De film Exodus volgt Gülen-sympathisanten en andere vluchtelingen die na de mislukte coup in Turkije op 15 juli 2016 moesten vluchten. Ze werden ineens tot ’terrorist’ bestempeld en opgejaagd. Regisseur Serkan Nihat en twee gevluchte slachtoffers blikken terug. ‘Zelfs de aardigste mens raakt door macht uiteindelijk gecorrumpeerd.’

Vandaag is het 15 juli. In Turkije zijn er overal herdenkingen voor de mislukte couppoging, negen jaar geleden. Het Erdogan-regime houdt de Gülenbeweging verantwoordelijk en vervolgt de sympathisanten nog steeds en masse. Dit jaar is de slogan: ‘De naam van de victorie is Turkije’.

Voor Gülen-sympathisanten die in ballingschap in het buitenland leven, wordt deze dag uiteraard anders ervaren. Het is een jaarlijks terugkerende, pijnlijke herinnering aan het begin van hun lijden – hun exodus uit Turkije. Zij herdenken in verdriet en in kleine kring, waar de angst voor de lange arm van de staat nog steeds sterk aanwezig is. De film Exodus vertolkt hun kant van het verhaal, waarin over de mislukte couppoging van groepen binnen het leger op 15 juli, Erdogan en andere politici niets te zien is. Deze film concentreert zich op de gevolgen van die nacht voor mensen die van de ene op de andere dag tot ‘terrorist’ werden verklaard. Ze verliezen hun baan, worden meedogenloos vervolgd en moeten vluchten, bijvoorbeeld over de grensrivier de Evros, die ligt tussen Turkije en Griekenland. Niet iedereen redt het.

Regisseur Serkan Nihat reageert vanuit Engeland op vragen over de film.

Wat was de belangrijkste reden om deze film te maken?

‘Ik was geraakt door het idee van mensen met heel verschillende achtergronden die door tragische omstandigheden samenkomen. Wat hen bindt, is de hoop op een beter leven en de menselijkheid die daaruit ontstaat. Het idee dat er uit verdriet toch hoop kan groeien.’

‘Ik was vooral benieuwd naar de impact op gewone mensen’

Het is nu negen jaar na de couppoging die veel levens in Turkije heeft geraakt. Heb je met slachtoffers gesproken over wat de film met hen doet?

‘Ik heb veel persoonlijke berichten gekregen, en ook reacties via sociale media en recensies. De feedback raakt me en maakt me bescheiden. Ik ben blij dat we authentiek zijn overgekomen op de mensen, want onze prioriteit was om een eerlijk verhaal te vertellen.’

Er wordt hier en daar wel verwezen naar uitspraken van president Erdogan, maar we zien geen beelden van hem. Waarom niet?

‘Ik richtte me niet op de politieke situatie omdat ik dat niet boeiend of relevant vond. Ik was vooral benieuwd naar de impact op gewone mensen.’

Beeld: Exodus

Veel Turken die Erdogan steunen, zullen deze film misschien zien als ‘terroristische propaganda’ van de Gülenbeweging. Of ze vragen: waarom laten jullie niet zien wat er op 15 juli is gebeurd, toen meer dan 250 mensen omkwamen? Wat is uw reactie daarop?

‘We leven in een tijd waarin het voor veel mensen niet uitmaakt wat de feiten zijn – ze wijzen die gewoon af. Dat komt door groepsdenken: mensen blijven in hun eigen kamp. Daarom is er, als je rondkijkt in de wereld, zoveel verdeeldheid. Het verbaast me dus niet dat mensen onze film afwijzen. De meeste mensen hebben hun mening al gevormd – of ze de film nu wel of niet hebben gezien. Ze zullen het wegzetten als lariekoek.

‘Voor veel mensen maakt het niet uit wat de feiten zijn’

‘Ik weet zeker dat er veel documentaires zijn die alle gebeurtenissen uitleggen. Dat was niet ons doel. Ik wilde juist het menselijke verhaal laten zien, niet de politieke achtergrond.’

We zien in de film, naast vluchtelingen van de Gülenbeweging, ook Koerden uit Turkije, Yezidi’s uit Irak en een Afrikaan. Is de solidariteit tussen deze groepen na hun vlucht?

‘Het oorspronkelijke plan van het project volgde de personages ook nadat ze waren gevlucht, en liet zien tegen welke problemen ze aanliepen in hun nieuwe land. We kozen uiteindelijk om de focus te leggen op hun vertrek. Maar ook hun leven daarna is fascinerend. Misschien maken we daar later nog een vervolg over.’

De meeste vluchtelingen zijn bang om hun verhaal te vertellen. Kunnen film, kunst en andere vormen van cultuur helpen om die verhalen toch naar buiten te brengen?

‘De belangrijkste reden voor kunst is het delen van menselijke ervaringen. Kunst kan troost bieden én de gruwelen van onze daden laten zien, zodat we ervan kunnen leren. Maar soms laat kunst tragische gebeurtenissen op een oppervlakkige manier zien. We zijn soms te veel gericht op leed en drama, waardoor de menselijkheid verdwijnt. Iemand zei laatst dat onze acteurs er ‘eruitzagen als modellen’. Dat vond ik een rare en bekrompen reactie. Alsof mensen die lijden er per se slecht uit moeten zien. Mijn doel was juist om de migratie een menselijk gezicht te geven. Ik wil dat mensen zich herkennen in onze personages, in plaats ze als ‘anderen’ te zien. De gebeurtenissen in de film kunnen ons allemaal overkomen, als de juiste politieke ingrediënten aanwezig zijn.’

‘Ik wil dat mensen zich herkennen in onze personages’

Heb je je weleens afgevraagd: is deze wreedheid echt gebeurd? Hoe kunnen mensen veranderen in monsters?

‘De geschiedenis heeft consequent aangetoond dat wanneer je zelfs de aardigste en goedbedoelende persoon genoeg macht geeft, het hem uiteindelijk zal corrumperen. Abraham Lincoln zei ooit: ‘Bijna alle mensen kunnen met tegenspoed omgaan, maar als je het karakter van een persoon echt wil testen, geef hem dan macht.’ En helaas neigt het politieke systeem over de hele wereld naar individuen die steeds meer macht vergaren, of dat nu met politieke of financiële middelen is. Mensen hebben bijna honderd jaar lang hard gevochten om dit tegen te gaan, maar helaas lijken we nu weer achteruit te gaan. Er zijn wereldwijd te veel mensen met te veel macht over anderen.

Aan het eind van de film tonen we een cijfer: hoeveel mensen tijdens de speelduur zijn gestorven op de vlucht naar een beter leven. Helaas is dat aantal nu veel hoger dan toen we de film opnamen. Zolang de mensheid hebzucht en ongelijkheid beloont, blijven we dezelfde fouten maken die we al duizenden jaren maken.’

Wiskundedocent Zeynep Doganci is een van de duizenden mensen wiens leven overhoop is gehaald door de coupnacht. Ze heeft de film gezien en haar gedachten eerder genoteerd. Ze appt:

‘Exodus is niet zomaar een film. Het is de stille schreeuw van kinderen die begraven liggen in de donkere wateren van de Evros. De angst, onzekerheid en ballingschap van de mensen die na 15 juli moesten vluchten, is tot op het bot voelbaar in elke scène. Het is niet alleen een kind dat verdronk, maar ook de hoop van een land en de toekomst van een generatie. De film gaat niet alleen over de mensen die zijn gevlucht, maar ook over wie ze moesten achterlaten. Het herinnert ons eraan: veilig zijn is geen voorrecht, maar een mensenrecht.’

‘Ik laat me niet meer gijzelen door angst’

Doganci volgt het Turkse nieuws op dit moment niet. ‘Ik word er zelfs niet goed van als ik op sociale media iets zie over 15 juli. Ik word er verdrietig van’, zegt ze. Het is te eenzijdig volgens haar. ‘Men wil of niet kijken naar de andere kant van het verhaal, of ze vinden dat te lastig. Maar elk verhaal heeft twee kanten, en deze film laat dat zien. Ze prijst de makers van Exodus. ‘Ik begrijp dat veel Turken in Turkije bang zijn. Maar ik laat me niet meer gijzelen door angst. In het Turks zeggen we: ‘Laat het touw maar breken waar het dun is.’ In het buitenland is er zelfs angst. Maar we moeten daarmee stoppen. Zo krijgen de machthebbers hun zin en vergaren ze nog meer macht.’

Hüseyin, die zijn achternaam niet in de krant wil en alleen wil zeggen dat hij ambtenaar was en nu statushouder is in Nederland, heeft Exodus ook gezien en vertelt wat er door hem heen gaat.

‘Ik zag alles weer voorbij komen. Alsof ik het nogmaals beleefde. Ik word er verdrietig, maar ook boos van. Er is geen rechtvaardigheid is. Tegelijkertijd heb ik ook hoop dat mensen solidair worden als bannelingen.

‘Mensen moeten buiten de staatspropaganda durven kijken’

‘We werden op één dag als gehele beweging tot terroristen verklaard. Ze zochten kennelijk al naar een reden. Als het niet de couppoging was geweest, dan was er wel een andere reden bedacht. Mensen moeten buiten de staatspropaganda durven kijken. Helaas zijn er nog te veel Turken die alles wat de staat zegt voor zoete koek aannemen. Zelfs mensen die nooit geweld hebben gebruikt, worden vervolgd.  En mensen die dat al veertig jaar wél doen, zoals de PKK, daar wordt ineens vrede mee gesloten. Het is mooi dat er vrede komt, maar ik weet niet of die lang standhoudt met een regime dat mensenrechten blijft schenden. Erdogan is de grootste terrorist.’

Raoul White: ‘Verschillen mogen bij GroenLinks-PvdA’

Ewout Klei
-
0
Raoul White: ‘Verschillen mogen bij GroenLinks-PvdA’

Tweede Kamerlid Raoul White heeft zich de afgelopen twee jaar ingezet voor een beter, socialer en inclusiever Nederland. Hij wil meer aandacht voor Caribisch Nederland en kwetsbare wijken. Om Nederland écht beter te maken, moet GroenLinks-PvdA straks meeregeren, stelt hij. ‘En natuurlijk dat we de grootste worden.’

Sinds november 2023 zit Raoul White in de Tweede Kamer voor GroenLinks, in de gezamenlijke GroenLinks-PvdA-fractie. Omdat er op 29 oktober weer parlementsverkiezingen zijn, is de eerste periode nogal kort geweest. Toch heeft White in die periode niet stilgezeten. ‘Ik heb een sterk team opgebouwd en verschillende zaadjes geplant. Sommige zaadjes zitten nog in de grond, maar anderen beginnen al te bloeien.’

Wat heeft u kunnen doen, in de ruim anderhalf jaar dat u lid bent van de Tweede Kamer? Had u niet veel meer willen doen?

‘Het is inderdaad een korte rit tot nu toe, omdat het kabinet is gevallen en we weer verkiezingen hebben, maar dat wil uiteraard niet zeggen dat we de afgelopen tijd niks gedaan hebben. Integendeel. Ik heb me snel ingewerkt om het parlementaire handwerk onder de knie te krijgen en vanaf dag één geprobeerd resultaat te boeken. Tegelijkertijd ben ik ook bezig geweest om op langere termijn het verschil te maken. Dus ja, het voelt alsof we pas net begonnen zijn, maar ik ben trots op wat er al ligt. We hebben echt een duidelijk geluid neergezet.’

‘Ik wil dat echt iedereen in Nederland meedoet’

Wat is dat geluid?

‘Werk moet lonen. Mensen moeten meer overhouden aan het eind van de maand. En iedereen verdient een dak boven het hoofd. Dat zijn de basisvoorwaarden voor bestaanszekerheid. Ook mensen in kwetsbare wijken, die het nu vaak het moeilijkst hebben. Ik wil dat echt iedereen in Nederland meedoet. Dat is voor mij de kern van linkse politiek.’

U heeft de portefeuille leefbaarheid en veiligheid. Wat doet u daarin?

‘In 2022 maakte het demissionaire kabinet een doorstart met het programma om de leefbaarheid en veiligheid van twintig kwetsbare gebieden te verbeteren. De landelijke overheid werkt hier samen met lokale overheden, buurtbewoners en lokale partners. Ik ben iedere vrijdag in het land te vinden en ga naar de wijken die vallen onder het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Daar spreek ik met bewoners, politie, woningcorporaties, maar ook met kleine ondernemers. Die laatsten zijn vaak cruciale schakels in de wijk: ze sponsoren de voetbalclub of hockeyvereniging en ze zijn een aanspreekpunt voor jongeren. Hen probeer ik te verbinden aan de woningcorporaties en de politie. We moeten de sociale samenhang herstellen in buurten waar de criminaliteit dreigt de overhand te nemen.

‘Kleine ondernemers zijn vaak cruciale schakels in de wijk’

‘Laatst was ik in Heerlen, een gemeente waar nog veel ruimte is om te bouwen. We bespraken om hier meer woningen voor verschillende inkomensgroepen te bouwen. Dat idee heb ik ook bij minister Mona Keijzer neergelegd. Zij heeft ook toegezegd bij de woningbouw meer in te zetten op diversiteit in prijssegmenten. Dus niet alleen sociale huur of alleen dure koopwoningen, maar gemengd. Hierdoor breng je de weerbaarheid terug in die wijken.’

U vertelde net dat u samenwerkt met ondernemers in de wijken. Nu associeer ik GroenLinks-PvdA niet met ondernemerschap. Hoe zit dat?

‘We zijn als GroenLinks-PvdA juist heel erg voor ondernemerschap. Ondernemers, vooral micro- en kleine ondernemers, zijn belangrijk voor onze samenleving. Het verschil met de VVD is dat wij vinden dat grote bedrijven de samenleving meer tegemoet mogen komen. Als je miljoenen verdient, dan mis je die paar tientjes niet. Maar mensen onderaan de streep voelen elk tientje. We vragen de grote bedrijven daarom om aan social return te doen, om bij te dragen aan de samenleving waar ze winst uit halen.

‘Het moet wel aantrekkelijk blijven om te ondernemen’

‘Tegelijkertijd willen we hen niet ‘uitkleden’, zoals rechts vaak roept. Het moet wel aantrekkelijk blijven om te ondernemen. We zeggen alleen: iedereen draagt zijn steentje bij. Dat is sociaal én realistisch.’

U zet zich ook in voor het slavernijverleden. Wat heeft u daarin bereikt?

‘Ik heb op donderdag 2 juli een motie ingediend om van Keti Koti een nationale feestdag te maken. De minister staat daar positief tegenover en wil een onderzoek naar de implementatie van mijn voorstel. Dat is een mooie stap vooruit, maar ik hoop echt dat het voor 1 juli 2026 geregeld is.

‘Daarnaast heb ik aandacht gevraagd voor hoe het slavernijverleden in het onderwijs wordt behandeld. Slavernij heeft tegenwoordig een verplichte plek in het geschiedeniscurriculum, maar scholen mogen zelf bepalen hoe ze het invullen. Ik vind dat er meer toezicht moet komen op de kwaliteit en inhoud, en dat de schoolinspectie hierop moet controleren. Scholen mogen dit onderwerp niet in vijf minuten afraffelen. Het onderwerp moet serieus genomen worden.

‘Het slavernijverleden is geen ‘verdienmodel’, wat PVV-Kamerlid Peter van Haassen in juni tijdens het commissiedebat over het slavernijverleden beweerde. Zijn uitlatingen getuigen van een totaal gebrek aan historisch en moreel besef. Mensen zijn gedehumaniseerd en verscheept, verhandeld, verkracht en vermoord. Ze waren geen modellen, maar mensen van wie hun naam werd afgepakt. Deze geschiedenis heeft nog steeds doorwerking in het heden.’

In mei was u op werkbezoek in Caribisch Nederland. Wat trof u daar aan?

‘In mei was ik op Bonaire, bij afvalverwerkingsbedrijf Selibon. Wat ik en mijn collega-Kamerleden aantroffen, was ronduit schrijnend. We zagen huizen die hermetisch afgesloten zijn, vanwege de giftige rook. Maar hierdoor komt er ook maar heel weinig zuurstof in die huizen. We spraken met een bewoner wiens hond heel ziek was geworden door de omstandigheden. Dat raakt je.

‘Samen met de andere Kamerleden die met mij op reis waren, heb ik een motie ingediend die het kabinet oproept om per direct actie te ondernemen. Dat is gelukt. Links én rechts dienden het voorstel in. Dit is een belangrijk succes voor mij, dat laat zien dat samenwerking over de partijen heen heel goed mogelijk is als je laat zien hoe de situatie echt is.

‘Inwoners van Aruba, Curaçao en Sint Maarten mogen niet stemmen voor de Tweede Kamer’

‘Mijn collega Mpanzu Bamenga (D66) en ik hebben ook aandacht gevraagd voor het democratisch tekort. De inwoners van Aruba, Curaçao en Sint Maarten mogen niet stemmen voor de Tweede Kamer, omdat hun eilanden autonoom zijn. Tegelijkertijd beslissen we in Den Haag wel over hun belastingen en de defensie. Dat is scheef. Dit democratisch tekort moet worden opgelost.’

U heeft ook een motie aangenomen gekregen over inclusief ondernemerschap. Wat houdt die in?

‘We willen dat het kabinet geld vrijmaakt voor vrouwelijke ondernemers en ondernemers met een migratieachtergrond. Nu gaan subsidies en investeringen te vaak naar, met alle respect, witte mannen van middelbare leeftijd. Maar als je een diverse economie wilt, moet je daarin ook investeren. Die motie is aangenomen, en daar ben ik trots op.’

En u bent dus nog lang niet klaar?

‘Zeker niet. Ik heb net een wetswijziging aangenomen gekregen om een BSN-systeem in te voeren op de eilanden, zodat jongeren uit het Caribisch deel van het koninkrijk eenvoudiger in Nederland kunnen studeren. Dat is nu nog ontzettend omslachtig. Ook in de zorg is dat BSN cruciaal. En na het reces wil ik werk maken van digitale infrastructuur voor de eilanden. Die moet echt beter.’

GroenLinks-PvdA zit nu in de oppositie, maar wil graag weer regeren. Vindt u dat een goed idee?

‘We willen graag dat het weer de goede kant opgaat met Nederland. Wij hebben een helder verhaal: bestaanszekerheid, duurzaamheid, kansengelijkheid. We willen verantwoordelijkheid nemen en Nederland eerlijker maken. Als je kijkt naar wat er nu gebeurt — een radicaal-rechts kabinet dat fundamentele rechten ondermijnt — dan is het des te belangrijker dat wij als links blok duidelijk laten zien wat ons alternatief is. En ja, ik hoop dat we straks kunnen meeregeren. En natuurlijk dat we de grootste worden.’

Maar bent u niet bang dat GroenLinks-PvdA het nu voor zichzelf moeilijker maakt, met de motie van Kati Piri over het niet meer willen leveren van defensiewapens aan Israël? Volgens journalist Marcel ten Hooven was dit strategisch gezien geen slimme zet, omdat voor dit voorstel geen Kamermeerderheid is en GroenLinks-PvdA hiermee rechts én de middenpartijen tegen zich in het harnas jaagt.

‘We moeten als GroenLinks-PvdA onze achterban vertegenwoordigen. Op het congres stond ongeveer 80 procent van de mensen achter onze motie. Ook de linkse kiezer is het met ons eens. En kiezers in het midden geven we duidelijkheid over wat onze beargumenteerde keuzes zijn. Met deze motie wilden we voor het juiste kiezen.’

Een vocale groep verontruste PvdA’ers, gegroepeerd in ‘Rood Vooruit’, had ook kritiek op de motie-Piri. Hoe kijkt u, als GroenLinkser, tegen deze groep? En hoe kijkt u aan tegen de radicale vleugel van GroenLinks, die meer van de getuigenispolitiek en het actievoeren is?

‘In een verenigd links geluid geloof ik sterk. We moeten een duidelijk verhaal hebben tegenover de rechtse wind die door dit land waait. Natuurlijk zijn er verschillen tussen PvdA en GroenLinks, maar we hebben veel meer gemeen dan mensen denken. Binnen de partij moet ruimte zijn voor debat, dat zie ik als kracht, niet als zwakte. Maar uiteindelijk bepalen de leden samen de koers, via congressen en referenda.

‘Mensen die belangrijk zijn geweest voor de partij moeten zich ook thuisvoelen’

Dat er debat is binnen de nieuwe partij, is een goede zaak. Want inhoudelijke verschillen mogen er zijn. Tegelijkertijd moeten we wel met elkaar in gesprek blijven en niemand loslaten. Ik vind dat mensen die belangrijk zijn geweest voor de partij zich ook nu moeten thuisvoelen.

Je kunt de fusie tussen GroenLinks en PvdA misschien wel vergelijken met een huwelijk: je hebt soms meningsverschillen, maar je gaat niet meteen scheiden. We willen geen PVV zijn, waar één man de koers bepaalt. Wij zijn een ledenpartij. De meerderheid bepaalt, maar we zijn ook een partij voor diverse minderheden. En juist die diversiteit, in kleur én ideeën, maakt ons sterker.’

1...456...924Pagina 5 van 924

Over ons

de Kanttekening is een onafhankelijke en emancipatoire mediaorganisatie. Onze kernwaarden zijn: vrij, moedig en inclusief.

Over menu

© 2017 de Kanttekening B.V. Alle rechten voorbehouden.

Gebruiksvoorwaarden | Privacy statement | Adverteren & contact