Gezondheid is niet neutraal. De manier waarop ziekten zich manifesteren en behandeld worden, verschilt per geslacht, afkomst en sociaaleconomische status. Hart- en vaatziekten worden bij vrouwen bijvoorbeeld minder snel herkend, terwijl bepaalde vormen van kanker vaker voorkomen bij mensen met een migratieachtergrond – en zij worden minder vaak doorverwezen voor preventief onderzoek. Stressgerelateerde aandoeningen treffen mensen in armoede harder, en toch is de toegang tot zorg voor hen juist het lastigst. Deze verschillen zijn geen toeval, maar het gevolg van een zorgsysteem dat nog te vaak uitgaat van de ‘gemiddelde patiënt’: een witte man van middelbare leeftijd.

Hoewel de noodzaak van diversiteit in de zorg steeds meer wordt erkend, gaat de verandering pijnlijk langzaam. Gemeenten, belangenvertegenwoordigers, zorginstellingen en zorgprofessionals zoeken naar praktische handvatten om inclusie te verankeren. Toch zijn er hardnekkige obstakels. Zo sluit zorg niet altijd goed aan bij de diverse achtergronden van patiënten, en wordt de toegang bemoeilijkt door barrières zoals taal en onbekendheid met het systeem. Dit leidt niet alleen tot slechtere gezondheidsuitkomsten voor vrouwen en andere groepen, maar vergroot ook de ongelijkheid in de zorg. Willen we echt een inclusieve samenleving waarin gezondheid geen kwestie is van wie je bent of waar je vandaan komt, dan moeten we erkennen dat zorg maatwerk is.

De strijd voor een eerlijke, toegankelijke en inclusieve gezondheidszorg stopt niet na een enkele motie of campagne; het is een dagelijkse inzet. Daarom heb ik, namens het Nationaal Netwerk Inclusieve Zorg (NNIZ), meegetekend aan een oproep in de Volkskrant om te waarschuwen tegen de groeiende invloed van censuur en politieke inmenging in de zorg. Deze oproep benadrukt dat we de kwaliteit en inclusiviteit van onze gezondheidszorg moeten bewaken tegen extreme politieke druk, zoals we die in de VS zien ontstaan. Het is een strijd die niet alleen over beleid gaat, maar ook over het beschermen van de rechten van de meest kwetsbaren.

Hoewel de noodzaak van diversiteit in de zorg steeds meer wordt erkend, gaat de verandering pijnlijk langzaam

Op zaterdag, 8 maart vond de Feminist March plaats, waarbij politici zich graag in de voorste gelederen positioneerden voor foto’s en speeches. Maar terwijl in Amsterdam luidkeels werd gepleit voor gelijke kansen, kondigde Stichting Yasmin in Den Haag aan per 1 januari 2026 haar deuren te sluiten. Deze organisatie, die al 45 jaar vrouwen ondersteunt op het gebied van zelfredzaamheid, veiligheid en economische zelfstandigheid, moet nu stoppen. Het is wrang: dezelfde politici en activisten die zich sterk maken voor feminisme, gelijke kansen en veiligheid van vrouwen, laten het gebeuren dat een organisatie verdwijnt die deze waarden al decennialang in de praktijk brengt. Waar zijn zij nu om te zorgen voor structurele steun aan de vrouwen die door Yasmin werden geholpen? Zonder dat vangnet worden problemen alleen maar ongelijker, groter, onzichtbaarder en uiteindelijk ook duurder voor de samenleving als geheel.

Stichting Yasmin speelt in Den Haag een cruciale rol in het bevorderen van inclusieve zorg door zich te richten op de empowerment en emancipatie van vrouwen, met bijzondere aandacht voor vrouwen met diverse culturele achtergronden. Door middel van trainingen, workshops en persoonlijke begeleiding ondersteunt Yasmin vrouwen bij het ontwikkelen van zelfredzaamheid, het vergroten van economische zelfstandigheid en het versterken van hun positie in de samenleving. Het is zorgwekkend dat, terwijl er steeds meer aandacht is voor diversiteit en inclusie in beleidsdocumenten en campagnes, de daadwerkelijke implementatie hiervan achterblijft.

Zorginstellingen en organisaties worstelen nog steeds met cultuursensitieve zorg en het overwinnen van barrières zoals taal en onbekendheid met het zorgsysteem. We kunnen niet pleiten voor gelijke kansen en veiligheid voor vrouwen terwijl we de organisaties die dit realiseren laten verdwijnen. Daarom moeten we als samenleving – en de politiek in het bijzonder – verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor structurele steun aan vrouwen die nu door organisaties als Yasmin worden geholpen.

Vrouwenrechten en inclusieve zorg mogen geen loze beloftes zijn. Het vrije woord stelt ons in staat deze misstanden aan de kaak te stellen. Dit is mijn bescheiden bijdrage aan de strijd voor een rechtvaardige samenleving. Laten we niet alleen op de Feminist March staan voor de foto’s, maar er ook naar handelen en daadwerkelijk zorgen dat organisaties als Yasmin blijven bestaan voordat er nog meer van dit soort cruciale organisaties verdwijnen.