Als oom zie ik het als mijn zorgtaak om soms op de drie jongens (10, 7 en 3) van mijn oudere broer en schoonzus te passen. Vorig jaar, toen ik nog bij mijn ouders woonde, deed ik dat vaak door met mijn neefjes te wandelen. Dan werd het irritatieniveau aan het thuisfront (vooral bij opa) geminimaliseerd, of tenminste uitgesteld totdat de zoveelste ‘buurtverkenning’ met ome Tayfun was afgerond.

Met één kleuter kunnen mijn ouders – boven de 65 en chronisch ziek – nog wel dealen. Maar als ze met twee of drie jongens tegelijk zijn, dan is het binnen de kortste keren totale chaos met gemene vuistslagen, geduw en geschop. Tussen de koters onderling welteverstaan. En ja, witte mensen, soms komt daar ook een corrigerende tik van opa of een preventieve houdgreep van deze oom bij kijken.

Als het verlossende belletje van mijn broer komt, en we realiseren dat het allemaal zo voorbij is, dan worden de kindertjes blijmoedig aangekleed om ze met genoegen het huis uit te flikkeren. Dan is er weer rust in huize Balcik om aangenaam te genieten van de foto’s en video’s die er zijn gemaakt, of te bespreken wat die weer heeft gezegd of gedaan. Maar op het moment zelf is het dus terror! Niet echt iets waar je je ouders mee opzadelt, dunkt mij. En eigenlijk ook jezelf niet, zeg ik als iemand zonder kinderwens, ha!

Maar goed, die zorgtaken als oom dus. Om eerlijk te zijn, denk ik dat ik de leukste oom ever ben. Zo gaan we ‘op avontuur’ door Amsterdam-West, naar het Rembrandtpark om naar witte mensen en hun honden te kijken. Een zomerse ‘fietsverkenning’ naar het Sloterstrand of Vondelpark om te genieten van al het bloot wat daar zonder gêne wordt uitgestald, inclusief rughaar dat tot aan de haarlijn van de hals reikt.

Met onze rugtassen vol met brood en croissantjes van de Lidl, commandeer ik hen ‘LEVEN IS BEWEGEN!’ te roepen terwijl ze de buurt in marcheren. We gaan naar het voetbalpleintje om kennis te maken en tot verbroedering te komen met onze Marokkaanse buren.

Om eerlijk te zijn, denk ik dat ik de leukste oom ever ben. Maar oom-zijn is ook een serieuze taak

Soms ontstaan er leuke gesprekken over beginnende of ontkiemende identiteiten. Zo liepen we een paar jaar terug langs een kerstboomverkoper die met de gure gentrificatie-wind is mee komen waaien op het August Allebéplein in Nieuw-West.

‘Wil jij geen kerstboom thuis?’, vraag ik provocerend aan een van mijn neefjes. ‘Wij zijn moslims’, kreeg ik als antwoord. Met een fascinerend gesprek over haram en diversiteit tot gevolg.

Of die ene keer dat ik door mijn neefje werd gedwongen om een veggieburger te nemen bij McDonalds, of dat ik te horen kreeg dat een staatslot ‘gokken’ is en dus haram. ‘Ik ga het uitdelen aan de armen’, bracht ik weinig overtuigend in. Of: ‘Jij slaat je broertje, gebruikt geweld – dat is veel erger!’ Toen stonden we quitte.

Maar oom-zijn is ook een serieuze taak. Ik wilde ze naar de tentoonstelling over slavernij in het Rijksmuseum brengen vorig jaar. Tevergeefs. ‘Te vroeg’, aldus mijn broer. Maar is het werkelijk te vroeg om onze kinderen voor te bereiden op alle racisme, seksisme en homofobie waar ze mee moeten dealen in de samenleving?

Het is in de eerste plaats aan de ouders zelf om hier verantwoordelijkheid over te nemen. Maar toch: ‘It takes a whole village to raise a child.’ Onze kinderen groeien op in een maatschappij die vol zit met problematische gedachten over kleur, religie, gender en geaardheid. En dan ook nog eens in gesegregeerde buurten met veel armoede. Het is belangrijk om hier collectief verantwoordelijkheid voor te nemen.

Daarom probeer ik met de jongens, tussen alle games en huiswerk door, ook deze gesprekjes op gang te brengen.

‘Tayfun amca, ben jij niet een beetje beroemd?’, zei de oudste laatst. ‘Ja, een beetje’, was mijn antwoord. En ik voelde dat het tijd was voor ‘het gesprek’. Dus ik appte hem wat ik onlangs op sociale media schreef:

Stille waters hebben diepe gronden.

Nederland is hun pijn.
Nederland, zou de oplossing moeten zijn.

Autochtonen noemen zich tegenwoordig inheems.
Allochtonen worden weer verweesd.

Altijd een Nederlander.
Altijd een buitenlander.

Zijn reactie:

Wattt
Tayfun Amca
Wat is dit
Wat

En toen volgde er nog een fascinerend gesprek over je best doen in deze maatschappij.