5.8 C
Amsterdam

Wel de Mohammed-cartoons, maar niet de Oeigoeren

Gert Jan Geling
Gert Jan Geling
Publicist. Kernlid van de denktank Liberales. Onderzoeker aan het Leids Universitair Centrum voor de Studie van Islam en Samenleving dat verbonden is aan de Universiteit Leiden.

Lees meer

De hashtag #BoycottChina is momenteel trending op het islamitische internet. Door de hele islamitische wereld heen worden er initiatieven ontplooid om niet langer Chinese producten en diensten af te nemen. Dit vanwege het feit dat China minstens een miljoen Oeigoerse moslims heeft opgesloten in concentratiekampen. Islamitische landen en leiders spreken zich hier massaal tegen uit. De woede van moslims wereldwijd richt zich ditmaal niet op het Westen, vanwege islamofobie aldaar of het spotten met de profeet, maar op de Chinese overheid die hun moslimbroeders en zusters opsluit.

Geheel terecht zou u denken. Alleen is dit niet het geval. In plaats van een #BoycotChina is momenteel de hashtag #BoycottFrance trending. En niet omdat Frankrijk massaal moslims oppakt en in kampen opsluit, maar vanwege de reactie op de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty, op de manier waarop de Franse President Emmanuel Macron nu stelling neemt tegen het islamisme in Frankrijk en het massaal delen van de Mohammed-cartoons van Charlie Hebdo.

Nu zou je denken, het is het goed recht van mensen om een bepaald land of bepaalde producten te boycotten. En dat is het ook. Zelf heb ik boycotcampagnes altijd een beetje kinderachtig gevonden. Zo had ik vrienden die van mening waren dat ik geen Israëlische producten meer zou mogen kopen omdat ik daarmee de bezetting van Palestina zou faciliteren. Of dat ik niet meer op vakantie naar Iran zou mogen gaan omdat ik daarmee de dictatuur van de ayatollahs zou steunen. Ik trek mij hier niks van aan, maar een ander is uiteraard vrij te boycotten wat hij of zij wil.

Alleen is er bij #BoycotFrance wel sprake van een dubbele standaard waar je u tegen zegt. Vaak wordt het Westen door moslims verweten een dubbele standaard tegenover moslims en de islam te hanteren, maar nu lijkt toch echt het omgekeerde het geval te zijn. Het is schokkend om te moeten constateren dat een cartoon van de profeet de islamitische wereld blijkbaar meer doet dan genocide of terrorisme. Oeigoerse moslims die in concentratiekampen zitten kunnen op dit moment alleen maar jaloers zijn op de aandacht die de Mohammed-cartoons nu krijgen vanuit de islamitische wereld. En in China weten ze nu dat ze alles kunnen doen met de Oeigoeren, zolang ze maar niet Mohammed afbeelden. Niet het opsluiten van moslims wekt immers wereldwijd de islamitische woede op, maar het spotten met de profeet.

Het Westen, en dan met name Frankrijk, is een makkelijk doelwit voor islamitische woede

Hoe kunnen we dit verklaren? Mijns inziens zit een deel van de verklaring van de woede die we nu in de islamitische wereld zien – maar ook onder een deel van de moslims in Europa – hem in het begrip occidentalisme. Deze term, die gemunt werd door de denkers Ian Buruma en Avishai Margalit, gaat over de afkeer van de Westerse beschaving die we in het Oosten zien. Want het is niet China, maar het Westen waar velen in de islamitische wereld een historische gegronde afkeer van hebben.

Deze afkeer zien we ook terugkomen in onderzoeken. De socioloog Ruud Koopmans toonde bijvoorbeeld aan in zijn onderzoek dat veel Westerse niet-moslims denken dat de islam erop uit is om het Westen te vernietigen. Een nog veel groter percentage Westerse moslims is van mening dat het Westen erop uit is om de islam te vernietigen. Het gezaghebbende Pew Research Center deed onderzoek naar negatieve attitudes en vooroordelen tussen moslims en het Westen over en weer. Daaruit blijkt dat velen in de islamitische wereld een niet minder negatieve houding hebben tegenover het Westen en niet-moslims dan omgekeerd.

Oftewel: occidentalisme, of ‘occidentofobie’, is in de islamitische wereld en onder moslims in het Westen zeker niet minder diep geworteld dan islamofobie onder niet-moslims.

Het Westen, en dan met name Frankrijk, is dan ook een makkelijk doelwit voor islamitische woede. Ook is het voor islamitische leiders en partijen een mooie gelegenheid om zich weer eens te profileren. Maar het zal mij benieuwen of we de dames in de Golfstaten straks zonder Louis Vuitton-tassen (of hoofddoeken) zullen zien lopen.

En terwijl grote mensen ruzie maken om prentjes, is er ondertussen in Frankrijk opnieuw iemand onthoofd en zitten er nog steeds mensen vast in concentratiekampen. En dat lijken we nu met deze ophef geheel te vergeten.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -