Een opruimronde van de Groene Moslims in het Rotterdamse Kralingse Bos leverde zeven volle vuilniszakken op. ‘We hebben een morele plicht om goed met de aarde om te gaan.’

Schoonmaakactie Bakkie voor een Zakkie is een initiatief dat al een tijd bestaat en op meerdere plaatsen in het land wordt uitgevoerd. Het concept is altijd hetzelfde: een groep vrijwilligers gaat op pad in een specifiek gebied, gewapend met een vuilniszak en een prikstok. Als beloning voor een volle zak krijg je een kop koffie of thee. Dit jaar doen de Groene Moslims voor het eerst mee bij de opruimactie in het Kralingse Bos in Rotterdam.

Soumia Majait is voorzitter van de stichting Groene Moslims en werkt in het dagelijks leven als voedingsonderzoeker. Een patiënt uit Drenthe vertelde haar over de actie Bakkie voor een Zakkie. ‘Ik ben eens op de website gaan kijken. Dit leek me een initiatief dat goed bij Groene Moslims past. Het bestuur was het met me eens. ’s Zomers zijn er in het Kralingse Bos festivals, maar er wordt ook vaak geluncht of gepicknickt. Dan blijft er vaak wat afval achter.’

‘Wij willen onze positieve kant tonen’

Groene Moslims is een vrijwilligersorganisatie, die moslims, vanuit een religieuze visie op duurzame ontwikkeling, betrekt bij het zoeken naar oplossingen voor klimaat- en armoedeproblemen. ‘We hebben de kracht om onze toekomst te beïnvloeden, en we handelen daar ook naar,’ staat op de website. Ook zet de stichting zich in voor het vergroten van het milieubewustzijn onder moslimconsumenten en -ondernemers. Ze moedigen duurzaam consumeren en maatschappelijk verantwoord ondernemen aan.

Gasten op aarde

Majait benadrukt dat de natuur belangrijk is voor moslims. ‘We zijn gasten op aarde. We hebben de aarde in bruikleen. Daarom hebben we een morele verplichting om er goed mee om te gaan. Doen andere mensen dat niet, bijvoorbeeld door hun rommel te laten liggen? Dan moeten wij als collectief iets doen om bij te springen. De actie Bakkie voor een Zakkie past daar prima bij.’

Majait vindt het niet alleen belangrijk dat afval zoals glas en plastic wordt weggehaald. Drugsafval kan ook gevaarlijk zijn. ‘Een bekende van me paste onlangs op een hond. Tijdens een wandeling in het Amsterdamse Vondelpark heeft de hond waarschijnlijk iets verkeerds ingeslikt, want het arme dier werd er dol van totdat het was uitgewerkt. Door drugsafval tijdig op te ruimen kun je ellende voorkomen. Het is goed om dat in je achterhoofd te houden.’

Naast een bijdrage leveren aan het klimaat wil Groene Moslims ook de stigmatisering van moslims bestrijden en mensen samenbrengen. ‘Moslims worden in de media regelmatig in een negatief daglicht gesteld. Wij willen onze positieve kant tonen. Iedereen is welkom bij onze activiteiten, ongeacht je geloof. Dit zien we vooral bij de wandelingen die we organiseren. Mensen vinden het leuk om te wandelen. Het is fijn om even buiten te zijn én het is goed voor je gezondheid.’

Bomen planten

Groene Moslims trekt vaker op met andere organisaties die zich inzetten voor duurzaamheid. ‘We worden altijd goed ontvangen. Het zijn niet altijd langdurige samenwerkingen, maar het gaat per project’, zegt Majait. ‘We hebben ook geholpen tijdens de Floriade en bij de Nationale Boomplantdag. Groene Moslims doen ook voor het vijfde jaar mee aan een bijeenkomst van jonge professionals op Terschelling ter bevordering van transitie en duurzaamheid. We kiezen hiervoor in verband met ons geloof. Duurzaamheid is belangrijk voor ons.’

Toch merkt Majait in de praktijk dat duurzaamheid voor iedereen iets anders betekent. Er is iets waar ze een beetje moeite mee heeft. ‘Bij duurzaamheidsevenementen voel ik me betrokken door het klimaataspect. Maar na afloop is er vaak een borrel met alcohol, wat ik als moslima niet drink, en soms wordt er vlees gegeten. Dat voelt tegenstrijdig en niet inclusief.’

Groene Moslims houdt de eigen bijeenkomsten daarom bewust sober. ‘We proberen op een laagdrempelige manier activiteiten te organiseren. Als we iets organiseren, geven we altijd aan dat mensen gerust zelf iets te eten en drinken mee kunnen nemen. Zo blijft deelname aan een van onze evenementen ook betaalbaar en toegankelijk voor iedereen.’

 ‘De hoofdweg was schoon, maar wij keken vooral in de bosjes’

‘De meeste deelnemers van de schoonmaakactie in het Kralingse Bos waren vaste bezoekers van onze activiteiten’, zegt Majait. ‘Behalve iets goeds doen voor de natuur beschouwden ze het ook als een mooie gelegenheid om elkaar weer te zien.’ Een van de deelneemsters, een antropoloog, vertelde iets over de vader van een Turkse vriendin. Hij trekt één keer per week in zijn buurt op uit om zwerfafval te verzamelen en weg te gooien. ‘Hierdoor is hij voor veel mensen een bekend gezicht geworden. Dat geeft hem een goed gevoel. Hij doet er dus toe. Dat vond ze mooi en daarom besloot ze om mee te doen aan Bakkie voor een Zakkie.’

Zeven volle vuilniszakken

De Groene Moslims kregen tijdens het verzamelen van het afval positieve reacties van bezoekers van het Kralingse Bos. Een hardloopster zei enthousiast dat ze goed bezig waren. ‘Wij vonden op onze beurt dat zij goed bezig was,’ grinnikt Majait, die zelf ook heeft meegedaan.

Majait merkt op dat het Kralingse Bos over het algemeen best schoon is, althans op de algemene plekken. ‘De hoofdweg was schoon, maar wij keken vooral in de bosjes. Daar blijft heel wat liggen. We vonden vooral plastic zakjes, lege plastic flesjes, lege zakjes chips en afval van vape-sigaretten, terwijl er in het bos echt voldoende afvalbakken staan.’ Een van de deelnemers trof een vieze luier aan. ‘Geen idee waarom je ervoor kiest om zoiets in de bosjes te gooien als er genoeg vuilnisbakken zijn.’

Bij kinderboerderij De Kraal, de locatie voor Bakkie voor een Zakkie, stonden de zakken en de prikkers voor de deelnemers klaar. ‘We zijn in groepjes van twee tot drie mensen op pad gegaan. De ene groep bleef in de buurt van de kinderboerderij, een ander groepje ging richting de Kralingse Plas. In totaal hebben we zeven vuilniszakken vol afval bij elkaar gekregen,’ zegt Majait.

Terugkijkend vond Majait het een rustgevend en zinnig karwei. De kans is groot dat de Groene Moslims volgend jaar opnieuw meedoen met Bakkie voor een Zakkie.