20.1 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 152

De witte meerderheid zwijgt

Tayfun Balcik
-
0
De witte meerderheid zwijgt

‘I don’t know who to trust. Everyone feels so far away from me’, zingt Chester Bennington met zachte stem in het nummer From the Inside van het Amerikaanse rap-rock collectief Linkin Park.

In de videoclip uit 2003 zien we taferelen van een volksopstand en de politie die erop inslaat. Ook staat er een kind bij, die na opgebouwde spanning en ondanks de sussende rap van Mike Shinoda – Trying not to break, but I’m so tired of this deceit – op Dragon Ball Z-achtige wijze tot ontploffing komt tussen de rellende meute.

Ik zet het keihard op en loop naar het balkon. Eerst links en rechts bij de buren kijken, voordat ik met open armen mijn eigen superkrachten op Geuzenveld wil ontketenen. ‘Rise up you fools! Rise up!’, denk ik. Fatbikes zoeven langs en giechelende meiden stappen uit tram 13. De buurt geeft geen kik. Ik stap weer naar binnen en maak schokkende bewegingen. Headbangen heeft geen zin zonder haar. Wie luistert naar een grijze baard?

De rockers van Linkin Park bieden me troost en houden me op de been in deze mindere periode. Maar ik treur ook om de leadzanger Chester Bennington, die op 41-jarige leeftijd (in 2017) uit het leven is gestapt. Ik was die dag helemaal van de kaart en plaatste op Facebook zijn foto op mijn profiel. Hij gaf me als twintiger zoveel kracht met zijn geschreeuw. In de zolderkamer bij mijn ouders, tijdens een rondje om de Sloterplas, maar ook als ik gewoon boos was op alles en iedereen. Zoals nu.

Als ik genoeg angry music van Linkin Park tot me heb genomen schakel ik meteen door naar het zoete ‘kattengejank’ van Müslüm baba. Wat een prachtige man, die zo verschrikkelijk veel leed heeft meegemaakt – zijn vader vermoordde zijn moeder. Maar echt bitter is hij nooit geworden. Het verhaal wordt subliem vertolkt in de Turkse Netflix-film Voices of Pain, een dikke aanrader.

Hebben we het ons als allochtonen zo onmogelijk gemaakt in dit land?

In mijn puberjaren, buiten de alevitische volkszangers die we met de paplepel kregen ingegoten in huize Balcik, luisterde ik nooit naar Turkse nummers. Pas toen ik voor het eerst verliefd werd, op 23-jarige leeftijd, hunkerde ik naar de vertrouwde Turkse klassiekers van Sezen Aksu, die mij houvast gaven. André Hazes had ik toen nog niet ontdekt om mijn liefdesverdriet weg te drinken.

Gedeelde smart is halve smart, luidt een geborduurd gezegde. En dus fiets ik na de muziek naar mijn ouders. De zelftwijfel slaat weer toe als ik nieuwe, witte bewoners van Nieuw-West voorbijrijd. Hoe vaak heb ik nu vruchteloos oogcontact gemaakt en ben ik weggekeken. Duizend, miljoen keer? ‘Hebben we het ons als allochtonen zo onmogelijk gemaakt in dit land?’, denk ik. ‘Zo geminacht dat we niet eens een blik waardig zijn?’ Of moet ik niet zo doemdenken en extra mijn best doen om wat glimlachjes op te vangen? Kijk, kijk, zie me nou breed grijnzend integreren.

‘Minderwaardigheidscomplex’ roept iemand op X over mijn vorige column. ‘Machteloosheidscomplex’ schrijf ik grif op, maar haal het weg. Doen woorden er nog toe?

Als je niks anders dan haat propageert jegens je medemens – haat die al meer dan twintig jaar lang openlijk gecultiveerd wordt door de politiek en zetels oplevert – dan zal ‘het volk’ dat gevoel niet snel meer opgeven. Stapel leugen op leugen op leugen en het verbale geweld zal zich materialiseren. Wat zeg ik, aan de Europese buitengrenzen gebeurt het al met Grieken die vluchtelingen in zee dumpen.

Het formatiedrama, met een ministersploeg die wit, blank en blond is, is een dagelijkse herinnering dat er niet onvoorwaardelijk voor de Tayfuns en Fatma’s van Nederland wordt gekozen en dus de multiculturele samenleving. De wensen van zogenoemde ‘nativistische Nederlanders’ krijgen met een racistische omvolkingsdenker als Marjolein Faber prioriteit.

De witte meerderheid blijft stil. Tja, zij worden straks niet omgeploegd als BBB en PVV aan de knoppen zitten.

‘Komst Martin Bosma (PVV) naar Keti Koti is problematisch’

Ewout Klei
-
0
‘Komst Martin Bosma (PVV) naar Keti Koti is problematisch’

Tegen de komst van Kamervoorzitter Martin Bosma op de slavernijherdenking van 1 juli is veel verzet, vanwege uitspraken die hij eerder heeft gedaan als PVV-Kamerlid. ‘Als je het er niet mee eens bent, blijf dan lekker thuis.’

Nederland Wordt Beter is via platform De Goede Zaak een petitie gestart tegen de aanwezigheid van Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) op de nationale herdenking van het slavernijverleden op 1 juli. ‘De functie en de persoon kunnen hier niet los van elkaar worden gezien. Martin Bosma is bekend om zijn racistische ideologie en zijn beledigende uitlatingen jegens Afro-Caribische Nederlanders’, aldus de petitie. In plaats van Bosma moet een vervanger een krans leggen bij het slavernijmonument in het Oosterpark in Amsterdam.

Als PVV-parlementariër had Bosma het over ‘slavernijgedram’ en sprak over ‘anti-blank racisme’, tijdens een debat over het instellen van een bewustwordingsfonds. In het PVV-verkiezingsprogramma staat bovendien dat de excuses voor het slavernijverleden, gemaakt door de koning en de Nederlandse staat, moeten worden ingetrokken.

Reflecteren en een gebaar maken

Het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), dat de herdenking organiseert, heeft ook moeite met de komst van Bosma. ‘Uw eerdere uitlatingen over het slavernijdossier zijn in de Nederlandse samenleving als zeer beledigend ervaren en staan haaks op de waarden van respect en gelijkwaardigheid die wij hooghouden’, schreef de organisatie gisteren in een brief aan de Kamervoorzitter. Maar het NiNsee zegt niet dat Bosma sowieso niet welkom is. Hij moet nadenken over zijn gewraakte uitspraken. Voorzitter Linda Nooitmeer vraagt hem om ’te reflecteren’ en ‘een gebaar’ te maken. Wil hij dat niet, dan moet hij een vervanger sturen voor de bijeenkomst in het Oosterpark op 1 juli.

Maar wat zijn die excuses eigenlijk waard? Linda Nooitmeer vertelt dat ze vandaag als NiNsee hebben besloten een tijdje radiostilte in acht te nemen. ‘We hebben onze brief geschreven en met enkele media gesproken, daarin hebben we duidelijk aangegeven wat we willen.’

Bigi Spikri, traditionele optocht tijdens Keti Koti. Beeld: Caner Mert

De Kanttekening besluit daarom om een rondgang te doen langs enkele leden van de Afro-Nederlandse gemeenschap. De eerste die we spreken is vertaalster Diahann van van de Vijver, een nazaat van de slaafgemaakte Albertus van van de Vijver. Het is volgens haar ‘superschijnheilig’ als Martin Bosma op de Keti Koti-plechtigheid komt, terwijl hij niet achter deze herdenking staat. ‘Want als je het er niet mee eens bent, blijf dan lekker thuis. Je moet oprecht zijn.’ Van van de Vijver denkt niet dat je Bosma de Kamervoorzitter kan isoleren van Bosma de mens, die PVV-politicus is. ‘Je kunt deze rollen niet helemaal van elkaar scheiden. In principe zou Bosma daar mogen staan, maar vanwege zijn politieke overtuigingen komt hij niet oprecht over.’

‘Het verbaast mij niet dat er protest is tegen de komst van Bosma op de Keti Koti-herdenking’

Joop-opiniemaker Chris Dorsman vindt de komst van Martin Bosma op de Keti Koti-bijeenkomst problematisch, ‘omdat Bosma zich in het verleden zich op een bepaalde manier heeft geuit, wat indruist tegen hele idee van Keti Koti.’ Eventuele excuses van Bosma voor deze uitingen helpen niet. ‘Die zullen huichelachtig zijn.’

Van van de Vijver beaamt dit: ‘Ik geloof ook niet dat hij excuses moet aanbieden voor zijn gewraakte uitspraken over het Nederlandse slavernijverleden. Excuses moeten uit iemand zelf komen, die moet je niet maken als iemand anders je hiertoe prest. Eventuele excuses van Bosma zijn ook van een andere orde dan die van de koning. Want die excuses waren wel uit het hart.’

Complottheorieën

Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) zegt dat hij de oproep aan Bosma om niet te komen en de emotie die zijn persoon met zich meebrengt heel goed begrijpt. ‘Bosma verkondigde verwerpelijke complottheorieën en liet zich herhaaldelijk negatief uit over het herdenken van ons slavernijverleden. Ten eerste moet Bosma bij zichzelf nagaan of hij de aangewezen persoon is om bij deze herdenking te zijn. Als hij op de uitnodiging ingaat, laat hem dan met de mensen in gesprek gaan over de betekenis van deze dag. Dan kan hij er nog wat van opsteken.’

De koningin en koningin arriveren bij het Oosterpark in Amsterdam voor de herdenking op Keti Koti, 1 juli 2023. Beeld: Caner Mert

Ten slotte spreken we ook met voormalig PvdA-Kamerlid John Leerdam, thans kwartiermaker voor het Nationaal Slavernijmuseum dat in 2030 de deuren zal openen. ‘Ik zit nu in een andere positie dan twee jaar terug, omdat ik nu ambtenaar ben’, zo verontschuldigt Leerdam zich. ‘Ik ben nu niet meer vrij om overal mijn mening over te geven.’

Maar kun je volgens Leerdam de functie van Kamervoorzitter wel scheiden van Martin Bosma de PVV-politicus? ‘Kijk, je moet bij alle dingen die je zegt jezelf afvragen: is dit wel verstandig? Dat is zeker belangrijk in deze tijd, waarin alles in de etalage staat, helemaal als je politicus bent. Uitspraken in het verleden kunnen je achtervolgen. In die zin verbaast het mij niet dat er protest is tegen de komst van Bosma op de Keti Koti-herdenking.’

Maar meer wil Leerdam er niet over zeggen, vanwege zijn functie nu als kwartiermaker voor het slavernijmuseum. ‘Het enige wat ik nog over deze kwestie, maar heel algemeen, kwijt wil is dit: we moeten gewoon met elkaar hieruit zien te komen. Want iedereen hoort met elkaar, met zijn allen, in het Koninkrijk der Nederlanden, inclusief Caribisch Nederland, met respect om te gaan. Niemand kan daar tegen zijn. Niemand.’

Schotse oud-premier Humza Yousaf waarschuwt voor moslimhaat

de Kanttekening
-
0
Schotse oud-premier Humza Yousaf waarschuwt voor moslimhaat

‘Velen maken zich terecht zorgen over de opkomst van populisme. Maar er zijn maar weinig politici bereid om moslimhaat te erkennen als drijfveer van datzelfde populisme’, schrijft Humza Yousaf, voormalig premier van Schotland in een opiniestuk in the Guardian.

Volgens Yousaf is het wrokkige sentiment tegen moslims zo genormaliseerd dat rechtse politici niet eens de moeite meer nemen om het te verbergen.

Yousaf constateert dat bij de verkiezingen in Europa de verkiezingswinst is gegaan naar partijen die een ‘verdienmodel’ hebben gemaakt van het openlijk beledigen van moslims.

Hij vertelt dat moslims om hem heen steeds meer teleurgesteld raken in de politiek.
‘Ik ben een trotse, westerse moslim. Ik heb de eer en het privilege gehad om de eerste moslimleider te zijn in een westerse democratie. En toch wordt het steeds moeilijker om medemoslims te overtuigen van het idee dat Europa geen problemen heeft met ons bestaansrecht’, waarschuwt hij.

Hij richt zijn pijlen verder op radicaal-rechtse politici zoals Nigel Farage. De brexiteer zou zijn loopbaan danken aan voortdurende islamofobe opmerkingen. Hij somt Farages uitspattingen op. Zo zouden moslims volgens hem de Britse waarden niet delen, een ‘vijfde colonne’ vormen (een eufemistische benaming voor landverraders en interne vijanden) en naar Europa zijn gekomen ‘om het land over te nemen’.

Yousaf verwijt de media haatdragende politici ‘obsessief’ een platform te bieden, terwijl moslims gemarginaliseerd worden en zich niet thuis voelen.

Volgens hem is deze vorm van politiek bedrijven een veiligheidsrisico waar terroristische groepen zoals Islamitische Staat op kunnen inspelen. ‘Het is niet te laat voor politici om moslimhaat te benoemen en tegen te gaan’, aldus Yousaf, die wijst op het grote gevaar van aanslagen.

Radicaal-rechtse RN wil Franse publieke omroep privatiseren

de Kanttekening
-
0
Radicaal-rechtse RN wil Franse publieke omroep privatiseren

De Franse publieke omroep lijkt het strijdtoneel te worden van de verkiezingen die eind juni worden gehouden. De partij Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen kondigt bij een absolute meerderheid ‘privatiseringen’ aan die de Franse staatskas drie miljard euro zou moeten opleveren. De publieke omroep zou volgens RN-leiders ‘te links’ zijn, meldt the Guardian.  

De publieke omroep in Frankrijk kan wel wat ‘vrijheid en lucht’ gebruiken, aldus de vicepresident van de partij Sebastien Chénu. Hij duldt geen ‘taboes’ op privatiseringen. Alles zou besproken moeten worden, aldus Chénu.

Jordan Bardella, voorzitter van Rassemblement National, meldt dat het tegelijkertijd een bezuinigingsmaatregel is, zodat andere beleidsterreinen gefinancierd kunnen worden. De bezuiniging zou weinig tijd in beslag nemen en ‘binnen een etmaal’ rond zijn, aldus Bardella.

Aan de linkerkant van het politieke spectrum worden de uitspraken nauwlettend gevolgd. Clémentine Autain, kandidaat voor de linkse alliantie, roept stemmers op om vooral links te stemmen om een ‘slachtpartij’ op de publieke omroep te voorkomen.

Veel Fransen maken zich zorgen over de opkomst van ‘extreme partijen’. Een van hen is stervoetballer Kylian Mbappé. Hij riep gisteren voor de wedstrijd tegen Oostenrijk jongeren op om te stemmen voor ‘diversiteit, tolerantie en respect’.

BRICS-landen willen van de dollar af

Tahir Abbas
-
0
BRICS-landen willen van de dollar af

Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika (BRICS) willen niet meer afhankelijk zijn van de dollar.  Met de toevoeging van Iran, Egypte, Ethiopië en de Verenigde Arabische Emiraten vertegenwoordigt het BRICS-blok nu ongeveer 45 procent van de wereldbevolking, met een gecombineerd BBP van circa 28 biljoen dollar.

De-dollarisatie, niet meer afhankelijk willen zijn van de dollar, is een belangrijke drijfveer van de BRICS-landen. Bevroren Russische buitenlandse valutareserves na de invasie van Oekraïne heeft landen verder gestimuleerd om alternatieven te verkennen voor het door de dollar gedomineerde internationale monetaire systeem. Ook heeft het de kwetsbaarheden blootgelegd van een grote afhankelijkheid van één munteenheid.

De Amerikaanse dollar is nog steeds de dominante munteenheid in de internationale handel en financiën, maar niet langer onaantastbaar. Het aandeel van de dollar in de wereldwijde deviezenreserves is gedaald van 72 procent in 2001 naar 58 procent in het vierde kwartaal van 2022. Bilaterale handelsakkoorden in lokale valuta’s, zoals tussen China en Brazilië, India en Maleisië, en Argentinië en China, tonen aan dat verschillende landen bereid zijn om de dollar te omzeilen in internationale transacties. Deze ontwikkelingen wijzen op een geleidelijke verschuiving naar een meer multipolaire economische orde.

Maar het Westen wil zijn economische dominantie niet opgeven. De Verenigde Staten en hun bondgenoten kunnen BRICS op verschillende manieren dwarszitten. Onder andere met economische sancties en andere dwangmaatregelen om landen te ontmoedigen zich aan te sluiten bij de BRICS-agenda. Maar dit kan de wereldwijde economische spanningen verder verergeren en mogelijk leiden tot een meer gefragmenteerd internationaal financieel systeem.

Het pad naar de-dollarisatie is niet zonder obstakels

Ook kunnen westerse media BRICS op een oriëntalistische manier als een groot gevaar afschilderen, om zo sancties te rechtvaardigen. Dergelijke narratieven kunnen ook dienen om de culturele en ideologische hegemonie van het Westen te behouden, zelfs wanneer de economische dominantie afneemt.

Het pad naar de-dollarisatie is niet zonder obstakels. De dominantie van de Amerikaanse dollar wordt ondersteund door krachtige gevestigde voordelen, waaronder de diepte en liquiditeit van de Amerikaanse financiële markten, de stabiliteit van het Amerikaanse rechtssysteem en het wijdverbreide gebruik van de dollar in de mondiale handelsfacturering.

Als de BRICS-landen de dollar echt willen uitdagen moeten ze interne verschillen overbruggen, robuuste financiële instellingen opzetten en slim schipperen in deze snel veranderende wereld. De BRICS-landen kunnen alternatieve betaalsystemen opzetten, diepe en liquide financiële markten ontwikkelen en grotere economische integratie onder de lidstaten bevorderen.

De Chinese renminbi (RMB) en de euro worden vaak genoemd als potentiële alternatieven voor de dollar, maar beide staan voor aanzienlijke hindernissen. China is een geleide economie en de RMB wordt nauwelijks gebruikt in internationale transacties. De euro mist, ondanks een aanzienlijke aandeel in internationale transacties, de diepte en liquiditeit van de Amerikaanse financiële markten. Hierdoor is de potentiële rol als concurrent van de dollar beperkt.

De BRICS-landen moeten prioriteit geven aan de ontwikkeling van robuuste financiële systemen, het bevorderen van het gebruik van lokale valuta’s in internationale handel, en interne ongelijkheden aanpakken om een verenigd front te presenteren. Tegelijkertijd moeten de westerse landen zich aanpassen aan het veranderende landschap, een constructieve dialoog aangaan en kansen voor samenwerking verkennen in plaats van confrontatie en uitsluiting. Alleen door deze geest van samenwerking en wederzijds begrip te omarmen, kunnen we hopen door de complexe uitdagingen van de eenentwintigste eeuw te navigeren en een welvarendere toekomst voor iedereen op te bouwen.

Voetballer Mbappé roept Franse jongeren op te stemmen

de Kanttekening
-
0
Voetballer Mbappé roept Franse jongeren op te stemmen

Frankrijk speelt vanavond tegen Oostenrijk. Maar Kylian Mbappé, de 25-jarige gangmaker van de Franse ploeg is met zijn gedachten niet enkel bij voetbal. Hij spreekt zich uit tegen de opkomst van ‘extremen’ in de politiek. In Frankrijk werd Rassemblement National van Marine Le Pen de grootste in de Europese verkiezingen. De Franse president Immanuel Macron schreef daarop nieuwe verkiezingen uit.

‘We bevinden ons op een cruciaal moment in de geschiedenis van ons land’, zegt Mbappé verwijzend naar de Franse verkiezingen eind deze maand. Het EK mag dan wel zijn begonnen en belangrijk zijn voor de carrière van vele spelers, voor Mbappé lijken de verkiezingen voor te gaan. ‘We zijn voor alles burger en we moeten niet onverschillig worden voor wat er speelt in de wereld, om ons heen en in ons land’, zegt hij.

Mbappé richt zich met name tot de jonge generatie Fransen die ‘het verschil’ kunnen maken in de verkiezingsstrijd tussen Macron en Le Pen. Hij roept hen op om te gaan stemmen. ‘We zien dat extremen de macht dreigen te krijgen’, zegt hij over de opkomst van extreemrechts in Frankrijk. De verkiezingen zijn volgens hem ‘de kans’ om de toekomst van Frankrijk te bepalen.

Hij wil met deze oproep zoveel mogelijk mensen bereiken en de Franse ‘normen en waarden’ hooghouden, die hij als volgt invult: ‘diversiteit, tolerantie en respect’. Hij drukt ten slotte jongeren die niet geloven in verkiezingen het volgende op het hart: ‘elke stem telt!’

Nieuwsuur laat pro-Palestijnse Joden aan het woord

de Kanttekening
-
0
Nieuwsuur laat pro-Palestijnse Joden aan het woord

Pro-Palestijnse Joden zijn een kleine, maar opvallende groep in de protesten tegen de oorlog in Gaza. In een item van Nieuwsuur komen Yuval Gal, Ulli d’Oliveira en Laurie Schram uitgebreid aan het woord over hun activisme. De een vindt het nog spannender dan de andere.

Volgens hoogleraar Joodse studies Bart Wallet gaat het om 12 procent van de Joodse gemeenschap in Nederland. ‘Voor een deel zijn dat Israëli’s die hier in Nederland gekomen zijn, die allerlei ervaringen in Israël hebben gehad, waardoor ze gedesillusioneerd zijn in de stand van Israël’, zegt hij. ‘En voor een ander deel zijn het ook Nederlandse Joden die politiek grote problemen hebben met, en ook wel bang zijn, denk ik, dat wat in Israël gebeurt op hen terugslaat.’

Laurie Schram heeft het zichtbaar moeilijk tijdens het interview met Nieuwsuur en zegt dat ze het ‘eng’ vindt, vanwege eventuele reacties binnen de Joodse gemeenschap. Ze heeft familie in Israël, waar haar pro-Palestijnse standpunten niet echt bespreekbaar zijn. Ook wil ze niet over haar familie praten, wanneer Nieuwsuur daar expliciet om vraagt.

Op de vraag waarom ze bij de pro-Palestijnse protesten aanwezig is, zegt Schram ‘dat het ook ons is gebeurd’ en dat ze zich verantwoordelijk voelt als Jood dat het een ander volk niet ook gebeurt. ‘Ik zeg niet dat dit de Holocaust is, maar Joden zijn ook vervolgd en hebben ook heel veel meegemaakt. Het is belangrijk dat wij als Joden ons daar tegen uitspreken’, aldus Schram.

De 91-jarige Holocaustoverlever Ulli d’Oliviera heeft minder zorgen om de reacties. Hij heeft tijdens de plechtigheid voor de opening van het Holocaustmuseum, waar de Israëlische president Herzog bij was, zelfs een A4’tje met de tekst ‘MR Herzog is President of the Genocidal State of Israel’ omhoog gehouden.

‘Ik vind het zelf eigenlijk ongelooflijk eenvoudig’, zegt hij tegen Nieuwsuur. ‘Holocaust moet je bestrijden. En ik zie de acties van Israël als een Holocaust van de Gazanen.’

Ook Yuval Gal, die vorig jaar ook door de Kanttekening is geïnterviewd, komt aan het woord. Hij is 15 jaar geleden uit Israël vertrokken en ziet zichzelf als ‘antizionistische’ Joodse activist. ‘In het Jodendom geldt het gebod gij zult niet doden. En daar vallen dus zeker ook niet 40.000 doden onder’, verwijzend hij naar het vermoedelijke aantal Palestijnen dat sinds oktober vorig jaar in Gaza is omgekomen.

Hij was ook aanwezig bij de protesten tegen de aanwezigheid van de Israëlische president bij de opening van het Holocaustmuseum. ‘Als je een politiebureau opent, ga je toch ook niet de grootste drugsbaron van een ander land uitnodigen?’

Oekraïense eenheden zoeken naar dienstplichtontduikers

de Kanttekening
-
0
Oekraïense eenheden zoeken naar dienstplichtontduikers

Niet weinig Oekraïense mannen zijn ondergedoken of gevlucht, omdat ze niet naar het front willen. De Oekraïense autoriteiten hebben nu eenheden in het leven geroepen die in Oekraïne op zoek gaan naar mannen die hun dienstplicht ontlopen. 

Het is nu ruim twee jaar geleden dat Rusland Oekraïne is binnengevallen. In 2022 leed het Russische leger grote nederlagen, hoewel de Russen dankzij hun overmacht toch delen van Oekraïne konden veroveren. Inmiddels lijkt de oorlog te zijn uitgelopen op een patstelling. Hoewel er grote offensieven worden gepland en uitgevoerd, boeken noch de Russen noch de Oekraïners aanzienlijke terreinwinst. Tegelijkertijd kampen de Oekraïners met oorlogsmoeheid en hebben ze een gebrek aan wapens. Kan de oorlog nog gewonnen worden?

Op dit moment is er een groot tekort aan militairen. President Volodymyr Zelensky zei in december dat het leger 500.000 extra troepen nodig heeft. Oekraïne heeft daarom nu een nieuwe wet aangenomen, die vereist dat elke man tussen de 25 en 60 zijn gegevens in een elektronische database registreert, zodat ze kunnen worden opgeroepen. Maar niet iedereen registreert zich. Speciale teams zijn naar deze mannen op zoek, om hen te dwingen voor hun land te vechten, bericht de BBC. Om deze eenheden niet tegen het lijf te lopen zijn niet weinig Oekraïense mannen ondergedoken, of ze vermijden openbare plekken als restaurants, supermarkten en voetbalvelden.

Daarnaast krijgen Oekraïense mannen in het buitenland die geschikt zijn voor militaire dienst sinds eind april geen hulp meer van het Oekraïense consulaat, aldus NOS. Ze krijgen die pas als ze bereid zijn om terug te keren naar Oekraïne om tegen Rusland te vechten. Het Europees statistiekbureau Eurostat schat dat ongeveer 4,3 miljoen Oekraïners naar landen in de Europese Unie zijn gevlucht, waaronder ongeveer 860.000 mannen.

Amsterdamse amateurclub verwelkomt vluchtelingen voor voetbaltoernooi

de Kanttekening
-
0
Amsterdamse amateurclub verwelkomt vluchtelingen voor voetbaltoernooi

Dit najaar vindt in de Zwitserse stad Nyon de Unity Euro Cup plaats, een Europees voetbaltoernooi voor vluchtelingen. Om te bepalen welke spelers naar het eindtoernooi mogen, organiseren deelnemende landen nationale voorrondes. AVV Zeeburgia is gastheer voor één van de vier Nederlandse voorrondes.

Bij AVV Zeeburgia stonden ze aanvankelijk niet te springen van vreugde toen er naast hun club een gemengd wooncomplex voor statushouders en studenten werd gebouwd op Stek Oost. ‘Wij baalden even, want we raakten een trainingsveld kwijt’, zegt voorzitter Huub Wilbrink tegen de Amsterdamse omroep AT5. Maar al gauw besloot de voetbalclub de weerstand te laten varen. AVV Zeeburgia opende haar deuren voor statushouders die mee wilden voetballen. ‘Wij vinden het belangrijk dat iedereen kan sporten’, zegt Wilbrink hierover. ‘Het gaat erom dat je hier bij ons gewoon je ding kan doen.’

Daarom vond de voetbalclub het ook niet meer dan vanzelfsprekend dat één van de vier lokale voorrondes voor de Unity Euro Cup bij Zeeburgia plaatsvond. Deze voorronde werd gister gespeeld. Op 1 september zullen de beste teams een laatste toernooi in Zeist spelen. De KNVB beslist daarna wie er naar Zwitserland mogen.

De Unity Euro Cup 2024 is een initiatief van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en de EEFA.

‘Fight or Flight’: in Soedan is het nergens veilig

Majorie van Leijen
-
0
‘Fight or Flight’: in Soedan is het nergens veilig

Nu alle ogen gericht zijn op Gaza, en in beperkte mate op Oekraïne, is het lastig om aandacht te vragen voor Soedan. Maar het land heeft momenteel het grootste aantal binnenlandse ontheemden ter wereld. Soedan verdient onze aandacht, zegt Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling.

Afgelopen zaterdagavond vond in Theater Zuilen in Utrecht een benefietavond voor Soedan plaats. Het doel was de noodsituatie in het land onder de aandacht te brengen. Het initiatief kwam van Abdulaal Hussein. Hij en zijn zus Mabrooka Hussein zijn bekend van de documentaire Fight or Flight. Een BNNVARA-productie waarin programmamaker Sahil Amar Aïssa de levens volgt van een persoon die achterbleef, én een persoon die naar Nederland vluchtte. Abdulaal was de persoon die naar Nederland vluchtte. Zijn goede vriend Suhaib en Mabrooka bleven achter, hoewel zijn zus inmiddels ook in Nederland is. Ze was politiek actief en niet langer veilig in Soedan.

‘Er is hongersnood, er zijn overstromingen en er is oorlog’, antwoordt hij op de vraag wat we moeten weten over Soedan. ‘En dan bedoel ik geen conflict, maar echt oorlog. Conflict is iets wat tijdig is en weer over gaat. In Soedan duurt het al jaren.’

Een nieuwe strijd

Sinds april 2023 woedt er een nieuwe strijd in het land, tussen het regeringsleger en de Rapid Support Forces (RSF). Die laatste troepenmacht komt voort uit de Janjaweed, een gewapende groepering die zich tussen 2003 en 2006 schuldig maakte aan moord, marteling en verkrachting in Darfur. De strijd tussen de rivaliserende fracties heeft al duizenden mensen het leven gekost. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zijn sinds 15 april 2023 meer dan 7 miljoen mensen door de gevechten binnen Soedan ontheemd geraakt. Bovendien lijkt het te gaan om etnisch gemotiveerd geweld. Darfur dreigt opnieuw het toneel te worden van een genocide tegen de niet-Arabische bevoking, door de RSF en aanverwante Arabische milities.

De nieuwe strijd volgde op jarenlange politieke onrust. In 2019 kwam de dictatuur van president Omar al Bashir na dertig jaar ten einde. Er kwam een militaire overgangsraad, die plaats zou moeten maken voor een democratisch gekozen regering. In 2021 pleegde het leger echter een staatsgreep en ontbond de regering. Demonstraties tegen het militaire regime werden met de harde hand neergeslagen. Het zijn deze demonstraties die Suhaib en Mabrooka met gevaar voor eigen leven laten zien in Fight or Flight.

‘Er lijkt een trend te bestaan om te geven om één oorlog, en dat is op dit moment niet Soedan’

En nu is er dus een nieuwe geweldsuitbarsting, die verdacht veel lijkt op het drama in Darfur in 2003. ‘Dit is misschien wel waarom het zo lastig is om aandacht te vragen voor Soedan. Er is elk jaar wel iets aan de hand. Er is honger, oorlog, conflict; er zijn continue problemen, en het is niet makkelijk daar steeds weer de schijnwerpers op te krijgen’, zegt Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling. Ze denkt dat men in staat is slechts op een beperkt aantal conflicten te focussen. ‘Een oorlog tegelijk, zong Jeroen van Merwijk in een van zijn liedjes. Alle ogen zijn nu gericht op Gaza, en in zekere mate op Oekraïne, maar ook die oorlog krijgt minder aandacht. Andere oorlogen en conflicten krijgen nauwelijks aandacht.’

Beeld: still uit de documentaire Fight or Flight.

Desalniettemin is de hulpbehoefte groot, legt ze uit. ‘Er zijn momenteel meer dan 10 miljoen mensen ontheemd in Soedan zelf, het hoogste aantal ter wereld. Daar bovenop zijn 2,2 miljoen mensen Soedan ontvlucht en naar buurlanden gevlucht. Een groot deel van hen vluchtte naar Tsjaad, want dat grenst aan de Darfur-provincies. Maar Tsjaad is zelf een straatarm land. Ik kom net terug uit Adré, op de grens met Soedan. Hier verblijven zo’n 165.000 Soedanese vluchtelingen. Als ze aankomen, hebben ze een barre en gevaarlijke tocht achter de rug. Onder hen is veel ondervoeding en trauma. Maar we kampen hier ook met een massaal tekort aan hulp.’

Een onderschat probleem

Het doet pijn bij Abdulaal. ‘Als ik hoor op het nieuws dat er hulpgoederen aan de grens met Gaza staan omdat deze het gebied niet in mogen, denk ik wel eens: bij ons aan de grens zijn die hulpgoederen er niet. Daarmee wil ik niet zeggen dat de ene oorlog erger is dan de andere. Maar er lijkt een trend te bestaan om te geven om één oorlog, en dat is op dit moment niet Soedan.’

Abdulaal Hussein. Beeld: still uit de documentaire Fight or Flight.

Abdulaal denkt dat er hierdoor weinig begrip is voor vluchtelingen uit Soedan in Nederland. ‘Ik ken vluchtelingen die al twee jaar wachten op een verblijfsvergunning. De regering denkt dat het om een conflict gaat dat op den duur wel overgaat, omdat er gewoon te weinig bekend is over de situatie in Soedan. Het is nergens veilig in Soedan, niet in Darfur en niet in de andere gebieden.’

In de documentaire, die gemaakt is voordat de strijd tussen de RSF en het regeringsleger uitbrak, is te zien hoe hij en andere demonstranten een brief overhandigen aan de plaatsvervangend directeur van de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). ‘Ik snap dat de situatie op dit moment ingewikkeld is. We wachten op een nieuw beleid. We kunnen even geen besluiten nemen omdat we moeten inschatten hoe de situatie ter plekke is voordat we asielaanvragen kunnen goedkeuren’, zegt de IND-medewerker tegen de demonstranten.

Vooral negatieve aandacht vluchtelingen

‘Hier kan ik niet zoveel over zeggen. Wij zijn vooral gericht op hulp in de regio, waar de meeste Soedanezen zitten. Maar wat daarvoor nodig is, is dat we ons hier in Nederland bewust zijn van het probleem in Soedan. Zodat er meer hulp op gang komt, maar ook zodat er pogingen gedaan worden om de strijdende partijen met elkaar om de tafel te krijgen’, zegt Ceelen.

‘Het is in deze tijd erg moeilijk om aandacht te vragen voor vluchtelingen in het algemeen. Vluchtelingen staan vooral op een negatieve manier in de schijnwerpers. We zijn erg op onszelf gericht, we kijken wat het voor ons betekent en niet naar wat het voor vluchtelingen betekent. Maar mensen die om hulp roepen, doen dat nooit voor niets.’

1...151152153...923Pagina 152 van 923

Over ons

de Kanttekening is een onafhankelijke en emancipatoire mediaorganisatie. Onze kernwaarden zijn: vrij, moedig en inclusief.

Over menu

© 2017 de Kanttekening B.V. Alle rechten voorbehouden.

Gebruiksvoorwaarden | Privacy statement | Adverteren & contact