Voormalig politica Kathleen Ferrier (CDA, 1957) versterkt vanaf vandaag het columnistenteam van de Kanttekening.

De in Suriname geboren Ferrier kwam in Nederland aan in 1973, twee jaar voor de onafhankelijkheid van Suriname. Ze studeerde in Leiden Spaanse taal- en letterkunde en Ontwikkelingssamenwerking, het veld waar ze later ook carrière maakte, onder meer in Chili en Brazilië.

In 1999 werd ze lid van het CDA, waarvoor ze in 2002 in de Tweede Kamer werd verkozen. Ferrier kreeg landelijke bekendheid in 2010, toen het CDA verwikkeld was in een omstreden kabinetsformatie met de PVV en VVD.

Zij was samen met de andere ‘dissident’ Ad Koppejan fel tegenstander van samenwerking met de xenofobe PVV. Op het CDA-congres stemde ze tevergeefs ‘nee’. In 2012 maakte ze bekend niet meer verkiesbaar te zijn en vertrok dat jaar ook uit de Kamer.

Tien jaar later leverde Ferrier ook een belangrijke bijdrage in de gesprekken die uiteindelijk tot de excuses voor het Nederlandse slavernijverleden hebben geleid.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) ziet het Belgische verbod op onverdoofd kosjer en halal slachten niet in strijd met ‘de godsdienstvrijheid’. Maatregelen die het welzijn van dieren vooropstellen zijn niet ‘discriminerend’ jegens minderheden. Zo meldt de Turkse nieuwszender NTV.

De zaak, die al sinds het Belgische verbod in 2019 loopt, is aangespannen door islamitische en Joodse organisaties in België die vinden dat hun rechten worden geschonden. Ze verklaren tegen de uitspraak in beroep te gaan.

België stelde (in Vlaanderen en Wallonië, niet in Brussel) het verbod op onverdoofd slachten in 2019 in. Islamitische en Joodse organisaties spanden toen meteen een zaak aan. In 2021 oordeelde het Constitutionele Hof van België dat het verbod niet ongrondwettelijk is. Daarop zochten de belanghebbenden hun gelijk bij het Europees Hof.

De Europese rechters ging daar in een unaniem oordeel niet in mee. Het verbod is volgens het Europees Hof van ‘groot belang voor het welzijn van dieren’ en stelt dat ‘de maatschappij steeds meer belang hecht aan de pijn die dieren bij de slacht ondervinden’.

Sinds het verbod mogen dieren in België niet onverdoofd geslacht worden. Alleen in Brussel (dat een apart tweetalig gewest is) is dat nog mogelijk.

Mocht het verbod ook na het beroep gehandhaafd blijven, dan gaat van dit besluit een precedentwerking uit voor de 47 landen in de Europese Raad, waaronder islamitische landen zoals Turkije en Azerbeidzjan.

In navolging van Arnhem, Den Haag, Tilburg en Utrecht staat de gemeente Amsterdam nu ook toe dat boa’s een hijab mogen dragen. De Amsterdamse fractievoorzitter van Denk, Sheher Khan, is opgetogen.

Behalve boa’s mogen ook brandweervrouwen een hoofddoek op hebben. Het recht om religieuze uitingen te dragen wordt door een deel van de werknemers als een ‘onvervreemd deel van hun identiteit gezien’, schrijft de gemeente Amsterdam in een raadsinformatiebrief.

Het College van B&W gelooft dat alle ambtenaren, of ze nu een hoofddoek dragen of een tulband, professioneel en onpartijdig zijn in hun handelen. ‘Daarom stelt het college zich op het standpunt dat het dragen van religieuze uitingen voor alle gemeentelijke werknemers mogelijk zou moeten zijn. Daarmee wordt in tijden van forse personeelstekorten het werk voor een bredere groep potentiële handhavers en toezichthouders toegankelijker.’

Het besluit van Amsterdam is niet in lijn met het beleid van minister Dilan Yesilgöz-Zegerius van Justitie. In een brief, die zij vorig jaar maart aan de Tweede Kamer schreef, zei de minister dat handhavers aan dezelfde neutraliteitseisen moeten voldoen als agenten. Ook de rechtse meerderheid in de Tweede Kamer is tegen een boa met een hoofddoek. In Amsterdam daarentegen liggen de machtsverhoudingen anders. Een raadsmeerderheid stemde in 2021 voor een motie van Denk om de hijab bij boa’s toe te staan. Nu, in 2024, is het eindelijk zover.

De rechtse partijen VVD en JA21 reageren kritisch. ‘Wij zijn tegen het dragen van religieuze uitingen. Een uniform is een uniform om een reden’, aldus de VVD. JA21 stelt dat Amsterdammers neutrale handhavers willen, zonder religieuze symbolen. ‘Daarom zijn in beschaafde landen uitingen daarvan verboden bij het uniform. Als je je religieuze kleding belangrijker vindt, dan een baan als boa, zoek dan ander werk.’ Maar ook de SP, sociaal-economisch links maar cultureel conservatief, is kritisch. ‘Het was de Verlichting die scheiding van kerk en staat bepleitte, zodat iedereen in vrijheid zijn of haar religie kon belijden’, zegt fractievoorzitter Remine Alberts op X.

Uiteraard is Denk, de partij die in 2021 met de motie kwam om de hijab bij boa’s toe te staan, verheugd. ‘Geweldig nieuws!’, schrijft fractievoorzitter Sheher Khan op X. ‘Door deze Denk-motie gaat men zien dat het perfect mogelijk is om je religie zichtbaar uit te dragen én neutraal te handelen. Hoop dat de politie snel zal volgen.’

Aan de Kanttekening vertelt Khan dat het besluit van de gemeente Amsterdam niet onverwacht is. ‘Er lag een raadsmeerderheid. Het is lastig voor het College om hier dan tegen te zijn. Je moet dan met hele goede argumenten komen. Wel duurde het erg lang voordat het besluit uiteindelijk werd genomen, tweeënhalf jaar.’ Khan vindt dit jammer, omdat Amsterdam daarom niet de eerste gemeente in Nederland werd die de hijab toestaat bij boa’s. Hij denkt dat Amsterdam er zo lang over deed omdat burgemeester Femke Halsema de ontwikkelingen in Den Haag wilde afwachten. ‘Er is wel een onderzoek door de gemeente Amsterdam gedaan naar draagvlak, maar hiervoor zijn slechts tien respondenten gesproken. Over zo’n onderzoek doe je geen tweeënhalf jaar. Ik zal Halsema nog vragen waarom het allemaal zo lang geduurd heeft.’

Khan hoopt dat de politie in de toekomst ook religieuze symbolen toestaat, maar weet dat dit langer zal gaan duren. ‘De gemeente gaat hier niet over, maar de minister. En gezien de politieke verhoudingen in Den Haag zal dit nog wel even duren. Wel is de politie voor en hebben verschillende politiecommissarissen gezegd dat de hijab en andere religieuze symbolen toegestaan zouden moeten worden. De wereld vergaat niet als een handhaver loopt met hoofddoek, een keppeltje of een tulband. Ik hoop dat de publieke opinie gaat schuiven. Maar ik geloof dat dit uiteindelijk gebeuren gaat. Mensen kunnen van mening veranderen. Dat gebeurde ook met Zwarte Piet. Er zijn nu slechts enkele gemeenten waar ze aan blackface vasthouden. Religieuze symbolen zoals de hijab zullen steeds meer geaccepteerd worden.’

De Turkse oud-international Gökhan Zan heeft zich namens de Arbeiderspartij van Turkije (TIP) kandidaat gesteld voor het burgemeesterschap in Hatay, de stad in zuid-Turkije die vorig jaar zwaar werd getroffen door de aardbeving. Zo meldt de Turkse nieuwssite Duvar.

Voormalig voetballer Zan laat zich sinds de verwoestende aardbeving die (in Turkije) aan meer dan 50.000 mensen het leven heeft gekost, zeer kritisch uit over de gebrekkige hulpwerkzaamheden van de regering in Hatay.

Volgens partijwoordvoerder Sera Kadigil vertolkt Zan als geen ander de woede van de inwoners van Hatay. In een persconferentie zei de oud-international dat het ‘genoeg’ is geweest met het leed van Hatay en dat er ‘verandering’ moet komen. Hij is daarbij niet alleen kritisch op de regering, maar ook op de seculiere oppositie die in Hatay jarenlang de scepter zwaait.

Zo wil hij dat de CHP de eigen kandidaat Lütfü Savas, die al 11 jaar burgemeester is in Hatay, zich niet verkiesbaar stelt.

‘Niemand kwam in de eerste drie dagen van de aardbeving naar Hatay. We hadden alleen onze eigen solidariteit. Er was niemand van de staat, gemeente of de staatshulpdienst te bekennen’, aldus Zan.

Volgens Zan moet het niet alleen gaan over de regering die de bevolking van Hatay ‘in de steek’ zou hebben gelaten, maar ook hoe ze eigenlijk ‘beperkt worden’ door te stemmen op een partij (CHP) die niet anders zou zijn dan de regering. De Arbeiderspartij voor Turkije zou een uitweg kunnen zijn, aldus Zan.