16.5 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 314

Eet geen ‘bloeddadels’ tijdens de ramadan, stellen moslims. Maar welke dan wel?

‘Hoi Albert Heijn’, schrijft imam Azzedine Karrat op LinkedIn. ‘Ik ga geen dadels kopen die uit bezette gebieden komen.’ Hij krijgt veel steun voor zijn kritiek. Waar halen moslims die de onderdrukking van Palestijnen niet willen steunen, hun dadels?

Online zijn de reacties op de verkoop van Israëlische dadels niet mis te verstaan. ‘Het is bijna ramadan’, schrijft Hassan Buyatui, raadslid voor Denk in Almere. ‘Koop geen Israëlische ‘bloeddadels’! Koop geen dadels van het apartheidsregime Israël.’

Iemand anders is eveneens kritisch en spreekt zelfs de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit aan: ‘Dirk van den Broek verkoopt, geheel in strijd met de door de rechter algemeen verbindend verklaarde etiketteringsrichtlijn, dadels uit de door ‘Israël’ bezette gebieden. Dit levert een strafbaar feit op. NVWA, graag controle.’

Iemand anders spreekt op Facebook de supermarkten aan, onder verwijzing naar resolutie 2334 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Deze resolutie uit 2016 eist van Israël dat het stopt met de kolonisatie van Palestijnse gebieden.

Het Nederlands Palestina Komité probeert consumenten bewust te maken door flyers uit te delen bij de ingang van lokale Albert Heijn-supermarkten. De actiegroep wil een boycot van alle dadels die gelabeld zijn als afkomstig uit Israël. Ook de pro-Palestijnse organisatie The Rights Forum voert al jaren actie tegen dadels uit Israël.

Fatwa

Maar boycotten moslims nu massaal Israëlische dadels? De Kanttekening vraagt rond onder enkele dadelconsumenten.

‘Welnee’, zegt de Marokkaans-Nederlandse inclusiemanager Said Bouddouft. ‘Wij moslims zijn kritisch over Israël en ook ik probeer Israëlische producten ook zoveel mogelijk te vermijden. Maar er komen wel heel veel dadels uit Israël. De kwaliteit daarvan is goed en ze zijn goedkoop.’ Bij Dirk kost een kilo dadels maar vijf euro, terwijl andere dadels 12 euro per kilo zijn, en Marokkaanse dadels zelfs 15 euro of meer. ‘Dan is de keuze snel gemaakt’, aldus Bouddouft.

Er zijn wel imams die een fatwa (een islamitisch juridisch advies) uitspreken tegen Israëlische dadels. Deze week gaat bijvoorbeeld een Marokkaanse fatwa rond, met een begeleidend artikel van Haitham al-Haddad. Deze behoudende islamitische geestelijke noemt Medjoul-dadels haram (verboden). Hij stelt dat dadels die afkomstig zijn uit Israël, meestal komen uit illegale nederzettingen in de bezette Westelijke Jordaanoever.

Imams die dergelijke fatwa’s uitspreken zijn volgens Bouddouft ‘activisten’. ‘Traditionele religieuze leiders zijn nogal apolitiek, zij spreken over zulke zaken niet snel een fatwa uit.’

Bouddouft stelt dat moslims heel kritisch zijn als het over Israël gaat, maar vaak weer niet moeilijk doen als het over producten uit China gaat. Terwijl dat land de islamitische Oeigoeren in concentratiekampen opsluit en dwangarbeid laat verrichten.

Selectieve verontwaardiging

Docent economie Zouhair Saddiki vindt het niet vreemd dat veel moslims nog steeds Israëlische dadels kopen. ‘Dit is geen rocket science. Je koopt natuurlijk de goedkoopste dadels.’ Saddiki vraagt zich af of de oproep om Israël te boycotten effect heeft. ‘Afgelopen week was ik twee in keer in de supermarkt. De eerste dag zag ik twee pallets vol met Israëlische dadels staan, voor de moslimconsument voor de ramadan. Twee dagen later waren er nog maar twee doosjes over. Veel consumenten trekken zich niets aan van de boycot.’

Israël is nu ook bezig om vanuit Marokko en Egypte dadelproductie op te zetten, vervolgt Saddiki. ‘Ga je die dan ook boycotten? Of niet, omdat er op deze dadels ‘made in Morocco’ of ‘made in Egypt’ staat?’

Voor de consument is het belangrijk dat producenten transparant zijn. En de koper moet consequent zijn, vindt Saddiki. ‘Meer bewustwording over waar dadels vandaan komen, en over landen die de mensenrechten schenden is goed. Maar de verontwaardiging richt zich nu alleen op Israël en dat is schijnheilig. Je moet even kritisch zijn op andere landen die de mensenrechten van moslims schenden, zoals China, Myanmar en India. Ik ga uit van het principe van gelijke monniken, gelijke kappen.’

‘Wat Israël de Palestijnen aandoet is fout. Dat wordt niet opeens minder erg omdat andere landen ook de mensenrechten schenden’

Bewustwording

Nicole Hollenberg is van BDS Nederland, een beweging die Israël economisch en cultureel wil boycotten. Hollenberg voert al meer dan tien jaar actie voor het boycotten van dadels uit Israël en de bezette gebieden, vertelt ze. ‘We flyeren bij moskeeën, we schrijven importeurs aan en we voeren posteracties, zoals vorig jaar in Rotterdam en Beverwijk. Dit jaar wilden we dat in principe ook doen, maar het begin van de ramadan valt samen met de Israeli Apartheid Week die wij elk jaar als BDS organiseren. Daar gaat al onze aandacht nu naartoe.’

Hollenberg vindt bewustwording belangrijk: ‘Als je Israëlische dadels koopt, dan koop je producten die komen van gestolen grond en die zijn gekweekt met gestolen water. Het is niet oké om die te eten. Je kunt beter Palestijnse dadels kopen.’

Onder Marokkaanse Nederlanders is er tegenwoordig meer bewustwording, aldus Hollenberg. Toch valt er nog veel te doen voor BDS. ‘Het probleem is niet alleen dat Israëlische dadels zo goedkoop zijn, maar ze worden ook verkocht in Arabisch uitziende verpakkingen. Een argeloze consument heeft dan niet door dat deze dadels uit Israël komen. En het erge is, elk jaar veranderen deze Israëlische bedrijven hun verpakkingen weer.’

‘Veel dadelproducenten zijn actief in de illegale nederzettingen op de Westbank’, vervolgt Hollenberg. Door deze dadels te verkopen als product uit Israël, ontduikt dat land de importbelasting die de Europese Unie heft op producten die zijn geproduceerd in illegale nederzettingen. ‘De christenfundamentalistische lobbygroep Christenen voor Israël kreeg enkele jaren terug een boete van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), omdat hun productencentrum in Nijkerk handelde in producten uit de bezette gebieden en deze etiketteerde als afkomstig uit Israël.’

Boycot werkt

Hollenberg is het niet eens met mensen die Palestina-activisten selectieve verontwaardiging verwijten. ‘Het is precies eenzelfde verwijt waarmee antiapartheidsactivisten, die ijverden voor een boycot van Zuid-Afrika, in de jaren zeventig werden geconfronteerd. ‘Waarom zijn jullie niet kritisch over de mensenrechtenschendingen door de Sovjet-Unie, of de DDR?’ Natuurlijk zijn alle mensenrechtenschendingen erg, maar wij houden ons bezig met Palestina. En wat Israël de Palestijnen aandoet is fout. Dat wordt niet opeens minder erg als andere landen ook de mensenrechten schenden. Dat is een non-argument.’

Een boycot is een strategie. Het is niet altijd en overal kansrijk, besluit Hollenberg. ‘Het boycotten van Israël heeft impact. Het land komt steeds geïsoleerder te staan, net als Zuid-Afrika toentertijd. Dat heeft toen geleid tot het einde van de apartheid. Als niemand meer Israëlische dadels koopt, dan gaan die Israëlische bedrijven failliet en wordt het voor Israël moeilijker hun illegale nederzettingenpolitiek te handhaven. Daarnaast: de BDS-oproep is gedaan in 2005 door 172 Palestijnse organisaties, en wordt geleid door Palestijnen. Wij van BDS Nederland sluiten ons daarbij aan. Wij bepalen dus niet wat goed voor hen is, maar zijn solidair met hun strijd en strijden mee.’

Alternatieven in de supermarkt

Medjoul-dadels liggen in diverse supermarkten het meest prominent in de schappen. Soms staat erbij dat ze uit ‘Israël’ komen – wat er dus vaak op neerkomt dat ze zijn geteeld in de illegaal bezette Palestijnse gebieden. Soms staat er geen herkomst op de verpakking en ook dan is het waarschijnlijk dat de dadels ‘Israëlisch’ zijn.

Maar er zijn alternatieven. Een rondgang in Amersfoort langs zes supermarkten laat zien dat er ook dadels uit andere landen te koop zijn. Soms hangt daar een hoger prijskaartje aan, soms niet.

Zo biedt Albert Heijn ook dadels aan van het merk Mekka Dates, uit Medina in Saudi-Arabië. Ook geen fris regime natuurlijk, maar duidelijk niet afkomstig uit Israël. Ook Jumbo biedt dadels aan die komen uit Saudi-Arabië, van het merk Yogi Yousef’s. Met ‘extra zachte karamelsmaak’, voor wie daar zin in heeft. En ze zijn ‘vers geplukt’ – hoewel er niet bij staat hoe lang dat geleden is.

Vier andere supermarkten bieden dadels aan die komen uit Tunesië. Zo tref je als consument bij Deka Markt en Boni pitloze dadels aan van het merk Solé. De prijsvechters Lidl (merk Alesto) en Aldi (Trader Joe’s) bieden eveneens Tunesische dadels aan.

Dadels in winkels lokaal en online

Er zijn veel online alternatieven voor de supermarkten. Zo biedt webshop Sumayrah medjoul-dadels aan ‘die gegarandeerd komen van Palestijnse boeren’. Ook DadelsKopen biedt expliciet Palestijnse dadels aan. Hollenberg wijst op de website Fairtrade Palestine, waar je – onder andere – Palestijnse dadels kunt kopen, en Planteenolijfboom.nl, die een lijst publiceert met winkels in Nederland waar Palestijnse dadels te koop zijn.

Wie graag om de hoek inkopen doet, kan dadels halen bij een lokale groenteboer of slagerij. GroenLinks-raadslid Youssef el-Messaoudi vertelt dat hij inkoopt bij de Amersfoortse halal-slagerij Amine aan het Neptunusplein. De (anonieme) twitteraar Mama Niqabi haalt Palestijnse dadels bij ‘de Turkse winkel’. Zeker in grote steden is er volgens haar veel aanbod van dadels uit onder andere Jordanië. Weer een ander heeft net ‘de laatste doos’ gekocht in de lokale buurtwinkel.

Blijf altijd kritisch kijken, adviseert tot slot de Joods-Israëlische Nederlander Yuval Gal. Er zijn diverse indicaties dat dadels uit illegale nederzettingen komen: ‘Staat op de verpakking een land van herkomst dat geen dadels produceert? Staat er een koosjer-keurmerk op dat verbonden is aan een gebied in Palestina? Heeft de merknaam een betekenis in het Hebreeuws? Uiteindelijk gebruikt Israël veel manieren om te bedriegen en verhullen. Het is beter om dadels te kopen die duidelijk zijn aangemerkt als geproduceerd in Palestina.’

Kritische reacties op betrokkenheid universiteiten bij Israël Apartheidweek

0

Op diverse Nederlandse universiteiten is er aandacht voor de Israeli Apartheid Week, waarbij studenten en docenten zich inzetten voor de Palestijnen. Dat roept ook felle kritiek op: ‘Vier dagen lang Israël zwartmaken’.

Zo typeert Rubin Gischler de actieweek in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. In de universiteitssteden Amsterdam, Groningen, Maastricht, Rotterdam en Utrecht worden debatten georganiseerd. De organisatoren zijn Israel Apartheidweek en Students For Palestine. Behalve debatten – over de apartheid in Israël, verzet, intersectioneel feminisme en een academische boycot van Israël – is er ook een workshop over Tatreez, een eeuwenoude, van generatie op generatie overgedragen praktijk van traditionele kleding maken.

Tegenstanders zijn woedend, omdat Nederlandse universiteiten zich zouden lenen voor eenzijdige anti-Israëlpropaganda. Pro-Palestijnse activisten zouden Joodse studenten intimideren, zegt een Joodse student tegen Gischler. De NIW-auteur vindt het bovendien kwalijk dat hoogleraar internationaal recht Marcel Brus, lid van The Rights Forum, de discussie in Groningen leidt.

Brus heeft eerder gezegd dat hij het geen probleem vindt dat tijdens deze bijeenkomsten alleen critici van Israël aan het woord komen: ‘Wij bespreken de serieuze onderbouwde beschuldigingen van apartheid in Israel. Wij zijn academisch niet verplicht iemand uit te nodigen die dat ontkent. Als wij een avond over oorlogsmisdaden in Oekraïne organiseren, hoeven wij geen Rus uit te nodigen die daar een andere kijk op heeft. Na afloop was er ruime gelegenheid voor vragen. Er zijn ook kritische vragen gesteld.’

Vorig jaar werd een debat dat pro-Palestijnse activisten wilden organiseren in Leiden gecanceld door het universiteitsbestuur. Het debat ging door, maar op een andere locatie. Hester Bijl, rector magnificus van de Universiteit Leiden, zou een ‘nuttige idioot’ van Israël zijn, aldus één van de panelleden.

Schiedam organiseert eerste ‘inclusielunch’

0

Schiedam heeft een primeur: in die stad vond maandag de eerste ‘inclusielunch plaats. Deze lunch is bedoeld om samen met diverse organisaties nieuwe inzichten en ideeën met elkaar te delen op het gebied van inclusie.

De Inclusielunch werd georganiseerd ter gelegenheid van de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie, die elk jaar wordt gehouden op 21 maart. Het college van burgemeester en wethouders ziet het bestrijden van racisme en andere vormen van discriminatie en het bevorderen van inclusie als een speerpunt, aldus wethouder Anouschka Biekman (D66): ‘Alleen als we samen optrekken kunnen we onze doelen bereiken. Met dit evenement willen we daarom een langdurige samenwerking in gang zetten om met onze partners in de stad racisme en discriminatie een halt toe te roepen.’

Wethouder Doğukan Ergin (Denk) is het daar helemaal mee eens: ‘Schiedam is een kleurrijke stad, maar toch krijgt nog niet iedereen dezelfde kansen. Daarom zetten we ons extra in om inclusie en diversiteit te bevorderen.’

De Inclusielunch vond plaats in het Stadskantoor. Lisette Tanis-Pinas, strategisch adviseur van Bureau Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme, en Sjaak van de Linde, directeur van antidiscriminatiebureau RADAR, hielden een presentatie. De bedoeling is dat de gemeente Schiedam later dit jaar met een Inclusieagenda komt, om inclusie nog meer te bevorderen.

Deens-Zweedse koranverbrander niet welkom in Verenigd Koninkrijk

0

De extreemrechtse Deens-Zweedse activist Rasmus Paludan, die in januari een koran verbrandde voor de Turkse ambassade in Stockholm, is niet welkom in het Verenigd Koninkrijk. De Britse regering heeft hem op een zwarte lijst gezet.

Paludan was van plan om in de Engelse stad Wakefield een Koran te verbranden op een openbaar plein. Die koranverbranding zou op woensdag 22 maart moeten plaatsvinden, de dag waarop de islamitische vastenmaand Ramadan begint.

Zijn voornemen leidde tot commotie in het Britse parlement. Labour-parlementariër Simon Lightwood vroeg Tom Tugendhat, minister voor Veiligheid, of de Britse regering Paludan de toegang tot het VK wilde ontzeggen.

‘De extreemrechtse islamofobe Deense politicus Rasmus Paludan zei dat hij van Denemarken naar Wakefield gaat reizen met als enig doel een koran op een openbare plaats te verbranden’, zei Lightwood. ‘Paludan zat eerder gevangen in Denemarken vanwege zijn haatdragende en racistische uitspraken. Hij is een gevaarlijke man die dit land niet binnen mag komen. Kan de minister van Binnenlandse Zaken mij en mijn gemeenschap verzekeren dat de regering actie onderneemt om dit te voorkomen?’

Tugendhat antwoordde dat Paludan inderdaad persona non grata is en op de zwarte lijst wordt gezet. Zijn reis naar het VK is niet bevorderlijk voor het algemeen belang, aldus de minister, en hij mag daarom het land niet in.

Het tijdperk-Wilders nadert zijn einde

0

Er zijn inmiddels zoveel analyses van de verkiezingswinst van BBB, dat het tijd wordt te kijken naar een andere partij op de rechterflank die een opmerkelijk resultaat behaalde: de PVV.

Weet u het nog? In 2019 werd Forum voor Democratie de grootste partij en Geert Wilders had daar ontzettend veel last van. De PVV verloor vier zetels in de Eerste Kamer, want er was volgens velen een aantrekkelijker alternatief.

Nu Forum is geïmplodeerd, waren de verkiezingen van vorige week voor de PVV een moment om het verlies weer goed te maken en ouderwets de grootste partij op de rechterflank te worden. We weten hoe het is afgelopen: Wilders heeft wederom verloren. De PVV is een van de vele partijen waarvan de aanhang wegloopt.

Er waren al wat voortekenen. De afgelopen periode vertrokken meerdere PVV’ers naar andere partijen. Oud-senator Kees Kok zit tegenwoordig bij JA21 in Flevoland, het Utrechtse Statenlid René Dercksen ging met zijn collega’s naar Belang van Nederland (BVNL), en oud-Tweede Kamerlid Roy van Aalst deed hetzelfde. Vooral de overstappers naar BVNL – de partij van Wybren van Haga – zijn opvallend. Deze partij komt immers in geen enkele peiling voor, dus dan moet je wel heel graag bij Wilders weg willen.

Pogingen om naast Wilders een rechtse partij te stichten zijn jarenlang mislukt, van Jan Roos en Hero Brinkman tot Rita Verdonk. Die pogingen hadden alles te maken met de ondemocratische PVV-organisatie, waar Wilders als enige de lakens uitdeelt en waar je dus bij hem in de smaak moet vallen om voor de partij actief te mogen zijn. Ook bevindt Wilders zich feitelijk in een cordon sanitaire: de PVV staat voor een harde migratie- en islamkritiek, maar kan nooit iets veranderen omdat ze niet meebestuurt.

De PVV is een van de vele partijen waarvan de aanhang wegloopt

Rechtse politici wilden daarom een concurrerende partij beginnen, maar de populariteit van de PVV maakte dat tot enkele jaren geleden zo goed als onmogelijk. Je kon er immers de klok op gelijk zetten dat Wilders tien procent of meer van de stemmen zou halen en dat zijn fans nooit op een concurrent zouden stemmen. Inmiddels is dit veranderd, want kiezers blijken niet helemaal gek: het is ze langzaam duidelijk geworden dat Wilders wel veel kritiek heeft, maar niet het verschil maakt. Zo ontstond in 2017 ruimte voor FvD.

Weglopende politici en weglopende kiezers zien inmiddels een heel ander speelveld. Kijk bijvoorbeeld naar de opkomst van JA21. Laten we eerlijk zijn: de belangrijke gezichten – Annabel Nanninga en Joost Eerdmans – hadden ook prima bij de PVV kunnen zitten. Sterker nog: Eerdmans heeft in de begindagen van de PVV gepraat over een gezamenlijke partij met Wilders. De verschillen zijn dus kleiner dan campagne-retoriek wellicht suggereert.

We zouden natuurlijk kunnen beweren dat JA21 is mislukt. De partij wilde een alternatief zijn voor de VVD en de liberalen dwingen over rechts te gaan besturen. Dat lukt niet met hier en daar een zeteltje. Nergens werd JA21 in de provincie groter dan drie zetels. In Groningen bleef de teller zelfs op nul staan. Het is duidelijk dat JA21 de VVD nergens toe kan dwingen en dat zij ongeloofwaardig is als alternatief voor de VVD. Maar dat maakt JA21 nog geen verleden tijd.

Voor wie is JA21 wel een bedreiging? Juist ja: voor Wilders. De laatste weken van de campagne bleek JA21 vooral een platte anti-migratiepartij te zijn. Erg onaantrekkelijk voor ondernemers en andere VVD-kiezers, maar een alternatief voor mensen die anders de PVV zouden overwegen. JA21 springt er dan opeens heel goed uit. Waar je bij Wilders zeker bent dat hij niets aan het beleid verandert, zou dat bij Eerdmans en Nanninga mogelijk anders kunnen liggen. In een cordon sanitaire zitten ze voorlopig nog niet.

Zo was de kans nooit eerder zo groot dat er echt een einde komt aan het Wilders-tijdperk.

‘Nederlandse moslims beginnen anders over homoseksualiteit te denken’

0

Moslims kijken positiever naar lhbtqia+, stelt de Surinaams-Nederlandse queer moslim Fayaaz Joemmanbaks. Zijn analyse wordt onderschreven door homobelangenorganisatie COC en het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Voetballers als Feyenoord-aanvoerder Orkun Kökcü en Excelsior-spelers Redouan el Yaakoubi en Marouan Azarkan steunen de One Love-campagne van voetbalbond KNVB niet. Met deze band wil de voetbalwereld zich uitspreken tegen allerlei vormen van discriminatie en geweld, onder andere tegen lhbtq-personen. Dat sommige moslims moeite hebben met de aanvoerdersband, betekent volgens Joemmanbaks niet dat ze tegen homo’s zijn.

Hij is voorzitter van Colored Qollective, een platform voor lhbtqia+-personen van kleur. Hij zegt in Het Parool begrip te hebben voor de actie van de moslimvoetballers. ‘Ik vind zo’n band zelf ook heel willekeurig, want ik kan nog wel wat andere belangrijke steunbetuigingen bedenken. Voor Palestina of voor Black Lives Matter of voor de slachtoffers van de aardbeving in Turkije. Voor die laatste groep kon er laatst ook géén gezamenlijk statement af.’ Volgens Joemmanbaks is de One Love-band een ‘afgedwongen gebeuren dat niks zegt over hoe iemand écht denkt. Draagt een voetballer ‘m om van de discussie af te zijn, of wil jij écht meer acceptatie en tolerantie?’

De voorzitter van Colored Qollective is juist positief over de toekomst. ‘Ik ben juist hoopvol, ik zie verandering. Ik zie dat moslim queers in Nederland meer hun plek opeisen, steeds meer van zich laten horen. Ze zoeken elkaar op in chatgroepen, er worden platforms opgericht, activiteiten georganiseerd.’ Als voorbeeld noemt hij de queer-iftars, die tijdens de Ramadan, die later deze week weer begint, zullen worden georganiseerd.

Ook homobelangenorganisatie COC ziet steeds meer lhbtqia+-moslims opstaan. Er zijn verschillende organisaties die laten zien dat moslim-zijn prima samen kan gaan met lhbtqia+, zegt COC-woordvoerder Philip Tijsma. Dit gebeurt onder andere via Respect2Love van COC, Pink Marrakkech en Stichting Maruf.

Volgens Willem Huijnk van het Sociaal en Cultureel Planbureau is de acceptatie van lhbtqia+ binnen de Turkse en Marokkaanse gemeenschap in Nederland in de loop van de tijd iets gegroeid. ‘We zien ook dat de acceptatie bij de tweede generatie groter is dan bij de eerste generatie’, zegt hij tegen Het Parool. De acceptatie is er groter als het onderwerp ver weg is. 80 procent van de Marokkaanse Nederlanders en 70 procent van de Turkse Nederlanders onderschrijft de stelling ‘homoseksuele mannen en vrouwen moeten hun leven kunnen leiden zoals zij dat willen’. Maar 56 procent van de Marokkaanse en Turkse Nederlanders heeft er een probleem mee, als hun kind plotseling thuis komt met een partner van hetzelfde geslacht.

Yaşar Gülmez, initiatiefnemer van stichting Sirkaf voor biculturele lhbtq, is daarom kritisch. Hij gelooft dat het voor Turkse en Marokkaanse Nederlanders – moslim of niet – heel moeilijk is om ‘uit het heterohokje’ te stappen. Dit heeft volgens hem niet zozeer met de islam te maken, maar met de conservatieve cultuur. ‘Turkse Nederlanders zijn doorgaans behoorlijk conservatief. Dat merk je ook tijdens de Turkse verkiezingen; er wordt veel op Erdogan gestemd. En vanuit dat conservatisme zijn ze ook tegen lhbtqia+.’

Britse minister naar Rwanda om te praten over deportatie vluchtelingen

0

De Britse minister Suella Braverman was zaterdag in Rwanda. Ze sprak daar met de Rwandese president Paul Kagame. Groot-Brittannië hoopt asielzoekers te kunnen deporteren naar dit land.

Er is veel kritiek op de plannen van de Britse regering. Advocaten en activisten vinden dat Groot-Brittannië hiermee de mensenrechten schendt. Ook de Rwandese president ligt onder vuur, omdat hij steun geeft aan rebellen die in Congo aan het moorden en verkrachten zijn.

De Britse regering wil tienduizenden asielzoekers naar Rwanda deporteren. In ruil daarvoor krijgt dat land in Oost-Afrika economische hulp. Het Britse parlement steunt dit idee, maar tegenstanders zijn naar de rechter gestapt.

Ook de Verenigde Naties noemen de nieuwe Britse asielwet een ‘duidelijke schending’ van het internationaal recht. Daarom zijn er nog altijd geen vluchtelingen naar Rwanda gestuurd.

Een Koerdische vluchteling uit Iran verblijft sinds enige tijd in Groot-Brittannië. Hij vertelt aan Middle East Eye dat hij absoluut geen zin heeft om naar Rwanda te gaan: ‘Als ik naar Rwanda wilde, zou ik naar Rwanda gaan. Ik weet de weg naar Rwanda.’

Migratiedeskundige Zoe Gardner ziet het bezoek van minister Braverman als een publiciteitsstunt. Zij noemt het plan van de Britse regering ‘wreed’. Het land vangt asielzoekers nu op in hotels en asielzoekerscentra. Ze moeten jarenlang wachten op de verwerking van hun asielaanvraag. In de tussentijd mogen ze niet werken. Gardner denkt  dat er ‘niet meer dan een handvol’ mensen naar Rwanda zullen worden gestuurd.

Groot-Brittannië is een populaire bestemming voor veel asielzoekers. Ze maken de overtocht over het Kanaal in kleine bootjes. Daarbij verdrinken regelmatig mensen.

‘Vastenmaand ramadan begint in Marokko op 23 maart’

0

Astronoom Hicham Aissaoui denkt dat in Marokko donderdag 23 maart de eerste dag van de vastenmaand ramadan zal zijn. Het begin van een nieuwe maand hangt in de islamitische kalender af van de maanstand.

Morocco World News meldt dat Aissaoui ook voorziet dat Marokkanen deze maand dertig dagen moeten vasten. De afgelopen vijf jaar duurde de ramadan voor Marokkaanse moslims een dag korter.

De islam hanteert een ‘maankalender’, waarbij een maand start zodra de nieuwe maan is gezien. Veel landen volgen de richtlijnen van Saoedi-Arabië, een van de landen waar men nauwkeurig observeert of het al nieuwe maan is. Astronomieberekeningen verschillen van expert tot expert.

Marokko zal naar verwachting woensdag de maansikkel waarnemen en dan begint een dag later de nieuwe maand. Andere landen, zoals Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte, zullen naar verwachting dinsdag de resultaten van de maansikkelwaarneming bekendmaken.

Sommige astronomen denken dat de meeste Arabische landen aanstaande donderdag de eerste dag van de ramadan zullen vieren, waarbij velen de start van het vasten al vieren aan de vooravond, op woensdagavond.

In Turkije start de ramadan naar verwachting woensdagavond. Ramadan is de negende maand in de islamitische kalender waarin moslims zich van zonsopgang tot zonsondergang onthouden van drinken, eten en seks, afhankelijk van de waarneming van de maansikkel.

Amsterdam gaat meer vluchtelingen opvangen

0

Er komen meer vluchtelingen in Amsterdam wonen. En zij zullen voor langere tijd blijven. Dat maakt wethouder Rutger Groot Wassink op 19 maart bekend, meldt de lokale nieuwszender AT5. Ook de ‘asielboot’, een tijdelijke noodopvang voor asielzoekers, zal langer blijven.

Groot Wassink gaat als wethouder over de vluchtelingenopvang. Hij verwacht een flinke toename van het aantal asielzoekers in Nederland. Daarom wil hij in stappen de opvang in Amsterdam uitbreiden. ‘We spreken met het kabinet over de vraag wat er nodig is en voor hoeveel mensen.’

‘Crisisnoodopvang is tijdelijk’ vertelt Groot Wassink. Amsterdam worstelt al langere tijd met het opvangen van vluchtelingen. ‘Wat we nodig hebben is dat alle gemeenten vluchtelingen gaan opvangen.’

Het kabinet wil met zijn ‘spreidingswet’ gemeenten kunnen dwingen vluchtelingen op te vangen. Groot Wassink denkt echter dat die wet er niet gaat komen. Daarom neemt hij nu zelf initiatief om de opvang uit te breiden.

Amsterdam vangt ook vluchtelingen op een cruiseschip op. Deze ‘asielboot’ ligt sinds eind augustus 2022 in het Westelijk Havengebied. Na een jaar zouden de asielzoekers weer weg moeten uit deze boot. Groot Wassink vertelt nu echter dat de asielboot voor langere tijd gebruikt gaat worden.

Amsterdam vangt op dit moment 3500 asielzoekers op. Dat moeten er op korte termijn veel meer worden, stelt de wethouder. Het verminderen van de ‘instroom’ van asielzoekers is volgens hem geen optie. Het gaat immers om mensen die vluchten voor oorlog, geweld en honger. Internationale afspraken verplichten Nederland om opvang te bieden.

Vorig jaar nog sliepen honderden mensen in Ter Apel buiten. Voor hen was geen plek in het asielzoekerscentrum in dit Groningse dorp. Groot Wassink gaat zijn best doen te voorkomen dat dit opnieuw gebeurt. ‘Als dat weer dreigt te gebeuren, dan zullen wij als Amsterdam te hulp schieten.’

Katwalk: kan een moslima met hijab model zijn?

Salma Chafouk Idrissi en Zainab Goelaman maakten de online dramaserie Katwalk over een hoofddoekdragend meisje dat model wil worden. ‘Schoonheid én een hoofddoek, het lijkt onverenigbaar voor deze maatschappij.’ 

Regisseur en co-schrijver Salma Chafouk Idrissi (34) en schrijver Zainab Goelaman (31) groeiden op in een islamitisch gezin en hebben ervaren hoe ingewikkeld het kan zijn om twee, schijnbaar tegengestelde, werelden te verenigen. In de serie Katwalk onderzoeken ze of het biculturele meisje Khadija, gespeeld door Meryam Khaldi, ook gewoon een droom kan en mag najagen, zonder dat dit altijd teruggeleid wordt naar haar hoofddoek. Ze leiden ons aan de hand van drama, humor en feministische punk-invloeden bekwaam door een wereld vol stereotyperingen en oogkleppen. Resultaat is een kleurrijke dramaserie, geproduceerd door AvroTros, waarin de schoonheid van een jonge, islamitische vrouw centraal staat.

Als autodidactische makers ontwikkelden jullie Katwalk en putten daarbij uit jullie eigen ervaringen. Hoe ging dat proces?

Goelaman: ‘We vonden veel herkenning bij elkaar. We hebben beiden niet het privilege gehad de filmindustrie op een conventionele manier te betreden, dus zijn we het maar zelf gaan doen. Allebei hadden we een carrière die in het teken stond van andermans talent, zonder zelf te veel naar de voorgrond te treden. Veel van die raakvlakken en elementen komen terug in de serie. Zo werd het maakproces ook een therapeutische ervaring voor ons. Katwalk is een blauwdruk voor ons brein: wat óns bezighoudt, wat wíj ons afvragen, waar we om moeten lachen en wat ons boos maakt. Aangezien dit mijn debuut als scriptschrijver is, had ik geen referentiekader en kon ik niet anders dan intuïtief te werk gaan. In plaats van bepaalde methodes, technieken of systemen toe te passen, berust dit verhaal volledig op ons gedeelde gevoel. Dat vertaalt zich denk ik naar de herkenbaarheid van de serie.’

Chafouk Idrissi: ‘Het vertrekpunt van het schrijfproces was de vraag: Hoe blijf je als biculturele vrouw dichtbij jezelf en je dromen? In de zoektocht naar antwoorden zijn wij een klankbord geweest voor elkaar. In die zin is het zeker een soort therapie geweest. Los van die vergelijkbare ervaringen en de maatschappelijke boodschap, vonden we elkaar ook in het creatieve proces. Humor en absurdisme zijn belangrijke elementen voor ons die door de hele serie heen schijnen.’

Salma Chafouk Idrissi

Hoe ontstond het idee voor de serie?

Chafouk Idrissi: ‘Ik wilde graag een verhaal vertellen over een bicultureel meisje dat worstelt met zowel de dominante maatschappelijke denkwijzen als de culturele verwachtingen waar zij mee te maken heeft.’

Staat Kats hoofddoek symbool voor die worsteling?

Chafouk Idrissi: ‘Absoluut. Als Marokkaans-Nederlandse vrouw heb ik van dichtbij meegemaakt hoe uitdagend het dragen van een hoofddoek kan zijn. Het wordt je moeilijk gemaakt om volledig en waardig te participeren in de maatschappij. Zo hebben meerdere werkgevers in het verleden aan mijn moeder gevraagd om haar hijab af te doen. Er lijkt bijna geen ruimte te zijn voor de hoofddoekdragende vrouw in de westerse maatschappij. Dit maakt ware inclusie moeilijk.’

Hoe zat dat bij jou, Zainab?

Goelaman: ‘Mijn moeder besloot op latere leeftijd een hijab te gaan dragen. Van de ene op de andere dag veranderden de blikken. Eerder werd zij bewonderd om haar prachtige uiterlijk en uitstraling, nu wordt haar identiteit gereduceerd tot ‘vrouw met hoofddoek’, inclusief alle vooroordelen die daarbij komen kijken. Het is nog steeds dezelfde mooie vrouw, althans zo zie ik haar. Maar de wereld om haar heen blijkbaar niet meer. Schoonheid én een hoofddoek, het lijkt onverenigbaar voor deze maatschappij. Dat heeft bij mij een zaadje geplant.’

Hebben jullie tijdens het maken van de serie met vergelijkbare stigma’s te maken gehad?

Chafouk Idrissi: ‘Voor de rol van Kat wilden we, in lijn met het verhaal, een meisje casten dat in het dagelijks leven ook een hoofddoek draagt. Dat was voor ons van uiterst belang, want juist daarom wilden we deze serie maken. Maar zowel de televisie-industrie als onze omgeving hadden daar hun bedenkingen bij. Een acterende moslima zou niet te vinden zijn of niet de juiste kwaliteit kunnen leveren.’

‘Schoonheid én een hoofddoek, het lijkt onverenigbaar voor deze maatschappij’

Jullie liepen dus tegen verwijtbare vooroordelen aan?

Chafouk Idrissi: ‘Zeker. De aanname is dat meisjes met een hoofddoek niet willen acteren, of dat niet mogen vanwege hun geloof. Kortom, ze zouden daar niet gemotiveerd voor zijn. Maar uiteindelijk hebben veertig jonge moslima’s zich aangemeld voor de rol van Kat. Ze herkenden zich in het verhaal en voelden zich eindelijk gerepresenteerd op een authentieke manier, in plaats van clichématig en onderdrukt zoals de media hen graag afschildert. Uit al die aanmeldingen hebben we Meryam Khaldi gecast en zij heeft Kat fantastisch vertolkt.’

Goelaman: ‘Een industrie vol machtige, voornamelijk witte, mensen met zoveel bereik, kennis, ervaring en geld en toch zijn er twee jonge autodidacten voor nodig om voor het eerst een serie te maken met een hijabi in de hoofdrol. Dat is opmerkelijk, veelzeggend en teleurstellend. Als hoofddoekdragende vrouw val je gelijk op als je een ruimte betreedt, maar op het moment dat het over participatie of representatie gaat, word je opeens totaal over het hoofd gezien. Ik vind dat heel raar.’

Zainab Goelaman

Dat de mode-industrie een strak keurslijf afdwingt is bekend. Wat legt Katwalk nog meer bloot?

Chafouk Idrissi: ‘De serie gaat over meer dan opgelegde schoonheidsidealen. Het laat ook zien hoe de mode-industrie een onveilige omgeving kan zijn. Er is geen privacy, man en vrouw lopen door elkaar, modellen moeten zich te pas en te onpas uitkleden. Dat is een perspectief dat nog niet eerder getoond is.’

Dus zolang dat zo is, krijgen we ook een eenzijdig beeld van schoonheid te zien?

Chafouk Idrissi: ‘Zelfs als een meisje met hoofddoek op de voorkant van een blad staat, weten we nog niet hoe zij achter de schermen behandeld is. We weten niks over het castingproces, of haar persoonlijke grenzen zijn overschreden, of er wel een kleedkamer voor haar was. Katwalk is ook geput uit verhalen van modellen met een hoofddoek. Zoals het verhaal van Halima Aden, een voormalig topmodel dat besloot te stoppen wegens gebrek aan privacy. Representatie aan de voorkant kan ook bestaan zonder inclusiviteit aan de achterkant.’

Goelaman: ‘Katwalk bevraagt veel meer dan de mode-industrie. Er zijn tig verhalen over machtsmisbruik in de creatieve sector. Dat beperkt zich absoluut niet tot vrouwen met een hoofddoek. Door dit verhaal te vertellen, stellen wij veelvoorkomende misstanden aan de orde.’

In de serie bevragen jullie of een biculturele vrouw ook gewoon een droom kan najagen, zonder dat die in relatie moet staan tot haar achtergrond. Hoe ervaren jullie dat?

Chafouk Idrissi: ‘In Nederland zie je veelal dat makers van kleur dingen maken over biculturele onderwerpen. Natuurlijk is het belangrijk dat die verhalen verteld worden, maar er moet ook ruimte zijn om andere verhalen te vertellen die daar niets mee te maken hebben. Makers van kleur worden op dit moment te weinig op projecten gezet die losstaan van hun kleur of achtergrond.’

Goelaman: ‘Ik word inderdaad vaak benaderd door witte producenten om biculture ideeën uit te werken, wat op zich een goede zaak is in het kader van inclusie. Maar het zijn meestal óf te clichématige plannen met weinig diepgang, óf hele pijnlijke verhalen die behoorlijk triggering [teweegbrengend]kunnen zijn voor mensen van kleur. Trauma porn, noem ik dat. Dat voelt voor mij een beetje als een soort dierentuin. Ik word dan als enige persoon van kleur in een overwegend witte werkomgeving geplaatst en moet vervolgens kunstjes laten zien vanuit mijn pijn, voor wit applaus, alleen maar om een beetje erkenning te krijgen als filmmaker. Ik doe daar niet meer aan mee. De volgende productie die ik schrijf wordt een comedy, of misschien wel sciencefiction of fantasy. Met bruine en zwarte hoofdrolspelers.’

Voor wie hebben jullie het verhaal geschreven?

Goelaman: ‘Ik heb deze serie geschreven voor alle biculturele meisjes die zich tot nu niet gerepresenteerd hebben gevoeld in de media. Het is bedoeld voor iedereen bij wie dit verhaal resoneert. Toen ik zo oud was als Kat in de serie had ik dit ook graag gezien, om mijzelf de kracht en inspiratie te geven om mijn dromen na te jagen. Dus ik heb het ook een beetje voor mijn jongere zelf geschreven. Daarnaast is de serie in principe voor iedereen toegankelijk, want Katwalk zit vol humor. Dat vind ik een enorm belangrijk element in alles wat ik maak. Laten we alsjeblieft ook een beetje lachen met elkaar, ongeacht je achtergrond.’

Chafouk Idrissi: ‘Ik hoop dat de jonge meisjes die Katwalk zien zich herkennen en weten dat ze mogen vechten voor hun dromen. Daarnaast hoop ik dat de mode-industrie gaat nadenken over de bestaande systemen en zich gaat afvragen hoe om te gaan met diversiteit en inclusie, wat verder gaat dan enkel iemand van kleur op de voorkant van een tijdschrift plaatsen. Hopelijk draagt Katwalk ook bij aan een ontwikkeling daarin.’

Wat hebben jullie geleerd van het maakproces?

Chafouk Idrissi: ‘Door Katwalk te maken zijn er veel dingen waar ik vroeger over twijfelde op hun plek gevallen. Waar ik mij voorheen kon laten meeslepen door verwachtingen van anderen, sta ik nu veel meer in contact met mijn eigen waarheid en visie. Je zou kunnen zeggen dat Kat uit mij heeft gehaald wat eigenlijk al heel lang in mij verstopt zat.’

Goelaman: ‘Ik ben veel zelfverzekerder geworden als mens en als maker en durf eindelijk de tijd, ruimte en aandacht op te eisen die ik nodig acht om écht mezelf te kunnen zijn. Ik hoop dat Katwalk dat losmaakt in iedereen die ernaar kijkt.’

Katwalk is elke maandag om 16:00 te zien op het YouTube-kanaal van NPO 3 en op npo3.nl.