In navolging van veel andere gemeenteeeft de gemeente Den Haag besloten niet langer evenementen te financieren waar Zwarte Piet aan meedoet, meldt Omroep West.
Het stadsbestuur antwoordde PvdA-raadslid Mikal Tseggai, die hierover een motie had ingediend, dat Den Haag Zwarte Piet ook heeft uitgezwaaid. Den Haag volgt hiermee het beleid van veel andere gemeentes en de NTR, die de landelijke intocht uiitzendt.
De motie van Tseggai kreeg steun van de Haagse Stadspartij, GroenLinks, SP en Nida.
‘Den Haag zegt Zwarte Piet officieel vaarwel en geeft geen publieksgeld meer aan activiteiten waar Zwarte Piet gebruikt wordt. Trots op mijn stad’, twitterde Tseggai toen ze het nieuws hoorde.
In 2019 was Den Haag de enige van de vier grote steden waar Zwarte Piet nog zwart was. Onder meer Nijmegen, Amersfoort, Haarlem en Eindhoven deden Zwarte Piet eerder dit jaar in de ban
Kan een Turk wel begrijpen wat een Koerd voelt? Het is een vraag die de laatste jaren steeds meer door mijn hoofd spookt. Bijna in alles dat over de ‘Koerdische kwestie’ gaat, wat eigenlijk veel meer een Turkistische kwestie is waarbij Turken zich vastklampen aan hun racisme en fascisme, neem ik nu eerst een moment van rust om een ‘ommetje langs Koerdistan’ te maken: hoe zou een Koerd dit zien?
Het is een aangeleerde oefening, die ook onder druk van de zwart-witdiscussie in Nederland is ontstaan. Hier wordt dikwijls de vraag geopperd of een ‘witmang’ zwarte pijn kan voelen. Het überhaupt stellen van deze vraag en daarover schrijven is mijlenver verwijderd van het verbale en non-verbale geweld dat Koerden en zwarte mensen dagelijks ondergaan.
De vernietigende impact van vernederende grapjes, minachtende opmerkingen en criminalisering in de media neemt geen ‘moment van rust’. Dit zijn koloniale handelingen die in een split second worden begrepen door de slachtoffers, zonder dat ze daarbij een moer zouden moeten uitleggen aan Turken of witte mensen.
Alleen na jarenlange studie, gesprekken en associatie met mensen die een geproblematiseerde afkomst hun leven lang dragen, begin ik een beetje achter hun pijn te komen. Identiteitspijn bestaat, en voelt soms als een uitgegumde naam, soms als een afgehakte ledemaat.
Ik moet hierbij denken aan wat onlangs is gebeurd in Turkije. Ruim tachtig politici van de Koerdische HDP zijn gearresteerd vanwege ‘banden met de PKK’ en ‘het aanzetten van mensen tot protesten’ tijdens de ISIS-aanval op Kobane in 2014. Het is niet vreemd als u hier niks over heeft vernomen. De NOS heeft er niet over bericht, de Volkskrant ook niet. Bij de Turkse staatstelevisie was sowieso niets hierover te vinden. Moet je nagaan als in Nederland meer dan tachtig gekozen volksvertegenwoordigers allemaal gelijktijdig worden opgepakt door arrestatieteams.
Identiteitspijn bestaat, en het voelt soms als een uitgegumde naam, soms als een afgehakte ledemaat
‘Banden met de PKK’, het ‘aanzetten tot protesten’: als dat de ware aanklachten zijn, zouden Erdogan en zijn handlangers al lang gearresteerd moeten zijn. In 2014 onderhandelde Turkije met de PKK voor een vredesakkoord: zonder ‘banden met de PKK’ is dat moeilijk te doen. En in 2016 riep Erdogan tijdens de couppoging hoogstpersoonlijk mensen op de straten op te gaan. De arrestaties zijn andermaal een poging om de Koerdische beweging politiek te liquideren. Sinds 2016 zitten al meer dan duizenden mensen vast, waaronder voormalig HDP-leiders Selahattin Demirtas en Figen Yüksekdag. Al vier jaar van hun vrijheid beroofd, alleen maar omdat ze een meningsverschil hebben met het eenpersoonsregime van Erdogan.
Voor Turken is het T-woord – ‘terrorisme’ – genoeg om het allemaal goed te praten. Of het K-woord: ‘Koerd’. Onlangs zag ik een filmpje van een man met een Koerdisch voetbalshirt, die wilde laten zien hoe hij in het dagelijks leven door Turken wordt bejegend als hij met Koerdische parafernalia rondloopt. En dus ging-ie op de Turkse versie van Chatroulette, een website die willekeurige personen koppelt via de webcam. Het werd een aaneenschakeling van gescheld op Koerden, symptomatisch voor de alledaagse Koerdische pijn in Turkse contexten.
Die pijn zit bijna overal: in de Turkse geschiedenis, de Turkse taal, het vermijden van onderwerpen. Het is overweldigend en traumatisch, zo erg dat ik heel goed kan begrijpen dat mensen er liever nooit meer over willen praten. Dat ze er gevoelloos voor worden, wegstoppen, verdringen. En uiteindelijk hun Koerdische identiteit moeten verbergen.
Ik hoor in Nederland mijn hele leven dat ‘allochtonen’ moeten ‘integreren’, terwijl met de nadruk op ‘onze normen en waarden’ eigenlijk assimilatie wordt verwacht. Een Turk met een grote bek is niet geïntegreerd, een witte man met een grote bek is een bezorgde burger. We hebben hier last van, ik als Turkse Nederlander en moslim ook, en dit dient aangepakt te worden. Maar het is niet te vergelijken met de bulldozerpolitiek in Turkije.
Je zou denken dat Turkse Nederlanders door hun ervaring hier meer empathie zouden voelen met het Koerdische onbehagen. Helaas. De Turkse haat is sterker gebleken.
Alleen een leven lang het Turkistische denken wegwassen schept ruimte voor meer liefde voor Koerden. Als we het niet proberen, zal het nooit gebeuren ook.
Abduherim Gheni hoorde gisteren van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken hoe het met zijn Oeigoerse familie in China gaat. De Chinese ambassade in Nederland heeft nu, een jaar na het indienen van zijn vraag, eindelijk antwoord gegeven.
Gheni demonstreert nu al ruim twee jaar voor de Oeigoeren in China, in het bijzonder voor zijn achtergebleven familieleden. Na zijn vlucht uit China, dertien jaar geleden, heeft hij ze niet meer gesproken. Alleen zijn broer belde hem begin september – na zes jaar stilte – plotseling op. Dit gesprek werd door de Chinese inlichtingendienst afgeluisterd, denkt hij, en het was niet bepaald een vrij en open gesprek.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft slecht nieuws voor Gheni. ‘Tot mijn grote spijt blijkt uit deze informatie dat een aantal van uw familieleden is veroordeeld tot gevangenisstraffen uiteenlopend van drie tot 16.5 jaar. Verder staat er tot mijn onsteltenis ook dat uw moeder in 2014 zou zijn overleden’, aldus Karen Mössenlechner, directeur Azië en Oceanië bij het ministerie.
Gheni’s familieleden zijn veroordeeld voor ‘het verzamelen van mensen om de openbare orde te verstoren’. Tegen de Kanttekening vertelt Gheni dat hij kapot is van dit nieuws. Maar hij blijft doorgaan met demonstreren, om zo aandacht te vragen voor de mensenrechtensituatie in de Chinese regio Xinjiang.
Gheni: ‘Het is niet moeilijk om te bedenken dat deze ridicule verdenkingen tegen mijn familie dienen als excuses van de Chinese overheid om alle Oeigoeren uit te roeien, alle Oeigoerse families te verwoesten en uiteindelijk Oost-Turkestan (de Oeigoerse benaming voor Xinjiang, red.) volledig te bezetten. China moet weten dat het ooit zal boeten voor de genocide tegen de Oeigoeren, voor de verachtelijke misdaden die het heeft gepleegd.’
Er worden minstens een miljoen Oeigoeren vastgehouden in zogenoemde heropvoedingskampen, waar ze onderworpen zijn aan een streng regime, ideologisch gehersenspoeld worden en dwangarbeid moeten verrichten. Ook vernietigt de Chinese overheid moskeeën in het gebied en worden veel Oeigoerse vrouwen verkracht door Han-Chinezen of gesteriliseerd. Critici vrezen een genocide.
De Nederlandse speelfilm De Oost, waarvan de trailer onlangs is verschenen, heeft bij de Federatie Indische Nederlanders (FIN) voor grote beroering gezorgd. Voorzitter Hans Moll eist dat het bijbehorende lespakket voor middelbare scholieren wordt geschrapt.
De film De Oost gaat over de beruchte kapitein Raymond Westerling en zijn depot speciale troepen, die verantwoordelijk waren voor massamoorden op Indonesische burgers op Zuid-Sulawesi. De film zou deze maand hebben moeten uitkomen, maar vanwege de coronacrisis wordt dit begin volgend jaar.
Wel is de trailer onlangs verschenen. Daarop heeft FIN felle kritiek. Nederlanders worden, aldus FIN, afgebeeld als oorlogsmisdadigers en een officier (foto) – vermoedelijk Westerling – heeft een ‘Hitler-snorretje’. Moll: ‘De geschiedenis wordt verkracht. Dit is een puur anti-Nederlandse propagandafilm.’
Volgens de producent biedt De Oost een ‘multiperspectieve benadering op de koloniale geschiedenis’ en is de film geschikt om te draaien in geschiedenislessen in het middelbaar onderwijs. Moll maakt zich hier kwaad om: ‘Dit moet een grap zijn’, reageert hij.
FIN vertegenwoordigt Indische Nederlanders die zich emotioneel en cultureel met de voormalige kolonie Nederlands-Indië verbonden voelen. De organisatie deed deze zomer tot twee keer toe aangifte tegen actiegroep Aliansi Merah Putih, vanwege het bekladden van het standbeeld van Johan van Oldenbarnvelt en het Indiëmonument in Den Haag.
Een campagnevideo met daarin rapper Insayno is door de Rotterdamse gemeente offline gehaald. De rapper kwam vorige week negatief in het nieuws vanwege antisemitische en gewelddadige uitspraken die hij in het verleden heeft gedaan.
Insayno riep voor de campagne #Hartvoor010 de jeugd op de anticoronamaatregelen te respecteren. Maar nadat de rapper vorige week tot stadsdichter van Haarlem was uitverkoren, kwamen controversiële uitspraken van hem uit het verleden naar boven.
De rapper had in het nummer Zwarte Bladzijde de concentratiekampen een lachertje genoemd in vergelijking met de slavenhandel. Ook zei Insayno dat 9/11 en de aanslag op het Parijse muziektheater Bataclan niet door islamitische terroristen zaten, maar westerse overheden zijn uitgevoerd. Tevens wenste hij FvD-prominent Yernaz Ramautarsing een kogel toe.
Een woordvoerder van de Rotterdamse gemeente betreurt de ophef: ‘Wij zijn geschrokken van alle dingen die naar boven zijn gekomen. Die campagne was positief bedoeld, maar er is een discussie op gang gekomen die je op zo’n moment niet wilt.’
Leefbaar Rotterdam had bij monde van raadslid Tanya Hoogwerf vragen gesteld over Insayno aan burgemeester Ahmed Aboutaleb.
In haar roman over een verscheurd Turks-Nederlands gezin schetst voormalig Turkije-correspondent Froukje Santing de Turkse tegenstellingen die in het tijdperk-Erdogan ook in Nederland aan de oppervlakte zijn gekomen.
Santing (1956) studeerde Islam in de Moderne Wereld aan de Universiteit van Amsterdam en Wereldreligies in Leiden, verbleef zeventien jaar in Turkije en werkte er als correspondent voor onder andere het Radio 1 Journaal en NRC. Anno 2020 is ze werkzaam als schrijver, publicist en journalist voor onder andere de Groene Amsterdammer. Er zijn twee non-fictieboeken van haar gepubliceerd, maar nu heeft ze zich op het literaire pad begeven met de roman Meral.
Hoofdpersoon Meral Kaya nadert de vijftig. Ze is een betrokken huisarts die midden in het leven staat, ook als echtgenote en moeder van twee bijna volwassen kinderen. Op haar werk functioneert Meral prima, maar haar huwelijk met Bilal, met wie ze op haar 26e getrouw is, rammelt. Toch doet ze er alles aan om thuis de vrede te bewaren, misschien wel te veel. Ze heeft het niet makkelijk, ook niet omdat haar vader, haar grote voorbeeld, steun en toeverlaat, onlangs is overleden.
Beeld: Froukje Santing
Er zijn wat verschillen tussen Meral en Bilal en als lezer kun je zelf invullen wat het grootste probleem is. Meral en haar broer kwamen als kinderen naar Nederland, terwijl Bilal hier pas sinds zijn twintigste woont. Bilal leeft toe naar hun jaarlijkse verblijf in Turkije, terwijl Meral best ook eens naar een ander land op vakantie zou willen.
De vraag is of heimwee het grootste probleem van Bilal is. Hij blijft stilstaan in zijn ontwikkeling en voelt zich gaandeweg meer aangetrokken tot het karakter van de Turkse president Erdogan dan dat van zijn eigentijdse vrouw die met beide benen op de grond staat. ‘Je wilt een moderne vrouw, maar niet té modern,’ verwijt Meral haar man.
Heimwee en slachtofferschap versus doorzetten. De vader van Meral heeft zijn kinderen geleerd dat je moet doorzetten en je moet aanpassen. Als zijn dochter wordt uitgeloot voor haar studie medicijnen, dan wijst hij haar op de kleine lettertjes. Ze kan bezwaar maken, dus moet ze die kans grijpen en een brief schrijven met een goed onderbouwd verhaal. Ze doet wat hij zegt, voert de argumenten aan die haar vader heeft voorgesteld, en ze kan inderdaad aan haar studie beginnen. Dankzij de houding van haar vader is voor Meral de keuze tussen slachtoffer blijven of in actie komen nooit moeilijk.
‘Als migrant doe je altijd méér je best,’ luidde het credo van haar vader. Meral is het daarmee eens. Dat heeft haar gevormd. ‘Alsof er geen witte Nederlanders zijn die hun verwachtingen in rook zien opgaan. Alsof je slachtofferschap je in zekere zin ook niet op de plek houdt waartoe anderen je reduceren.’
Tot nu toe bestond het oeuvre van Santing puur uit non-fictie. Ze is met Meral een nieuwe weg ingeslagen en mocht voor het eerst zelf personages creëren. ‘Ik wilde te veel vertellen. Show, don’t tell. Wat ik moest leren, was dingen omzetten in scènes en dialogen. Bovendien: met een verhaal over iemand heb je nog geen boek. Vaak weten we pas in de confrontatie met de ander wie we zelf zijn’, zegt zij.
Merals zoon Ismail vervult in het boek die rol. Bilal dringt Ismail zijn Turkse waarden en normen op, waarop Ismail van huis wegloopt en aansluit bij de beweging van de islamitische geleerde Fethullah Gülen, die door Erdogan wordt verdacht de coup van 2016 te hebben geïnstigeerd en sindsdien geldt als diens aartsvijand.
Het assertieve gedrag van Bilal vertoont een opmerkelijke discrepantie met dat van Meral en Merals ouders, die gelovig zijn maar tijdens haar jeugd zelden over religie spraken. Santing: ‘De jongere generatie is steeds vaker goed opgeleid en goed gebekt. Meral is van de generatie daarvoor, die niet diezelfde levenshouding heeft. Tegelijkertijd heb ik met mijn boek ook iets van respect willen teruggeven aan de eerste generatie, die een enorm avontuur is aangaan en een rol heeft gespeeld in de Nederlandse samenleving. Van één generatie van analfabeet naar universitair geschoold als gevolg van hun wijsheid en doorzettingsvermogen. Ze hebben de weg bereid voor hun kinderen, die nu advocaat, journalist of arts zijn.’
Een heel palet
Sommige correspondenten weten na een tijdje alles over de politieke situatie van het land waarin ze zijn gestationeerd, maar nauwelijks iets over de inwoners. Santing heeft in de zeventien jaar waarin ze in Turkije verbleef ook de mensen leren kennen. ‘Ik praat en heb gepraat met meerdere bevolkingsgroepen. Koerden, Armeniërs, voor- en tegenstanders van Erdogan, enzovoort. Ik heb als journaliste voortdurend een alibi om het hele palet te blijven zien. Waarom Erdogan, waarom Gülen?’
‘Ik zeg weleens tegen mensen dat ze alles weten over Erdogan, maar wat weten ze van de resterende krappe minderheid?’
Santing wil aantonen dat een land veel meer is dan de leider. ‘De verkiezingsoverwinningen van Erdogan zijn nipt en hebben te maken met het Turkse kiesstelsel. Haalt een partij in een bepaald gebied de kiesdrempel niet, dan gaan de stemmen naar de andere partij. Ik zeg weleens tegen mensen dat ze alles weten over Erdogan, maar wat weten ze van de resterende krappe minderheid? De helft van de in Nederland wonende Turken gaat naar de stembus. De helft dáárvan stemt op Erdogan. Wat weten we over de groep die niet hier gaat stemmen en dus niet deelneemt aan de verkiezingen in Turkije? Vinden ze dat ze in Nederland thuishoren? Of hebben ze andere motivaties om thuis te blijven? Dat boeit me.’
In Meral speelt religie op verschillende manieren een rol. Meral wil er als arts in de eerste plaats voor haar patiënten zijn en ze vindt dat religie iets persoonlijks is. ‘Ik ben gelovig, het geloof brengt me troost en kracht en tegelijkertijd geloof ik dat je op veel vlakken in het leven je lot in eigen hand hebt’, zegt ze in het boek. ‘God wordt een bepaalde verantwoordelijkheid toegeschoven die de mens zelf toekomt.’
Aan de andere kant merkt ze in haar huisartsenpraktijk welke veranderingen gaande zijn. ‘Toen ze als huisarts begon, zeiden patiënten zonder omhaal dat ze last hadden van hun knieën’, lezen we in het boek. ‘Nu verpakken ze hun klacht in religieuze taal. ‘Als ik buk bij het bidden, heb ik last van mijn knieën.’’ Geloof inzetten als rebellie tegen het Westen: op deze manier worden maatschappelijke ontwikkelingen door Santing subtiel in het verhaal verweven.
Beeld: Uitgeverij Orlando
‘Dat was de bedoeling,’ bevestigt ze. ‘Voor heel veel mensen is religie hun kompas. Het geeft hen structuur en helpt hen ferm op de grond te blijven staan. En daar gaat iedereen anders mee om.’ Santing wijst erop dat de seculiere elite lang aan de macht is geweest in Turkije. ‘Nu is een ander deel van Turkije aan de macht en die zullen ze niet snel uit handen geven, ondanks corruptie en een verslechterende economie.’
Eén ding is duidelijk: Froukje Santing is géén studeerkamergeleerde. Wat ze schrijft is heel herkenbaar. En je hoeft beslist geen Turkse achtergrond te hebben om Meral te begrijpen.
Dit weekend laaiden de vijandelijkheden tussen Armenië en Azerbeidzjan weer op. Mogelijk zijn Syrische jihadisten betrokken, die vanuit Ankara naar de Azerbeidjaanse hoofdstad Baku zouden zijn ingevlogen.
Journaliste Lindsey Snell, die ooit door pro-Turkse jihadisten in Noord-Syrië was ontvoerd, schreef op Twitter dat strijders van de Hamza-divisie via Ankara waren aangekomen in Baku.
From Hamza Division source. Supposedly these Hamza men arrived in Baku today via Ankara. pic.twitter.com/lgUcSl1Fkp
Eerder dit jaar werd bekend dat de Hamza-divisie vrouwen naakt vasthield in gevangenissen en hen misbruikte. De divisie bestaat voornamelijk uit Arabieren en Turkmenen. Het is een flexibele proxy-eenheid voor de Turkse president Erdogan, die de strijders ook heeft ingezet in de Libische burgeroorlog.
Snell meent dat nu ongeveer 1.000 Syrische jihadisten in Azerbeidzjan zijn. Volgens de Armeens-Syrische journalist Kevork Almassian krijgen deze jihadisten 600 dollar per maand als ze meevechten tegen de Armeniërs.
According to Syrian opposition sources, #Turkey will send next Wednesday the first batch of Syrian mercenaries (the former Free Army) to #Azerbaijan to participate in the battles against #Armenia, with a salary of $ 600 per month.
De bronnen die Snell en Almassian gebruiken komen uit het zogenaamde ‘Syrische Nationale Leger’, dat wordt bewapend, getraind en ondersteund door Turkije.
Het Azerbeidjaanse ministerie van Buitenlandse Zaken ontkent de beschuldigingen: ‘Het lijdt geen twijfel dat Armenië, dat huurlingen en terroristen uit het Midden-Oosten heeft gerekruteerd als onderdeel van zijn agressieve beleid tegen Azerbeidzjan, achter deze nepcampagne zit.’
Armenië en Azerbeidzjan staan op gespannen voet met elkaar over Nagorno-Karabach. Dit gebied hoort officieel bij Azerbeidzjan, maar is na de val van de Sovjet-Unie in 1991 door de Armeniërs bezet tijdens een bloedige oorlog. Azerbeidzjan wil het gebied terug. Volgens Armenië is het gebied historisch gezien Armeens.
Het Landelijk Platform Slavernijverleden wil dat Nederland ruim 100 miljoen euro stort voor een nog op te richten herstelbetalingsfonds voor de nazaten van de slachtoffers van de slavernij.
‘Te beginnen met een bedrag van 1 miljoen euro voor elk jaar dat de Gouden Koets in het Nederlandse straatbeeld te aanschouwen is geweest’, schrijft Barryl Biekman in een brief aan het Amsterdam Museum, dat de Gouden Koets van juni tot november 2021 tentoon zal stellen.
De Gouden Koets wordt sinds 1901 door de koninklijke familie gebruikt.
Volgens Biekman moet de koning bij de opening van deze tentoonstelling excuses aanbieden voor het slavernijverleden. Nazaten van het de tot slaafgemaakten moeten deze tentoonstelling gratis kunnen bezoeken, vindt zij.
Het herstelbetalingsfonds moet bovendien geld krijgen van de universiteiten van Leiden en Amsterdam. Die universiteiten bezondigden zich aan ‘onder meer het opleiden van chirurgijnen om de tot slaafgemaakten in het kader van de ‘mensenhandel’ tijdens de veilingen te keuren.’
Uiteindelijk moet de Gouden Koets, vanwege het zijpaneel ‘Hulde der koloniën’ in het nog op te richten Nationaal Slavernijmuseum worden ondergebracht, stelt het LPS.
Activisten beweren dat het paneel halfnaakte slaven voorstelt die zich onderworpen aan het Koninklijk Huis. Historica Susan Legêne (Vrije Universiteit van Amsterdam) ontkent dit: volgens haar verwijst het paneel naar de ‘ethische politiek’ – een morele roeping die Nederland behoorde te voelen tegenover de bevolking in de koloniën – en de indertijd geldende verhoudingen met de koloniën.
Leefbaar Rotterdam is woedend: de gemeente Rotterdam heeft namelijk rapper Insayno tot rolmodel in een publiekscampagne gebombardeerd. Dit schrijft Leefbaar-raadslid Tanya Hoofwerf in een brief aan burgemeester Ahmed Aboutaleb, meldt Dagblad 010.
De dienst Stadsbeheer plaatste onlangs – net als in augustus – een filmpje van Insayno. Daarin wijst de rapper burgers, vooral jongeren, op de noodzaak van de anticoronamaatregelen.
Een dag voordat dit filmpje was geplaatst was de rapper tot stadsdichter van Haarlem benoemd. Die benoeming leidde tot grote beroering vanwege gewelddadige en antisemitische uitspraken die Insayno in het verleden deed.
Hoogwerf somt op: ‘Zo hoopte hij in 2013 dat Geert Wilders vermoord zou worden door de vrijkomende Volkert van der Graaf, vond hij het een goede remedie om FVD’er Yernaz Ramautarsing een kogel door zijn ‘kankerkop’ te schieten, noemde hij concentratiekampen ‘slechts een lachertje’ in vergelijking met slavenhandel, vindt hij de Holocaust een ‘cover-up voor domme schapen’ riep hij op tot plunderingen en werd hij veroordeeld voor opruiing en het bekogelen van politieagenten met stenen in de Haagse Schilderswijk.’
Hoogwerf vraagt de burgemeester of hij haar walging deelt over het feit dat ook de gemeente Rotterdam gebruik heeft gemaakt van de diensten van de controversiële rapper.
Sinds enige tijd heeft de Volkskrant de wat schoolse gewoonte om op Prinsjesdag aan alle bewindslieden rapportcijfers uit te delen voor hun prestaties in het voorafgaande jaar. Ook ditmaal scoorde Mark Rutte met een 7,5 opvallend hoog, waarbij de rest van zijn ploeg met veel vijven en zessen mager afstak.
Dit hoge cijfer is symptomatisch voor de au fond vrij kritiekloze bejegening van de premier door de Nederlandse pers de afgelopen tien jaar – de pers die zich in 2010, ongetwijfeld opgelucht na het vertrek van de wat steile en horkerige Balkenende, steeds weer door Ruttes charmante nietszeggendheid en politieke handigheid laat inpakken.
Zeker: hij kan goed rekenen, zowel met Kamerzetels als met euro’s, zoals zijn hardnekkige poging – driemaal is scheepsrecht – om het grote bedrijfsleven hoe dan ook twee miljard euro toe te schuiven, bewijst.
Rutte is een Mann ohne Eigenschaften, om even een karakteristiek van Kafka te lenen. Een man zonder ideeën, zoals het nadien over nieuwe loslippigheid gestruikelde VVD-Kamerlid Arend Jan Boekestein zich ooit voor een per abuis nog openstaande tv-microfoon liet ontvallen. De premier is daarmee een vlag die op elke coalitiemodderschuit past.
Bij electoraal riskante kwesties heeft Rutte zelden leiderschap getoond. Hij is op zulke momenten ook het afgelopen jaar weer vooral handig gebleken in het afschuiven op anderen, zoals met de vileine vondst ‘coronaminister Hugo de Jonge’. Maar ook is hij goed in het vooruitschuiven naar een verre toekomst, zoals met het klimaatdossier, tot de rechter met het Urgenda-vonnis en Johan Remkes met de harde stikstofwaarheid het kabinet met het eigen duikgedrag confronteerden.
Ofschoon voorheen personeelsfunctionaris, heeft Rutte juist ook in dat opzicht in Den Haag misslag op misslag gestapeld, door ons herhaaldelijk met politieke vriendjes op te zadelen die als minister incompetente mislukkelingen bleken, zoals Ivo Opstelten, Uri Rosenthal, Halbe Zijlstra en Cora van Nieuwenhuizen. Ook dat Zijlstra is opgevolgd door de (inmiddels letterlijk) nietszeggende Stef Blok in plaats van door Sigrid Kaag, die natuurlijk al direct op Buitenlandse Zaken de leiding had moeten krijgen, is een blamage.
Voor hoofdrekenen verdient Rutte een 10. Maar voor hartrekenen?
Ten aanzien van de Europese Unie spreekt Rutte vaak met twee tongen, waarmee hij Geert Wilders steeds weer munitie geeft: de held uithangen in Den Haag, maar in Brussel uiteindelijk toch door de pomp. Anders dan Angela Merkel heeft Rutte op het Binnenhof nooit voor Brussel zijn nek uit durven steken, en vaart hij mee op goedkope anti-Zuid-Europese sentimenten, alle Haagse schendingen van Europese afspraken – Nederland als gelegaliseerd belastingzwendelparadijs – goedpratend als noodzakelijk voor het investeringsklimaat.
Ruttes veelgeprezen vermogen om het schip in het politieke midden te houden, niet te buigen naar links en niet te buigen naar rechts (zoals zijn verre voorganger Dries van Agt dat ooit in heel andere tijden formuleerde), komt bij de ook in de internetriolen tot uitdrukking komende toenemende radicalisering van PVV en FvD langzaamaan neer op het midden houden tussen Schlechtmenschen en Gutmenschen, tussen fascisme en fatsoen.
Bij morele vraagstukken, van Black Lives Matter tot Zwarte Piet, is Rutte uit angst voor de aantrekkingskracht van extreemrechts op het xenofobe deel van zijn achterban zolang mogelijk weggedoken, totdat de doorsnee-opvatting van zijn kiezers zodanig gekeerd was dat hij de zijne ook risicoloos kon aanpassen, onder het motto: ik ben hun leider, dus ik moet hen volgen.
Als geen ander is op hem van toepassing wat de Britse ambassadeur aan de vooravond van de Duitse bezetting eens over de toenmalige Nederlandse regeringsploeg opmerkte: een volk met zulke leiders verdient niet anders dan om tot slaven gemaakt te worden.
Over de kille rekenaarsdeal inzake Moria, waarmee opnieuw het Duitse optreden scherp contrasteert, zullen we zwijgen. Inderdaad: voor hoofdrekenen verdient Rutte een 10.
Maar voor hartrekenen? Aan een leerling die, trots op zijn gebrek aan visie, altijd op safe speelt, steeds essentiële keuzevraagstukken weglacht, nooit ver vooruit durft te kijken en zelden zelf inhoudelijk met iets nieuws komt, geeft een kritische docent – ook als die leerling verder meestal braaf het opgegeven huiswerk heeft gemaakt – niet meer dan een 6. In Ruttes geval is gezien al het andere zelfs dat cijfer geflatteerd.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
