Dat de coronacrisis ook een diepe impact op de economie heeft, begint steeds meer onderdeel van debat te worden. Gaat onze ‘intelligente lockdown’ te veel ten koste van de economie? Heeft gezondheid voorrang? We vroegen het aan het dk-panel.
Ibrahim Özgül (35), finance- en project professional
‘Als ik de verhalen hoor van klanten en vrienden, dan denk ik dat de coronacrisis ons één ding leert: je hebt heel weinig aan veel geld als je toch thuis moet zitten om je gezondheid te redden. Dat inzicht kleurt ook mijn mening over dit vraagstuk. Wat echt telt is namelijk onze gezondheid. En binnen dat kader moeten we nadenken hoe we de economie gaan redden. Als we nu ‘de economie gaan redden’ door de regels te versoepelen, dan zitten we straks misschien in een situatie waarin iedereen doodziek is.
Zelf heb ik als ondernemer ook last van de crisis. We zitten in de auto-onderdelen. Mensen rijden minder, dus auto’s slijten minder. Onze omzet in aanzienlijk gedaald, maar we werken internationaal dus we gaan het wel redden. Onze vrachtwagens rijden gewoon en we mogen ook de grens over. Het is gewoon even wat minder geld verdienen.
‘Je hebt weinig aan veel geld als je thuis je gezondheid moet redden’
En stel dat opeens de horeca weer open mogen: wie gaat er nu op een terrasje zitten, terwijl je dan grote kans loopt om het coronavirus op te lopen? Ik niet in ieder geval. Anderen misschien wel, maar ik denk dat de versoepeling van de lockdown niet betekent dat alles meteen weer is zoals vroeger.’
Salma Karim (25), CEO en graphic designer
‘Onze economie is belangrijk. Maar zonder mensen heb je geen economie. Dus wat mij betreft gaat de volksgezondheid nu even voor. We onderschatten corona nog steeds enorm. Veel mensen denken dat het virus alleen gevaarlijk is voor oude en zieke mensen – maar dat is niet zo. Daarvoor belanden er te veel jonge gezonde mensen in het ziekenhuis. Als we de intelligente lockdown nu gaan versoepelen, dan is het hek van de dam. Dan verliezen we alle controle.
Ik denk dat we de economie beter draaiende kunnen houden door zoveel mogelijk te gaan kijken naar alternatieve manieren van werken. We hebben het internet. Daarmee kunnen we heel veel manieren verzinnen om toch geld te verdienen. En als we kijken naar de horeca en de cultuursector: als iedereen gezichtsmaskers zou dragen, of je nu ziek bent of niet, dan daalt het besmettingsgevaar echt enorm.
‘Als we nu gaan versoepelen, dan is het hek van de dam’
In Zuid-Korea, waar veel mensen al gewend zijn om maskers te dragen, zie je ook dat een lockdown maar twee weken hoeft te duren. Maar hier in Nederland voelen we ons daar te goed voor, op de een of andere manier. Daarom doen we maar alsof maskers niet echt werken. Die laconieke houding – ‘Zolang het met mij maar goed gaat, boeit het me allemaal niet’ – proef ik ook een beetje terug in het debat over het versoepelen van de lockdown.’
Pritam Soekhradj (18), net geslaagd voor havo 5
‘Ik denk niet dat we onze economie aan het slopen zijn met deze intelligente lockdown. Er is nu een crisis, dus dan moet je de balans vinden tussen de economie in stand houden en geen enkel risico nemen ten aanzien van de volksgezondheid. Niet alle winkels zijn dicht op dit moment.
We moeten stapsgewijs de horeca en de cultuurhuizen weer openen, net zoals we dat doen met de scholen. De coronacrisis heeft vervelende economische gevolgen, maar we moeten nu niet de mensen de terrasjes willen opjagen.’
‘We zijn niet onze economie aan het slopen’
Elisabeth Rose (40), zelfstandig zorgprofessional
‘Toevallig stond ik een stukje taart te eten en dacht toen: waarom kiezen we in Nederland voor zo’n intelligente lockdown? Het antwoord: wij onderscheiden ons van andere landen door te kiezen voor een slimme oplossing. We richten ons hier op de gezondheidszorg. Andere landen kijken naar ons.
Zelf werk ik ook in de zorg als verpleegkundige. Ik zie dus hoe heftig het virus is. Als je ziet wat er nu in ziekenhuizen gebeurt, dan krijg je daar een brok van in je keel. En je denkt ook iedere dag: wat als ik het krijg? Als je ziet wat wij zien, dan besef je dat je de zorg echt niet wil overbelasten met nog meer besmettingen.
Dan de economie. Ik zeg niet dat die niet belangrijk is, maar wat is belangrijker? Gezondheid of economie? Maar goed, ik heb makkelijk praten misschien. Bij ons thuis gaat alles gewoon door. Zowel mijn man als ik hebben een vitaal beroep. Andere sectoren, zoals de horeca en cultuur, bloeden echt.
‘De echte ondernemers komen er sowieso uit’
Het RIVM heeft verstand van zaken. We mogen de overheid wel een beetje vertrouwen hierin. De meeste mensen zijn niet rationeel in crisissituaties. Zeker als we op de overlevingsmodus gaan zie je dat mensen alleen aan zichzelf denken. Dat zag je in het begin van de crisis met de hamsterhype. Allemaal emotie. De overheid heeft dus de plicht om verstandige keuzes te maken in dit soort tijden. Dat is in dit geval de gezondheid beschermen van de meest kwetsbare mensen.
En ja, het is moeilijk voor ondernemers, maar we zullen dit oplossen. De echte ondernemers komen er sowieso uit. Want zij verzinnen nieuwe businessmodellen, ook in crisistijd.’
Stephano Stoffel (57), zzp’er, bestuurder en columnist
‘Ik weet niet of het alleen maar voor mij geldt, maar op de een of andere manier is het werk hier alleen maar meer geworden. In mijn functie als Beleidsadviseur Welzijn heb ik het nu veel drukker. Door de nieuwe situatie vergader ik me suf en dat allemaal vooral online. Ook op dagen dat ik voorheen vrij was. Videoconferenties zijn soms leuk, maar soms oersaai omdat er geen fysieke interactie is. Misschien moeten we het thuiswerken gaan herdefiniëren, want voor mij betekent de lockdown gewoon meer werken. Soms glip ik naar kantoor om er even uit te zijn. Het is dan fijn om weer even mijn collega’s te zien, om bij te praten of voor een veilig fysiek overleg.
Toen ik naar de persconferentie keek en zag dat we het basisonderwijs weer gaan opengooien, dacht ik: oei oei! Ik heb er een hard hoofd in. In landen als Zweden, waar men eigenlijk gewoon doorgaat met het gewone leven, zie je dat de besmettingscurve stijl omhoog schiet. De wetenschap zegt wel dat kinderen zelf minder vatbaar zijn voor corona, maar ze kunnen het virus weer overdragen aan volwassenen.
‘Laten we kiezen voor onze gezondheid’
Wat betekent dat voor de docenten? Moeten we die mensen de prijs laten betalen voor onze economie? We weten eigenlijk nog heel slecht hoe het virus werkt, we hebben geen vaccin, geen oplossing, behalve handen wassen en afstand houden. Dus laten we kiezen voor onze gezondheid.
Ik vind dat we in een crisis niet naar politieke verschillen moeten kijken. En ik moet bekennen dat het kabinet goede maatregelen heeft genomen. Er zijn namelijk veel bedrijven en ondernemers die geholpen worden. En het is goed dat het kabinet hiervoor miljarden uittrekt om ons door de crisis heen te loodsen. Dus mocht er daardoor een recessie op ons afkomen, denk ik dat wij in het rijke Westen wat minder last van zullen hebben dan andere landen die het minder hebben.
Wat ik ook goed vindt is dat er 90 miljoen euro is uitgetrokken voor de Caribische landen binnen het koninkrijk, terwijl de economie daar helemaal plat ligt. In ieder geval hoop ik dat de geboden hulp goed wordt gebruikt om vooral de bevolking te helpen. Ik hoop dat de coronacrisis ons als mens weer duidelijk heeft gemaakt wat onze plaats is hier op aarde.’
