18.1 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 803

Britse denktank: ‘Verban extreemrechts uit de media’

1

Extremistische organisaties moeten uit de media worden geweerd, zodat hun ideologie zich niet verder kan verspreiden onder het publiek. Hiervoor pleit het Tony Blair Institute in een rapport dat is bestemd voor de Britse overheid.

De Britse overheid moet een speciale lijst opstellen van extremistische haatgroepen, stelt de denktank, opgericht door oud-Labourpremier Tony Blair. Zulke groepen zouden structureel moeten worden geweerd van media-optredens.

Het rapport stelt ook dat extremistische groeperingen geen contact meer mogen hebben met overheidsinstellingen. Tevens vindt het Tony Blair Institute dat sociale media meer mogelijkheden moeten krijgen om op te treden tegen hate speech, ook wanneer er niet wordt opgeroepen tot geweld.

Wat begint met haatvolle retoriek kan eindigen in terreuraanslagen zoals de moord op Labourparlementariër Jo Cox, waarschuwt de denktank. De linkse Cox werd drie jaar geleden vermoord door een man met extreemrechtse opvattingen, die tijdens zijn aanval herhaaldelijk ‘Britain First’ zou hebben geroepen. Britain First is een politieke partij die als extreemrechts te boek staat.

De extremistische organisaties waar het Tony Blair Institute haar pijlen op richt zijn extreemrechts van aard. De denktank stelt dat het extreemrechtse groeperingen als Britain First aardig lukt om via mainstream media en sociale media haar opvattingen te normaliseren onder de Britse bevolking. En waar islamistische activisten al zijn geweerd uit de media, is dat nog niet het geval voor extreemrechtse organisaties, zegt de denktank.

Het Tony Blair Institute noemt in haar rapport de extreemrechtse organisatie Generation Identity UK en politieke partijen Britain First, For Britain en de British National Party. Volgens het Tony Blair-instituut overlappen de ideeën van deze groepen met de Noor Anders Breivik, omdat ze allebei geloven in de complottheorie van ‘omvolking’.

De omvolkingstheorie stelt dat de witte bevolking van Europa wordt vervangen door niet-witte mensen uit andere delen van de wereld. Vanuit deze gedachte vermoordde Breivik acht jaar geleden 77 mensen via een bomaanslag in de regeringswijk van Oslo en een schietpartij op een zomerkamp van jonge sociaaldemocraten op het eiland Utøya.

Aanleiding voor dit rapport van het Tony Blair Institute was een BBC-interview met de leider van Generation Identity UK in maart dit jaar. Ook deze organisatie gelooft in ‘omvolking’. Het interview vond plaats net na de aanslag van Brenton Tarrant die, om een daad te stellen tegen deze ‘omvolking’, tientallen moskeegangers in het Nieuws-Zeelandse Christchurch doodschoot.

 

China: ‘Raad van Europa steunt terrorisme’

1

China beschuldigt de Raad van Europa van steun aan terrorisme. Ilham Tohti, een tot levenslang veroordeelde Oeigoerse intellectueel, is namelijk genomineerd voor de Vàclav Havel mensenrechtenaward, een prijs die wordt toegekend door de Raad van Europa.

De islamitische hoogleraar economie Ilhan Tohti (49) komt uit Xinjiang in het noordwesten van China, waar Oeigoerse moslims in de meerderheid zijn. Tohti werd in 2014 gevangengenomen en veroordeeld tot levenslang voor ‘separatisme en steun aan terrorisme’.

De Raad van Europa verklaart Tohti’s voordracht doordat hij ‘al meer dan twintig jaar gewerkt heeft aan het verbeteren van de situatie van de Oeigoerse minderheid en het bevorderen van de interetnische dialoog en het begrip in China.’

Het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat Tohti ‘een separatist was die terrorisme ondersteunt’. ‘We roepen de betrokken instelling op om deze nominatie in te trekken en te stoppen met het ondersteunen van separatistische activiteiten en terrorisme.’

Mensenrechtenorganisaties verdenken China ervan een miljoen mensen, voornamelijk Oeigoerse moslims, in internaten en heropvoedingskampen te hebben ondergebracht.

Het CIDI: gebalanceerde informatiestrekking over Israël of rechtse propagandaclub?

3

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) staat bij veel mensen bekend als een degelijke, betrouwbare organisatie. Dit komt mede door de goed onderbouwde Monitor Antisemitische Incidenten die het CIDI elk jaar uitbrengt. Toch groeit de kritiek op de organisatie, vooral vanuit de zijde van pro-Palestijnse activisten.

Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid, een Joodse stichting die kritisch is op Israël, kan niet aan de indruk ontkomen dat het CIDI is geradicaliseerd. ‘Het debat verhardt, ook internationaal. Israël is een lakmoesproef, om te kijken waar je politiek staat. Het CIDI is onderdeel van de polarisatie geworden. De organisatie heeft nu alle schijn laten varen objectief te zijn. Het CIDI presenteert zich als onafhankelijk, maar is tegenwoordig een verlengstuk van Israël geworden.’

‘Het CIDI is inderdaad niet neutraal, ons doel is om goed over Israël te informeren’, vertelt Hanna Luden, die sinds 2015 de organisatie leidt. Volgens haar is CIDI niet links of rechts. ‘Het beeld is nu dat als je Israël steunt je rechts bent, en als je de Palestijnen steunt je links bent, maar dat is onzin. In Israël wonen mensen met verschillende politieke opvattingen en dit geldt ook voor Joden in Nederland. Israël heeft ook linkse regeringen gehad. In Israël is er nu een rechtse regering aan de macht, in Nederland ook. Men probeert het CIDI in de rechtse hoek te duwen, maar dat is niet terecht; de tegenstelling links-rechts, zeker in verband met Israël, is onjuist.’

‘Het CIDI heeft geen goede argumenten meer, dus kiest het voor persoonlijke aanvallen’

Hamburger ziet dit anders. ‘Je hebt nu uitgesproken rechtse mensen rondlopen bij het CIDI, die flink polariseren, zoals medewerker en FvD-lid Paul van der Bas en medewerker Hidde van Koningsveld. Dat zijn jonge honden met een uitgesproken mening. In hun jongheid zijn ze ongeremd, ze zoeken de grenzen op. Dat lijkt te gebeuren met instemming van de directie en het bestuur.’ Volgens Hamburger is het CIDI, in vergelijking met vroeger, veel rechtser. ‘Het CIDI heeft eigenlijk geen goede argumenten meer. Daarom kiest de organisatie nu voor persoonlijke aanvallen.’

Als voorbeeld noemt Hamburger de aanval op de Nederlandse diplomate Angélique Eijpe van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, die in een artikel van CIDI-jongerenvoorzitter Van Koningsveld verweten wordt een pro-Palestijnse activiste te zijn omdat ze oprichter is van de One State Foundation, in de woorden van Van Koningsveld ‘een organisatie die de éénstaatoplossing en een boycot van Israël promoot’. Hamburger: ‘PVV, ChristenUnie en SGP hebben hier in de Tweede Kamer kritische vragen over gesteld, daarbij gesouffleerd door het CIDI. Doel was om Eijpe de mond te snoeren.’

Luden verdedigt Van Koningsvelds kritiek op Eijpe: ‘Onze kritiek is simpel: we vinden dat een diplomaat geen activist mag zijn, zeker niet in een ander land. Stel dat een Israëlische diplomaat een NGO zou oprichten om het Nederlandse boerkaverbod aan te vechten.’

Volgens Ronny Naftaniel, die van 1980 tot 2013 CIDI-directeur was, is het CIDI niet veranderd, maar de rest van de wereld. Dit komt mede door de polarisatie in de samenleving. ‘Meningen worden dankzij de opkomst van sociale media nu heel compact en hard geuit. Alles is zwart-wit, er zijn geen grijstinten meer.’

Als Naftaniel op Twitter aangeeft dat hij iets wat Israël doet verkeerd vindt, krijgt hij nauwelijks retweets. ‘Het past niet in het straatje van de ene groep. En de andere groep vindt mij sowieso al fout, omdat ik volgens deze mensen in het foute kamp zit. Ik ben lid van de Partij van de Arbeid. Je hebt aan de ene kant mensen die mij vragen waarom ik nog steeds de PvdA steun, omdat die partij links is en dus anti-Israël zou zijn. Maar laatst was er ook iemand die vond dat de PvdA mij maar moest royeren, omdat hij vond dat ik van de Israëllobby was.’

Hanna Luden en Jaap Hamburger (Foto’s: YouTube)

Antisemitisme en Israëlkritiek

Volgens Hamburger heeft de polarisatie er ook toe geleid dat de antisemitismebeschuldiging wordt gepolitiseerd, met als doel alle kritiek op Israël te smoren. Het CIDI is volgens Hamburger vooral kritisch op antisemitisme en vermeend antisemitisme uit linkse en islamitische hoek, iets wat Luden en Naftaniel ontkennen.

Hamburger: ‘Rechts is veel antisemitischer dan links, denk hierbij vooral aan de alt-right. Maar Israël is dikke maatjes met Donald Trump en de Hongaarse premier Viktor Orbán, omdat zij de bezetting van de Westbank en de nederzettingenpolitiek steunen. Zij doen dat niet omdat zij zo gek op Joden zijn, maar omdat Israël wordt gezien als het perfecte voorbeeld van een etnostaat. Dat willen Trump en Orban in eigen land ook.’

Sommigen vinden dat je Israëlkritiek en antisemitisme moet loskoppelen. Het CIDI hield zich aanvankelijk alleen bezig met het verstrekken van informatie over Israel, vertelt historicus Bart Wallet. ‘De organisatie werd in 1974 opgericht, vlak na de Jom Kippoeroorlog en de oliecrisis. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties bereidde een resolutie voor die in 1975 werd aangenomen, waarin zionisme als racisme werd veroordeeld. Voor Nederlandse Joden was dit schrikken, omdat ze zich als slachtoffers van racisme beschouwden. Nu werden ze opeens als daders aangewezen. Het CIDI werd in het leven geroepen om een weerwoord te bieden, om goede, betrouwbare informatie over Israël te verstrekken. Pas in jaren negentig is het CIDI antisemitismebestrijding erbij gaan doen. In de jaren tachtig was hier een andere organisatie voor, de Stichting Bestrijding Antisemitisme, oftewel Stiba. Nadat de Stiba ter ziele ging heeft het CIDI deze taak overgenomen.’

Hamburger is voor loskoppeling. ‘De teneur is nu dat je antisemiet bent als je niet voor 100 procent achter Israël staat. Maar dat zorgt voor inflatie van het begrip, waardoor mensen onverschillig worden. ‘Het zal wel.’ En dan heb je geen oog meer voor het echte antisemitisme. Dat is het risico van zulke gepolitiseerde antisemitismeverwijten.’

‘Dat je 100 procent ‘achter Israël’ moet staan om geen antisemiet te zijn is een platitude’

Luden is het niet met Hamburger eens. ‘Soms wordt ons wel eens gevraagd of het wel goed is én over Israël te informeren én antisemitisme te monitoren, maar Israëlkritiek en antisemitisme vloeien vaak in elkaar over en kun je moeilijk uit elkaar trekken. De grens is vaag. Niet weinig Israëlcritici zijn antisemitisch. Als mensen kritisch zijn op mij, omdat ik iets over Israël heb gezegd wat ze niet aanstaat, beginnen ze soms ook over mijn neus (volgens een oud antisemitisch stereotype hebben Joden een haakneus, red.). Helaas zijn veel mensen onzuiver in hun kritiek.’

Luden is het daarnaast absoluut niet eens met Hamburger, die het CIDI verwijt vooral de pijlen op links te richten en rechts te ontzien. ‘We moeten alle vormen van antisemitisme aanpakken. Ik sluit ook niet uit dat een persoon met extreemrechtse ideeën een aanslag pleegt op een synagoge, net als in Pittsburgh.’

Ook met het verwijt van Hamburger, die stelt dat het CIDI Israëlkritiek in de ban probeert te doen, is Luden het niet eens. ‘Dat je volgens ons 100 procent ‘achter Israël’ moet staan om geen antisemiet te zijn is ook zo’n platitude. De term ‘achter Israël staan’ is op zichzelf op zijn minst verwarrend te noemen. Laat ik het zo stellen: wij staan achter het bestaansrecht van de staat Israël, voor 100 procent, maar niet per definitie achter regeringsbesluiten- en handelingen. Deze beoordelen wij per geval, en inderdaad niet altijd is iedereen bij ons op kantoor eens. Dat niet iedereen in Israël, maar ook niet bij CIDI achter Trump staat, achter Orban of iets dergelijks is ook duidelijk’.

Luden vertelt dat in de commotie over Orbáns aanval op George Soros, de Hongaars-Amerikaanse miljardair en filantroop met een joodse achtergrond die door uiterst rechts verantwoordelijk wordt gehouden voor de vluchtelingencrisis, het CIDI duidelijk stelling heeft genomen. En ook tegen Netanyahu, die graag vriendjes met de Hongaarse premier wil blijven ondanks diens flirt met antisemitische complottheorieën.

Bart Wallet en Ronny Naftaniel (Foto’s: YouTube)

Wim en Sam van Rooy

En hoe zit het met Wim en Sam van Rooy, de vader en zoon uit Vlaanderen die bekend staan om hun stevige kritiek op de islam en door de pro-Palestijnse activisten van het Nederlandse The Rights Forum als ‘extreemrechts’ worden omschreven?

Ronny Naftaniel is niet blij met het feit dat Wim en Sam van Rooy meegedaan hebben aan de laatste Israëlreis van het CIDI. ‘Ik vind het niet heel gelukkig dat ze zijn meegegaan. Maar dat politici meegingen, dat is niet zo bijzonder. Vroeger gingen er SP-politici mee, je kon er op wachten dat ook rechtse politici aan de reis zouden deelnemen.’

Dat hierover ophef was, dat verbaast Naftaniel niet. ‘Israëlcritici zijn al langer kritisch over onze reis. Dat de Van Rooy’s dit jaar meegingen werd natuurlijk met beide handen aangegrepen.’ Maar dat de CIDI-reis een propagandareis zou zijn, dat bestrijdt Naftaniel. ‘Dat was het niet in mijn tijd als CIDI-directeur en dat is de reis nog steeds niet. Het CIDI wil mensen informeren. We spreken dus ook met Palestijnse vertegenwoordigers van Fatah (de regeringspartij in de Palestijnse gebieden, red.) en ook van Hamas, en ook met linkse Joodse politici. Doel is om een afgewogen beeld te schetsen, nuance aan te brengen. Er gaan ook linkse journalisten mee met de reis.’

Hanna Luden vertelt dat Wim en Sam van Rooy het CIDI zelf hebben benaderd. ‘We nodigen elk jaar journalisten van diverse media uit, ook fotografen en beleidsmakers trouwens, maar we zijn terughoudend als het gaat over politici. Wim van Rooy is geen politicus, maar treedt veel op in de media, ook de Nederlandse. Vlaanderen heeft geen organisatie als het CIDI en we wilden graag ook dat het Vlaamse publiek over Israël wordt geïnformeerd. Ook in dit geval hopen we op nuances. En zo kunnen ze bijvoorbeeld zien hoe moslims – ook mét hoofddoek – geïntegreerd zijn in de Israëlische samenleving. Ze hebben bovendien de reis helemaal zelf betaald.’

Luden is niet bang dat het uitnodigen van de Van Rooy’s schadelijk is voor het imago van het CIDI. ‘Tegenstanders proberen ons altijd zwart te maken en te framen. Daar zijn die twee nu het vehicle voor. Ik zou, als ik in België zou wonen, niet op het Vlaams Belang stemmen. Maar we willen het hele spectrum informeren.’

‘Het CIDI schurkt nu aan tegen vertegenwoordigers van Vlaams Belang’

Historicus Bart Wallet noemt de Israëlreis ‘één van de instrumenten die het CIDI tot beschikking staat’. Andere organisaties organiseren soortgelijke activiteiten. Dat mag, zegt Wallet. Het is volgens hem niet waar dat de CIDI-reis alleen voor ‘rechts’ bestemd is. Wel beaamt hij dat de CIDI-reis ‘onder linkse journalisten steeds meer een taboe lijkt te worden’. Maar hij vindt het desalniettemin een ‘legitieme manier’ om mensen te informeren. ‘De Palestijnen zouden eigenlijk ook zo’n soortgelijke reis moeten organiseren, voor hun kant van het verhaal.’

Hamburger is ook positief over het feit dat Wim en Sam van Rooy zijn meegegaan, maar om heel andere redenen: ‘Ik ben zeer verheugd dat het CIDI vader en zoon Van Rooy op reis heeft meegenomen, om nog enig volume te geven aan het gezelschap, waar ook Arie van Amerongen (beter bekend als columnist Arthur van Amerongen, red.) deel van uitmaakte. Kennelijk is de animo in Nederland om deel te nemen aan dit hasbara-bad (hasbara is de Israëlische vorm van propaganda. Het woord wordt vertaald met ‘verklaring, verduidelijking’, red.) gering tot nihil. Het gaat hier om deelnemers van de tweede en derde garnituur. Dat is winst.’

De Een Ander Joods Geluid-voorman vervolgt: ‘Tegelijkertijd is het natuurlijk zeer verontrustend dat het CIDI er geen been in ziet Vlaams Belang voor zijn karretje te spannen; de heren de Rooy staan in een lange, rijke, xenofobe, bij wijlen fascistische Vlaamse politieke traditie, waar Jodenhaat niet vreemd aan is. Wie welwillend is, kan het nog zien als grenzeloze politiek-historische onbenulligheid van het CIDI, maar ik houd het voor een provocatie, een gotspe ingegeven door rechtse overmoed. Het CIDI schurkt nu aan tegen vertegenwoordigers van Vlaams Belang, met islamofobe geloofspapieren. Ook hier volgt het weer slaafs de politieke koers van Benjamin Netanyahu en Donald Trump. Leve de ‘onafhankelijkheid’ die het zo graag predikt.’

Turkije: nieuwe burgemeester Istanbul draait geldkraan dicht, pro-regeringsmedia in problemen

1

TürkMedya, eigenaar van de staatsgezinde kranten Aksam en Günes en zender 24 TV, is zwaar in de problemen gekomen. Ekrem Imamoglu, sinds deze zomer de nieuwe burgemeester van Istanbul en lid van de linkse CHP, heeft namelijk besloten niet meer maandelijks geld te storen aan deze media.

Toen Istanbul nog stevig in handen was van Erdogans AKP, betaalde de stad Istanbul maandelijks 2 miljoen euro om te ‘adverteren’ in deze regeringsgezinde media. Deze inkomsten zijn ze nu kwijt. CHP’er Imamoglu had eerder al aangegeven dat hij ‘verspilling’ van overheidsuitgaven wil tegengaan.

TürkMedya moet nu flink snijden. 24 TV heeft vorige week een aantal journalisten moeten ontslaan, Aksam heeft zijn magazine-afdeling gesloten en Günes is helemaal gestopt met de printeditie en concentreert zich nu alleen nog maar op de website.

Hasan Yesildag, de grote man van TürkMedya, is al jaren een goede vriend van Recep Tayyip Erdogan. Toen Erdogan in 1998 tot toen maanden gevangenisstraf werd veroordeeld vanwege het citeren van een ‘religieus discriminerend gedicht’, besloot Yesildag om een klein misdrijf te begaan zodat hij hem kon beschermen in de gevangenis. Erdogan was van 1994 tot zijn arrestatie in 1998 burgemeester van Istanbul.

Studie: ‘Rechtse denkers als Jordan Peterson vormen ‘gateway drug’ naar extreemrechts’

6

Hoe radicaliseert iemand tot de extreemrechtse, wit-nationalistische alt-right? Braziliaanse wetenschappers werpen een nieuw licht hierop. Volgens hen spelen YouTube en de ‘gematigdere’ alt-light en het ‘intellectual dark web’, met bekende namen als Jordan Peterson en Ben Shapiro, een voorname rol in het radicaliseringsproces.

Met het ‘intellectual dark web’ duiden de onderzoekers een groep Angelsaksische denkers aan die zichzelf niet als conservatief presenteren maar er wel uitgesproken rechtse opvattingen op nahouden. Ze zijn veel op YouTube te vinden, zoals de Amerikaanse podcast-presentator Ben Shapiro, die zich afzet tegen ‘linkse politieke correctheid’ en de Canadese publieke intellectueel Jordan Peterson, bekend van zijn strijd tegen ‘cultuurmarxisme’ en de concepten van ‘white privilege’ en ‘genderneutraliteit’.

Ook identificeerden de onderzoekers een radicalere rechtse stroming, die desalniettemin ‘gematigder’ is dan de alt-right: de ‘alt-light’. Dit zijn YouTubers die zichzelf niet expliciet aanduiden als ‘white supremacists’, maar die wel degelijk zouden flirten met dergelijk extreemrechts gedachtegoed. Een bekende naam die hier volgens de onderzoekers bij hoort is de Canadees Stefan Molyneux, die gelooft in de ‘white genocide’-complottheorie en witte supremacisten als de rassentheoreticus Jared Taylor in zijn YouTube-show ontving.

Na het analyseren van 79 miljoen reacties op honderdduizenden YouTube-video’s, komen de onderzoekers tot de conclusie dat gebruikers in hun opvattingen radicaliseren ‘vanuit de alt light en het intellectual dark web naar de alt-right’. Aldus wijzen ze erop dat relatief minder rechtse types als Jordan Peterson en Stefan Molyneux kunnen dienen als ‘gateway drug’ richting de alt-light en zelfs richting YouTubers met expliciet extreemrechts, wit-nationalistisch gedachtegoed, dat de onderzoekers onder ‘alt-right’ scharen.

Zij noemen als voorbeeld van alt-right de Canadese vlogger Faith Goldy, die zich onder andere zorgen zegt te maken over ‘een toekomst voor witte kinderen’ en plaatsnam in de podcast van de neonazi-site the Daily Stormer. Een ander voorbeeld: James Allsup, een Amerikaanse politiek commentator die lid is van de neonazistische American Identity Movement.

Opvallend is dat de onderzoekers voor het radicaliseringsproces op YouTube een kwalijke rol toewijzen aan de algoritmes van YouTube. Die verwijzen soms automatisch door naar alt-right-video’s en -kanalen en doen dat nog veel vaker richting YouTubers die verbonden zijn aan de alt-light en het intellectual dark web.

Er klinkt al langer kritiek op de algoritmes van YouTube. Zo onthulden de Volkskrant en de Correspondent in februari nog dat de algoritmes van YouTube mensen automatisch naar rechts-radicale video’s leiden – zelfs wanneer je er niet naar op zoek bent.

De techgigant heeft daarom begin juni aangekondigd extreemrechtse video’s te zullen verwijderen. Wie op YouTube ‘discriminatie, segregatie of uitsluiting op basis van ras, geslacht of seksualiteit’ bepleit, die zal worden berispt. Zo heeft het bedrijf eerder deze maand het YouTube-kanaal van alt-right-commentator James Allsup, die 450.000 abonnees had, verwijderd.

Moslimhaat bij Indiase politie: ‘Moslims hebben meer aanleg om misdaden te begaan’

0

Uit onderzoek blijkt dat de helft van het Indiase politiepersoneel gelooft dat moslims van nature meer geneigd zijn om misdaden te plegen.

De onderzoeksresultaten staan in het Status of Policing in India Report 2019, opgesteld door het Indiase Centre for the Study of Developing Societies. Het onderzoek is uitgevoerd onder twaalfduizend politiemensen in 21 Indiase staten.

Uit dit rapport blijkt tevens dat 43 procent van het politiepersoneel het normaal vindt als een boze menigte het recht in eigen handen neemt om iemand te straffen die van verkrachting wordt beschuldigd. 35 procent is bovendien van mening dat de menigte dit recht ook heeft als iemand een koe slacht.

Moslimhaat in India komt steeds meer op de agenda te staan. In juli stelde het Amerikaanse congres bezorgd te zijn over de positie van moslims in het land, omdat in India het geweld tegen moslims de laatste tijd flink is opgelaaid.

Ook worden volgens een onderzoek van mensenrechtenorganisatie Equality Labs op sociale media in India veel haatberichten tegen moslims gedeeld. De Indiase onderzoeksjournalist Soma Basu stelt in een ander onderzoek dat de nationalistische BJP-partij van president Narendra Modi negatieve berichten verspreidt over moslims.

Geld kun je niet ademen

1

Het Amazonegebied staat in brand. Dit roept vragen op over het menselijke vermogen om met vrijheid om te gaan. In Brazilië, waar zestig procent van het Amazoneregenwoud zich bevindt, hebben de bewoners Jair Bolsonaro als president gekozen. Dat is een man die tijdens de presidentverkiezingen beloofde dat hij bedrijven toestemming zou geven om economische activiteiten in het beschermde natuurgebied te verrichten, zoals mijnbouw en houtkap. Met alle gevolgen van dien.

Deze zomer verloor het Amazonegebied twee voetbalvelden per minuut als gevolg van menselijke economische activiteiten. Vorige week telde het Braziliaanse agentschap voor ruimteonderzoek INPE zo’n tachtigduizend branden. Het zorgde voor beelden waar de wereld van schrok. De Franse president Emanuel Macron sprak over een internationale crisis. De longen van de aarde stonden in de fik.

Maar volgens Bolsonaro hebben Europeanen als Macron niets over deze Braziliaanse aangelegenheid te zeggen. Dat zou koloniaal gedrag zijn. Toen Europeanen hun eigen natuur kapot maakten om economische groei te genereren protesteerde er niemand, aldus de ultrarechtse president. Maar Brazilië heeft, net als Europa, het recht om de eigen economie te ontwikkelen, vindt Bolsonaro. Het is een kwestie van nationale soevereiniteit.

Een grote vraag die nu speelt is of het kapitalisme over zijn houdbaarheidsdatum heen is. Is het kapitalistische model, dat zich primair baseert op maximale uitbuiting van de natuur, de enige manier om economische welvaart te bevorderen? En zo ja, wat is dan eigenlijk de waarde van economische welvaart als het leven van de toekomstige generaties hierdoor in het geding raakt?

De productie van vlees en soja zijn verantwoordelijk voor de massale houtkap en het verbranden van bossen in de Amazonegebied. Onder het mom van economische vrijheid vernietigt de mens de flora en fauna in alle hoeken van de wereld. Ook wordt er te veel CO2 de lucht in geslingerd. Je vraagt je af wat belangrijker is: economische groei en materiële welvaart of een gezonde relatie van de mens met de natuur?

Wij hebben onze natuur keihard nodig om werkelijk vrij te zijn

Veel te vaak wordt het begrip vrijheid gebruikt zonder de waarde ervan écht te doorgronden. Maar nu de longen van onze aarde in brand staan is het van belang om het idee van vrijheid eens goed onder de loep te nemen.

Politieke filosofen onderscheiden twee soorten van vrijheden:  positieve en negatieve vrijheid. Negatieve vrijheid betekent dat je als persoon vrij bent in je doen en laten, zonder dat iemand (bijvoorbeeld de overheid) je tegenhoudt. Positieve vrijheid daarentegen bekent dat er condities worden gecreëerd die het mogelijk maken dat je jezelf kunt ontplooien. Als je een kind gratis onderwijs en gezondheidszorg biedt en het andere kind helemaal niets, dan is de kans groot dat het eerste kind maatschappelijk succesvoller wordt en ook langer leeft.

Vrijheid draait dus altijd om een balans. Je wilt aan de ene kant niet al te veel beperkt worden in je handelingen, maar je hebt aan de andere kant juist andere mensen nodig om jezelf te kunnen ontwikkelen.

De bosbranden in het Amazoneregenwoud, doelbewust aangesticht door bedrijven, laten pijnlijk zien hoe het begrip vrijheid in onbalans is geraakt. Bolsonaro en het kapitalistische systeem willen ons doen geloven dat we alles kunnen doen, zonder dat de natuur ons tegenhoudt. Ze lijken te zijn vergeten dat wij onze natuur keihard nodig hebben om werkelijk vrij te zijn.

Zoals een gezegde van de Cree, een inheemse stam uit Noord-Amerika, luidt: ‘Only when the last tree has died and the last river been poisoned and the last fish been caught will we realise we cannot eat money.’ We hebben nog even, maar niet zo lang meer.

Belgische studente vast in Turkije vanwege Facebookberichten over Koerdische kwestie

1

De 27-jarige Turks-Belgische studente Gülsüm Cetinkaya mag Turkije niet verlaten. Ze werd in juli gearresteerd vanwege berichten over de Koerdische kwestie die zij vier jaar geleden op Facebook had geplaatst.

Ze werd aangehouden bij de Turks-Bulgaarse grens en onmiddellijk vastgezet, vertelt haar oom aan de Belgische krant het Nieuwsblad.

Cetinkaya, die rechten studeert in Brussel, is inmiddels vrijgelaten uit de gevangenis. Maar ze mag het land nog niet verlaten.

België wil Cetinkaya graag helpen om terug te keren, maar kan vanwege haar dubbele nationaliteit niet veel voor haar doen. De Belgische overheid beschouwt iemand met een dubbele nationaliteit niet als onderdaan wanneer diegene in de problemen zit in zijn of haar tweede land.

VN tikt Sri Lanka op de vingers: ‘Bestrijd haatpropaganda tegen moslims’

1

De Verenigde Naties maken zich zorgen over de mensenrechtensituatie in Sri Lanka. Moslims zijn er het slachtoffer van haatpropaganda, stelt de organisatie. De VN roept Sri Lanka op om hier onmiddellijk actie tegen te ondernemen.

Ahmed Shaheed, de speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor de godsdienstvrijheid, was voor een fact-finding mission twaalf dagen op bezoek in Sri Lanka. Volgens Shaheed is het gevoel van onveiligheid groot bij moslims in Sri Lanka, omdat extremistische boeddhisten er haat en geweld propageren.

In april dit jaar, tijdens Pasen, vonden er in Sri Lanka bloedige aanslagen plaats op christelijke kerkgangers en westerse toeristen, waarbij meer dan 250 mensen werden gedood. Deze aanslagen werd opgeëist door IS, maar extremistische boeddhisten geven de moslimminderheid in Sri Lanka de schuld.

Sinds die aanslag laait de vijandigheid tegenover de moslimminderheid in het land op. Zo vonden er in mei anti-islamitische rellen plaats, waarvoor extremistische boeddhistische groepen verantwoordelijk waren. Ook verspreiden deze extremistische boeddhisten nepnieuws, bijvoorbeeld van een islamitische dokter die boeddhistische vrouwen stiekem zou steriliseren.

Van de 22 miljoen Sri Lankanen is zo’n tien procent moslim.

De Vlaamse IJzerwake: opvallend veel jongeren, SS-vlag wappert vrijelijk rond

2

Tijdens de IJzerwake, een rechts-radicale manifestatie in Vlaanderen, wapperde afgelopen zondag ook een SS-vlag. Hiermee herdachten de Vlaamse rechtsextremisten de SS-Freiwilligen-Sturmbrigade ‘Langemarck’, een Vlaamse SS-brigade die aan het Oostfront tegen het Rode Leger vocht.

De IJzerwake is een manifestatie van reactionair Vlaanderen. Behalve door de populistische partij Vlaams Belang wordt de IJzerwake ook gesteund door rechtsradicale organisaties als Voorpost, het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) en de Nationalistische Studentenvereniging.

Ook radicaal-rechts Nederland weet de IJzerwake te vinden. In 2014 hield Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet, op dat moment nog geen politicus, als gastspreker er een toespraak.

De afgelopen jaren waren de meeste bezoekers van de IJzerwake boven de vijftig. Dit jaar kwamen er echter opvallend veel jongeren op de manifestatie af, wat mede te danken was aan de aanwezigheid van Dries van Langenhove en zijn alt-rechtse actiegroep Schild & Vrienden.

Jongeren van het radicale VNJ zorgden er voor een neonazistisch tintje, door met een vlag rond te lopen waarop SS-Freiwilligen-Sturmbrigade ‘Langemarck’ werd herdacht. Deze Vlaamse SS-brigade vocht aan het Oostfront tegen de Russen, onder andere in de Slag bij Narva (1944). Tijdens de Tweede Wereldoorlog sympathiseerden veel Vlaamse nationalisten met de nazi’s. Die bruine traditie wordt tijdens de IJzerwake voortgezet.

De IJzerwake ontstond in 2003 in reactie op de IJzerbedevaart. Radicale nationalisten hadden grote moeite met de anti-oorlogsboodschap van deze herdenking en wilden meer aandacht voor Vlaams-nationale thema’s. De IJzerbedevaart en de IJzerwake herdenken de Slag om de IJzer van 1914, toen het Belgische leger door de sluizen open te zetten het Duitse leger tot staande wist te brengen aan het West-Vlaamse riviertje de IJzer.