6.7 C
Amsterdam

Vluchtelingen een ‘wapen’? Europa’s slachtofferrol is niet te harden

Tayfun Balcik
Tayfun Balcik
Journalist en historicus.

Lees meer

Bestaat er eigenlijk een journalistieke prijs voor het stellen van no-nonsense vragen die in één klap leiden tot een totale ontmaskering? Dan is er geen twijfel over mogelijk dat Ingeborg Beugel die in de wacht heeft gesleept met haar krachtige optreden tegenover de Griekse en Nederlandse premier in Athene vorige week.

‘Premier Mitsotakis: wanneer gaat u nou eens stoppen met liegen?’, vroeg Beugel. ‘Liegen over de pushbacks. Liegen over wat er gebeurt met de vluchtelingen in Griekenland. Alstublieft, beledig mijn intelligentie en die van de journalisten over de hele wereld niet.’

Mijn god, wat een zeldzaam en heldhaftig moment van speaking truth to power was dat. En dan ook nog geheel accuraat, zonder een moment tussendoor te hakkelen en haperen, uitgevoerd in perfect Engels, Grieks en Nederlands tegelijk. Jaloersmakend gewoon.

Als iemand die het werk van Beugel nauwlettend volgt, kan ik zeggen dat deze confrontatie eraan zat te komen. In de Groene Amsterdammer toont Beugel, samen met andere journalisten, ons week in week uit alle hoeken van het falende Europese vluchtelingenbeleid.

Het is een crisis die door Nederland dermate geëxternaliseerd wordt – bijvoorbeeld via deals met Turkije en politieke steun aan terugduwende grenslanden zoals Polen, Griekenland en Bulgarije – dat we nauwelijks meer iets voelen voor de mensgemaakte tragedie die zich dagelijks afspeelt aan onze Europese grenzen.

We hebben ons emotioneel zo afgesloten voor het vluchtelingenvraagstuk, dat we niet eens meer opkijken als onze premier het vluchtelingenaantal naar ‘nul wil reduceren’, of wanneer hij begin dit jaar bereid was de ‘grenzen te sluiten’ bij een nieuwe vluchtelingencrisis. Dit vertaalt zich naar de opkomst van dehumaniserende terminologie in de samenleving. Zo wordt tegenwoordig gesproken over vluchtelingen die ‘als wapen tegen de EU’ worden gebruikt.

Het valt niet te ontkennen dat autoritaire regimes in Belarus, Rusland, Iran en Turkije de vluchtelingen gebruiken om lucratieve deals te sluiten met het Westen. Maar wat daarbij niet wordt gezegd, is dat vluchtelingen alleen als ‘wapen’ kunnen worden gebruikt wanneer migratie en zelfs het vluchteling-zijn op illegale wijze wordt gecriminaliseerd door een EU die zegt te staan voor mensenrechten.

Het vergt een speciaal soort arrogantie om over ‘illegale’ of ‘ongecontroleerde migratie’ te spreken, wanneer die vluchtelingen juist komen omdat wij hun landen hebben kapotgemaakt

Als de EU niet wil dat vluchtelingen tegen Europa worden gebruikt, dan kan zij twee dingen doen. Ten eerste: vluchtelingen accepteren. We hebben internationale verdragen ondertekend. Mensen die vanwege oorlog en politieke onderdrukking moeten vluchten, dienen te allen tijde beschermd te worden. Klaar. Bovendien hebben we arbeiders nodig in een oud continent dat steeds meer vergrijst.

Omdat Europa te racistisch is om al die moslimvluchtelingen te accepteren, is optie twee interessanter voor politici: creëer de veilige en economische omstandigheden in de landen van herkomst, zodat er überhaupt geen reden meer bestaat om te vluchten.

Het Westen kan haar handen niet in onschuld wassen. Landen als Polen, Nederland en Bulgarije steunden allemaal de invasie van Irak in 2003 onder leiding van George W. Bush en Tony Blair. Het hele gebied werd onder valse voorwendselen gedestabiliseerd, wat tot de opkomst van een wrokzuchtige terreurbeweging als IS heeft geleid. Het vergt een speciaal soort arrogantie om over ‘illegale’ of ‘ongecontroleerde migratie’ te spreken wanneer die vluchtelingen juist komen omdat wij hun landen hebben kapotgemaakt. Tel hierbij op dat we Assad hebben laten gaan en Afghanistan hebben weggeven aan de Taliban. Dan is het toch niet gek dat mensen deze ziekelijke omstandigheden willen ontvluchten?

Maar ondertussen blijft ons Europees defensiebeleid steken op het bouwen van muren en hekken en vervolgens accepteren dat we vluchtelingen laten verdrinken, bevriezen, of in de regio laten creperen in overvolle vluchtelingenkampen.

De vluchtelingen aan de grens tonen ons onze eigen hypocrisie en welvaart. Ik als immigrantenzoon zal ‘anderen’ nooit verwijten een stukje van ‘de Europese taart’ te willen. Een taart die hen veiligheid en voorspoed zal bieden, maar die wij alleen voor onszelf willen houden.

Nee, Europa, de keuze is simpel. Of je gaat met je handen en voeten in de Syrische, Koerdische en Afghaanse modder staan en de veiligheid daar permanent bewerkstelligen: niet op de manier zoals we de afgelopen twintig jaar in Afghanistan hebben gedaan, met lukrake drone-bombardementen die burgerslachtoffers maken, maar middels een langdurige, economische verbintenis aan het volk van onderop. Óf je opent de grenzen voor vluchtelingen. Wie de lusten van het roofzuchtige imperialisme en kapitalisme wil innen, moet ook ‘de lasten’ daarvan dragen.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -