Bijna een kwart van de Nederlandse jongeren twijfelt aan de Holocaust, stelt een Amerikaans onderzoek. Maar dit onderzoek rammelt aan alle kanten, schrijft RTL Nieuws. Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid is het daarmee eens.
Volgens Hamburger leidt het onderzoek de aandacht vooral af ‘van het echte probleem: de Israëlische apartheid en bezetting van Palestina’. Dat vertelt hij aan de Kanttekening naar aanleiding van de kritiek die al snel na publicatie van de bevindingen klonk.
Premier Mark Rutte en minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz reageerden woensdag nog geschokt op het onderzoek. Zij baseerden zich daarbij alleen op berichten in de media. Hamburger denkt dat zij zich achter de oren zullen krabben, nu duidelijk is dat het onderzoek wankel is. ‘Het is bijna schokkend om te zien hoe mensen zich op sleeptouw hebben laten nemen door een Amerikaanse lobbyorganisatie.’
De opdrachtgever van het onderzoek blijkt zeer pro-Israël te zijn. Hamburger: ‘Zij hebben een duidelijke agenda, en de uitvoerder deed geen onafhankelijk onderzoek. Ook is het onderzoek slordig gedaan, telefonisch onder ‘jongeren’ tussen de 18 en 40 jaar. Terecht dat statistici kritisch zijn. Want dit is geen wetenschap, dit is politiek.’
Maar is het niet schokkend dat een deel van de Nederlandse jongeren blijkbaar weinig van de Holocaust weet? Hamburger positioneert zich kritisch in deze discussie. ‘Als je de precieze getallen niet weet, en dus niet weet dat tijdens de Holocaust zes miljoen Joden zijn vermoord, betekent dat niet automatisch dat je bagatelliseert. Dit kan ook komen door onwetendheid. Daarnaast gebeurde er, en dat weten veel mensen niet, veel meer dan de moord op zes miljoen Joden. Er werden ook meer dan honderdduizend Roma en Sinti vermoord, en nazi-Duitsland voerde een vernietigingsoorlog tegen de Slavische volkeren. Er zijn miljoenen Polen en Russen omgekomen en leden van andere nationaliteiten, en vergeet niet de nazi-euthanasiecampagne tegen gehandicapten en mensen die leden aan een psychiatrische ziekte.’
Hamburger vindt dat de holocausteducatie in Nederland allang haar doel voorbijgeschoten is. ‘Misschien is een beetje minder zelfs beter, nu. Want te veel aandacht voor de Holocaust leidt tot excessen. Veel categorieën mensen vergelijken nu hun eigen leed met dat van de Joden tijdens de Holocaust, en dat zouden ze niet doen als ze er niet zo veel van wisten. Denk aan de wappies met hun Jodensterren, maar ook de boze boeren.’
Maar hoe moet je dit thema dan wel aanvliegen bij geschiedenis en maatschappijleer? ‘Het is veel vruchtbaarder als je de nadruk legt op mensenrechteneducatie, en het belang van de rule of law’, antwoordt Hamburger. ‘Mensen moeten zich bewust zijn van de risico’s voor de samenleving en voor henzelf, als de mensenrechten en de rule of law niet meer gerespecteerd worden. De Holocaust is een extreme illustratie van hoe het mis kan gaan, maar het is natuurlijk niet het enige voorbeeld. De geschiedenis kent helaas meerdere massamoorden en genocides. Maak holocausteducatie daarom los van die ene gruwelijke genocide, en richt je vooral op het heden en de toekomst, in plaats van dat je voortdurend blijft hangen in het verleden.’
