Deze ramadan stelt de Kanttekening elke dag een vraag aan een Nederlandse moslim. Hoe beleven zij de vastenmaand in coronatijd? Vandaag op ramadan-dag 27: Abdurehim Gheni. Samen met zijn vrouw en drie kinderen woont hij in Soest. Gheni is microbiologisch laborant in Ede bij een voedselonderzoek bedrijf.

Waar bidt u voor deze ramadan?

‘Vanwege de ramadan heb ik vrij genomen om thuis te zijn bij mijn kinderen en vrouw’, zegt Gheni. Hij heeft voor deze ramadan zijn vakantiedagen opgenomen, omdat hij deze maand moeilijk vindt te combineren met zijn werk. ‘Ik besteed deze ramadan veel aan de Koran lezen en bidden.’

Elke ochtend na de suhoor leest hij uit de Koran. Daarna gaat hij een uurtje wandelen, om vervolgens rond zeven uur in de ochtend een paar uurtjes verder te slapen. ‘Na het opstaan lees ik weer de Koran en ga ik met mijn kinderen spelen.’

Standaard gaat Gheni in de middag naar de moskee om te bidden en de Koran te lezen, voordat hij zijn kinderen van school haalt en buiten met ze speelt. Als zijn kinderen hebben gegeten en vroeg in bed liggen, vervolgt Gheni zijn ritueel. Het wandelen is om in conditie te blijven, de tijd met de kinderen is belangrijk nu hij vrij heeft genomen. En heel belangrijk is het om de Koran uit te lezen voor het einde van de ramadan.

Gheni: ‘Ik ben in 2007 naar Nederland gevlucht uit Oost-Turkestan, in China wordt het regio Xinjiang genoemd.’ Gheni is on- en offline activist: hij deelt informatie over zijn landgenoten en de schrijnende situatie waarin de Oeigoeren verkeren en protesteert in zijn eentje op diverse plekken. ‘Ik ben altijd het hele jaar door bezig met bidden voor de Oeigoeren. Dat ze zullen leven in vrede, in vrijheid. Ik bid altijd voor alle Oeigoeren. Ze kunnen het zelf niet, in vrijheid bidden. Bidden tot Allah is er verboden.’

‘Ik bid altijd voor alle Oeigoeren. Ze kunnen het zelf niet, in vrijheid bidden’

Gheni vertelt over wat hij te horen krijgt en ziet via doorgestuurde filmpjes. Chinezen die Oeigoeren dwingen om te eten, waardoor het vasten wordt verbroken. Of dansende Chinezen met Oeigoeren, binnen in de moskee. ‘De moskeeën zijn gedwongen gesloten. Sommige moskeeën zijn niet gesloten, maar dan is dat een bar geworden of soms wc‘s’, legt Gheni uit. Ook wat de Oeigoeren thuis doen wordt in de gaten gehouden. Je krijgt zo zeven jaar gevangenisstraf als je bidt, en twee jaar erbij als je ook de Koran leest.

‘Vorige week sprak ik telefonisch met een Aziatisch radiostation; ik hoorde dat in Kaxgar – een oude stad van de Oeigoeren – de mensen absoluut niet mogen vasten. Net als alle mensen in de concentratiekampen. Ze worden gedwongen om varkensvlees te eten en alcohol te drinken. De islam is gewoon verboden daar.’

Ga je toch naar de moskee? Dan word je opgepakt, vertelt Gheni. Je raakt je baan kwijt. Of je krijgt je salaris niet. Alle islamitische en Oeigoerse boeken worden vernietigd. ‘Er zijn geen geschiedenisboeken, geen Koran – alles is weg.’

‘De ramadan is verboden bij ons. Toen ik nog in mijn land woonde, was ik docent op een middelbare school. Voor iedereen was het verboden om te vasten, zowel voor docenten als leerlingen.’ Vaste je toch, dan kwam je in de problemen. ‘En dit is vijftien jaar geleden. Nu is de situatie veel erger, wat er nu gebeurt is gewoon genocide.’

Kortom: de islam praktiseren is in Gheni’s moederland niet mogelijk. In Nederland kan Gheni eindelijk vrij zijn geloof belijden en vasten tijdens de ramadan. ‘Vanavond ga ik bij een vriend het vasten verbreken, ik ben daar uitgenodigd.’