14.5 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 232

Palestijnse en Israëlische muzikanten maken samen muziek voor vrede

0

In een zeldzame vertoning van eenheid en vrede, kwamen jonge Palestijnse, Israëlische en Libanese muzikanten bij elkaar in de Barenboim-Said muziekacademie in Berlijn. Ze luisterden eerst naar elkaars verhalen over de oorlog en vonden daarna letterlijk ‘een gemeenschappelijke toon’ in de muziek. Het concert begon met een minuut stilte voor de slachtoffers aan beide kanten. Dat meldt de nieuwszender Deutsche Welle.

De jonge muzikanten zijn verbijsterd door de oorlog.

Michael Barenboim doceert als professor aan de universiteit. De professor wil dat de muziekschool een ‘safe space’ en een plek van menselijkheid is voor de studenten in deze heftige periode. Hij is de zoon van de oprichter Daniel Barenboim, die dirigent is bij het vredesconcert. De overtuiging is dat er alleen vrede kan zijn op basis van begrip.

‘We moeten ondanks alles, tenminste een plek hebben waar ze bij elkaar kunnen komen, waar ze zichzelf op een vrije en veilige manier kunnen uiten’, zegt Michael Barenboim.

Volgens Regula Rapp, de directrice van de school, zijn er geen verschillen die ‘onoverbrugbaar’ zijn. ‘Ik zie om me heen voortdurend de drang om die te overbruggen via dialoog en muziek’, zegt ze tegen Deutsche Welle en vervolgt: ‘Natuurlijk zijn er veel emoties. Ik zie treurnis, boosheid en angst. Met name angst voor de families en vrienden van de studenten.’

De bezoekers reageren na het concert ontroerd en emotioneel. ‘Dit gaat om veel meer dan muziek’, zegt een man. ‘Om deze mensen van beide kanten samen te zien spelen, maakt me emotioneel’, zegt een vrouw. ‘Het zijn dappere mensen, die broodnodig zijn in deze tijden’, concludeert ze.

Erdogans islamistische coalitiepartner: aanval Hamas was legitiem

0

Volgens de Turkse politicus Serkan Ramanli, vicevoorzitter van de fundamentalistische HÜDA-PAR (Vrije Zaak Partij) is de verrassingsaanval van Hamas op Israël van 7 oktober ‘legitiem’. De berichten over de moord op 1.400 Israëlische burgers door Hamas schuift hij aan de kant als ‘zionistische propaganda’.

Ramanli deed zijn uitlatingen in een interview met journalist Cansu Camlibel van de Turkse staatszender T24. Hij vindt dat Turkije de diplomatieke banden met Israël, door hem het ‘zionistische regime’ genoemd, moet verbreken. Want als Turkije relaties met Israël onderhoudt, legitimeert Turkije hiermee de Israëlische bezetting van Palestina.

De vicevoorzitter van HÜDA-PAR is in principe tegen het vermoorden van burgers, maar zet zo zijn vraagtekens bij het nieuws over het vermoorden van Israëlische burgers. ‘We kunnen deze beweringen niet accepteren alleen maar omdat zionisten dat zeggen’, aldus Ramanli. Hij pleit daarom voor een onafhankelijk onderzoek.

HÜDA-PAR is een coalitiepartner van de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) van president Recep Tayyip Erdogan,  net als de extreemrechtse Partij van de Nationalistische Beweging (MHP). Devlet Bahceli, de 75-jarige leider van de MHP, heeft gezegd dat hij bereid is om naar de Gazastrook te reizen om daar tegen Israël te vechten.

Tijdens een partijbijeenkomst gisteren verklaarde Bahceli dat iedereen hem oneerlijk kan noemen als hij niet naar Gaza reist om tegen Israël te vechten en de Palestijnse kinderen te beschermen, als de Turkse regering hem daarvoor toestemming geeft. Ook zei Bahceli dat hij, indien nodig, Israël met een katapult zou bestoken. Bahceli vindt dat Turkije militair moet ingrijpen tegen Israël.

Pro-Israëlische en pro-Palestijnse politici leveren stemmen op, maar geen vrede

0

Een maand voor de verkiezingen lijkt al bekend wie als winnaars uit de bus komen. Nee, het zijn niet de VVD van Dilan Yesilgöz of NSC van Pieter Omtzigt, die in de peilingen op respectievelijk 28 à 27 zetels staan. Zij kunnen straks wel de verkiezingen winnen, maar de echte winnaars zijn Hamas en Israël. Spijtig, maar waar. De terreuraanval op 7 oktober en het vernietigende antwoord van Israël raken een open zenuw in de Nederlandse samenleving. Sindsdien domineert dit, in de woorden van Frans Timmermans, ‘meest binnenlandse buitenlandse conflict’ het nieuws. Je hoort niks meer over bestaanszekerheid, goed openbaar vervoer of een functionerend zorgsysteem. Ook Oekraïne is vergeten. ‘Israël heeft alle recht zichzelf te verdedigen’, ‘Hamas moet uitgeroeid worden’, ‘Free, free Palestine’, ‘From the river tot he sea, Palestine will be free’ is wat de klok slaat.

Dat Nederland zich zo laat meesleuren door Hamas en Israël is een indicatie dat dit conflict te vaak is genegeerd. Mensen die echt pro-Israël of pro-Palestina zijn praten immers niet met elkaar. Wellicht is dat ook wel een beetje te veel gevraagd in deze gepolariseerde discussie.

Het problematische is dat ‘het stille midden’ – met alle respect voor de Joden en moslims die in Amsterdam bij de burgemeester bij elkaar kwamen – mensen die nou eenmaal uit een pro-Israëlische of pro-Palestijnse milieu komen, maar die zichzelf niet noodzakelijkerwijs identificeren met Israël of Palestina, ook niet met elkaar durven te praten op een structurele manier. Misschien is dat wel gezond, omdat het een buitenlands conflict betreft en het conflict alleen daar opgelost kan worden. De spanningen, de angst die mensen voelen en dat de rijen nu aan beide kanten gesloten worden, bewijst echter het tegendeel.

Ik moet denken aan mensen die wel eens zeggen dat ze nooit over racisme willen praten, omdat ze het nut er niet van inzien. Het lost toch niks op, ik maak me er niet druk om, is de houding die men aanneemt. Mijn repliek is dan altijd dat je racisme wel kan negeren, maar dat racisme dat niet met jou doet. Er komt altijd wel een moment dat racisme in je gezicht explodeert en je met een mond vol tanden staat. Wat ga je dan doen? Negeren, zoals je altijd hebt gedaan? Of kies je er juist voor om een proactieve houding aan te nemen en zaken op een structurele manier te bespreken?

De institutionele, pro-Israëlische houding in Nederland is niet van gisteren. Dat de meeste witte Nederlanders in deze oorlog aan de kant van de bezetter staan heeft uiteraard te maken met de schuldgevoelens over de Tweede Wereldoorlog, toen uit Nederland percentueel het hoogste aantal Joden uit West-Europa werd weggevoerd. Voor Joden moest na de Holocaust een nieuw thuis worden gecreëerd, waar ‘nooit meer’ kon gebeuren dat Joden als vee zouden worden afgeslacht. De slachting van Hamas van 7 oktober heeft die oerangst onder Joden blootgelegd.

Mensen die de Palestijnse zaak steunen, zeker die mensen die zelf geen Palestijnen zijn, moeten daar wat mee. Hoe onrechtvaardig de bezetting, de voortdurende kolonisatie van Palestina, en hoe systematisch de slachtingen onder Palestijnen nu ook zijn, waarbij hele families worden weggevaagd.

De andere kant van het medaille is dat de mensen die pro-Israël zijn, zeker de mensen die niet Joods zijn, moeten accepteren dat de vestiging van de apartheidsstaat Israël een 75-jarige misdaad tegen de menselijkheid is. Zolang er geen fundamentele oplossing komt voor het lijden van de Palestijnen zal er voor Hamas altijd een voedingsbodem blijven om terreuraanslagen te plegen.

Trouwens, Nederlandse politici, pro-Palestijns of pro-Israël, die de andere kant volkomen negeren, geven geen ene moer om vrede. Ze gebruiken het conflict om op 22 november als grootste uit de bus te komen. Helaas moet geconstateerd worden dat deze houding in dit gepolariseerde klimaat extra zetels oplevert, naast de import van spanningen, haat en uiteindelijk geweld. Als je dat nog niet wist, dan weet je het nu.

Was Julius Caesar minder erg dan J.P. Coen?

0

Maandag werd in Amsterdam het rapport ‘Wankele sokkels. Omstreden monumenten in de openbare ruimte’ van een commissie van de KNAW gepresenteerd. Hamvraag: hoe om te gaan met standbeelden die onze voorouders hebben opgericht ter ere van personen, met wie wij intussen danig in onze maag zitten.

Iedereen denkt dan natuurlijk aan J.P. Coen op het centrale terrassenplein in Hoorn, maar Coen is natuurlijk niet de enige held van vroeger die intussen figuurlijk van zijn sokkel gevallen is.

Veel van wat in het verleden lang als overwegend positief werd beoordeeld, is inmiddels in plaats van een bron van trots een bron van schaamte geworden. Overigens was ook in 1893, toen Coen op zijn sokkel verrees, deze heldenverering al niet onomstreden.

Het rapport beperkt zich tot die monumenten die ofwel vanwege het Nederlandse koloniale en slavernijverleden, ofwel vanwege de twintigste-eeuwse genocides omstreden zijn, zoals het naoorlogse Monument van Joodse Erkentelijkheid (sic!), maar ook de gedenksteen in Assen voor de Armeense genocide.

Wat de oude vaderlandse helden betreft: buiten beschouwing blijven zij wier wandaden zich niet overzee hebben afgespeeld. En dat is misschien toch wel een punt. Want geldt eigenlijk niet voor alle vereerde ‘grote’ Nederlanders – hooguit componisten en zo uitgezonderd – dat wij, op grond van onze hedendaagse morele normen, inmiddels forse kanttekeningen bij hun daden plaatsen? Niet alleen bij Coen?

Kun je wel Coen van zijn voetstuk gooien zonder kritisch naar de anderen te kijken, ook al hebben die hun wangedrag niet buiten Europa tentoongespreid? Als we even de beschuldigingen aan het adres van Coen en consorten opsommen: verovering, plundering, massamoord, slavenhandel, gebrek aan respect voor inheemse culturen?

Dat begint al bij de eerste bisschop van Utrecht, Willibrord – hij zit daar hoog te paard -, een Angelsaksische monnik die ons zielsgelukkige heidenen zo nodig een vreemde godsdienst moest komen opdringen. Dan zijn opvolger Bonifatius, terecht bij Dokkum vermoord, omdat hij Friese heiligdommen kwam vernielen. Over disrespect voor inheemse culturen gesproken! Hij kreeg daar zelfs zijn eigen herdenkingsplek voor…

Willem van Oranje? Diens oorlogsvoering in Noord-Brabant was een vorm van verschroeide aarde-politiek waaraan Poetin nog een puntje kan zuigen. En de Europese founding father Karel de Grote zou vanwege de bloedige wijze waarop hij de Saksen tot het christendom poogde te bekeren, nu voor het internationaal strafhof zijn gedaagd.

In Mongolië wordt Dzjengis Khan gezien als de schepper van een wereldrijk

Buiten het Westen is het met oorlogszuchtige helden niet anders gesteld. U weet waar het grootste ruiterstandbeeld ter wereld staat? In Ulan Bator, voor Dzjengis Khan. In Mongolië wordt hij namelijk gezien als de schepper van een wereldrijk. In de rest van Azië, van Bagdad tot Peking, hebben ze daar echter geen al te beste herinneringen aan.

Op Instagram schijnen nu filmpjes te circuleren, waarin door vrouwen aan hun nietsvermoedende mannen, vaders, broers en vriendjes gevraagd wordt: ‘Hoe vaak denk jij eigenlijk aan het Romeinse Rijk?’ Eén van de antwoorden: best vaak, op de wc namelijk, want de uitvinding van de riolering hebben we toch maar mooi aan de Romeinen te danken.

Dat is zo, maar die zegenrijke Romeinse riolering bleef toen niet tot Rome beperkt. Dat die ook elders werd aangelegd, valt niet los te zien van de koloniale veroveringen die volgden. Die van Gallië door de veel gevierde Julius Caesar heeft zo’n miljoen Kelten het leven gekost.

In dat licht wordt het roemen van de Romeinse verdiensten zoiets als de positieve kanten van het Nederlandse kolonialisme willen benadrukken door te verwijzen naar de niet minder fameuze Grote Postweg op Java. Maar de nabestaanden van de door Caesars troepen afgeslachte Kelten zullen weinig troost hebben gevonden in een mededeling vanuit Rome als: ja, maar jullie krijgen nu wel riolering.

Nog in 2010 verrees in Nijmegen een standbeeld voor de stichter van de stad, Trajanus. Dat was de keizer, onder wie het Rijk zijn grootste omvang bereikte, door toevoeging van Dacië, het huidige Roemenië. Op de Trajanuszuil in Rome valt te zien, hoe dat in zijn werk ging: met een bloedige oorlog. De Daciërs werkten namelijk niet mee.

Dat is meestal zo met veroveraars, dat de veroverden daar zelf niet erg voor geporteerd zijn, de Daciërs evenmin als de Javanen. Maar terwijl wij nu over Coens agressie heftig debatteren, vonden ze in Nijmegen die jegens de Daciërs kennelijk geen punt.

D66 en Verenigd Links: dubbele nationaliteit moet kunnen

0

Als het aan D66 of Verenigd Links (GroenLinks-PvdA) ligt, wordt het mogelijk een andere nationaliteit te hebben naast de Nederlandse. De partijen hebben een wetsvoorstel uitgewerkt dat na de verkiezingen van 22 november wordt behandeld. Zo meldt de nieuwssite MSN.

In het buitenland wonende Nederlanders verliezen nu nog hun nationaliteit als zij officieel burger worden van een ander land. Omgekeerd verliezen ook immigranten in principe de nationaliteit van hun moederland als ze Nederlands burger worden.

In sommige gevallen is een tweede paspoort wel toegestaan, bijvoorbeeld als iemand met een buitenlands paspoort trouwt met een Nederlander.

‘Nederlanders wordt momenteel de vrijheid ontnomen om hun leven op te bouwen in het buitenland’, vinden de indieners van de initiatiefwet Sjoerd Sjoerdsma (D66) en Attje Kuiken (GroenLinks-PvdA).

Er wonen ongeveer een miljoen Nederlanders die wonen of werken in het buitenland, zeggen de partijen, en dit aantal blijft groeien.

In Nederland is het hebben van een dubbele nationaliteit een heikele kwestie. De rechterkant van het politieke spectrum, met name de PVV, is al jaren voor een verbod. Het hebben van een dubbele nationaliteit zou dubbele loyaliteiten met zich meebrengen, waaronder een zogenoemde loyaliteit aan ‘onvrije landen.

Toch is een verbod voor veel mensen (bijvoorbeeld Marokkanen) met een dubbele nationaliteit, praktisch onmogelijk, omdat het land dat niet toestaat. Zij kunnen er niks aan doen dat ze een dubbele nationaliteit hebben, en vinden dat een document, niks zegt over het al dan niet hebben van dubbele loyaliteiten.

Joodse demonstranten veroordelen Israëlisch geweld: ‘Niet in mijn naam’

0

Europese en Amerikaanse Joden staan zij aan zij met pro-Palestina demonstranten en veroordelen het Israëlische geweld in de Gazastrook. ‘Niet in mijn naam’, zeggen ze. 

Jonathan Ofir zag de bui al hangen, zegt hij tegen Al Jazeera, toen op 7 oktober het Westen ‘in koor’ de terreuraanslagen van Hamas in superlatieven veroordeelde. ‘Dat moet je verstaan als groen licht voor Israël om driedubbel hard terug te slaan’, zegt de Joodse muzikant die in de Deense hoofdstad Kopenhagen woont.

Meer dan 1400 mensen kwamen om bij de aanslagen van Hamas in Israël. Intussen zijn er al meer dan 5100 doden te betreuren in Gaza. Om de vijftien minuten gaat er wel een Palestijns kind dood, heeft Al Jazeera uitgerekend.

Ofir is een van de vele Joden die zich bij de pro-Palestijnse demonstraties heeft aangesloten. Die vinden in heel Europa en Amerika in grote getallen plaats. De Europese en Amerikaanse Joden die bij deze demonstraties van zich laten horen, behoren tot een zeer vocale minderheid onder de Joodse bevolkingsgroepen van beide continenten. Ze zetten zich decennialang in voor de rechten van Palestijnen, nu nog meer dan ooit, lijkt het.

‘Israël claimt Joden als zijn nationale bezit, en het instrumentaliseert ons, als Joden – zowel als lichamen in de demografische strijd ten opzichte van niet-Joden en in het bijzonder tegen Palestijnen, en ideologisch als geboren vertegenwoordigers van de Joodse staat – en probeert dat te doen met Joden wereldwijd,’ vertelt Ofir aan Al Jazeera. ‘Die claim maakt ons op zijn beurt tot de menselijke schilden van de staat, terwijl het Palestijnen aanvalt in het kader van zijn koloniale agenda, zij het door voortdurende etnische zuiveringen, door belegeringen of door seizoensgebonden slachtpartijen.’

De rabbijn Alissa Wise (Amerika) is diep geraakt door de beelden die dagelijks binnenstromen. ‘Het is ellendig. Ik word elke ochtend wakker met tranen in mijn ogen, woede in mijn hart en ik kanaliseer het in actie. Mijn copingmechanisme is schreeuwen in de leegte, schreeuwen in de zalen van het Congres’, vertelt ze aan CNN. Ze voelt zich even ellendig over de horrorslachting van Hamas in Israël, met 1400 doden tot gevolg. Ze is kritisch op Israël, die zegt dat ze Hamas willen uitroeien, maar het is het Palestijnse volk die daar diep onder lijdt. Ze wil een onmiddellijk staakt-het-vuren en neemt met de slogan ‘Not in my name’ afstand van het Israëlische geweld, net als onder meer de actiegroep Jewish Voice for Peace.

Turkije verzocht Hamasleider te vertrekken na aanval op Israël

0

Hamasleider Ismail Haniyeh was op 7 oktober in Istanbul toen Hamasstrijders hun aanval op Israël uitvoerden. Hij werd daarop door de Turkse autoriteiten gevraagd het land te verlaten om een nieuwe confrontatie met Israël te vermijden.

Dit bericht nieuwssite Al-Monitor. Twee verschillende bronnen vertelden de website dat de Hamas-leider discreet het land verliet, nadat er beelden op social media circuleerden waarop te zien was dat Haniyeh en andere Hamas-leiders knielden voor ‘een gebed van dankbaarheid’, terwijl ze naar het nieuws over de Hamas-aanval op televisie keken.

Ankara wilde dat de Hamasleiding Turkije zou verlaten, omdat president Recep Tayyip Erdogan niet de indruk wilde geven de organisatie nog steeds te beschermen na de aanval op Israël. Turkije streefde voor de Hamasaanval naar betere betrekkingen met Israël. Vorig jaar kondigden beide landen het volledige herstel van de diplomatieke betrekkingen en de terugkeer van beide ambassadeurs aan.

De aanval van Hamas brengt het definitieve herstel van de diplomatieke betrekkingen in gevaar. Volgens Israël hebben Hamasstrijders meer dan 1.400 mensen gedood, het merendeel Israëlische burgers. Het was volgens de Israëlische autoriteiten de dodelijkste aanval op het land in zijn 75-jarige geschiedenis. Israël voert nu felle tegenaanvallen uit op Gaza, waarbij al meer dan 4.500 doden zijn gevallen. De Turkse publieke opinie steunt het Palestijnse volk en is kwaad op Israël. De regerende AK-partij van president Erdogan heeft voor zaterdag 28 oktober een grote demonstratie aangekondigd in Istanbul, om zo haar solidariteit met de Palestijnen te betuigen.

Turkije ziet Hamas niet als een terroristische organisatie. Haniyeh, die regelmatig te gast is bij Erdogan, woont parttime in Turkije. Naar verluidt hebben hij en zijn zoon een Turks paspoort.

Franse scholiere beschuldigt burgemeester van islamofobie

0

Een Franse moslimscholiere beschuldigt de burgemeester van Francheville van islamofobie, omdat hij niet met haar op de foto ging toen ze een onderscheiding kreeg. Dit bericht de Franse tv-zender BFMTV.

‘Er is mij iets volkomen schandaligs overkomen, waaruit blijkt dat islamofobie in Frankrijk een privilege is geworden’, zegt de jonge vrouw in een video op TikTok. Ze was een van de vijftig scholieren die op het gemeentehuis waren uitgenodigd om een cheque in ontvangst te nemen van 100 euro vanwege goede schoolresultaten. Elke scholier mocht op de foto met burgemeester Michel Rantonnet, die de kandidatuur van de extreemrechtse en islamofobe politicus Éric Zemmour steunde tijdens de Franse presidentsverkiezingen van 2022.

Toen de jonge moslima aan de beurt was om haar cheque in ontvangst te nemen en met de burgemeester op de foto te gaan, zou hij ‘oh verdomd’ hebben gezegd en zijn weggelopen. De moslimscholiere beweert dat ze de enige vrouw met een hoofddoek in de zaal was en is ervan overtuigd dat Rantonnet niet met haar op de foto wenste te komen vanwege haar hoofddoek. Op filmbeelden is te zien dat ze met de assistent-burgemeester op de foto is gegaan.

Op TikTok beschuldigt het moslimmeisje de burgemeester van islamofobie. ‘Deze mensen verbergen zich niet langer, ze verbergen niet langer hun minachting voor de islam en voor moslims’, zegt ze in haar video.

Het Collectief tegen Islamofobie in Europa (CCIE) deelde haar video op X en noemde het handelen van de burgemeester ‘verschrikkelijk’. CCIE is de opvolger van het Collectief tegen Islamofobie in Frankrijk (CCIF). Die organisatie werd twee jaar geleden ontbonden door de Franse staat, na de moord op Samuel Paty.

Verwoordt de politiek mijn opvatting over de oorlog in Gaza? Dit vindt ons panel

0

De oorlog in Gaza raakt het DK-panel diep. Voelen zij zich in deze kwestie vertegenwoordigd door de Nederlandse politiek?

Jakob de Jonge, kunstenaar:

‘Ik was eerlijk gezegd nog nooit zo in shock als nu, met wat er allemaal gebeurt in Gaza. Ik was al erg teleurgesteld in alle Nederlandse politici, maar dat is alleen maar meer geworden. Ik heb er bijna geen woorden voor. In mijn optiek ontbreekt het aan basale kennis over de wereld, de geschiedenis en over wat er buiten de grenzen van Nederland gebeurt. Het ontbreekt aan empathie, integriteit, moraliteit en een moreel kompas. Dat is er allemaal niet bij heel veel politici. En het ontbreekt ze aan moed. Iedereen is laf. Wat er in Gaza gebeurt, is genocide, het moet zo benoemd worden. Je ziet voortdurend beelden van verminkte kinderen voorbij komen. Ik ben er ziek van. We ontkennen dat het hier gaat om etnische zuivering, we geven Israël steeds weer het voordeel van de twijfel. Het moet nu eens klaar zijn. Ik hoop dat er een politieke afrekening komt voor iedereen die zich niet verzette tegen de aanvallen op Gaza.’

‘Het ontbreekt politici aan empathie, integriteit en een moreel kompas’

Dimple Sokartara, communicatieadviseur: 


‘Ik vind het heel pijnlijk. Zo pijnlijk dat ik mijn eigen Instagram-account heb verwijderd, omdat ik echt even uit het nieuws moest. Ik voel me zeker niet politiek vertegenwoordigd wat betreft Gaza. Ik heb het gevoel dat Nederland altijd achter Israël zal staan. Dat doen ze al 75 jaar. Terwijl het overduidelijk is dat Israël aan het koloniseren en onderdrukken is en zich nu nog steeds schuldig maakt aan etnische zuivering. Het Palestijnse volk strijdt al 75 jaar voor vrijheid, een vrijheidsstrijd die niet door Nederland wordt ondersteund. Ik heb zelf ouders die uit Indonesië komen. Indonesië is 350 jaar gekoloniseerd door Nederland. En zo zijn er meer landen die gekoloniseerd zijn door andere landen, door andere volken. En misschien is het ook de mens eigen dat we ons verspreiden en dat we ander stukken land willen overnemen. Het is zo vaak gebeurd, maar dat wil niet zeggen dat het oké is. Het narratief dat er onschuldige mensen aan beide kanten omkomen, waar Frans Timmermans en andere wereldleiders zich van bedienen, begrijp ik. Maar de focus moet daar niet liggen. Het is geen gekke verklaring dat als mensen zo lang worden gekoloniseerd en geen vrijheid hebben, dan ze dan besluiten om terug te gaan vechten.’

‘Ik heb het gevoel dat Nederland altijd achter Israël zal staan’

Ahmed Abdillahi, postbezorger:

‘Nee, ik voel me niet vertegenwoordigd over Gaza. Dit is een strijd die al zo lang gaande is. Nederland kiest de kant van Israël. Dat is niet eerlijk. Aan beide kanten vallen slachtoffers. Het lijkt alsof Palestina minder waard is voor Nederland. Ik moet eerlijk bekennen dat ik Palestina niet dagelijks volg, alleen bij zulke geweldsescalaties komt het in mijn vizier. Dan kijk ik wel nauwlettend mee. Ik ben totaal niet verrast door de pro-Israëlische houding van Frans Timmermans. Bij politieke leiders in het gehele Westen valt dit op. Dat is een kwalijke zaak. Als westerse leiders het echt hadden gewild dan was dit conflict al lang opgelost. Ze hebben weggekeken van Palestina en nu kun je het niet meer negeren. Het is te simplistisch om terug te vallen op de mantra van ‘Israëlische zelfverdediging’. Zo los je niks op. Overigens zie ik nu wel een kentering. Niet bij de politiek, maar wel bij de burgers. Ik kwam laatst een vriend van Leefbaar Rotterdam tegen. Zelfs hij zei dat Israël moet stoppen met landjepik. ‘Hoogmoed komt voor de val’, voegde hij daaraan toe.’

‘Als westerse leiders het echt hadden gewild dan was dit conflict al lang opgelost’

Ibrahim Özgül, ondernemer en bestuurder:

‘Ik word zo verdrietig van dit conflict. Het houdt maar niet op. De doden, de verminkte lichamen stapelen zich op. Ik vraag me af, hoe zou het zijn als ik Palestijn was in Gaza of Westbank? Of een nabestaande van een Israëliër die is afgeslacht op 7 oktober? Hoe ik me zou gedragen, als ik alleen maar oorlog heb gekend in mijn leven? Elke dag door check points, geen werk, en om de paar jaar het risico om door een Israëlische bom uit elkaar te spatten. Of de angst voor een Palestijnse aanslag. Wat doet het met een mens, als er zoveel geweld om je heen is? Het is niet moeilijk om te bedenken dat je dan ook zelf overgaat tot geweld. Uit wraakzucht ga je over tot terreur, of zoals Israël nu doet, tot staatsterreur, etnische zuivering, en zelfs genocide wordt er gezegd. Ik word er stil van. Ik voel mij wat dit betreft totaal niet gepresenteerd door de Nederlandse politiek. Ik mis bovendien een vredesbeweging. Politici gooien met hun partijdige uitspraken olie op het vuur. Ik mis een Yitzhak Rabin of een Palestijnse Nelson Mandela.’

‘Wat doet het met een mens, als er zoveel geweld om je heen is?’

Leontine Vreeke, salesmanager:

‘Met afgrijzen en pijn in mijn hart volg ik het nieuws, zo goed en zo kwaad als mijn gestel het toelaat. Ik heb vrienden in Israël. Een van hen wil met haar familie zo snel mogelijk naar Europa komen. De vraag is of ze nog wegkomen. Kunnen ze het vliegveld veilig bereiken? Zijn er straks nog vluchten? Het conflict tussen Palestina en Israël volg ik al jaren. Ik ben voor Palestina. Dat was vroeger, als puber anders. Maar hoe meer ik over deze kwestie leer, hoe meer ik het onrecht zie. Voor de duidelijkheid: ik keur af wat Hamas doet en heeft gedaan. Maar ik keur ook af wat Israël al jaren doet, Palestijnen behandelen als tweederangsburgers. Een apartheidsregime voeren. Al jaren kijk ik met pijn in mijn hart naar wat wij, als westerse wereld, maar laten gebeuren. En niet over spreken. In het algemeen is de Nederlandse politiek pro-Israël. Ik kan me daarin niet vinden. En de uitspraak en houding van Frans Timmermans, en die van Mark Rutte, dat vind ik echt niet kunnen. Ik ben blij met de houding van mijn partij D66. De pijn en het verdriet aan allebei de kanten wordt erkend.’

‘Hoe meer ik over deze kwestie leer, hoe meer ik het onrecht zie’

Mostafa Hilali, militair:

‘Ja, er zijn politieke partijen aan de linkerkant van het spectrum, waardoor ik me vertegenwoordigd voel. In dit conflict voel ik me weinig vertegenwoordigd door rechtse groepen die onvoorwaardelijk achter Israël of Hamas blijven staan. Dat is waar voor mij het licht uit gaat. Aan de ene kant zie je mensen zeggen dat we onvoorwaardelijk achter Israël moeten gaan staan, zoals we ook onvoorwaardelijk Oekraïne steunen. Hoezo, die vergelijking gaat toch niet op? Rusland is een soeverein land binnengevallen, terwijl bij het Israëlisch-Palestijnse conflict het aspect van bezetting speelt.

‘In sommige islamitische kringen hoor ik  onvoorwaardelijke steun aan Hamas’

Wat ik ook hypocriet vind is dat we van vrouwelijke uitreizigers, Syriëgangers, het paspoort afnemen, maar een Israëlische knul van achttien in no time kunnen naturaliseren tot Nederlander, zodat hij makkelijker het land uit kan komen. Het Nederlanderschap van sommige Nederlanders lijkt dus voorwaardelijk. In sommige islamitische kringen hoor ik ook onvoorwaardelijke steun aan Hamas. Dan denk ik: hoe kan je zulke daden die je in het geval van Israël veroordeelt, nu goedkeuren? Ik snap dat echt niet. Onvoorwaardelijke steun kan niet. Je kan niemand een vrijbrief geven en zeggen ‘doe maar wat je wil’. De gevolgen daarvan zien we nu dagelijks op de televisie.’

‘Sporen van Haar’ brengt ode aan marronvrouw

0

Sporen van Haar gaat over de marronvrouwen die ontsnapten van de plantages en naar het Surinaamse binnenland vluchten. ‘Als jij als wit persoon de voorstelling niet goed begrijpt, dan heb jij werk te doen.’

In verschillende steden is deze maand de theatervoorstelling ‘Sporen van Haar’ te zien over de strijd van slaafgemaakten voor een vrij en een menswaardig bestaan. De voorstelling bevat dans, zang, poëzie en videoprojecties. ‘Ik wilde een voorstelling maken met ruimte voor verschillende gedachten over de slavernijgeschiedenis’, zegt regisseur Berith Danse. ‘Hoe verhouden al die gevoelens, herinneringen en vragen zich tot elkaar?’

De inspiratiebron voor de voorstelling ligt in de krachtige geschiedenis van de marronvrouwen in Suriname. Bij hun vlucht van de plantages namen ze West-Afrikaanse rijstkorrels mee door die in hun haren te verstoppen. De rijst was nodig om te kunnen overleven in de Surinaamse jungle. Tot op heden wordt deze rijstsoort verbouwd in zowel Afrika als Suriname.

In de cultuur van de marrons nemen vrouwen een belangrijke plaats in, vertelt Danse. ‘Zij zijn druk met het uitvoeren van ambachten en folklore. Het bereiden van eten, naaien, borduren, zingen, verhalen vertellen. De vrouwen hebben hun eigen cultuur kunnen behouden ondanks de onderdrukking op de plantages en de gevaren die ze moesten doorstaan tijdens hun vlucht. Hun verhalen worden overgedragen van vrouw op vrouw, van generatie op generatie. Ze hebben mij geïnspireerd voor deze voorstelling.’

‘Een bejaarde man zei tegen mij dat hij niet was geraakt door de voorstelling’

‘De veerkracht van deze vrouwen past ook mooi bij de tijdsgeest: dingen zijn aan het kantelen, er ontstaat een ander soort feminisme, dat een bredere groep jonge vrouwen aanspreekt’, zegt Danse.

De marrons zijn de afstammelingen van slaafgemaakte Afrikanen die in de zeventiende en achttiende eeuw naar Suriname werden verscheept. Ze wisten van de plantages te ontsnappen en vestigden zich in de Surinaamse binnenlanden. Elk jaar wordt op 10 oktober, de datum van het sluiten van het Vredesverdrag van 1760 tussen de Nederlandse autoriteiten en de marrongemeenschappen, de Dag van de Marrons gevierd. Op deze dag herdenken de marrongemeenschappen de strijd van hun voorouders tegen de onderdrukking en voor de vrijheid.

Foto: Moon Saris

Dankzij de rijstlandbouw konden de marrons in het binnenland van Suriname overleven. De zwarte rijst staat sindsdien symbool voor de Afrikaanse wortels en de trans-Atlantische slavernij. De voorstelling Sporen van Haar laat de kracht en waardigheid van de marronvrouwen zien, vindt Berith Danse. ‘Waardigheid is in niet-Nederlandse culturen heel belangrijk. Respect, dignity. Het stuk is tevens een ode aan die sterke vrouw die we niet kennen, waarvan we niet weten hoe ze eruit ziet. Wie is zij? Hoe heet zij? Er zijn sporen van haar, maar we weten niet wie zij is.’

Educate yourself

Een mooie zin in de voorstelling is ‘Ik ben bruin en tegen mijn randen klotst water’ uit een gedicht van de Curaçaose dichter Radna Fabias. ‘Je hoort er de discussie over slavernij en de emancipatie van zwarte mensen in Nederland in terug, zonder dat die expliciet genoemd wordt,’ zegt Danse.

Wie de voorstelling wil begrijpen moet iets weten over Suriname en over de geschiedenis van de slavernij. ‘In Utrecht speelden we voor een voornamelijk wit publiek. Daar merkte je wel dat sommige toeschouwers het stuk niet zo goed begrepen. Maar als jij als wit persoon het stuk niet goed begrijpt dan heb jij werk te doen. Een bejaarde man zei tegen mij dat hij niet was geraakt door de voorstelling. Maar dat is niet onze schuld, dat is zijn schuld. Het komt omdat hij white male privileged is. Een oudere witte mevrouw kwam ook naar me toe. Zij was ze tot tranen toe geraakt. Ze had twaalf jaar in Suriname gewerkt en vond veel elementen herkenbaar.’

Danse merkt dat een gedicht als Ga Terug naar je Eigen Land van Babs Gons anders wordt ontvangen door een Afro-Nederlands publiek dan door een wit-Nederlands publiek. Toch ziet ze dat Nederland langzaam aan ten goede verandert en er meer bewustwording is. ‘Inmiddels worden we op televisie gelukkig wel ‘geschoold’ met programma’s over de geschiedenis van de slavernij. Tien jaar geleden was dat nog niet het geval.’ De voorstelling is dan ook gemaakt voor mensen die zich hebben verdiept in de materie, ongeacht welke huidskleur ze hebben, besluit Berith Danse.

Sporen van Haar is een productie van het Plein Theater in Amsterdam, in samenwerking met Kula Skoro en een collectief van podiumkunstenaars, naar aanleiding van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 150 jaar afschaffing Slavernij van Nederland. De voorstelling is nog te zien in Amsterdam (27 en 28 oktober).