15.4 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 296

Amerikaanse ex-militair krijgt 55 jaar cel vanwege racistische moord op moslim

0

Een Amerikaanse rechtbank heeft ex-militair Dustin Passarelli veroordeeld tot 55 jaar gevangenisstraf, vanwege de racistische moord in februari 2019 op een islamitische man.

De 32-jarige Mustafa Ayoubi werd langs de kant van een weg in het noordwesten van Indianapolis doodgeschoten. Passarelli volgde de Afghaans-Amerikaanse Ayoubi vanaf de snelweg en had een woordenwisseling met hem. ‘Ga terug naar je eigen land’, schreeuwde Passarelli, voordat hij het vuur opende.

Passarelli beweerde dat hij Ayoubi doodschoot uit zelfverdediging, omdat de Afghaans-Amerikaanse man zijn autoruiten zou hebben proberen in te slaan. Ook zei Passarelli last te hebben van een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). De politie vond echter geen bewijs van schade aan de auto van Passarelli, en uit de autopsie bleek dat Ayoubi acht keer was neergeschoten: één keer van voren in de schouder, zeven keer van achteren. Getuigen zeiden dat Passarelli Ayoubi racistisch had uitgescholden, voordat hij het vuur opende.

Ayoubi en zijn familie waren van Afghanistan naar de Verenigde Staten gevlucht. Zijn zus Zahra is blij met Passarelli’s veroordeling. Ze noemt haar vermoorde broer ‘aardig, zorgzaam en erg slim’. Hij zorgde volgens haar goed voor hun moeder.

Haatmisdrijven tegen moslims zijn een groot probleem in de Verenigde Staten. De Council on American-Islamic Relations (CAIR), de grootste islamitische burgerrechtenorganisatie in de Verenigde Staten, zei in 2022 in totaal 5.126 klachten over islamofobie te hebben ontvangen. Vanaf 1995 houdt CAIR hierover een overzicht bij.

Kabinet bedreigt inclusie en gelijkheid in hoger onderwijs

0

De regering wil dat twee derde van het onderwijs aan bacheloropleidingen in het Nederlands wordt gegeven, afgezien van bepaalde vrijstellingen die universiteiten kunnen verkrijgen.

Studeren in Nederland is populair onder studenten uit het buitenland. Afgelopen studiejaar telde ons land 115.000 internationale studenten. Dat zijn er 3,5 keer zoveel als in het studiejaar 2005-2006. Aan de universiteiten is 40% van de eerstejaars afkomstig uit het buitenland. Minister Dijkgraaf van Onderwijs wil maatregelen nemen, die naar verwachting in september 2024 van kracht worden. Dit heeft veel reacties opgeroepen. Critici zijn van mening dat de plannen de voortgang van de Nederlandse wetenschap kunnen belemmeren, wat kan leiden tot een achteruitgang van de kwaliteit van het onderzoek. De strenge taaleis, menen critici, kan wereldwijd concurrerend talent ervan weerhouden om onderwijs aan Nederlandse instellingen te volgen.

Vanwege zorgen over capaciteit verzocht de regering eerder dit jaar universiteiten om hun actieve werving van buitenlandse studenten te verminderen. De regering uitte haar bezorgdheid over de verdringing van Nederlandse studenten uit het hoger onderwijs. De kritiek moedigde universiteiten aan om hun selectiviteit te verfijnen, gericht op die internationale studenten die waarschijnlijk na hun studie hier blijven en daardoor bijdragen aan de Nederlandse economie. Toch stuitte deze aanpak op weerstand en waarschuwden critici voor mogelijke schade aan de kwaliteit van het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek.

Het domein van het hoger onderwijs wordt steeds meer een theater van nationale identiteitspolitiek. Het overwicht van anti-internationalistische sentimenten, aangewakkerd door populistische anti-immigrantendiscoursen, heeft aanzienlijke gevolgen voor zowel nationale als internationale minderheidsstudenten. Dit fenomeen veroorzaakt een golf van racialisering in de academische wereld. Deze racialisering bevordert een ‘wij tegen zij’-dynamiek, waarbij studenten met een migratieachtergrond vaak worden onderworpen aan uitsluitingspraktijken. Dit kan leiden tot een intellectuele exodus als deze studenten, die zich onwelkom of gemarginaliseerd voelen, ervoor kiezen om Nederland te verlaten of hun opleiding hier stop te zetten.

Bovendien kan een dergelijke houding een zeer negatief effect hebben op de sfeer op de internationale faculteit. Internationale studenten en Nederlandse studenten met een biculturele achtergrond kunnen hun werkomgeving als steeds vijandiger ervaren.

‘Het domein van het hoger onderwijs wordt steeds meer een theater van nationale identiteitspolitiek’

De reactie van de Nederlandse regering lijkt de toenemende wereldwijde ambivalentie ten opzichte van globalisering te weerspiegelen. Enerzijds worden de economische voordelen van internationale studenten en medewerkers erkend. Anderzijds is er een impuls om in het hoger onderwijs voorrang te geven aan Nederlandse studenten en de Nederlandse cultuur.

Maar er is ook een aspect dat we nog niet genoemd hebben en het verhaal complexer maakt. Engelstalige bacheloropleidingen kunnen onbedoeld een afschrikkend effect hebben op Nederlandse studenten met een biculturele achtergrond. Zeker voor de eerste generatie migranten is het Nederlands de tweede taal. Het vooruitzicht om in het Engels te studeren werpt dan een extra barrière op. Dat geldt ook voor Nederlandse studenten die de eersten in de familie zijn die naar de universiteit gaan. Voor hen is de universitaire ervaring vaak behoorlijk intimiderend, een gevoel dat kan worden versterkt als colleges in het Engels worden gegeven.

Daarnaast is het essentieel om te verduidelijken dat het wetsvoorstel van de regering alleen betrekking heeft op bacheloropleidingen die officieel erkend zijn als Nederlandstalige opleidingen. Er blijft een mogelijkheid voor volledig Engelstalige bacheloropleidingen, mits ze vanaf het begin als zodanig worden opgezet.

Deze discussie, die zich bevindt op het kruispunt van migratie, hoger onderwijs en globalisering, heeft belangrijke potentiële implicaties. Nu anti-internationalistische sentimenten terrein winnen, lopen Nederlandse universiteiten het risico minder aantrekkelijk te worden voor toekomstige internationale studenten en docenten. Dit zou kunnen leiden tot een afname van diversiteit, een inkrimping van de intellectuele breedte en mogelijke schade aan het internationale aanzien van Nederlandse universiteiten.

De huidige strategie van het kabinet bedreigt de principes van inclusie en gelijkheid in het hoger onderwijs. De urgente uitdaging voor het hoger onderwijs is om een weg uit te stippelen die de Nederlandse eigenheid respecteert en tegelijkertijd de rijke diversiteit blijft koesteren die noodzakelijk is om als academie te excelleren.

Het is een controversieel wetsvoorstel, wat betekent dat hierover fundamenteel moet worden gediscussieerd in de Tweede en Eerste Kamer. Critici pleiten vurig voor beleid dat alle betrokkenen – studenten en docenten, Nederlands en buitenlands, autochtoon en bicultureel – recht doet. Dit onderstreept de ernst en complexiteit van de kwestie. Dat vereist dat we de discussie niet partijdig benaderen, maar met open vizier.

Karim Amghar ging op bedevaart: ‘In Mekka wordt je hart verzacht’

0

Elk jaar trekken pelgrims massaal naar Saoedi-Arabië voor de hadj, de islamitische bedevaart. Schrijver en documentairemaker Karim Amghar neemt in zijn nieuwe NTR-serie ‘Naar Mekka’, die vanaf zondagavond 25 juni op NPO 2 is te zien, de kijker mee op de hadj. Wat maakt deze reis voor moslims zo bijzonder?

De hadj is een van de vijf zuilen in de islam, naast de geloofsbelijdenis (shahada), het bidden (salaat), het geven van geld aan de armen (zakaat) en het vasten tijdens de ramadan (saum). Moslims moeten minstens een keer in hun leven meedoen aan deze bedevaart naar Mekka, de belangrijkste stad in de islam.

‘Nederlanders weten maar weinig van de hadj en het Offerfeest’, stelt Karim Amghar. ‘Wel kennen ze vaak nog de zwarte kubus in Mekka, de Ka’aba. Met ons programma willen we kijkers vertellen hoe het is om die reis te maken, de spirituele kant.’

Is de hadj voor moslims in Europa nog wel te betalen? De reis is veel duurder geworden.

‘Toen mijn ouders twaalf, dertien jaar geleden de hadj maakten, waren ze 4.000 euro per persoon kwijt. Het is nu bijna twee keer zo duur geworden.’

Ben je zelf al op hadj geweest? 

‘Nee. In 2019 heb ik wel de umrah gemaakt, de kleine bedevaart naar Mekka. Dat heb ik aan niemand verteld, behalve aan mijn vrouw en mijn allerbeste vrienden. Veel vrienden wisten niet dat ik op bedevaart was.’

Waarom vertelde je het hen niet?

‘Dat had twee redenen. Ik was bang dat ik zou opscheppen, als ik het aan mijn islamitische kennissen zou vertellen. Je doet dit voor je Schepper, niet omdat je een ‘goede moslim’ wilt spelen. Aan mijn witte kennissen vertelde ik het ook niet, omdat ik bang was dat ze mij als een streng-conservatieve moslim zouden wegzetten, waar allemaal stereotype beelden over bestaan.’

Saoedi-Arabië, het land van de heilige plaatsen in Mekka en Medina, staat niet bepaald bekend als een voorvechter van de mensenrechten. Is dat niet lastig, dat je met je reis het Saoedische regime sponsort?

‘Mekka en Medina liggen in Saoedi-Arabië, maar ik zie beide plekken onafhankelijk van het bewind van het land zelf. Ik zou bijvoorbeeld niet op vakantie naar Saoedi-Arabië gaan. Dat roept bij mij heel andere emoties op dan het maken van de hadj.’

Wat maakt de hadj zo bijzonder?

‘De profeet – vrede zij met hem – heeft in Mekka en Medina zijn leven geleid. Je maakt tijdens de hadj een spirituele reis. Heel veel moslims, niet alleen ik, ervaren dat.

De mensen die ik heb gesproken voor mijn documentaire vertelden mij dat ze in tranen waren toen ze de Hadjar-ul-Aswad zagen, de zwarte steen die volgens de islam uit het paradijs afkomstig is, en door de engel Djibriel aan de profeet Ibrahim werd gegeven. Deze steen was volgens de overlevering eerst wit, maar werd zwart vanwege de zonden van de mensen. Pelgrims die de Ka’aba bezoeken voelen dankbaarheid, verkoeling in hun hart. Ze voelen zich ontlast van zorgen, als ze hun gebed verrichten in de Grote Moskee, tussen al die andere mensen. Je bent allemaal gelijk voor Allah. Toen ik er was, tijdens de umrah, voelde ik dit ook. Het is echt ontzettend prachtig om elkaar allemaal te zien, allemaal in aanbidding. Niemand ziet elkaars zonden, of het verleden van de ander. Je oordeelt niet over elkaar.’

De umrah is niet verplicht. Waarom maakte je deze reis?

‘Ik had die spirituele behoefte. De umrah kost 2000 euro, voor negen dagen in Saoedi-Arabië. Je moet tijdens deze pelgrimstocht enkele plekken bezoeken, maar hebt dat binnen een halve dag gedaan. Als je de hadj doet, ben je langer bezig. Je moet zeven keer om de Ka’aba lopen. Drinken uit de Zamzam-bron, steentjes gooien naar drie zuilen die de duivel moeten voorstellen in Mina, ten oosten van Mekka. Als je via een reisbureau de hadj boekt ben je minimaal twee weken onderweg. Als je op eigen houtje reist kun je het sneller doen.’

Wat viel je op toen je tijdens de umrah in Mekka en Medina was?

‘De grote verschillen tussen arm en rijk. Ik ben een hardloper en ben ook in Saoedi-Arabië gaan sporten. Ik heb toen ook delen van het land gezien, die veel pelgrims niet zien. Die zien alleen de prachtig afgewerkte Grote Moskee in Mekka, waar de Ka’aba staat, en luxe winkelcentra waar je gouden horloges kan kopen. Ik zag ook de armere delen van Saoedi-Arabië. Dat deed wat met mij.’

Kun je het geld dat je uitgeeft aan de bedevaart niet beter geven aan de armen? Waarom is die dure reis nodig?

‘Ik sprak met een Turkse man die lange tijd had gespaard voor de hadj. Maar hij besloot zijn geld te geven aan slachtoffers van de aardbeving in Turkije, eerder dit jaar. Je hebt natuurlijk de zakaat, geld geven. Als je een beetje moslim bent, dan geef je veel geld aan de armen, vooral tijdens de ramadan. Maar het moet volgens mij niet of-of zijn, maar en-en. Je maakt en de hadj en je geeft aan de armen. Het maken van de hadj is een investering in jezelf. Je wordt er een beter persoon van.’

‘Pelgrims die de Ka’aba bezoeken voelen dankbaarheid, verkoeling in hun hart’

Heeft de umrah je een beter persoon gemaakt?

‘Als je in Mekka bent, dan voel je dat je op een hele heilige plek bent. Onze profeet Mohammed – vrede zij met hem – is in Mekka bespuugd, vervolgd. Maar hij heeft zijn vervolgers vergeven. Het is echt een hele bijzondere plek. Je hart wordt verzacht. Je verandert. Je staat in verbinding met alles. Je weet dat het oké is om emotioneel te zijn. Ik zag sterke mannen op hun knieën gaan. Ze deden dit niet omdat anderen het doen, maar omdat ze liefde voor God voelen.

Het viel mij ook op dat mensen heel goed voor elkaar worden, als ze de bedevaart maken. Ze zijn goed voor dieren. Voor honden en voor vogels. Dieren kregen allemaal te eten van willekeurige mensen. Er waren ook allemaal plekken waar je zaadjes kon kopen voor vogels, die zich ophielden rond de moskee.’

En ben je door de reis een betere moslim geworden?

‘Toen ik in Mekka was, wist ik dat ik trots mag zijn dat ik moslim ben. Daarvoor was ik dat niet. Ik was bang voor de negatieve reacties van niet-moslims. Maar na mijn reis naar Mekka wist ik: deze religie is mijn geloof. Dit heeft mij ook erg geholpen in mijn relatie met anderen, met mijn medemoslims, maar ook met andere mensen. Ik wil voor rust en vrede zorgen. Als mensen mij zien, mijn drive, dan hoop ik dat ze zien dat die voortkomt uit mijn religie. Ik bid ook vijf keer per dag. Niet alleen omdat dit moet, maar ook omdat mij dit helpt om mijzelf weer op te laden.

Natuurlijk begrijp ik dat veel mensen in het Westen niet geloven, sceptisch zijn over God. Een atheïst vroeg een moslim eens: ‘Waarom staat God al die ellende toe, oorlog en geweld?’ Hij antwoordde: ‘Dit is een hele goede vraag. Maar toen ik op weg was naar God om Hem deze vraag te stellen bedacht ik mij opeens dat Hij mij die vraag terug zou stellen: ‘Waarom neem jij niet die verantwoordelijkheid? Waarom doe jij niets tegen armoede en onderdrukking?’’’

Gemaskerde mannen vallen vluchtelingen aan bij Turks-Griekse grens

0

Op sociale media duiken verontrustende beelden op van vluchtelingen, waaronder vrouwen en kinderen, die worden aangevallen door gemaskerde mannen. De vluchtelingen proberen vanuit Turkije Griekenland te bereiken.

‘Ze vallen aan met messen, ze vallen aan met messen’, zegt een Turkse vrouw die het tafereel op haar telefoon opneemt. Beelden van wegrennende mensen en vrouwen die elkaar angstvallig vasthouden.

‘Wie zijn deze mensen met messen? Ik wil dat de Griekse regering verantwoording aflegt’, vraagt Erhan Dogan op Twitter. Daarbij heeft hij een foto gevoegd van een man met een object, dat een mes moet voorstellen.

De overstekende Turkse groep bestaat uit 61 mannen, vrouwen en kinderen, zegt een van hen in een video. ‘We zijn na de couppoging onterecht ontslagen, gemarteld en in de gevangenis gestopt.’ ‘Greece, please don’t pushback us’, vraagt een vermoeide Turkse vrouw.

Amsterdamse kinderen krijgen les over slavernijverleden

0

Veel basisschoolkinderen in Amsterdam volgen deze maand onderwijs over het slavernijverleden. ‘Ik vond het goed dat we hierover lessen krijgen, want sommige kinderen weten niet wat Keti Koti is’, zegt een leerling van kleur tegen stadszender AT5.

De Amsterdamse kinderen krijgen les van kunstenaar Kenneth Aidoo over de slavernijgeschiedenis in het kader van Keti Koti Junior. Dat is het onderwijsprogramma voor basisschoolleerlingen van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee).

‘Ik wist niet wat ‘de ketenen zijn gebroken’ betekende’, zegt een (witte) leerling. AT5 toont vervolgens Kenneth Aidoo in actie voor de klas. ‘Als ze [slaafgemaakten] ooit werden betrapt op schrijven of het lezen van een boek, dan werden zelfs hun handen eraf gehakt’, vertelt de kunstenaar aan de leerlingen.

Is het niet te heftig om hierover te praten? Aidoo vindt van niet. ‘Het is nooit te vroeg om over slavernij te beginnen of over de Tweede Wereldoorlog.’

Op 1 juli is de nationale herdenking van het slavernijverleden. Dit jaar is het 160 jaar geleden dat de slavernij in Suriname en op de Antillen werd afgeschaft. In Suriname werden sommige voormalige slaafgemaakten gedwongen om tot 1 juli 1873 op de plantages te blijven werken .

Israëlische drones doden drie Palestijnen op bezette Westbank

0

Het Israëlische leger heeft gisteren drie Palestijnen gedood tijdens een drone-aanval in de buurt van Jenin. Het was de eerste luchtaanval op de bezette Westelijke Jordaanoever in bijna twintig jaar, aldus Middle East Eye.

Volgens de Palestijnse Burgerbescherming zijn er bij de luchtaanval drie doden gevallen. Hun lichamen worden echter achtergehouden door Israëlische troepen.

Volgens het Israëlische leger was de aanval gericht op een groep Palestijnse strijders in de buurt van de Israëlische controlepost Jalamah, die ongeveer 5 kilometer ten noordoosten van Jenin ligt. Palestijnse bronnen bevestigen dit. De slachtoffers zijn Sohaib al-Ghoul en Ashraf al-Saadi, die tot de militaire vleugel van de Palestijnse Islamitische Jihad-beweging de Al Quds Brigades behoren, en Mohammad Owais van de aan de Fatah-beweging gelieerde Al-Aqsa Martelarenbrigades.

De Israëlische minister van Defensie, Yoav Gallant, feliciteerde het leger met deze aanval en beloofde een ‘proactieve aanpak tegen terreur’.

Awni Almashni, een activist van Fatah, noemt de aanval de eerste gerichte moord op de Westelijke Jordaanoever sinds de Tweede Intifada (2000) en sprak over een’ gevaarlijke escalatie’. De Palestijnse bewegingen Hamas en Islamitische Jihad hebben de Israëlische aanval gisteravond veroordeeld. Ze zeiden dat Israël ‘de prijs zou betalen’ voor deze moorden.

Maandag, twee dagen voor de drone-aanval, vielen Israëlische Apache-helikopters Palestijnen in Jenin aan. Hierbij kwamen tenminste zes Palestijnen om het leven en raakten maar liefst 91 Palestijnen gewond. Twee Palestijnse strijders namen daarop wraak en doden dinsdag vier Israëlische kolonisten, voordat ze zelf werden gedood.

In reactie daarop hebben tientallen Israëlische kolonisten een pogrom georganiseerd in Palestijnse stadjes en dorpen nabij Nablus en Ramallah op de bezette Westelijke Jordaanoever. Hierbij staken ze huizen, voertuigen en landbouwgrond in brand. In het stadje Turmusaya raakten tientallen Palestijnen gewond, een Palestijn werd vermoord door kolonisten.

Moskeebesturen komen met ’toolkit tegen Koranschennis’

0

De K7, een samenwerkingsverband van moskeeën, heeft een ’toolkit tegen Koranschennis’ ontwikkeld. Burgemeesters worden hiermee aangespoord op te treden tegen extremisten die de koran verbranden of verscheuren.

De toolkit is nu gedeeld met het ministerie van Justitie en Veiligheid, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en het genootschap van burgemeesters, schrijft de Rotterdamse moskeekoepel SPIOR in een persbericht.

Burgemeesters moeten niet alleen het recht van betogingsvrijheid eerbiedigen, maar ook het recht van godsdienstvrijheid, vindt de K7. Volgens een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens worden uitingen die een aanval inhouden op een voorwerp van religieuze verering, zoals de Koran, niet beschermd door de vrijheid van meningsuiting. De burgemeester moet zulke aanvallen ook verbieden, vindt de K7, om zo de ‘religieuze vrede’ te beschermen.

‘Uitingen die aanzetten tot haat en religieuze intolerantie (denk aan het verbranden van de koran) zijn niet toegestaan. Dit staat manifestaties zelf, het betogen – eventueel met borden en/of spandoeken – verder niet in de weg. Aan dit recht wordt zo dan ook niet getornd’, aldus de K7.

Begin dit haar ontstond wereldwijd onder moslims onrust toen een extreemrechtse politicus in Zweden besloot om voor de Turkse ambassade in Stockholm een koran te verbranden. Edwin Wagensveld van de extreemrechtse islamofobe beweging Pegida verscheurde daarop een exemplaar van de koran tijdens een demonstratie in Nederland.

Australisch verbod op IS-vlag kan godsdienstvrijheid inperken

0

De islamitische lobbyorganisatie Australian Muslim Advocacy Network (AMAN) in Australië waarschuwt voor een wetsvoorstel tegen haatsymbolen, zoals het hakenkruis en de IS-vlag. ‘De politie zou een heksenjacht kunnen starten tegen allerhande islamitische teksten.’

Het wetsvoorstel ‘Wijziging wetgeving terrorismebestrijding (in de volksmond de wet tegen haatsymbolen genoemd), richt zich primair op het hakenkruis en andere extreemrechtse symbolen. Dat meldt de Islam Omroep.

De initiatiefnemers hebben het echter ook gemunt op IS-vlag met een saillant detail: ‘ook aanverwante symbolen of symbolen die erop lijken zullen onder het verbod vallen’. Hierdoor kunnen reguliere Arabische koranteksten ook in het vizier komen.

Dat laatste punt baart bij moslims zorgen. ‘De tekst op de vlag is in het Arabisch. Een taal die de overgrote meerderheid in Australië niet machtig is. Betekent dit dat Arabische teksten in het algemeen niet meer kunnen?’, aldus Islam Omroep.

De Australische Arbeiderspartij heeft op de kritiek van de moslimorganisaties gereageerd. ‘We zullen luisteren naar de zorgpunten’, sust een woordvoerder van die partij. ‘Het wetsvoorstel is nog niet definitief’, meldt de Australische SBS NEWS.

Uit een studie blijkt dat er tussen 2014 en 2021 bijna 929 islamofobe haatincidenten zijn geweest in Australië. Alleen Joden in Australië zijn een groter doelwit met met 2142 antisemitische incidenten.

‘Woonsegregatie en discriminatie in Amsterdam doelbewust beleid van gemeente’

0

Amsterdammer Bas Kok schreef Op een dag in Nieuw-West, een kritisch boek over het woonbeleid van zijn stad. Daarin zoomt hij in op het stadsdeel Nieuw-West. In de hoofdstad is segregatie op basis van klasse en kleur jarenlang onderdeel van het gemeentelijk beleid geweest, concludeert Kok. Hij ziet qua kleur meer vermenging in het verschiet, maar vreest dat de kloof in klasse alleen maar zal groeien.

Waarom heb je dit boek geschreven? Waarom ben je geïnteresseerd in Nieuw-West? 

‘Ik ben er geboren en heb er de eerste tien jaar van mijn leven gewoond. Een nieuwbouwwijk was het, een tuinstad voor de grote massa Amsterdammers die op zoek waren naar woonruimte. Toen we er eind 1976 vertrokken werden de laatste blokken opgeleverd. Ik had nooit gedacht dat mijn halve buurt ruim dertig jaar later gesloopt zou zijn. Met die verwondering begint mijn boek: waarom is de flat waarin ik ben geboren binnen een halve eeuw gesloopt? Die vraag bleek helemaal niet zo makkelijk te beantwoorden. In ieder geval was de bouwkundige staat geen oorzaak, een deel van de buurt staat nog gewoon overeind.’

Je stelt dat de gemeente Amsterdam een discriminatoir woonbeleid heeft. Op basis van klasse, maar ook op basis van afkomst. Kan je dat toelichten op beide punten? Waaruit blijkt dat? 

‘Amsterdam is eigenlijk altijd een gesegregeerde stad geweest. Al in de zeventiende eeuw gaf de Grachtengordel verschillende klassen van bewoners een duidelijke plek. Aan de hoofdgrachten staan de huizen van de rijke kooplieden. De allerrijksten kregen hun paleisjes aan de Herengracht, in wat al vrij snel betiteld werd als ‘de Gouden Bocht’. Voor het volk waren er aan de rand van de Grachtengordel een aantal plekken, waarvan de Jordaan ten westen van de grachtengordel de bekendste is. De armsten woonden in de vochtige kelders en souterrains in de achterbuurten, aan de binnenkant van de gesloten bouwblokken. Aan de noordoostkant van de beginnende Grachtengordel was ‘de Jodenhoek’ of Jodenbuurt een echte volksbuurt. Joden, die veelal afkomstig waren uit Portugal en Spanje werden, daar gehuisvest. In die tijd was het logisch migranten bijeen te brengen die dezelfde taal spraken en met eigen winkels voor speciaal eten.

In de twintigste eeuw kwam de volkshuisvesting op. Je kunt rustig zeggen dat de systematisch uitgedachte sociale segmentering van eerste helft van de twintigste eeuw de blauwdruk is van het huidige gesegregeerde Amsterdam. Vanwege annexaties kwamen inwoners op afstand van elkaar te wonen. Toen ontstonden de rijke en arme delen van de stad. Woningen werden beter, maar buurten waren niét gemengd. De woningbouwverenigingen waren gerangschikt naar de op dat moment geldende verzuiling. Gelijkmatige spreiding van verschillende inkomensgroepen was geen thema. Op dure grond werd in principe voor de rijken gebouwd, op goedkope voor de armen. Amsterdam wees niet alleen verschillende typen stedelingen maar ook hoogwaardige voorzieningen selectief toe aan verschillende delen van de stad. Universiteiten, hoger onderwijs, musea, culturele hoofdpodia en kantorencentra, die voorheen in de Grachtengordel zaten, gingen naar de stadsdelen met rijke inwoners.’

Is dat nu nog steeds het geval? Waaruit blijkt dat? 

‘Jazeker. Een beetje overdreven gesteld: Centrum, Zuid en Oost zijn nu voor de elite. Daar staan bijna alle hoogwaardige voorzieningen. Nieuw-West, Noord en Zuidoost zijn de arme buitenwijken, met de lage inkomens en migranten. In die stadsdelen worden overlast gevende zaken gedumpt, zoals windmolens, bierfietsen, asielzoekers, woonwagenkampen en psychiatrische opvanglocaties.

Dat is allemaal in de twintigste eeuw begonnen met een lage grondprijs van die stadsdelen. De gemeente bepaalde zo wie waar kwam te wonen, waar kon worden gewerkt en waar je kon uitgaan in de stad. In de loop van de vorige eeuw kwamen in Zuidoost de concentraties van Surinamers en later van mensen met Afrikaanse roots. Zo’n tien jaar later kreeg Nieuw-West te maken met een instroom van immigranten uit Marokko en Turkije. In mijn boek werp ik de hypothese op dat in die jaren sprake was van etnische profilering bij woningtoewijzing. Hoe kon anders die vreemde separatie ontstaan van verschillende migrantengroepen in elk hun eigen stadsdeel? Dit vraagt een serieus onafhankelijk onderzoek.’

Jij woont je hele leven in Amsterdam. Wat vind je eigenlijk van je eigen wooncarrière? Een beetje gelukt? 

‘Soms fantaseerde ik wel over studeren in Nijmegen of Tilburg, dat waren van die knusse overzichtelijke provinciesteden. Helaas is dat er nooit van gekomen. Ik heb best veel mazzel gehad met woningen. Omdat ik al zo ongeveer vanaf mijn geboorte stond ingeschreven voor een sociale huurwoning kreeg ik de mooiste appartementen in de schoot geworpen. In 2011 kochten we een koophuis voor een bedragje dat inmiddels drie keer over de kop is gegaan. Absurd.’

Hoe denk je over de woonkansen van je kinderen? Kunnen zij straks nog in Amsterdam wonen?

‘Daar maak ik me wel zorgen over ja. Ze zullen het moeilijker krijgen dan ik. Ik zie wel dat er momenteel wat meer jongerenwoningen worden gebouwd. Maar die volgende stap, als je wilt samenwonen en een gezin wil stichten, is in Amsterdam echt onbereikbaar aan het worden.’

In wat voor Amsterdam wonen zij straks. Nog gesegregeerder qua klasse en kleur, dan nu?

‘Qua kleur gaat alles steeds meer mengen, maar qua klasse worden de muren alleen maar hoger. Dat komt door het ontbreken van de middengroep die juist een modererende functie heeft tussen de bevolkingslagen. Er zijn alleen ofwel koopwoningen ofwel sociale huurwoningen. Die enorm belangrijke middengroep van politieagenten, verpleegkundigen, leerkrachten enzovoort, verdient te veel voor een sociale huurwoning en te weinig om iets te kopen. In Amsterdam wordt de tweedeling steeds groter.’

Wat dient er volgens jou te gebeuren, om dat te voorkomen? 

‘Ik denk dat de oplossing ligt in grote aantallen gereguleerde middenhuurwoningen, net boven de sociale huurgrens. Die zijn er nu veel te weinig. Daarnaast moeten de glazen kasteelmuren tussen de arme en rijke stadsdelen worden afgebroken. In sommige wijken staan vooral sociale huurwoningen en toch worden juist dáár nieuwe sociale huurwoningen bijgebouwd. Koopwoningen en luxe appartementen komen in de rijke stadsdelen. Dat moet omgekeerd. Bouw in de rijkste buurten juist overwegend sociale huur bij. En plaats universiteiten, culturele hoofdpodia en hoofdkantoren in de goed bereikbare stationsgebieden van de arme stadsdelen.’

Kan de gemeente dat wel alleen oplossen. Wat moet er landelijk gebeuren? 

‘De gemeente schuift de verantwoordelijkheid graag af. Onlangs verzuchtte burgemeester Halsema in haar jaarlijkse toespraak bij ‘De staat van de stad’ dat armoede en ongelijkheid toenemen. Als noodkreet deed ze een oproep aan het bedrijfsleven om het stadsbestuur te helpen. Een zwaktebod. Armoede en segregatie overkomen de stad niet als een natuurverschijnsel, er is door het stadbestuur 120 jaar aan gewerkt. Met het huidige beleid zal de kloof verder toenemen. Het zou haar sieren zelf de verantwoordelijkheid te nemen. Natuurlijk kan het Rijk ook een rol spelen.’

Hoe?

‘De omliggende gemeentes van Amsterdam hebben een doorgeschoten gentrificatie. De rijke dorpen liggen op wandelafstand van de arme stadswijken. Ze vormen witte koophuisbastions en staan met hun rug naar het stadsdeel. Grote arme gezinnen hebben geen kans op een corporatiewoning in een van de dorpen, want de huurvoorraad is klein en dorpelingen krijgen voorrang. De rijksoverheid kan opleggen dat elke gemeente moet uitkomen op tussen de 35 en 40 procent sociale huurwoningen. Voor veel gemeentes betekent dit dat er de komende jaren een inhaalslag moet komen met sociale nieuwbouw.’

Bas Kok, Op een dag in Nieuw-West, Oude en nieuwe dromen van een Amsterdamse tuinstad. OliviaMedia, 22,90 euro.

Een cruise, hard werken of old school naar Marokko? Dit doet ons panel in de vakantie

0

De zon schijnt en aan het mooie weer lijkt geen einde te komen. Bij veel mensen gaan de gedachten automatisch naar vakantie, reizen, relaxen. Daarom vraagt de Kanttekening voor dit zomernummer aan haar panel: waar gaan jullie eigenlijk op vakantie?

Ahmed Abdillahi (42), postbezorger:

‘Ik ben in 1992 als vluchteling naar Nederland gekomen met mijn oom en tante. De eerste jaren hier  kwam vakantie niet voor indam mijn woordenboek. En eigenlijk is dat nooit echt veranderd. In 1996 zou ik bijvoorbeeld voor het eerst met school naar Engeland gaan, maar aan de Franse grens werd ik teruggestuurd, omdat de school mijn visum niet goed had geregeld. Die vernedering kwam er nog bovenop.

Pas in 2011 kwam ik voor het eerst buiten Nederland. Ik ging naar Engeland en omdat het familiebezoek was, kan je ook dat niet echt vakantie noemen. Wanneer de vakantieperiode aanbreekt en ik iedereen met rolkoffers in de weer zie, dan word ik ieder jaar herinnerd aan de kloof die er is. Mensen die op vakantie kunnen, gun ik dat van harte. En anderen, die het niet zo goed hebben getroffen, gun ik het nog meer.

In 2016 ben ik voor het eerst in 27 jaar naar Somalië geweest, om mijn moeder te bezoeken. Geen Ibiza voor mij. Eerlijk gezegd, zou ik massatoerisme naar zulke oorden ook niet willen. Ik ben meer van de culturele reizen. Hoop dat er een potje komt voor de have-nots, die een weekendje naar Rome kunnen.’

‘In 2016 ben ik voor het eerst in 27 jaar naar Somalië geweest, om mijn moeder te bezoeken’

Anushka Soekhradj (29), sociaal werker:

‘Ik maak dit jaar een cruise in het Middellandse Zeegebied met mijn kinderen en familieleden. We gaan voor de gezelligheid met een grote groep. Ieder jaar zien de bestemming en het gezelschap er anders uit. Je moet je heel tijdig voorbereiden op de vakantie, anders zou het lastig kunnen worden om nog iets betaalbaars te vinden.

Om me heen merk ik soms mensen die wachten op een last minute vakantie: ze hebben hun vakantiedagen al opgenomen maar nog niks geboekt. Spontaniteit is duur, evenals mijn ideale vakantie. Ik ben gek op natuur en daarmee bedoel ik de natuur op continenten als Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Ik ben niet materialistisch, ik wil in elk geval comfort maar niet per se luxe. Ik hoop dat iedereen de kans krijgt op een redelijk weekje weg en wat van de wereld kan zien, of de kans krijgt te ontspannen weg van huis.’

‘Ik ben gek op de natuur op continenten als Afrika, Azië en Zuid-Amerika’

Ibrahim Özgül (39), ondernemer en bestuurder:

‘Ja, ik heb er zin in! Dit jaar Dubai en Egypte. Zon, zee, cultuur en lekker eten, zoals ik altijd doe. Terugkijkend is het echt apart dat het de voorgaande jaren – met de corona-maatregelen – zo veel moeilijker was. Nu lekker geen beperkingen, geen risico’s dat je niet kan gaan of terug kan keren naar Nederland.

Aan de andere kant, ik hoor in mijn omgeving wel dat mensen die naar Turkije gaan overwegen dat met de auto te doen, omdat de vliegtickets zo ontzettend duur zijn. Bovendien, ik weet niet of het meer is geworden, maar een paar maanden terug hoorde ik nog via een vriendin dat een hele wijk niet op vakantie kan. Ze hadden toch lol, omdat iedereen in de stad was. Dan bekijk je thuisblijven wel vanuit de zonnige kant. Het is droevig dat in een land als Nederland de minima niet op vakantie kunnen. Ook niet eens naar zo’n all inclusive vakantie in Spanje of Turkije. Tja, dan kunnen de vakantieverhalen natuurlijk extra wrang binnenkomen’…’

‘Het is droevig dat in een land als Nederland de minima niet op vakantie kunnen’

Dimple Sokartara (29), communicatieadviseur:

‘Deze zomer ben ik gewoon non-stop aan het werk in Nederland. Lekker geld verdienen. Gewoon mijn reguliere baan als communicatieadviseur bij de FNV en in de weekenden op het Kwakoe-zomerfestival met muziek, eten en geschiedenis in Amsterdam-Zuidoost. Dat is altijd leuk. Ik zal ook wel af en toe een festival hier en een feestje daar pakken. Dus met vertier komt het wel goed.

Mijn ideale vakantie? Normaliter ging ik altijd naar Indonesië. Het moment om familie te bezoeken. Maar nu ik wat ouder ben, bewaar ik dat liever voor de koudere maanden. Toen ik het financieel niet breed had heb ik vaak gewerkt in de zomer. Bovendien was er altijd wel iets te doen dat niet per se geld kostte. Fietsen, met vrienden in een park, bij een meertje of aan het strand afspreken. Dat kan een beetje creatief allemaal ook gratis. Er was gelukkig nooit echt een moment in mijn leven waar ik geen leuke dingen kon doen op vakantie, of gewoon hier in Nederland. Ik heb altijd wel een baantje gehad.’

‘Mijn ideale vakantie? Normaliter ging ik altijd naar Indonesië’

Mostafa Hilali (48), militair:

‘Zeker, ik ga lekker old school naar Marokko. Nee, niet met een volgeladen, stereotype busje, binnen 24 uur racen naar de boot in Tanger. Nee, we gaan gewoon lekker relaxed met mijn ouders en zoontje en weinig bagage. Echt op vakantie. We rijden rustig en als we moe zijn pakken we een hotel in Frankrijk en Spanje. Heerlijk.

Kijk, mijn ouders zijn al op leeftijd. In mijn jeugd hebben zij ons elk jaar naar Marokko gebracht. Nu wil ik dat kunstje omdraaien en breng ik hen als dank naar Marokko. Ik heb dit altijd al willen doen. Maar door corona en andere verplichtingen kwam het er steeds niet van. Dit jaar pak ik mijn kans en doe het gewoon. Ook om tijd met elkaar door te brengen en om aan mijn zoontje te laten zien hoe het er vroeger enigszins aan toe ging.

We gaan alles opnemen en reflecteren op de mooie momenten en herinneringen. Straks kunnen we dat helaas niet meer doen. En dan is het mooi om die beelden weer terug te zien. In Marokko is het eindpunt Meknes, in centraal Marokko. Die mooie herinneringen die we daar maken, nemen we weer terug naar Nederland. Fijne vakantie allemaal!’

‘In mijn jeugd hebben mijn ouders ons elk jaar naar Marokko gebracht’

Leontine Vreeke (45), salesmanager:

‘Dit jaar heb ik geen vakantieplannen, slechts dromen. Mijn dochter en ik fantaseren erover om samen naar Suriname gaan. Om het land van mijn moeder te zien en te ervaren. Om de oudste broer van mijn moeder, die op leeftijd raakt, en zijn gezin te ontmoeten. Maar vooral om dat deel van onze roots samen te omarmen.

Na deze family trip zouden we onze weg vervolgen naar Los Angeles. Daar woont Monique, een vriendin die ik al sinds 2007 niet meer gezien heb. Ze stuurt altijd cadeautjes voor mij en mijn dochter. Boeken over stoere meiden, verhalen over interessante vrouwen in de geschiedenis, het boek van Michelle Obama in een versie speciaal voor pubers. Vanuit de States werkt ze mee aan de opvoeding van mijn dochter, die ze helaas nog nooit in real life heeft gezien. En ook Monique wordt steeds ouder, ze is al met pensioen en kwakkelt met haar gezondheid.

‘Mijn dochter en ik fantaseren erover om samen naar Suriname gaan’

Elk jaar vragen we ons met angst en spijt af of het vullen van de spaarpot te lang heeft geduurd. Als alleenstaande ouder zijn er andere verplichtingen, uitdagingen van het leven van alledag die ervoor zorgen dat het potje voor de droomreis nooit op de gewenste tijd gevuld is. Want het moet nu. Vandaag is ons gegeven, maar morgen?

Met de schoolvakantie voor de boeg en het mooie weer van nu in eigen land, zijn de wensen kleiner en realistischer. Met de metro naar Hoek van Holland voor een dagje strand, het jaarlijkse uitje naar de Efteling en familie opzoeken in Zeeland. Vakantie in eigen land is zeker geen straf, maar de droom blijft.’