Behalve de Syrische dictator Bashar al-Assad stuurt ook de Libische krijgsheer Khalifa Haftar troepen naar Oekraïne om de Russische invasie bij te staan. Dat beweren de Oekraïense strijdkrachten.

De Libische maarschalk Haftar wordt, net als de Syrische dictator Assad, door de Russische president Vladimir Poetin militair ondersteund.

In Libië woedde een bloedige burgeroorlog, waarbij Haftar de wapens heeft opgenomen tegen de Libische regering. Honderden Russische huurlingen van de Wagner Group hebben voor Haftar gevochten.

Sinds oktober 2020 is er in Libië een wapenstilstand van kracht. Haftar heeft het oosten van het land stevig in handen.

De Universiteit Leiden blijft pal achter haar hoofd Veiligheidszaken staan. Sommige pro-Palestijnse activisten zien hem als degene die achter de schermen verantwoordelijk is voor het cancelen van een Palestina-paneldiscussie aan de universiteit.

In de paneldiscussie zouden wetenschappers in een universiteitszaal betogen waarom Israël een apartheidsstaat is die Palestijnen onderdrukt, zoals ook Amnesty International en Human Rights Watch beweren. Maar het universiteitsbestuur achtte moderator Dina Zbeidy, een Nederlands-Palestijnse antropologe die ook vindt dat Israël een apartheidsstaat is, niet neutraal genoeg. Omdat de organisatoren haar niet wilden vervangen, cancelde Universiteit Leiden het evenement en wordt de discussie vanmiddag buiten de universiteit om in Den Haag georganiseerd. Eerder vanmiddag is er gedemonstreerd door tegenstanders van het universiteitsbesluit.

BDS Nederland, een pro-Palestijnse NGO, beweert dat Leo Harskamp, het hoofd van de universiteitsbeveiliging en volgens BDS ‘een uitgesproken Christen-Zionist’, achter het cancelen zit.

Vorig zomer twitterde Harskamp aan de Leidse docent en Midden-Oostendeskundige Christian Hederson, die schreef dat Israël een ‘oorlog’ voert tegen Palestijnse amateursporters: ‘Elke progrom (sic) ooit werd voorafgegaan door dit soort kwaadaardige leugens. Hoe wilt u dat de (joodse) studenten onder uw hoede zich voelen?’

Pro-Palestijnse activisten vinden dat Harskamp met deze tweet zijn boekje te buiten is gegaan en twijfelen aan de neutraliteit van hem als hoofd beveiliging. Zo vindt de Leidse antropoloog Jasmijn Rana dat er een discussie moet komen over zijn neutraliteit als veiligheidsadviseur.

Volgens universiteitswoordvoerder Renée Merkx is de kritiek op Harskamp niet terecht. ‘Het standpunt om de paneldiscussie niet door te laten gaan, is ingenomen door het College van Bestuur’, zegt ze. ‘Aan het besluit hebben anderen uitvoering gegeven, waaronder het hoofd van de beveiliging.’ Volgens Merkx staat Harskamp ‘voor al onze medewerkers, ongeacht hun achtergrond of komaf’.

De universiteitswoordvoerder wil niet reageren op de ‘pogrom’-tweet van Harskamp en op de vraag of Harskamp misschien onder druk van de universiteit inmiddels zijn Twitteraccount heeft verwijderd. ‘Hij voert zijn functie uit op neutrale wijze, zonder enige voorkeuren’, aldus Merkx. ‘Collega’s onder elkaar op de universiteit kunnen het niet eens zijn met elkaar. Je moet echter respect voor elkaar hebben en persoonlijk zo met elkaar omgaan, dat je de integriteit van de ander niet in twijfel trekt. Dat is onkies, vind ik.’

Volgens bronnen aan de universiteit had Mark Rutgers, decaan van de faculteit Geesteswetenschappen, vrijdag een ander zaaltje gehuurd voor de paneldiscussie die op maandagmiddag moet plaatsvinden. Maar volgens diezelfde bronnen is de decaan inmiddels teruggefloten. Volgens universiteitswoordvoerder Merkx klopt dit niet: Rutgers zou hebben aangeboden de paneldiscussie te leiden, maar vervolgens zou de organisatie, de groep Students for Palestine, dit niet hebben geaccepteerd. Volgens Merkx zitten Rutgers en de universiteit op één lijn.

Een schip met migranten op weg naar Italië is vrijdag voor de kust van Tunesië gekapseisd. Tot nu toe zijn de lichamen van 25 mensen – voornamelijk Syriërs – gevonden. Er wordt gevreesd dat de 35 andere inzittenden ook zijn omgekomen.

Tunesië en Libië zijn belangrijke vertrekpunten voor migranten en vluchtelingen die de Europese kusten willen bereiken. Honderdduizenden mensen hebben de afgelopen jaren de overtocht over de Middellandse Zee in gammele bootjes gemaakt, op de vlucht voor oorlog en armoede in Afrika en het Midden-Oosten.

De reis is niet ongevaarlijk. Regelmatig verdrinken migranten en vluchtelingen als hun boot zinkt. In 2021 zijn ongeveer 1.300 mensen verdronken, aldus de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. De Internationale Organisatie voor Migratie schat dat er sinds 2014 meer dan 18.000 migranten en vluchtelingen zijn omgekomen of vermist, tijdens een poging om de reis te maken.

Heibel aan de Universiteit Leiden. Tot woede van veel studenten en wetenschappers besloot de universiteit gisteren een paneldiscussie over ‘apartheid’ in Israël te cancelen (foto). Vandaag leek het evenement nieuw onderdak te hebben, maar ook dat gaat volgens de laatste berichten niet door.

Het panel was gevuld met tegenstanders van Israël die dat land een apartheidsstaat vinden vanwege de behandeling van de Palestijnen, zoals ook Amnesty International en Human Rights Watch beweren. Het evenement, georganiseerd door de groep Students for Palestine, voldoet volgens de Universiteit Leiden niet aan de huisregels.

Volgens bronnen aan de universiteit had de decaan van de faculteit Geesteswetenschappen inmiddels een ander zaaltje gehuurd voor de paneldiscussie die op maandagmiddag moet plaatsvinden. Maar volgens diezelfde bronnen is de decaan inmiddels teruggefloten.

Eerder vandaag ging vanuit boze medewerkers een brandbrief uit naar het universiteitsbestuur. Onder meer de Amerikaanse politicoloog Matthew Longo, universitair docent in Leiden, ondertekende de brief. Hij zegt bang te zijn voor censuur.

‘Ik kom uit de Verenigde Staten, waar Palestijnse activiteiten op universiteiten worden bemoeilijkt en soms ook worden gecanceld door de Israëllobby. Dat is een slechte zaak. Ik vind dat de Palestijnse kant van het verhaal ook gehoord moet worden. Dat kan nu niet. Ik begrijp dat sommige Joodse mensen zich beledigd voelen door een debat over Israël als apartheidsstaat, maar ik vind de vrijheid van meningsuiting belangrijker. Palestijnen moeten hun onvrede kunnen uitspreken. Dit debat moet kunnen doorgaan.’

Maar het universiteitsbestuur wil van geen wijken weken. Het is van mening dat de moderator van het debat niet neutraal is. Dat is Dina Zbeidy, een antropologe aan de Hogeschool Leiden. Zbeidy werkte voor Nederlandse en Palestijnse mensenrechtenorganisaties en is van mening dat Israël zich schuldig maakt aan apartheid. Volgens Longo is het standpunt van de universiteit een smoesje.

‘Het lijkt op een rechtvaardiging van het besluit om het debat niet te laten doorgaan, maar het draait eigenlijk ergens anders om. Zbeidy heeft goede kwalificaties. Dat de universiteit het panelgesprek heeft gecanceld is een slechte zaak. De universiteit moet gevoeliger met studenten – die dit debat hebben georganiseerd – omgaan, vind ik.’

Een andere universitair docent, die nauw betrokken is bij de organisatoren van het debat maar vanwege eventuele gevolgen voor zijn academische carrière anoniem wil blijven, vult aan: ‘Dina Zbeidy is gecanceld omdat ze een Palestijn is. Ze wordt gediscrimineerd op haar afkomst. Als je zegt dat iemand geen goede moderator is, dan moet je daarvoor bewijs leveren. Zbeidy is een goede moderator. Ik ken haar persoonlijk, ze is gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam, heeft veel ervaring, ook met debatten. Ook de deelnemers aan het panel zijn mensen met uitstekende academische kwalificaties.’

Een woordvoerder van de universiteit reageerde eerder vandaag tegen de Kanttekening: ‘’We vinden het debat heel belangrijk als universiteit. We staan voor ons motto ‘Praesidium Libertatis’ (Het bastion van de vrijheid, red.). Maar voor een debat gelden regels. We eisen veiligheid. Voor de bezoekers van het debat en de sprekers. Een debat moet goed toegankelijk voor iedereen zijn, en goed gemodereerd. Door een autonome moderator het liefst, die beide geluiden een stem gunt. Dan kan een goed debat plaatsvinden.’

Volgens de universiteit was er bij dit Palestina-debat iets vreemds aan de hand. ‘Het zaaltje werd gehuurd door docenten, die niet betrokken waren bij het event. Dat was vreemd. We wisten niet met wie we te maken hadden. Dat gaf een onveilig gevoel. We wilden in gesprek met studenten die het debat organiseerden, om zo een goed beeld te vormen. Maar ondertussen werd er druk uitgeoefend op ons, en werd het debat op Facebook en Instagram aangekondigd. Het is aanstaande maandag al. We wilden voor gisteren 12:00 uur weten wat precies de bedoeling van dit debat is. Maar dat antwoord hebben we niet gekregen. Daarom oordeelden we dat dit debat niet veilig is, en dat we dit dus niet binnen een gebouw van onze universiteit kunnen organiseren.’

Maar volgens de anonieme docent hebben studenten geen recht om een zaaltje voor een debat te boeken, daarom doen docenten dat. Het argument van de universiteit gaat volgens hem daarom niet op.

‘Ik ben ervan overtuigd dat er dubbele standaarden zijn. Onlangs werd er een debat over Oekraïne gehouden, waarin aandacht werd gevraagd voor het onrecht wat daar nu plaatsvindt als gevolg van de Russische inval. Waarom kunnen we niet eenzelfde bijeenkomst over Palestina organiseren?’

Students For Palestine, de organisatie die het panelevent organiseert, reageerde niet op vragen van de Kanttekening. Ook heeft de Universiteit Leiden op het moment van schrijven nog niet gereageerd op vragen over de actie van de decaan Geesteswetenschappen.

Een Israëliër die naar het Verenigd Koninkrijk vertrok om aan de dienstplicht te ontsnappen, heeft hoger beroep aangespannen in een zaak over zijn verblijf. Hij wil voorkomen dat hij wordt uitgezet, specifiek op grond van dat Israël een apartheidsstaat zou zijn. 

Als de Israëlische student het hoger beroep wint, dan schept dit een juridisch precedent. ‘De zaak zou kunnen helpen om asiel te verlenen aan antizionistische Joden en Palestijnen die worden vervolgd wegens hun verzet tegen apartheid’, tweet een van de advocaten.

De 22-jarige student, een ultraorthodoxe, antizionistische Jood, verwerpt het bestaan van Israël om religieuze en politiek-ideologische redenen. Hij gelooft dat Joden pas massaal naar het Heilige Land mogen terugkeren als de Messias weer is teruggekeerd.

De advocaten van de asielzoeker vertelden dat hun cliënt werd geslagen en bespuugd door Israëlische politieagenten. Ook werd hij besproeid met zogeheten ‘stinkwater’, omdat hij deelnam aan antizionistische protesten voordat hij het land ontvluchtte.

In december 2020 werd zijn asielaanvraag afgewezen. Vorige maand oordeelde de rechter dat hij terug in Israël een ‘onmenselijke en vernederende behandeling’ zou krijgen en daarom mag blijven. De student is blij is met deze uitspraak, maar ook teleurgesteld omdat deze beslissing zich concentreerde op zijn mentale gezondheid in plaats van op de ‘racistische en onderdrukkende structuren’ van Israël. De student is daarom alsnog in hoger beroep gegaan, meldt de nieuwswebsite Middle East Eye.

De Syriër Alaa Hamoudi klaagt Frontex aan bij het Europees Hof van Justitie. Dit maakte Front-Lex, een juridische vereniging die Alaa Hamoudi juridisch vertegenwoordigt, gisteren bekend.

De Europese grenswacht zou de Griekse autoriteiten twee jaar geleden hebben geholpen hem en zo’n twintig andere migranten op zee achter te laten. Hamoudi eist een half miljoen euro.

De Syriër (22) kwam in april 2020 met twintig andere asielzoekers op het Griekse eiland Samos aan. De Griekse kustwacht dwong hen weer de zee op te gaan. Ze dobberden zeventien uur in een opblaasbare rubberboot op zee, aldus Hamoudi. Volgens hem hield een vliegtuig van Frontex toezicht op de situatie, maar ondernam dit vliegtuig niets.

De gedwongen terugkeer van vluchtelingen of asielzoekers naar een land waar ze gevaar lopen, is illegaal volgens het internationaal recht.

Volgens onderzoek uit 2020, uitgevoerd door het onderzoeksjournalistieke platform Bellingcat en het Duitse tijdschrift der Spiegel, is Frontex medeplichtig aan het illegale terugduwen van migranten.

Frankrijk, de Europese Unie en India hebben eerder deze week bezwaar gemaakt tegen de instelling van een door de Verenigde Naties erkende Internationale Dag ter Bestrijding van Islamofobie. Dit bericht de nieuwssite Middle East Eye.

Dinsdag, precies drie jaar na de aanslag in Nieuw-Zeeland waarbij 51 moslims om het leven kwamen, stemde de Algemene Vergadering van de VN voor een resolutie van Pakistan om 15 maart jaarlijks te herdenken als ‘anti-islamofobiedag’. De islamitische landen steunden de resolutie, evenals, Rusland, dat op dit moment een oorlog voert in Oekraïne, en China, dat de islamitische Oeigoeren onderdrukt.

Frankrijk verzette zich. De Franse VN-vertegenwoordiger beschreef de resolutie als ‘onbevredigend’ en problematisch. Hij stelde dat Frankrijk voor het beschermen van gewetensvrijheid, maar vraagtekens zette bij het uitkiezen van een specifieke religie. Ook heeft Frankrijk moeite met de term ‘islamofobie’, die ‘suggereert ook dat het de religie zelf is die wordt beschermd, niet de gelovigen.’

Zijn zorgen werden gedeeld door de EU-vertegenwoordiger. In een verklaring aan de Algemene Vergadering zei de EU bezorgd te zijn over de wildgroei aan internationale dagen. Daarbij stelde de VN drie jaar terug 22 augustus al in als een internationale dag ‘ter herdenking van de slachtoffers van gewelddadigheden gebaseerd op religie of overtuiging’. Het gaat de EU om het beschermen van individuen, niet van een religie als zodanig, zoals de term ‘islamofobie’ zou suggereren.

India’s permanente vertegenwoordiger riep de VN juist op om niet alleen de islam eruit te pikken maar om ‘religiofobie’ te veroordelen, daarbij verwijzend naar discriminatie van onder meer hindoes en sikhs. Deze groepen zijn, samen met christenen en niet-soennitische moslimminderheden, gemarginaliseerde groepen in Pakistan, dat de ‘anti-islamofobiedag’-resolutie indiende.

Critici beschuldigen Frankrijk en India al langer van ‘staatsislamofobie’. Frankrijk vanwege de secularistische staatsfilosofie en de verharde strijd tegen islamitisch radicalisme; India onder meer vanwege het verbod van het dragen van de hijab op openbare scholen en het antimoslimdiscours van de regerende hindoe-nationalistische partij BJP.