GroenLinks-kandidaat Kauthar Bouchallikht ligt opnieuw onder vuur: nu omdat ze in 2014 deelnam aan een demonstratie voor Gaza waarin het beleid van Israël werd vergeleken met dat van nazi-Duitsland, wat bleek uit een opgedoken foto. Maar dat daar ook antisemitische leuzen zouden zijn geroepen, zoals wordt beweerd, wordt door deelnemers aan deze demonstratie ontkend.

Vandaag viel in NRC te lezen dat emeritus hoogleraar Selma Leydesdorff ‘de pech [had] die demonstratie in de binnenstad van Amsterdam tegen te komen’. Leydesdorff trof daar naar eigen zeggen een ‘uitzinnige menigte’ die ‘Hamas, Hamas, Joden aan het gas’ zou hebben geroepen. Ze hekelt dat Bouchallikht in een reactie op de opgedoken foto geen openbare excuses maakte voor het meelopen in ‘de antisemitische horde’.

Maar journalist Tineke Bennema noemt in een Facebookbericht de bewering dat er antisemitische leuzen werden geroepen ‘pertinent onjuist.’ Zij geeft aan in 2014 bij de bewuste demonstratie te zijn geweest.

Bennema wordt op Facebook bijgevallen door vredeactivist Rik Min, die op de demonstratie aanwezig was bij de ordedienst. ‘Het was absoluut niet waar’, schrijft hij, en als zoiets tóch zou zijn geroepen, dan ‘zeer in de zijlijn, en waarschijnlijk bewust door iemand van de ‘tegenpartij’ georkestreerd.’

Min kent geen enkel links iemand in Nederland die ‘Hamas, Hamas, Joden aan het gas’ gaat zitten roepen in zulke demonstraties, zegt hij. ‘Uitgezonderd anti-Ajax-supporters. En die heb ik toen niet gezien.’

Opvallend: in de internetversie van het NRC-stuk van hoogleraar Leydesdorff staat, in tegenstelling tot het stuk in de papieren krant, niet dat zij de ‘de pech [had] die demonstratie’ maar ‘een soortgelijke demonstratie’ tegen te zijn gekomen als waar Bouchallikht aanwezig was.

Jodie Turner-Smith gaat de Engelse koningin Anna Boleyn spelen in een driedelige Britse televisieserie. Niet iedereen is hier blij mee, want de actrice is zwart.

Anne Boleyn (1501-1536) was de tweede vrouw van de Engelse koning Hendrik VIII, die in totaal zes vrouwen trouwde. Twee van zes, waaronder Anne Boleyn, belandden op het schavot. De tragische geschiedenis van Anne Boleyn is meerdere malen verfilmd, onder andere in de televisieserie The Tudors en de film The Other Boleyn Girl.

De nieuwe miniserie, die wordt uitgezonden op de Britse zender Channel 5, werpt een feministisch perspectief op Anne Boleyn. Dat perspectief zou zijn onderbelicht, omdat haar onthoofding de rest van haar levensgeschiedenis zou hebben overschaduwd. Ook wil de nieuwe serie breken met de bestaande conventies, door bewust te kiezen voor de zwarte Turner-Smith (foto).

Deze keuze zorgt nu voor de nodige ophef, omdat Anne Boleyn een witte vrouw was. Wat als Rosa Parks wordt gespeeld door een witte vrouw, of George Floyd door een witte man?, vragen boze twitteraars zich af.

Overigens is Turner-Smith niet de eerste actrice van kleur die Anne Boleyn speelde. In 1933 al speelde de Indiaas-Engelse Merle Oberon de rol van de tragische koningin. Zij beweerde echter dat ze Australisch was, om ophef te vermijden.

Er zat in 2020 een recordaantal journalisten in de gevangenis. Dat meldt het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ).

Volgens deze internationale perswaakhond gaat het om tenminste 274 journalisten. Dat is twee meer dan in 2016, het laatste piekjaar.

In China (47) worden volgens het CPJ de meeste journalisten opgesloten, Turkije (37) staat op de tweede plaats. Daarna volgen Egypte en Saoedi-Arabië. Als meetdatum is gekozen voor 1 december 2020.

Autoritaire regimes traden dit jaar hard op tegen journalisten die over het coronavirus schreven, of over politieke onrust berichtten. In 2020 belandden 34 journalisten in de gevangenis omdat ze zogenaamd nepnieuws hadden verspreid, in vergelijking met 31 in 2019.

Opvallend is volgens het CPJ de aftakeling van de Verenigde Staten. Er zitten geen journalisten in de gevangenis, maar wel werden 110 journalisten opgepakt of aangeklaagd in 2020. Ook werden ongeveer 300 journalisten aangevallen, vaak door de autoriteiten. Twaalf journalisten worden nog steeds strafrechtelijk vervolgd. Sommigen lopen het gevaar om alsnog in de gevangenis te belanden.

Vorige week executeerde Iran, waar vijftien journalisten gevangen zitten, de journalist Ruhollah Zam. Hij werd beschuldigd van spionage, het verspreiden van nepnieuws, het beledigen van de islamitische waarden en ayatollah Ali Khamenei, de hoogste geestelijke leider van het land.

Binnen de extreemrechtse Turkse partij MHP, die samen met de AKP van president Erdogan een coalitie vormt, klinken geluiden om de pro-Koerdische oppositiepartij HDP te verbieden. De MHP staat bekend als een ultranationalistische partij voor ‘etnische Turken’, die anti-Armeens en anti-Koerdisch is.

Dit weekend riep MHP-Kamerlid Semih Yalcin op de pro-Koerdische HDP te vernietigen. De HDP zou steun bieden aan de Koerdische strijders van de PKK, die in Turkije, de VS en de EU op de terreurlijst staat. ‘De HDP-PKK-terreurorganisatie is een horde van politiek ongedierte die in zijn geheel uitgeroeid moet worden’, aldus Yalcin.

De PKK vecht al decennialang om afscheiding van het Koerdische Zuidoosten van Turkije. In 2013 bedong Erdogan een wapenstilstand en gingen vredesbesprekingen van start, maar in 2015 laaide het geweld in Zuidoost-Turkije weer op. Sindsdien zijn duizenden mensen omgekomen door het geweld en grote delen van steden verwoest.

Ook MHP-partijleider Devlet Bahceli (foto) pleitte vorige week voor een verbod op de HDP. De HDP reageerde vechtlustig, door te stellen dat de MHP juist ‘de echte vijanden van dit land [zijn]. Ondanks u zullen we democratie in dit land brengen. Als je je mond houdt in plaats van de HDP te sluiten, doe je een grote gunst aan de toekomst van het land.’

Nadat ophef was ontstaan over de ogenschijnlijk nieuwe MHP-koers en de grootste oppositiepartij CHP een sluiting van de HDP verwierp, besluit Bahceli zijn toon nu te matigen. Hij zei gisteren ‘zo veel van mijn broers en zussen van Koerdische afkomst [te] houden’.

Veel Koerdische journalisten, academici en politici – waaronder voormalig HDP-leider Selahattin Demirtas – zijn in de gevangenis beland omdat ze zogenaamd banden hebben met de PKK. Het merendeel van de 65 HDP-burgemeesters die vorig jaar de lokale verkiezingen wonnen zijn inmiddels om deze reden ontslagen. Zij zijn vervangen door Erdogan-getrouwen.

Erdogan is vastbesloten om de HDP uit te schakelen, stelde Turkije-specialist Henri Barkey eerder op de Kanttekening. ‘Erdogan wil een sterke positie tegenover Biden hebben en hem laten zien dat het Turkse volk achter hem staat. Daarom wil Erdogan nieuwe verkiezingen die moeten resulteren in een sterk mandaat, maar dan mag de HDP geen roet in het eten gooien’.

Barkey: ‘Erdogan gaat de HDP breken: alle HDP-Kamerleden uit het parlement verwijderen, alle overgebleven HDP-burgemeesters afzetten en in het voorjaar van 2021 nieuwe verkiezingen uitschrijven, zodat er niets meer van de HDP overblijft.’

Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft besloten om China niet te vervolgen voor mogelijke genocide op de Oeigoeren. Dit bericht de Arabische nieuwszender al Jazeera.

China heeft zich niet aangesloten bij het Strafhof en kan dus niet worden vervolgd, aldus aanklager Fatou Bensouda.

Dit besluit komt als een harde klap voor Oeigoerse mensenrechtenactivisten. Zij hadden China aangeklaagd voor opsluiting van meer dan een miljoen Oeigoerse moslims in zogenoemde heropvoedingskampen, gedwongen sterilisatie van moslimvrouwen en andere misdaden tegen de menselijkheid.

Daarentegen zullen de Filipijnen wel door het Internationaal Strafhof worden vervolgd. Er zijn goede redenen om te geloven dat er tijdens de ‘war on drugs’ van president Rodrigo Duterte ‘misdaden tegen de menselijkheid’ gepleegd zijn, aldus aanklager Bensouda.

De Britse krant the Guardian is achter de identiteit gekomen van twee oudere Armeense burgers die door militairen van het Azerbeidzjaanse leger zijn onthoofd. Het gaat om twee mannelijke dorpelingen van 69 en 82 jaar oud.

In de video’s, die op 22 november en 3 december online zijn geplaatst, houden mannen in uniformen die overeenkomen met die van het Azerbeidzjaanse leger een man vast en onthoofden hem met een mes. Daarna plaatsen de mannen het afgehakte hoofd op dat van een dood dier. ‘Zo krijgen we wraak – door hoofden af te snijden’, zegt een man die we niet in beeld zien.

Amnesty International had Armenië en Azerbeidzjan eerder opgeroepen om video’s te onderzoeken. De organisatie heeft digitale verificatietechnieken gebruikt om de video’s die door the Guardian zijn geanalyseerd te controleren op authenticiteit. De organisatie controleerde ook een video van de moord op een Azerbeidzjaanse grenswachter, wiens keel werd doorgesneden.

Sommige video’s zijn nog niet geverifieerd. Zoals een video van 7 december waarop te zien is hoe een oudere man door twee militairen in Azerbeidzjaanse uniformen wordt vermoord. De ene militair houdt het slachtoffer vast tegen een boom, waarop de andere militair met een mes langzaam zijn hoofd afsnijdt. De video stopt vlak voordat het hoofd van het slachtoffer van de romp is gesneden.

Azerbeidzjan en Armenië vochten van 27 september tot 10 november een oorlog uit om het gebied Nagorno-Karabach, die door Azerbeidzjan werd gewonnen. Een deel van Nagorno-Karabach is nu in handen van Azerbeidzjan. Een ander deel is nog steeds Armeens en wordt beschermd door Russische troepen.

Vanaf 1 januari krijgt ontwikkelingsorganisatie Islamic Relief Worldwide subsidie van minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking). 

Op rechtse websites als GeenStijl en de Dagelijkse Standaard klinken alarmbellen: Islamic Relief Worldwide zou gelieerd zijn aan de Moslimbroederschap.

De rechtse blogger Wouter Roorda schrijft namelijk dat ‘de fundamentalistische Moslimbroeders’ van Islamic Relief Worldwide in een subsidiepot van 37 miljoen euro vallen ter ‘Versterking Maatschappelijk Middenveld’ in ontwikkelingslanden.

Deze pot mag de organisatie delen met andere NGO’s die volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken de ‘Vrijheid van Meningsuiting en/of Vrijheid van Religie en Levensovertuiging’ bevorderen.

De Tweede Kamer steunt tot dusver met ruime meerderheid dit programma van minister Kaag, meldt Roorda.

Vorige maand besloot de Duitse regering het geven van subsidies aan Islamic Relief, dat in veertig landen actief is, juist te staken. De reden: ‘persoonlijke banden’ tussen zowel Islamic Relief Worldwide als haar Duitse tak met de Moslimbroederschap.

De Moslimbroederschap is in Duitsland niet gewild. De Duitse inlichtingendienst betitelt de organisatie als een gevaar voor de democratie. Hoewel de Moslimbroederschap geen geweld propageert, zou de organisatie extremistisch zijn en antidemocratische idealen nastreven.

De Moslimbroederschap is een islamistische groepering die vertakkingen kent door heel de Arabische wereld. In Tunesië, Marokko en Jordanië zit de Moslimbroederschap in het parlement, in Egypte en Saoedi-Arabië is de beweging verboden. Ook in West-Europa is de Moslimbroederschap actief. Volgens critici streeft de Moslimbroederschap een shariastaat na.

De Nederlandse inlichtingendienst deed in 2011 onderzoek naar de Moslimbroederschap. Hoewel de Moslimbroederschap geen directe dreiging voor de democratische rechtsorde of de nationale veiligheid inhoudt, zouden de activiteiten op lange termijn een risico kunnen vormen, aldus de AIVD.

‘De Nederlandse Moslimbroeders proberen invloed te verwerven in het maatschappelijk middenveld. Als zij ook gaan deelnemen aan politieke besluitvorming zonder open te zijn over hun signatuur en daarmee hun belangen en bedoelingen, kan dit tot een onwenselijke situatie leiden.’

De islamkritische oud-journalist Carel Brendel noemt Islamic Relief Worldwide de ‘internationale hulporganisatie van de Moslimbroeders’. Onlangs bracht hij ook GroenLinks-kandidaat Kauthar Bouchallikht in verband met de Moslimbroederschap, vanwege haar werkzaamheden voor de islamitische studentenorganisatie FEMYSO. De Telegraaf nam zijn ‘scoop’ over en lijsttrekker Jesse Klaver moest zich publiekelijk verdedigen.

Een grote groep linkse en islamitische organisaties reageerde verontwaardigd op deze mediastorm rond Bouchallikht. Zij vinden dat het kandidaat-Kamerlid lijdend voorwerp is van een ‘extreemrechtse intimidatiecampagne’ en noemen Brendel een ‘rechtsradicale speurneus’, die ‘een lange staat van dienst heeft als het gaat om het bedenken van islamofobe complottheorieën’.