Syrische vluchteling Wael Shaker was ontevreden over zijn inburgeringstraject, dus startte hij zijn eigen inburgeringsschool. De Kanttekening nam er een kijkje.

Twee jaar geleden schreef de Syrische statushouder Wael Shaker zich in bij een inburgeringsschool. Zijn ervaring bij deze onderwijsinstelling was echter zo slecht dat hij besloot er zelf één te beginnen. Samen met Margot van Bragt runt hij inmiddels TCI Compiti. Die is met eenendertig vestigingen inmiddels één van de grootste inburgeringsaanbieders van Nederland.

Buitenlands accent
Op het hoofdkantoor van TCI Compiti is het een komen en gaan van veelal jonge Syrische mannen. Net als alle andere statushouders in Nederland zijn ze verplicht hun eigen inburgeringsonderwijs te regelen. Ook Wael Shaker moest enkele jaren geleden op zoek naar een taalschool. Zittend achter het bureau in zijn werkkamer van TCI Compiti herinnert de Syriër zijn eigen inburgeringstraject als een lange weg vol frustraties. Dat begon al met de wachttijd van zes maanden. Verder waren de klassen overvol en sprak de docent Nederlands met een buitenlands accent. ‘Ik was boos. Als ik Nederlands met een accent leer, dan spreek ik dus geen goed Nederlands.’ Klachten daarover bij de directie werden volgens Shaker verworpen als racistisch. ‘Onterecht’, vindt de Syrische vluchteling. ‘Je gaat toch ook in het buitenland geen vreemde taal leren van een Nederlander.’

Zij gelooft in mij
Het idee voor de school kwam nadat Shaker Margot van Bragt leerde kennen. Zij gaf op dat moment al Italiaanse les, waar de naam Taal Centrum Italië (TCI) Compiti nog altijd aan refereert. Shaker wist, mede dankzij zijn grote Syrische netwerk, haar te overtuigen om de switch te maken naar inburgeringsschool. ‘Ik dacht in het begin: zij is gek, want ze gelooft in mij’, grapt Shaker. Toch waren zijn eerste stappen als ondernemer in Nederland niet helemaal zonder serieuze twijfels. Vooral het inschrijven bij de Kamer van Koophandel staat hem nog goed bij als een onzeker moment. Zo wist hij niet honderd procent zeker of hij überhaupt een eigen zaak mocht starten. ‘Het was een mooi en dankbaar moment, het gaf me meer geloof in Nederland.’ Wat begon met vijf studenten in Berkel en Rodenrijs is inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf met eenendertig vestigingen. Volgens Shaker en Van Bragt zit het succes van hun school in de kleinere klassen, het netwerk van Shaker, aanmeldbonussen en het feit dat slimme studenten bij TCI Compiti bepaalde cursussen versneld en dus goedkoper kunnen afleggen.

Cowboys
Ondanks dit succes blijft de wereld van inburgeringsaanbieders volgens Shaker en Van Bragt een verraderlijke met veel cowboys. Zo beweerde een vrijwilliger van Vluchtelingenwerk in Zeeuws Vlaanderen dat asielzoekers gekort zouden worden op hun uitkering als ze zich niet aanmeldden bij een specifieke inburgeringsschool. Volgens de twee worden veel problemen veroorzaakt doordat gemeentes veel werk overhevelen naar derden. Zo wordt het wegwijs maken van statushouders in Breda vooral toevertrouwd aan Vluchtelingenwerk. Volgens Shaker denken statushouders daardoor vaak dat ze niet zelf mogen kiezen naar welke inburgeringsschool ze gaan. ‘Vanwege het cultuurverschil denken asielzoekers vaak dat Vluchtelingenwerk een autoriteit is, ze kennen hun rechten niet.’ Dat een oud-student van TCI Compiti inmiddels ook een inburgeringsschool is gestart die veel aandacht krijgt in de media zorgt ook voor irritatie. Op zijn computer laat Shaker zien dat TCI Compiti een 8.3 cijfer krijgt van kwaliteitswaakhond Blik op Werk, terwijl de school van de oud-student nog moet worden gekeurd. ‘We zien hierdoor de laatste tijd minder aanmeldingen. Ook hebben we het vermoeden dat de gemeente bepaalde scholen voortrekt’, vertelt Van Bragt.

Dobbelsteen
Dan is het tijd om zelf een lesje mee te draaien bij docent Paul Rotscheid. Hij werkt sinds een jaar voor TCI en heeft voor vandaag een taalspel voorbereid met dobbelstenen. ‘Dobbelsteen’, zegt Rotscheid tegen de tienkoppige klas terwijl hij wijst naar een getekende dobbelsteen op het bord. ‘Dobbelsteen’, roept de klas enthousiast. Voor de zekerheid doet de docent op zijn tafel nog even voor hoe de becijferde kubus ook alweer werkt. Opvallend is hoe gedreven de klas zich daarna stort op de taalles. Soms levert dat vrij hilarische dialogen op. Zo wordt de groep gevraagd wat je moet zeggen als je iets niet begrijpt. ‘Ik begrijp het’, antwoordt een student daarop. ‘Nee, als je het niet begrijpt’, kaatst Rotscheid terug. De student haalt zijn schouders op. ‘Ik snap het niet’, zegt hij.
‘Precies’, reageert de docent tevreden. Soms komen studenten ook in opstand als een antwoord hen niet zint. Zo kan een fiets volgens één van hen ook een voertuig zijn met vier wielen. ‘Ik heb er één gezien’, zegt hij stellig.

Pittig gesprek
Net als elke andere school zijn er ook een aantal laatkomers. Sommigen buiten adem, met excuses over wachtrijen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Anderen komen nonchalanter binnenlopen met een kopje thee in de hand. Het verschil in motivatie is iets waar Rotscheid rekening mee houdt. ‘De grootste uitdaging is iedereen te betrekken in de klas, ook de minder sterke sprekers’, vertelt de docent even later wanneer de klas druk bezig is met een vraag-en-antwoord-spel. ‘Tegelijkertijd moet je ook de sterke sprekers blijven motiveren met moeilijkere vragen.’ Volgens Rotscheid is het een misverstand te denken dat een inburgeringsschool alleen maar aan taallessen doet. Zo heeft de leraar ook discussies met zijn studenten over maatschappelijke thema’s. ‘Dat zijn soms pittige gesprekken over politiek, samenleving en democratie, maar ook over hoe je werk vindt. Ik merk dat de meeste Syriërs de democratische waarden hoog hebben zitten. Wel bereiken mij af en toe conservatieve signalen. Zo geven een aantal vrouwelijke studenten mij geen hand. Iets wat ik zelf overigens geen probleem vindt. Ze tonen respect door met hun hand op het hart een buiging te maken, dat is ook mooi.’

Reactie gemeente Breda
De gemeente Breda laat desgevraagd weten dat alle inburgeringsaanbieders gecertificeerd moeten zijn met het overheidskeurmerk Blik op Werk. Wanneer inburgeringsplichtigen een lening bij de Dienst Uitvoering Onderwijs voor inburgering aanvragen is dit keurmerk namelijk ook een voorwaarde. Het keurmerk biedt soms helaas onvoldoende garantie voor kwaliteit. Gemeente Breda werkt niet met een zwarte lijst, maar haalt bij haar inburgeraars wel informatie op om te monitoren of inburgeringsaanbieders voldoende presteren. Als de gemeente tot de conclusie komt dat de kwaliteit ondermaats is, dan kan het zo zijn dat ze inburgeraars adviseert van aanbieder te wisselen. Met de gecertificeerde inburgeringsaanbieders vindt tenminste één keer per kwartaal een plenair overleg plaats om dit soort zaken te bespreken.

Inmiddels is er contact geweest tussen de gemeente Breda en Tci Compiti en is de ergste kou volgens Van Bragt uit de lucht.

De hoofddoek van politieagent Sarah Izat vormt volgens het College voor de Rechten van de Mens geen bezwaar voor de uitoefening van haar beroep. De Kanttekening sprak enkele voor- en tegenstanders van de hoofddoek bij de politie.

Het College voor de Rechten van de Mens heeft Sarah Izat, een islamitische agent uit Rotterdam, gelijk gegeven. Izat stapte onlangs naar het college om het hoofddoekverbod onder werktijd aan te vechten. volgens haar maakt de politie onderscheid op basis van haar godsdienst. Het college vindt de uniforme gezagsuitstraling en de eigen veiligheid van de politieambtenaar op zich zwaarwegende belangen vanuit de politie, maar is er in dit geval niet van overtuigd dat die van toepassing zijn op de betrokkene. Izat heeft een communicatieve functie op het politiekantoor. Er is geen uitsluitsel over de vraag of een agent met hoofddoek ook op straat mag werken.

Anne Dijk zegt dat het in Nederland mogelijk moet zijn om ook met hoofddoek de functie van politieagent te bekleden. ‘Ik ben voor radicale gelijkwaardigheid tussen alle mensen en pleit voor gedeelde normen en waarden in sociale bejegening naar elkaar toe.’ Dijk is als islamoloog verbonden aan het Fahm Instituut, dat zich ‘inzet voor het verbeteren en verdiepen van kennis over de islam’. Volgens Dijk is de hoofddoek goed te integreren met het politie-uniform en andere uniformen. ‘In de sportwereld zie je daar voorbeelden van en ook bij Albert Heijn wordt de hoofddoek geïntegreerd met het uniform. Laten we vooral praktisch zijn en onderstrepen dat het uniform van belang is, maar tegelijkertijd verder kijken hoe er aan het uniform voldaan kan worden met behoud van persoonlijke vrijheden.’

Aysenur Öztürk, student Bio-Farmaceutische Wetenschappen aan de Universiteit Leiden, zegt dat ze de discussie over agenten met hoofddoek aandachtig volgt. ‘Nederland is een vrij land’, benadrukt Öztürk. Een politieagent met hoofddoek zou wat haar betreft geen probleem moeten zijn. ‘We zien tegenwoordig dat steeds meer vrouwen met hoofddoek verschillende functies bekleden. Als zij de vaardigheden heeft om agent te worden, dan is haar hoofddoek slechts bijzaak en een denkbeeldig obstakel gecreëerd door vooroordelen van andere mensen.’ [blendlebutton]

Actrice Leyla Cimen ziet het anders. Ze vindt het dragen van een hoofddoek als agent problematisch. ‘Uitingen van welke religie dan ook moeten verboden zijn bij de politie, dus ook geen joodse agenten met keppeltjes, sikhs die een tulband dragen of christenen die met een kruisje komen werken. Religieuze uitingen zijn wat mij betreft niet te combineren met het werk van een politieagent.’ Cimen vindt dat de hoofddoek afbreuk doet aan de geloofwaardigheid en neutraliteit van een agent. ‘Door het dragen van het uniform straalt de agent neutraliteit uit, als ze een hoofddoek draagt, dan twijfel ik daar aan.’

Dijk is het daar niet mee eens. ‘Wil je neutraliteit in het handelen van mensen of moet de mens zelf neutraal zijn? Dat laatste is namelijk een illusie. Niemand is neutraal. Dan zou er bijvoorbeeld ook een neutrale politieke partij moeten bestaan.’ Volgens Dijk moet het gaan om de vraag of iemand neutraal handelt. ‘We moeten niet doen alsof degene die geen religieuze uitingen heeft, beter in staat is om neutraal te handelen dan degene die dat wel heeft. Iemand die geen religieuze uitingen heeft kan ook zeer a-neutraal en bevooroordeeld zijn. Dat een agent met hoofddoek per definitie niet neutraal zou zijn, insinueert een tweedeling in wel en niet neutraal op basis van uiterlijke kenmerken in plaats van basisprincipes in het handelen.’ Dijk vindt dat een hoofddoek een vrouw niet mag beperken. ‘Ik zou het fijn vinden als ik in elke functie die de maatschappij dient een afspiegeling van diezelfde maatschappij zie. Dat draagt bij aan vertrouwen. Een te homogene groep draagt bij aan het wij-zij-denken en een soort koloniale superioriteit.’

Öztürk stelt dat vrouwen met hoofddoek onderling sterk van elkaar verschillen. ‘Ik draag een hoofddoek, maar kan je daaraan zien hoe ik denk over politiek, vrouwenrechten, kunst of andere zaken? Door de discussies over de hoofddoek op deze manier te voeren worden vrouwen beperkt. Dat is heel erg onterecht. Agenten zonder hoofddoek kunnen net zo goed zeer a-neutraal zijn. Je kan ook bijvoorbeeld een agent met extreem-rechtse overtuigingen treffen, zo’n agent wordt niet op zijn of haar ideologie maar handelen afgerekend. Hetzelfde zou moeten gebeuren met agenten met hoofddoek. Kijk naar het werk dat ze leveren, naar hun kundigheid, focus je niet op een kledingstuk.’

Dijk meent dat zelfs de functie van rechter uitgeoefend kan worden door een vrouw met hoofddoek. ‘Geen enkele functiekwaliteit wordt beperkt door de keuze van hoofdbedekking. Belangrijk om te beseffen is dat het dus niet om functies gaat, maar om onderbuikgevoelens die we koppelen aan waarden en normen. We moeten het dus over die waarden en normen en gevoelens gaan hebben, zeker als we het over het ‘neutraliteitsprincipe’ hebben, want wie bepaalt wie neutraal kan zijn?’

Een rechter met hoofddoek is voor Cimen absoluut uitgesloten. ‘De functies die uitgeoefend kunnen worden zijn eigenlijk alle functies waarbij geen neutraliteit wordt verwacht van de werknemer. Dat kan een docent zijn of een arts, maar een rechter niet.’

Student Mandy Ari begrijpt de bezwaren, maar stelt dat een hoofddoek bij een politieagent ook heel subtiel gedragen kan worden. ‘Aan het uiterlijk hoef je niet veel te zien, want wanneer iemand een pet op heeft zie je ook weinig van zijn of haar hoofd. Of een agent autoriteit uitstraalt hangt dan volledig af van zijn of haar karakter, houding, gezichtsuitdrukking en beheersing van accentloos correct Nederlands.’

Öztürk sluit zich aan bij Ari. ‘Je kan je geloof niet wegdoen als je bij de politie gaat werken. Je geloof is een belangrijk en onlosmakelijk onderdeel van je identiteit. Het zou Nederland sieren als het een voorbeeldland wordt voor de kansen van vrouwen met hoofddoek, een land waar je met hoofddoek alles kunt bereiken wat je maar wil.’ [/blendlebutton]

Raja Felgata en Khalid Ouaziz zeggen te willen verbinden met hun Kleurrijke top 100, maar volgens critici polariseren ze juist. De Kanttekening sprak Felgata en Ouaziz en columnisten Arthur van Amerongen, Sylvain Ephimenco en Eric Hendriks, die betogen dat de lijst haar zelfverklaarde doel voorbijschiet.

Raja Felgata en Khalid Ouaziz zijn de bedenkers en hoofdredacteuren van de Kleurrijke top 100. Een jaarlijks gepubliceerde lijst van mensen die zich volgens Felgata en Ouaziz onderscheiden door ‘divers’ en ‘kleurrijk’ te zijn. Vorig jaar won journalist Peter de Vries. Volgende week zaterdag wordt de winnaar van dit jaar bekend gemaakt. Felgata onthult dat dit jaar de winnaar ‘geen witte man’ zal zijn. Enkele genomineerden dit jaar zijn schaatser Dai Dai Ntab, judoka Roy Meyer en programmamaker Johnny de Mol. Felgata maakt via Twitter alle genomineerden erop attent dat ze op de lijst staan en roept ze op naar de lancering te komen. Hoewel Felgata en Ouaziz zeggen dat de lijst bedoeld is om te ‘verbinden’, roept het ook veel weerstand op.

Arthur van Amerongen, columnist van de Volkskrant en HP/De Tijd, gelooft niet in de verbindende rol van de lijst. ‘Bij Peter de Vries denk ik niet meteen aan verbinden en wat Johnny de Mol met kleurrijk te maken heeft weet ik ook niet. Ik weet dat hij een programma met mongolen heeft. Het feit dat Felgata ordinaire variété-artiesten zoals De Vries en De Mol noemt, zegt genoeg over haar verstandelijke vermogens. Je zou bijna denken dat heel die onzinnige top 100 een vehikel voor haarzelf is.’

Naast weerstand roept de Kleurrijke top 100 en de wijze waarop Felgata die uitdraagt ook woede op. Dat bleek onder andere toen Felgata begin vorige maand de Trouw-columnist Sylvain Ephimenco ‘extra gevaarlijk’ noemde en impliciet vroeg om zijn ontslag. ‘Ik begrijp niet waarom deze fijne krant deze enge columnist nog steeds in dienst heeft’, schreef Felgata op Facebook. Steen des aanstoots was de column Ik ben dood- en doodmoe van die huidskleurobsessie waarin Ephimenco zijn zorgen uit over de steeds groter wordende focus op identiteitspolitiek in de maatschappij. Hij betoogt dat diversiteit afdwingen in bijvoorbeeld het theater een heilloze weg is. ‘Of moet je nu met een zwaard in zijn rug de potentiële zwarte toeschouwer dwingen naar De Meervaart en De Kleine Komedie te gaan?’, schrijft hij. Hoewel zijn column niet gericht was aan de makers van Kleurrijke top 100 ageert hij wel tegen het discours waar Felgata en Ouaziz onderdeel van uit maken. Een discours dat mensen indeelt in ‘zwart’ en ‘wit’ en dat radicale gelijkheid eist tussen beide groepen en mensen selecteert op kleur of een ‘kleurrijke’ mening om die gelijkheid te bewerkstelligen.

Ephimenco is ruim een maand na die gebeurtenis nog steeds boos. ‘Als je impliciet om het ontslag van een columnist vraagt, omdat je het niet eens bent met wat hij of zij schrijft, dan ben je niet goed bij je hoofd’, merkt hij desgevraagd op. ‘De Kleurrijke top 100 noem ik een bezigheidstherapie. Ik zeg toch ook niet dat de stichters daarvan naar huis moeten en moeten kappen met die onzin? Ik vind Felgata een ongelooflijke onverdraagzame trut. Ze zegt dat ze niet begrijpt waarom Trouw mij in dienst heeft, waar bemoeit ze zich mee?’ Ephimenco vindt dat Felgata polariseert met de Kleurrijke top 100. ‘Als je continu accentueert dat je een zwarte of een Chinees bent, dan creëer je verdeeldheid in de samenleving. De Kleurrijke top 100 is het summum van identiteitspolitiek. De mensen op de lijst worden op hun achtergrond, sekse of correcte mening geselecteerd.’

De Kanttekening sprak af met Felgata en Ouaziz in een restaurant in Amsterdam voor een interview. Felgata reageert op Ephimenco: ‘Ephimenco is iemand van de gevestigde orde die iets roept, maar er komt een heel nieuwe generatie aan die nog nooit van die man en zijn mening gehoord heeft. Voor hen doet hij er niet toe want ze staan anders in het leven.’ De kritiek dat ze geobsedeerd is door huidskleur legt ze naast zich neer. ‘We selecteren mensen op de bijdrage die ze leveren aan het discriminatie- en racismedebat. Daarnaast focussen we ons op culturele diversiteit, omdat op andere lijsten mensen met een migratieachtergrond onvoldoende worden geselecteerd. Wij zijn het antwoord op al die lijsten die echt te eenzijdig zijn in kleur, te masculien en te wit.’ Felgata herkent zich niet in het beeld dat ze polariseert door onderscheid te maken tussen groepen. ‘We verzinnen het onderscheid niet, onderscheid bestaat al decennia in de samenleving. Ik vind niet dat ik een obsessie heb met kleur aangezien het een realiteit is dat we met verschillende bevolkingsgroepen samenleven. Ephimenco polariseert juist, omdat hij dat onderscheid niet wil maken en hij de ene groep boven de andere stelt.’ Ouaziz vult aan: ‘Wij hebben geen obsessie met kleur, nee, wij hebben een obsessie met verandering.’

Volgens Ouaziz en Felgata maakt Ephimenco deel uit van de ‘witte’ elite die racisme en discriminatie in stand houdt. Dat Ephimenco in Algerije is geboren doet daarbij voor Felgata niet ter zake. ‘Wat hij denkt is niet gelinkt aan zijn achtergrond. Hij en Afshin Ellian (columnist van Elsevier, red.) zijn zo rechts als maar zijn kan. Ze bepalen de norm en beslissen hoe wij moeten kijken.’ De Kleurrijke top 100 fungeert, zo zeggen Ouaziz en Felgata, als een aanbeveling voor bedrijven die diverser willen worden. ‘Door de lijst kunnen ze op ideeën worden gebracht’, aldus Ouaziz. De twee pleiten dan ook voor positieve discriminatie. Toch is iemand bevoordelen vanwege zijn of haar kleur geen discriminatie, volgens Felgata. ‘We zijn voor quota, de term positieve discriminatie heeft een negatieve lading. Het is geen discriminatie want je helpt moeder natuur een handje. Je zorgt voor meer gelijkheid.’

‘De makers van de Kleurrijke top 100 maken zich schuldig aan hetgeen ze zeggen te willen bestrijden, door steeds in groepen te denken’, zegt Eric Hendriks, socioloog aan de Peking University en columnist van de Kanttekening. ‘De boodschap die Raja Felgata en Khalid Ouaziz uitdragen hangt van de tegenstrijdigheden aan elkaar. Ze zeggen dat ze vechten tegen raciale uitsluiting, maar hangen alles op aan huidskleur. Ze zeggen te willen verbinden, maar ze verdelen iedereen juist in twee groepen, namelijk de ‘witten’ tegenover ‘de mensen met een culturele achtergrond’. Hun curieuze, nogal ongeletterde formuleringen reduceren culturele diversiteit tot een raciale tegenstelling.’

Felgata verdeelt de journalisten die haar interviewen ook in ‘wit’ versus ‘zwart’. Wanneer ze de vraag toegeworpen krijgt of diversiteitsquota ook zouden moeten gelden voor Limburgers en Drenten antwoordt ze: ‘Dat is dus typisch een witte vraag. We doen vaak interviews en ik merk het verschil als ik geïnterviewd wordt door een niet-westerse journalist, maar dat is helemaal niet erg, jij praat vanuit jouw kader.’

Felgata kiest naar eigen zeggen bewust voor het woord ‘wit’ in plaats van ‘blank’, waardoor de tegenstelling niet alleen over ras gaat, maar ook over het gedachtengoed dat zou horen bij dat ras. Hendriks hekelt die tegenstelling: ‘Activisten zoals Raja Felgata, Gloria Wekker (hoogleraar Gender en Etniciteit aan de Universiteit Utrecht, red.) en Sunny Bergman (documentairemaker, red.) eisen dat we het woord blank vervangen door wit, omdat het meer symmetrische paartje zwart-wit beter bij hun simplistische betoog past. In dat betoog heb je namelijk slechts twee huidskleurgroepen, ieder met een eigen denken en belevingswereld. Precies omdat daarin een gevaarlijk essentialisme verscholen ligt, stel ik voor dat we het woord witten boycotten en het alleen hebben over blanken.’

Ook het selecteren op ‘kleurrijke’ opvattingen is iets waar Hendriks zich aan stoort. ‘Peter de Vries, de winnaar van de Kleurrijke top 100 van vorig jaar, geldt als kleurrijk, omdat hij volgens Felgata de juiste mening verkondigt. Als je als blanke de juiste mening hebt, word je blijkbaar niet tot je huidskleur gereduceerd, alleen foute meningen horen bij ‘wit’ denken.’

Een omgekeerd voorbeeld is het ontbreken van cabaretier en programmamaker Steven Brunswijk alias de Braboneger op de lijst. Brunswijk heeft een Surinaamse achtergrond en roert zich met enige regelmaat in het discriminatie- en racismedebat. Toch komt hij niet in aanmerking voor de lijst vanwege het hebben van de verkeerde mening, zo legt Felgata uit. ‘Als je inhoudelijk kijkt naar wat de Braboneger zegt, dan komt hij niet in aanmerking voor onze lijst. De manier waarop hij het debat over racisme en Zwarte Piet benadert vinden wij niet goed. Hij heeft zo’n mooie positie en zoveel kans om op het vlak van het racismedebat iets van bewustwording te creëren, dus we zien het als een gemiste kans. Wat hij zegt druist in tegen onze principes.’ Als je je afkomst onbelangrijk vindt, omdat je persoonlijke groei en individuele kwaliteiten hoger acht, verloochen je volgens Felgata jezelf. ‘Als je van de daken schreeuwt ‘het moet gaan om mijn kwaliteit en waar ik vandaan kom maakt niet uit’, dan vind ik dat schizofrene discrepantie. Dat betekent namelijk dat je je culturele geschiedenis niet omarmt en niet weet waar je vandaan komt. Die geschiedenis ben jij namelijk.’

Hoewel een ‘zwarte’ dus ‘wit’ gedachtegoed kan hebben en andersom pleiten Felgata en Ouaziz wel expliciet voor het positief discrimineren van mensen met een migratieachtergrond op basis van afkomst voor functies in politiek, media en bedrijfsleven. De politiek moet vinden zij, etnisch gezien een afspiegeling zijn van de samenleving. Momenteel telt de Tweede Kamer vijf leden met een Marokkaanse achtergrond (Zohair el-Yassini, Salima Belhaj, Farid Azarkan, Mustafa Amhaouch, Achraf Bouali), drie met een deels Marokkaanse achtergrond (Jesse Klaver, Malik Azmani, Vera Bergkamp) en daarnaast is de voorzitter van de Kamer van Marokkaanse afkomst (Khadija Arib). Dat is bijna vijf procent, terwijl de Marokkaanse Nederlanders minder dan drie procent vormen van de totale bevolking. Marokkaanse Nederlanders zijn dus oververtegenwoordigd in de Kamer. Toch pleit Felgata niet voor minder Marokkaanse Nederlanders in de Kamer. ‘Nee, dat zou gek zijn als we daar voor zouden pleiten. We vinden juist dat de Kamer kleurrijker moet worden, kijk maar naar het kabinet, dat is ook helemaal wit.’

Hoewel demografisch gezien Marokkaanse Nederlanders ruimschoots vertegenwoordigd worden in de Kamer, gaat dat voor Felgata niet ver genoeg. ‘Ook krantenredacties moeten diverser worden’, betoogt ze. Het argument dat er wel kwaliteit voor handen moet zijn noemt Felgata ‘onzinnig’. ‘Daarmee suggereer je dus al dat er een gebrek aan kwaliteit is bij vrouwen of mensen met een andere achtergrond. Dat is de fout die telkens gemaakt wordt.’

Van Amerongen en Ephimenco merken op dat mensen van kleur niet geweerd worden bij GroenLinks-partijbijeenkomsten en dat hun de toegang niet ontzegd wordt bij lezersbijeenkomsten van de NRC of de Volkskrant. Het ontbreken van kleur heeft volgens Van Amerongen dan ook eerder te maken met tegengestelde interesses dan met achterstelling. ‘Ik ben een groot voorstander van de meritocratie. Het is toch te gek voor woorden dat professor Gloria Wekker Somalische ama’s raketkunde wil laten studeren in Delft? Ik heb honderden foto’s bekeken van de landdagen van GroenLinks en zag geen enkele Afro-Hollander, mohammedaan of Aziaat in het publiek. Het wemelt trouwens van de programma’s voor mohammedanen op de roomblanke staatsomroep, maar de meeste mohammedanen zelf kijken liever onbenullige soaps uit Turkije of Egypte en lezen geen Nederlandse dag- en weekbladen.’

Raja Felgata en Khalid Ouaziz wilden nadat ze een conceptversie van dit artikel onder ogen kregen niet meer meewerken aan publicatie. De Kanttekening gaf de twee de mogelijkheid te reageren op de uitspraken van Sylvain Ephimenco, Arthur van Amerongen en Eric Hendriks. Felgata en Ouaziz weigerden dat en gaven geen toestemming voor de publicatie van hun citaten. De Kanttekening besloot hun citaten toch te publiceren.