17.8 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 409

Gilbert Williams: ‘Ik zie hier parallellen met de burgerrechtenbeweging in de VS’

Discriminatie: als thema is het meer in de media dan ooit. Hoe gaan we met dit fenomeen om? Gaat het de goede of de slechte kant op? Tijd om de tijdgeest te toetsen. Gijs de Swarte spreekt ervaringsdeskundigen en topwetenschappers over de stand van zaken en persoonlijke pijnpunten. 

Gilbert Williams (1971) is voorzitter van de Stichting Multicultureel Netwerk, co-host van de podcast The Bridge A (No) Fara, onderzoeker en beleidsmaker op het gebied van diversiteitszaken. Op de sociale media houdt hij zich nadrukkelijk bezig met dezelfde thematiek.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: wat zijn de meest pijnlijke momenten die je zelf hebt meegemaakt?

‘Dat mensen aan je haren gaan zitten of over je huid wrijven, ‘om te kijken of het afgeeft’. Dat soort zaken. En het bekende gedoe in de horeca. Met witte vrienden: ‘O ok, jullie horen bij elkaar’. En zonder witte vrienden, als ik vraag: ‘Zijn jullie nog open?’ ‘Nee, en vooral niet voor zwarten.’ Dat gebeurt. Wat ik heb meegemaakt, dat hebben de meeste jongens van kleur wel meegemaakt. ‘

Dus dat viel mee, vind je?

‘Relatief gezien wel… maar ik kan je vertellen dat bepaalde zaken wel blijven hangen. Dingen die je gewoon nooit meer vergeet, omdat je niet als mens gezien werd maar als… als ’type’ waaraan allerlei negatieve connotaties vastzitten.’

Vertel zoals je wil…

‘Jochies in Utrecht, jaar of twaalf, dertien, die kattenkwaad uithalen in de bouw. Gebeurt overal, elke dag. Over hekken klimmen, op een terrein lopen waar je niet mag komen, vuurtjes maken, vuurwerk afsteken. Zoals dat gaat, was er een buurman die het had gezien. Terreinopzichters achter ons aan. En ik hoorde het gesprek, met een witte jongen: ‘Ja ik heb jou ook wel gezien, maar wat jij doet maakt me niet uit. Ik moet die zwarte hebben.’ Dat kwam aan. Ook al begrijp je niet helemaal wat er echt gaande is, je weet dat je als ‘anders’ gezien wordt – en niet op een leuke manier. Je weet dat je er niet bij hoort.’

Wat voor invloed hebben dat soort gebeurtenissen op je gehad?

‘Mijn vader was leraar. Hij had me al gedetailleerd verteld hoe wreed de slavenhandel was, en hoezeer ontmenselijking daaraan ten grondslag lag. Dus ik ging niet geslagen door het leven ofzo. Ik ging netjes naar school, Europese Studies succesvol afgerond en alles kwam dus goed…’

Je hebt je tijdens je studie intensief met racisme en de Amerikaanse burgerrechtenbeweging bezig gehouden. Tot welke inzichten leidde dat?

‘Ik ben steeds duidelijker gaan zien dat het natuurlijk niet zomaar over en uit was na de afschaffing van de slavernij. En dat we nog steeds leven met de gevolgen daarvan. Dat de geschiedenis ons heeft geleid naar het nu heersende institutionele racisme. Dat is werkelijkheid. We zien het terug op de woningmarkt, op de arbeidsmarkt, in de zorg, in de taal, de toeslagenaffaire en de zo verhitte Zwarte Piet-discussie. Ga maar door. Het zit nog altijd in ons collectieve bewustzijn.’

De laatste jaren wordt racisme als thema weer belangrijker. En jij roert je nadrukkelijk in de discussie. Zie je enige vooruitgang?

‘Ja. En dat is een parallel met de Amerikaanse burgerrechtenbeweging in de jaren vijftig en zestig. Er staat een nieuwe mondige generatie op die zich de kaas niet van het brood laat eten. Het is een proces van verandering, waarbij forse standpunten worden ingenomen. Dat schuurt altijd, maar het bewustzijn neemt toe.’

‘Er staat een nieuwe mondige generatie op die zich de kaas niet van het brood laat eten’

Michael Jackson zingt in Black or White (1991): ‘I’m not gonna spend my life being a color.’ Dat is, zou je denken, een wat achterhaald standpunt, hier en nu. 

‘Voor mij wel. Helaas. Actie is nodig omdat de huidige stand van zaken slachtoffers maakt. Mijn route met de Stichting Multicultureel Netwerk is workshops organiseren, communiceren, begrip voor diverse achtergronden bevorderen, biculturele jongeren met het bedrijfsleven in contact brengen. Daar sta ik voor. Het is geen boos activisme, het is ook niet gebaseerd op een klaagzang. Het geeft me energie. We worden allemaal beter van een inclusieve samenleving. Er is meer dan hoop. Ik zie verbetering.’

‘Trump wilde Westelijke Jordaanoever aan Jordanië geven’, aldus nieuw boek

0

Uit een nieuw boek over Donald Trump blijkt dat de Amerikaanse oud-president tijdens zijn bewind in 2018 de Westelijke Jordaanoever had aangeboden aan de Jordaanse koning Abdullah ll.

De onthulling komt uit het boek The Divider: Trump in the White House 2017-2021 door de Amerikaanse journalisten Peter Baker (the New York Times) en Susan Glasser (the New Yorker).

Volgens the Washington Post, dat een kopie van het boek bezit, zei de Jordaanse koning later dat hij dacht ‘een hartaanval’ te krijgen toen Trump zijn aanbod deed.

Jordanië had de macht over de Westbank totdat in 1967 het gebied door Israël werd bezet. Jordanië heeft altijd de Palestijnse burgers gesteund.

Verder blijkt uit het boek dat voormalig president Benjamin Netanyahu van Israël wilde dat Trump Iran zou aanvallen, iets wat Amerika niet wilde doen. Ook was Trump bang dat Iran hem wilde vermoorden, aldus de auteurs, als wraak na de Amerikaanse drone-moord op de Iraanse generaal Qassem Soleimani begin 2020.

 

Berlijn: moslims dupe van institutionele discriminatie

0

Een Duitse deelstaatscommissie concludeert dat Berlijn op bepaalde vlakken moslims structureel discrimineert.

Het rapport, opgesteld in opdracht van de deelstaat Berlijn, concludeert dat er te weinig aandacht is voor haat en misdaden gericht op moslims in de Duitse hoofdstad, waardoor er een onderrapportage van anti-islamitische voorvallen is.

Ook schrijven de onderzoekers dat er een gebrek aan transparantie is wanneer inlichtingendiensten Berlijnse moslimorganisaties in de gaten houden. Tevens worden aanklachten van seksueel geweld tegen Berlijnse moslimvrouwen minder serieus genomen.

Aanleiding voor het onderzoek was de extreemrechtse aanslag in 2020 in Hanau, waarbij elf mensen in twee shishabars werden vermoord.

De onderzoekers adviseren Berlijn onder meer om binnen het onderwijs en de politie voorlichting te geven over hoe men racisme kan herkennen. Ook zou het weigeren van sollicitanten op basis van de hoofddoek aangepakt moeten worden.

Moslims maken tien procent uit van de populatie van Berlijn, dat zo’n vier miljoen zielen telt.

Amsterdam roept Den Haag op: schaf boerkaverbod af

0

De gemeenteraad van Amsterdam heeft het kabinet opgeroepen om het boerkaverbod af te schaffen. Burgemeester Femke Halsema belooft de boodschap over te brengen aan het kabinet.

In 2019 werd het boerka- en niqaabverbod, officieel het verbod op gezichtsbedekkende kleding, ingevoerd. Dit verbod geldt in het openbaar vervoer, op scholen, in overheidsgebouwen en in de gezondheidszorg.

Omdat de Tweede Kamer later dit jaar het boerkaverbod gaat evalueren, steunt de overwegend linkse Amsterdamse gemeenteraad een motie van Denk, GroenLinks en BIJ1, waarin burgemeester Halsema wordt opgedragen Den Haag te vertellen dat de hoofdstad tegen het verbod is. De gemeenteraad wil dat Den Haag de wet ‘zo spoedig mogelijk’ intrekt.

‘Het is een symbolische wet, ontraden door de Raad van State en Amnesty International’, vertelt GroenLinks-raadslid Yasmine Bentoumya, een van de initiatiefnemers van de motie, tegen het Parool. ‘Een symbolische wet met grote gevolgen. Sinds de invoering ervan worden meer moslima’s fysiek en verbaal lastiggevallen. Moslima’s mét en zonder nikab.’

Volgens experts wonen er in Nederland tussen de vier- en vijfhonderd vrouwen die in boerka of een niqaab dragen.

Haags gemeenteraad (Denk) vergelijkt Verdonk met Hitler, zegt sorry

0

De Haagse Denk-fractievertegenwoordiger Nizaam Muradin heeft Rita Verdonk (raadslid Groep de Mos/Hart voor Den Haag) tijdens een raadsvergadering vergeleken met Adolf Hitler. Inmiddels heeft Muradin excuses gemaakt, meldt AD Den Haag.

Muradin maakte zijn vergelijking nadat Verdonk aandacht vroeg voor overlast door dak- en thuislozen op de Koekamp. Vrouwen voelen zich hier niet altijd meer veilig, aldus Verdonk.

De opmerkingen van Verdonk deden Muradin denken aan ‘een persoon uit de geschiedenis met een klein snorretje’. Verdonk vond de aantijging ‘schandalig’. ‘Dit soort opmerkingen zijn precies de reden waarom ik vier jaar beveiligd werd en mijn kinderen niet alleen naar school konden.’

Burgemeester Jan van Zanen veroordeelde de vergelijking. ‘Dat geeft geen pas en hoort niet thuis in een democratisch debat.’

Inmiddels heeft Muradin zijn excuses aangeboden, meldt Denk-fractievoorzitter Nur Icar. ‘Een debat kan fel zijn, ook uit de drive om kwetsbaren te beschermen. Maar dit was onjuist en onrechtvaardig.’

Rita Verdonk was in de periode 2003-2006 minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie in het kabinet-Balkenende II. Ze verloor in 2006 de verkiezingen voor het VVD-leiderschap van Mark Rutte. En jaar later werd ze uit de VVD-fractie gezet. Haar nieuwe partij Trots op Nederland behaalde in 2010 geen zetels. In maart 2022 keerde Verdonk terug in de lokale politiek, nadat ze door ex-PVV’er Richard de Mos van Groep de Mos/Hart voor Den Haag gevraagd werd om de nummer twee op zijn lijst te worden. Groep de Mos/Hart voor Den Haag is de grootste partij in de Haagse gemeenteraad.

Ophef: ON-presentatrice gebruikt ‘n-woord’ in uitzending over ‘blankofobie’

0

Raisa Blommestijn, presentator bij omroep Ongehoord Nederland, heeft de afschuw van veel twitteraars over zich afgeroepen door gisteren meermalen het ‘n-woord’ te gebruiken in een tv-uitzending die deels ging over ‘blanken die door zwarten in elkaar worden geslagen’. Iemand zegt zelfs aangifte tegen haar te hebben gedaan.

In de gewraakte uitzending van Ongehoord Nieuws komen eerst de strubbelingen binnen BIJ1 aan bod, waar recentelijk het Amsterdamse bestuur uit onmin is opgestapt en zwarte leden melding maken van racistisch gedrag door partijgenoten. Hierop stelt co-presentator Arlette Adriani ‘de minder belichte zijde van racisme’ aan de kaak, ‘namelijk blanken die door zwarten in elkaar worden geslagen’. Vervolgens worden social media-video’s getoond waarop zwarte mannen witte mannen slaan of schoppen.

Blommestijn, die in de uitzending het woord ‘blankofobie’ munt, richt zich daarop tot tafelgast Kamerlid Pepijn van Houwelingen (Forum voor Democratie). ‘Dit zijn werkelijk schokkende beelden, je ziet dat blanken in elkaar worden geslagen door n*g*rs, overigens op grote schaal, in dit soort filmpjes die worden gedeeld op het internet. Waarom horen we hier nu zo weinig over, als het gaat om de grotere discussie, als het gaat over racisme?’

Van Houwelingen antwoordt dat de beelden van witte mensen die door zwarte mensen in elkaar worden geslagen niet in het ‘hoofdnarratief’ passen, dat volgens hem door de media wordt gepusht.

De uitzending leidt tot een storm van verontwaardiging op Twitter. Blogger Wouter Louwerens zegt zelfs aangifte tegen Blommestijn, Ongehoord Nederland en de NPO te hebben gedaan, vanwege het gebruiken van het ‘n-woord’.

‘Uit de blik, intonatie en mimiek van Raisa Blommestijn kun je duidelijk constateren dat deze racistische slur bedoeld was om een effect te sorteren’, schrijft Louwerens. Het gaat volgens hem om doelbewust racisme.

Blommestijn vindt de aangifte idioot. ‘Het gebruik van een volstrekt normaal Nederlands woord is tegenwoordig, anno 2022, aanleiding voor aangifte. Het summum van idioterie; we leven in absurde tijden’, twittert ze.

Maakt een aangifte kans? Advocaat Sidney Smeets denkt van wel. ‘In de rechtspraak is aanvaard dat ‘het n-woord’ beledigend is’, twittert hij. Maar of de vrijheid van meningsuiting, zoals beschreven in in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, straf voorkomt, is volgens de advocaat afhankelijk van de context. ‘Is sprake van publiek debat en, zo ja: is het onnodig grievend?’

Blommestijn twittert nu alvast dat ze niet zal ‘buigen’. ‘Talloze (doods)bedreigingen, geweldfantasieën en haatberichten verder naar aanleiding van de uitzending van Ongehoord Nieuws gister. Bizar wat een enkel woord bij mensen losmaakt, maar tevens ook illustratief waarom we dat dus wél moeten gebruiken. Niet buigen voor intolerantie.’

UPDATE: NPO-voorzitter Frederieke Leeflang laat weten dat met het racisme-item van Ongehoord Nieuws ‘de grens van de redactionele vrijheid is bereikt’. Daar zitten namelijk ‘grenzen aan wat racistische of discriminerende uitlatingen betreft’.

Leeflang verzoekt dan het Commissariaat voor de Media om zich hierover uit te spreken ‘in het licht van het Mediawet-artikel 2.88 lid 5: ‘een publieke media-instelling neemt passende maatregelen om te voorkomen dat het aanbod van haar mediadiensten aanzet tot geweld of haat jegens een groep of lid van een groep’.’

Leeflang: ‘Bij de NPO komen veel klachten binnen over deze uitzending, waaronder ook kopieën van klachten die bij de Ombudsman zijn ingediend. We vragen de Ombudsman om deze met voorrang te behandelen.’

UPDATE: De andere omroepen in het bestel laten in een statement weten collectief de gewraakte uitzending van Ongehoord Nieuws af te keuren.

‘Middels taal en beeld wordt daarin een valse, racistische boodschap verkondigd die wij gezamenlijk kwalificeren als onjournalistiek, onethisch en in strijd met de kernwaarden van de NPO. Dat is het platform van de publieke omroep onwaardig’, aldus VPROBNNVARA, Omroep HUMANKRO-NCRVEOOmroep ZwartPowNed en Omroep MAX.

‘Wij spreken de omroep Ongehoord Nederland daar collectief op aan. Voor racisme is geen plaats in onze maatschappij.’

De Nederlandse Vereniging van Journalisten laat weten zich hierbij aan te sluiten. ‘Racisme past geen enkel journalistiek medium.’

UPDATE: Ongehoord Nederland zegt ‘met verbazing’ de reactie van de NPO te hebben ontvangen. De omroep zegt slechts aandacht te hebben besteed aan de vraagstellingen ‘Racisme, wie doen het?’ en ‘Wie is een racist?’ naar aanleiding van de beschuldigingen van racisme bij BIJ1.

‘Daarbij heeft Ongehoord Nederland niemand willen beledigen. De kernboodschap van het item was juist (…) dat (alle) mensen elkaar meer als mensen zouden moeten gaan zien.’

Voorzitter Arnolg Karskend: ‘Ongehoord Nieuws belicht en becommentarieert de nieuwsbol van de andere zijde en met deze visie en missie zijn we toegetreden tot het publieke bestel. Van racisme, discriminatie of het oproepen tot geweld moeten wij niets hebben en wij nemen als omroep afstand hiervan.’

Protest in Utrecht tegen asielbeleid: ‘Regering en gemeenten kijken weg’

0

Morgenmiddag vindt op het Domplein in Utrecht een demonstratie plaats van Nederlanders die ijveren voor een ‘menselijk asielbeleid’. Aanleidingen zijn, aldus de initiatiefnemers, ‘het falende asielsysteem, de ‘asieldeal’ en de schrijnende beelden van de situatie in Ter Apel’.

De demonstratie is onderdeel van de landelijke actie MiGreat, een groep die de afgelopen weken naast Artsen zonder Grenzen en het Rode Kruis actief was in Ter Apel. MiGreat wil dat de opvang van asielzoekers in Nederland eindelijk eens goed wordt aangepakt.

‘Ons asielsysteem is kapot, mensenlevens staan op het spel, de regering en ook veel gemeenten kijken weg. Mede doordat de regering een vals beeld schetst van de situatie. Terwijl juist nu actie noodzakelijk is.’

MiGreat wil meer plek voor extra kwetsbare vluchtelingen, opheffing van de beperkingen tegen gezinshereniging en dat vluchtelingen leefgeld krijgen, net als een geganrandeerde mogelijkheid om te koken en op privacy. Ook wil de groep een einde aan de ‘framing’ door CDA en VVD, die vluchtelingen zouden criminaliseren.

Op het podium staan vanaf vier uur onder meer Melody Deldjou Fard (gemeenteraadslid Groenlinks Utrecht), de Syrische protestzanger Gharib en schrijver Rodaan al Galidi.

Over mensen, Moabieten en monsters

0

Met de secularisatie, het verdwijnen van de religieuze waarden van de Bijbel, Koran of Thora in grote delen van de samenleving, zijn ook heel elementaire boodschappen voor die samenleving verdwenen.

Beelden van op de grond slapende asielzoekers, vervuilde wc’s, geen plek om je te wassen en de noodzaak om desnoods Artsen zonder Grenzen in te zetten in een land als Nederland. In ons gewone, moderne, westerse, beschaafde landje wil onze overheid ons doen laten geloven dat voor de gevestigde burger alles tot in de puntjes is geregeld. Maar in werkelijkheid zijn wij diep gezonken.

Mensen die van huis en haard zijn verdreven, vanwege de oorlog, vanwege de honger, vanwege andere erbarmelijke omstandigheden, worden zelfs het meest elementaire, waar ieder mens recht op heeft, niet langer gegund.

In de Bijbel lezen we dat het Joodse Volk, na vierhonderd jaar slavernij en onderdrukking, eindelijk op weg is naar een eigen plekje op deze aarde, het oude Kanaän. De Israëlieten moeten op hun lange reis daarnaartoe over het grondgebied van het land Moab reizen. Nou, de Moabieten vinden dat niet fijn. En zij benaderen de vluchtelingen dan ook niet echt op de meest sympathieke manier. Het verhaal laat ons weten dat zij zelfs weigeren aan dat volk, dat, nogmaals, alleen maar op doortocht is, wat ‘brood en water’ aan te reiken.

Zoals wel vaker in de Heilige Geschriften voorkomt, legt G’d Moab de nodige sancties op na dit gedrag. Sancties dus, omdat zij geen ‘brood en water’ hebben verstrekt. Maar daar bleef het niet bij. De Moabieten probeerden de Israëlieten te vervloeken en te vernietigen.

De kernvraag: waarom werden de Moabbieten gesanctioneerd vanwege ‘alleen maar’ het niet verschaffen van brood en water? Waarom wordt niet verteld dat zij gesanctioneerd werden voor veel ergere zaken, het vervloeken en willen vernietigen van het Joodse volk?

Wel, hierom: het weghouden van water en brood, de eerste levensbehoeften, toont dat er uiteindelijk geen enkele empathie en mededogen voor de ander bestond in Moab. Het is dan nog maar een kleine stap naar vervloeking en vernietiging. De wereldgeschiedenis staat helaas vol met zulke verhalen.

Het weghouden van water en brood: een kleine stap naar vervloeking en vernietiging

Dit antwoord is op zijn minst angstaanjagend. Juist ook voor ons nu, in ons Nederland. Want niet alleen internationale verdragen, maar ook de basale, intermenselijke regels gebieden ons om voor vluchtelingen te zorgen. Het gaat hier immers om naastenliefde, respect voor de ander, de empathie met de mens in nood. We leven in angstige tijden. Er is onvoldoende medische verzorging voor vluchtelingen. Ze hebben geen bed om in te slapen. Er zijn geen sanitaire voorzieningen. En er is geen mededogen.

Het onthouden van water en brood van hen die op weg zijn naar een veilig leven. Laat het in ons Nederland in G’dsnaam niet de mores worden om ook deze eerste stappen van menslievendheid te laten verdwijnen. Ter voorkoming van nog veel kwalijker stappen. Zoals het idee dat monden die er niet meer zijn ook niet meer gevoed hoeven te worden. Omdat je hen hebt weggeduwd en uitgeput en een grote muur van onmenselijkheid om hen heen hebt gebouwd. Omdat je, G’d verhoede, van mens veranderd bent in een monster.

Syrië: rapport onthult gruwelijke details over de ‘zoutkamers’ van Assad

0

In een rapport over de beruchte Sednaya-gevangenis in Syrië doen Syrische ex-gedetineerden voor het eerst gedetailleerd een boekje open over het bestaan van ‘zoutkamers’ waarin lijken werden bewaard. Het Assad-regime gebruikte de kamers  als conserveerplek om de ‘industriële schaal van het doden’ bij te kunnen houden, meldt het Franse persbureau AFP.

Abdo (30, vluchteling in Oost-Libanon) was vol verbazing toen hij in een kamer vol met zout werd gegooid in 2017. Zijn eerste gedachte: ‘Ze hebben zoveel zout, maar deden helemaal niks in ons eten.’ Hij zat toen al twee jaar gevangen in Sednaya.

‘Toen stapte ik op iets kouds. Het was iemands been.’ Hij zag een gemergeld en half verbrand lijk en kwam er nog twee tegen.

Volgens de Vereniging voor Gedetineerden en Vermisten in de Sednaya Gevangenis, dat het rapport heeft geschreven, zijn er tenminste twee van zulke zoutkamers in Sednaya. Meer dan honderdduizend mensen zijn er sinds 2011 in de Syrische gevangenissen gestorven. Dat is een vijfde van het totale aantal doden in de Syrische oorlog, aldus het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten.

Volgens de vereniging gaan de zoutkamers terug tot 2013, een van de dodelijkste jaren van het conflict. Ze zijn ontstaan om het ‘geïndustrialiseerde tempo van het doden’ bij te houden.

‘De lijken gingen pas twee tot vijf dagen na overlijden naar een zoutkamer. Ze bleven daar totdat er genoeg lijken waren om een vrachtwagenlading te vullen. De volgende stop was dan het militaire ziekenhuis, om doodscertificaten op te halen. Daarbij werd vaak ‘hartfalen’ als doodsoorzaak genoteerd. Daarna werden ze massaal begraven.’

‘De zoutkamers waren bedoeld om de lichamen te conserveren, de stank te onderdrukken, en om de beveiliging en gevangenispersoneel te behoeden voor bacteriële infecties. Sednaya heeft op een industriële schaal de dood geproduceerd. Het regime wilde dat Sednaya een zwart gat werd, dat niemand er ooit iets van zou afweten. Dit rapport laat dat niet gebeuren’, aldus de directeur van de vereniging.

Het is onduidelijk of de zoutkamers nu nog steeds bestaan.

Sednaya is slechts één van de vele complexen waar dissidente Syriers, vaak voor onbepaalde tijd, werden vastgehouden en ook werden gemarteld en geëxecuteerd. Het gaat hier om kampen die zijn verspreid over het hele land. De Turks-Nederlandse professor Ugur Ümit Üngör (NIOD), die onderzoek doet naar grootschalig geweld, maakte eerder de vergelijking met het goelagstelsel in de Sovet-Unie.

Amnesty-voorzitter in CIDI-podcast, zwijgt over bezettingspolitiek Israël

0

Frank Heemskerk, bestuursvoorzitter van Amnesty Nederland, ligt onder vuur bij Palestina-activisten. In een ruim vijftig minuten lange podcast van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) zou hij te onkritisch over Israël zijn.

In de podcast-aflevering praten twee CIDI-medewerkers over de successen van de ‘innovatieve’ Israëlische economie en waarom de Palestijnse economie zo achter blijft. Tussendoor wordt de jaarlijkse CIDI-reis naar Israël gepromoot, voor journalisten en anderen die meer over het Israëlisch-Palestijnse conflict willen weten. Critici noemen deze trip een propagandareis.

Te gast in de CIDI-podcast is Amnesty-voorzitter Frank Heemskerk, oud-staatssecretaris van Economische Zaken in het kabinet-Rutte II namens de Partij van de Arbeid. Hij is tegenwoordig ook secretaris-generaal van de European Round Table for Industry (ERT) in Brussel, een forum van ruim 50 CEO’s van Europese multinationale bedrijven, gericht op het promoten van groei van de Europese economie. Ook is hij gastdocent van het vak Geo-Economics op de Universiteit van Leiden.

Een van de CIDI-gastheren vraagt aan Van Heemskerk in de podcast: ‘Maakt het feit dat Israël een liberale democratie is een verschil [met de Palestijnen] in het drijven van handel?’ Een spannende vraag, want volgens Van Heemkerks eigen Amnesty valt dat liberale en democratische gehalte van Israël nogal mee: dat land zou zich schuldig maken aan apartheidspolitiek jegens de Palestijnen, aldus Amnesty International in een rapport dit jaar – waar het CIDI overigens felle kritiek op had. Toch praat Van Heemskerk vrolijk met zijn gastheren mee.

Soms is Heemskerk een enigszins kritisch. Zo heeft hij kritiek op ‘veiligheidsmaatregelen’ van Israël: die zorgen voor infrastructurele belemmeringen zorgen, die weer leiden tot economische problemen in de Palestijnse gebieden. Toch mag je Israël niet verwijten dat het land een ‘veiligheidsbeleid’ heeft, vindt Heemskerk.

Later in de uitzending verwijst hij naar het lijvige Amnesty-rapport dat Israël een apartheidsstaat noemt. Een van de CIDI-medewerkers zegt dat je veel gaten in dit rapport kan schieten, maar Heemskerk gelooft dat niet. De andere CIDI-medewerker houdt zich op de vlakte: ‘Ik ben geen kenner van internationaal recht.’

De CIDI-gastheren gaan vervolgens over op een ander onderwerp. Heemskerk laat het gaan.

Dit kan allemaal op weinig goedkeuring rekenen bij strijders voor de Palestijnse zaak. De pro-Palestijnse twitteraar Jan Tervoort spreekt over een ‘bizar en beschamend optreden’. Tervoort merkt op dat Van Heemskerk het niet één keer heeft over de 55-jarige durende Israëlische militaire bezetting en de – volgens het internationaal recht illegale – kolonisatie van Palestijnse gebieden.

Ook The Rights Forum, een Nederlandse NGO die zich voor de Palestijnen inzet, is verontwaardigd en heeft het over ‘ongelofelijke uitspraken’ van de Amnesty-voorzitter.

Amnesty Nederland zegt, na een verzoek van de Kanttekening, nu niet te willen reageren.