Van minister Ferd Grapperhaus van Justitie & Veiligheid mocht onderzoeker Nikki Sterkenburg zich – hoewel ze ambtenaar is op zijn ministerie – publiekelijk uitlaten over extreemrechts, het onderwerp van haar recentelijk verschenen proefschrift. Dit schrijft Binnenlands Bestuur.

Grapperhaus (foto, rechts): ‘Ik hecht veel waarde aan vrijheid van meningsuiting én aan academische vrijheid.’ De minister gaf een reactie op de Kamervragen van Gideon van Meijeren (Forum voor Democratie), die felle kritiek had op Sterkenburg.

In haar boek Maar dat mag je niet zeggen doet Sterkenburg verslag van een nieuwe generatie extreemrechtse activisten in Nederland, waaronder de wit-nationalistische studiegroep Erkenbrand. Enkele leden daarvan betuigen openhartig hun interesse in Forum voor Democratie.

FvD-Kamerlid Van Meijeren (foto, links) leverde tijdens een Tweede Kamerdebat in juni felle kritiek op Nikki Sterkenburg, die hij betitelde als extreemlinkse activist. Hij zei het een schande te vinden dat zij werkzaam was bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Zijn kritiek komt ook terug in Kamervragen. Volgens Van Meijeren is Sterkenburg werkzaam als ambtenaar onder de verantwoordelijkheid van Grapperhaus.

De minister antwoordt dat Sterkenburg haar uitspraken heeft gedaan in de rol van onderzoeker. ‘Om onduidelijkheid hierover te voorkomen is eveneens vermeld dat deze onderzoeker binnen het departement niet betrokken is bij dit onderwerp, om zo nogmaals te expliciteren dat de rollen als ambtenaar en onderzoeker gescheiden zijn’, aldus de minister.

Haar optreden in de media had Sterkenburg vooraf gemeld, zegt Grapperhaus. En omdat ze zich in het interview als onderzoeker presenteert houdt ze zich ook aan de Ambtenarenwet.

Grapperhaus voegt toe dat de conclusies uit het onderzoek van Sterkenburg bevestigen het beeld bevestigen dat de NTCV al langere tijd heeft over het gevaar van extreemrechts.

Zarifa Ghafari, in Afghanistan bekend geworden als eerste vrouwelijke burgemeester, zegt dat ze weinig hoop meer heeft over haar eigen situatie. Ze wacht totdat de Taliban komen om haar te vermoorden.

Ghafari werd in 2018 verkozen tot burgemeester van de stad Maidan Sharh in Centraal-Afghanistan. Daarmee was ze de eerste vrouwelijke burgemeester in het land. Ze is ook piepjong: 29 jaar nog maar.

Aan iNews vertelt ze dat ze niet eens geprobeerd heeft om het land te ontvluchten toen de Taliban het land veroverden, want ze kan toch nergens heen.

‘Ik zit hier te wachten tot ze komen. Er is niemand om mij of mijn familie te helpen. Ik zit gewoon met hen en mijn man. En ze zullen mensen zoals ik komen halen en me vermoorden.’

De Taliban heeft in het verleden meerdere keren gedreigd haar te doden nadat ze bekendheid kreeg. Ze overleefde verschillende aanslagen. Nadat haar vader eind 2020 door gewapende mannen was vermoord, zei ze: ‘Het zijn de Taliban. Ze willen me niet in Maidan Shar. Daarom hebben ze mijn vader vermoord.’

Zarifa werd in 2019 door BBC vermeld in een lijst van honderd inspirerende en invloedrijke vrouwen van over de hele wereld. Ze werd vorig jaar gekozen als International Woman of Courage door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken (foto).

Duizenden Afghanen hebben geprobeerd te vluchten nadat de Taliban de controle overnam na een aanval van een week in het hele land. Eergisteren vielen de Taliban de Afghaanse hoofdstad Kabul binnen.

De Taliban hebben beloofd niet aan wraak te zullen doen en vrouwenrechten in ere te laten, maar veel commentatoren zijn sceptisch gezien het uiterst gewelddadige en repressieve verleden van de groepering. Ook zijn in de voorbije dagen al gevallen gemeld van wraakmoorden en bruut geweld door Talibanstrijders.

De salafistische stichting alFitrah verzet zich tegen een gedwongen vertrek uit de Utrechtse wijk Overvecht. AlFitrah moet weg uit het voormalige schoolgebouw waar het nu zit, maar zegt nog geen alternatieve locatie te hebben gevonden dankzij alle negatieve beeldvorming. Dit bericht RTV Utrecht.

We Do Projects, de eigenaar van het voormalige schoolgebouw, wil het complex slopen om er huizen neer te zetten. De ING-bank wil niet in zee gaan met We Do Projects zolang alFitrah in het schoolgebouw zit.

AlFitrah is niet onomstreden. De Tweede Kamer deed vorige zomer aangifte tegen alFitrah. De Kamercommissie tegen ‘ongewenste invloed uit het buitenland’, waarvoor alFitrah-voorzitter en imam Suhayb Salam begin 2020 moest opdagen (foto), vermoedt dat hij meineed pleegde tijdens dit verhoor onder ede. Het Verwey-Jonker Instituut bracht in 2019 een rapport uit over koranlessen aan kinderen in de moskee, waarbij het melding maakte over lijfstraffen en het leren van kinderen om zich af te keren van de Nederlandse samenleving.

Omdat alFitrah niet duidelijk maakte of ze voor eind deze maand zouden vertrekken – op 1 september is de oplevering gepland –, besloot We Do Projects een kort geding tegen de salafistische stichting aan te spannen. Gisteren vond de rechtszaak plaats, die nogal chaotisch verliep.

Twee bestuursleden van alFitrah verdedigden hun stichting, in plaats van een advocaat. Ze probeerden de rechter te overtuigen van het maatschappelijke belang van hun moskee voor de wijk. De rechter probeerde beide partijen nader tot elkaar te brengen, maar de bestuursleden van alFitrah beschouwden dat als rechterlijke partijdigheid en besloten een wrakingsverzoek in te dienen. Verdere behandeling van de zaak is hiermee uitgesteld.

De wrakingskamer gaat kijken of het wrakingsverzoek terecht is. Het is onbekend wanneer de rechtszaak zal worden voortgezet.

Oostenrijk wil zogeheten ‘deportatiecentra’ opzetten in de buurlanden van Afghanistan. Het land vreest voor een nieuwe vluchtelingenstroom.

Vorige week waarschuwde Oostenrijk als een van zes EU-landen de Europese Commissie nog dat het deporteren van illegale migranten moet doorgaan, ook in het geval van Afghanen. Inmiddels zijn drie van de zes landen  – Nederland, Duitsland en Denemarken – van hun schreden teruggekeerd.

Oostenrijk blijft standvastig en zoekt naar nieuwe mogelijkheden om vluchtelingen te weren. Bondskanselier Sebastian Kurz staat een harde lijn voor inzake het vluchtelingenbeleid. Ook al vrezen veel Afghanen sinds de komst van de Taliban voor hun leven, Oostenrijk wil simpelweg geen nieuwe vluchtelingen opvangen.

‘Als uitzettingen niet langer mogelijk zijn vanwege de beperkingen die ons worden opgelegd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, moeten alternatieven worden overwogen’, aldus de Oostenrijkse minister Karl Nehammer (Binnenlandse Zaken).

‘Deportatiecentra in de regio rond Afghanistan zou een mogelijkheid zijn. Dat vereist de kracht en steun van de Europese Commissie. Ik zal het voorstellen aan de raad van ministers van Binnenlandse Zaken’, zei Nehammer. Woensdag vindt een online bijeenkomst van de EU-ministers van Binnenlandse Zaken plaats.

De conservatieve partij van Kurz zit een coalitie met de Groenen, die voor een ruimhartiger opvangbeleid zijn. De partij van Kurz voelt tegelijkertijd de hete adem van de uiterst rechtse FPÖ in de nek. De FPÖ verwijt de conservatieven slapheid, door te stellen dat Oostenrijk al twee maanden geen Afghanen heeft uitgezet.

Turkije heeft zijn plannen laten vallen om de beveiliging van de luchthaven van Kabul over te nemen na de terugtrekking van de NAVO. Dit, vanwege de chaos in de Afghaanse hoofdstad die door de Taliban in rap tempo is veroverd, meldt internationaal persbureau Reuters.

Turkije kwam enkele weken geleden met het idee om Turkse troepen de luchthaven van Kabul te laten beveiligen. De Turkse president Erdogan stelde dit aan Amerika voor, om zo de ernstig bekoelde betrekkingen tussen beide landen te verbeteren.

Met de Taliban wil Turkije graag geen vijandige verstandhouding. De Turkse regering staat klaar om technische ondersteuning te bieden aan de Taliban op de luchthaven van Kabul als de groep daarom verzoekt, bericht Reuters op basis van Turkse bronnen.

Eerder al zei Erdogan geen problemen met de overtuigingen van de Taliban te hebben. Ook noemde de Turkse president zijn westerse NAVO-partners ‘imperialistische machten’.

De Taliban op hun beurt zeggen dat ze goede betrekkingen met Turkije willen. ‘Turkije is een groot, islamitisch, broederlijk land’, zei Taliban-woordvoerder Suhail Shaheen gisteren in een interview met de regeringsgezinde omroep AHaber.

Turkije heeft, terwijl er nog evacuaties aan de gang zijn, nog zo’n vijfhonderd troepen rond het vliegveld gestationeerd.

Hoewel de Taliban de overeenkomsten met Turkije benadrukken, heeft de groep herhaaldelijk gezegd dat Turkije zijn gehele leger uit Afghanistan moet terugtrekken. Anders zou Turkije een mogelijk doelwit worden, dreigden de Taliban vorige maand nog.

Is een scheuring binnen Black Lives Matter-minnend Amerika op komst? De prominente zwarte hoogleraar en burgerrechtenactivist Cornel West bekritiseert in een interview in het Amerikaanse tijdschrift the Atlantic enkele antiracistische noties die sinds de opkomst van de Black Lives Matter-beweging populair zijn geraakt.

Zo bekritiseert West, hoogleraar Theologie en Afro-Amerikaanse Studies, het idee van ‘cancel culture’, ofwel het cancellen van mensen met ‘foute’, bijvoorbeeld racistische, opvattingen. Cancelling miskent volgens de zwarte theoloog dat mensen nu eenmaal zondig zijn en hun leven kunnen beteren. ‘Witte broeders en zussen, bruin, rood of geel – ze zijn in staat tot transformatie’.

‘Cancel culture’ wordt in een recente studie van mediaprofessor Richard Rogers (Universiteit van Amsterdam) gedefinieerd als ‘het publiekelijk belasteren (van mensen, red.) vanwege aanstootgevende spraak of actie, grotendeels in sociale media, maar ook via andere vormen van deplatforming, zoals het annuleren van een lezing’.

Deplatforming, dat vaak als synoniem wordt gebruikt voor cancellen, is het ontnemen van iemands (virtuele) podium, bijvoorbeeld bij bepaalde (social) media. Volgens critici wordt door het weren van ‘foute’ meningen het vrije woord beknot.

Professor West hekelt naast cancelling het in radicaal-linkse kringen en universiteiten opstomende idee van ‘witte schuld’, het idee dat je al wit persoon in zekere mate een verantwoordelijkheid hebt voor wat zwarte mensen is en wordt aangedaan.

West: ‘Wanneer mensen je vertellen niet van anderen te houden (…) dan is dat precies voor christenen een teken van de noodzaak om hen te omarmen.’ Hij benadrukt dat witte mensen ook ten strijde kunnen trekken tegen racisme.

Ook voor racisten – zoals de witte relschoppers in Charlottesville, 2017 – voelt West een zekere compassie. ‘Mensen zeggen: ‘O, je bent als persoon zo veel anders dan deze gangsters.’ Ik zeg: ‘Nee, ik heb een gangster in mij. Ik was een gangster voordat ik Jezus ontmoette. Nu ben ik een verloste zondaar met gangster-neigingen.’ Het is een heel andere manier om naar de dingen te kijken dan veel van mijn seculiere kameraden doen.’

De 68-jarige West werd een bekende Amerikaan door zijn boek Race Matters (1993) over de rassenrellen in Los Angeles van een jaar eerder. Hij laat zich inspireren door radicale christenen en het marxisme en schuwt de controverse niet. Onlangs nam hij met veel kabaal afscheid van van Harvard. In een brief hekelde West het ‘narcisme’ binnen de prestigieuze Amerikaanse universiteit, die zich tevens zou laten leiden door ‘anti-Palestijnse vooroordelen’.

Boze tongen beschuldigen West van heimelijk antisemitisme, ook omdat hij het goed kan vinden met Louis Farrakhan, de leider van de Nation of Islam die antisemitische opvattingen verkondigt. Maar hier is volgens West helemaal niets van waar. En dat Farrakhan andere opvattingen heeft dan West, is volgens West nog geen reden hem te cancellen als vriend.

In Nederland is West minder bekend, al heeft hij ook hier fans. Neem historicus voormalig GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil, net als West een intellectueel van kleur die zich regelmatig afzet tegen de ‘cancel culture’, waarbij mensen met ‘foute’ standpunten in linkse kringen worden geboycot.

In een interview op de website van de Erasmus Universiteit vertelt de tegendraadse historicus dat hij als droom heeft om ‘de eerste allochtone minister-president van Nederland’ te worden – óf de Nederlandse Cornel West.

Nog een opmerkelijke overeenkomst tussen beide heren: na West heeft ook Özdil Jezus gevonden. ‘Mijn hersens zeggen dat God kan niet bestaan, maar ik merk in mezelf een behoefte om mijn hart te openen voor Jezus’, aldus Özdil in gesprek met de EO eerder dit jaar.

In een recent gesprek met Forum-Kamerlid Pepijn van Houwelingen in zijn podcast Zihnigasten komt alles samen. Met op de achtergrond een portret van GroenLinks-coryfee Femke Halsema én een kruis fulmineert Özdil over een zekere ideologische starheid die hij in progressieve kringen – bij zijn baan aan de universiteit, bij GroenLinks en als columnist voor NRC en Vrij Nederland – tegenkwam.

Op Twitter wordt Özdil nu fel bekritiseerd vanwege deze podcastaflevering, niet alleen om zijn stellingnames, maar vooral omdat hij met een FvD’er in gesprek gaat. In reactie daarop twittert Özdil:

‘Twee bedreigingen, meer dan honderd scheldpartijen en tientallen moralistische afwijzingen. De oogst dusver vanuit de witte ‘progressieve’ hoek omdat ik Pepijn heb geïnterviewd. Ik heb nieuws voor jullie: ik laat me niet voorschrijven met wie ik praat.’

Tijd voor excuses van Nederland aan Suriname. Niet alleen vanwege de slavernij, maar ook vanwege de misdaden tegen de inheemse bevolking. Dit bepleit de Surinaamse activist Audrey Christiaan (foto) namens het Network of Indigenous and Tribal Peoples of the Caribbean Region. Eerder werkte zij voor de Vereniging Inheemse Dorpshoofden Suriname.

Aanleiding voor Christiaans pleidooi is de recente ontdekking van graven van inheemse kinderen in Canada. Veel inheemse kinderen werden daar naar internaten gestuurd, waar zij leden onder een keihard regime en gedwongen assimilatie tot de christelijke westerse cultuur. Veel kinderen overleefden dit niet.

‘Er was een beleid van overheden, die erop was gericht om de ‘Indiaan’ te doden’, zegt Christiaan. ‘Het was een koloniaal systeem in samenwerking met de katholieke kerk en internaten.’

Nederland maakte zich volgens Christiaan ook aan misdaden schuldig: ‘Dit koloniale systeem is niet alleen in Canada toegepast, maar in verschillende landen die in bezit werden genomen door Europese mogendheden.’

Nederland kreeg in 1667 Suriname in handen, dat met de Engelsen geruild werd voor Nieuw Amsterdam (het huidige New York). Nederland deed volgens Christiaan alsof het land leeg was en dus gekoloniseerd mocht worden, waarbij de inheemse volkeren als inferieur en onbeschaafd werden weggezet, wat hun onderwerping en de exploitatie van het land legitimeerde.

‘De misdaden en onrecht tegen de Inheemse volken noemen de voormalige kolonisatoren niet graag bij naam’, aldus Christiaan. Het leed van de inheemse Surinamers wordt volgens haar nog onvoldoende onderkend.

Op de Keti Koti-herdenking van 1 juli bood de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema excuses aan voor de betrokkenheid van het stadsbestuur aan de slavernij in Suriname. Maar Halsema repte volgens Audrey niet over het eerste historische onrecht dat Nederland beging: namelijk tegen de oorspronkelijke bewoners.

Audrey stelt namens het Network of Indigenous and Tribal Peoples of the Caribbean Region: ‘Wij doen een beroep op de regering van Nederland en het koningshuis om ook aan de Inheemsen van Suriname excuses aan te bieden voor hun aandeel in de slaverij, landonteigening en een opgelegd Westers systeem, die al de rechten van de Inheemsen hebben ontnomen, en dat verzuimd is om deze rechten weer te verankeren in de grondwet van Suriname bij de totstandkoming van de onafhankelijkheid.’

De activist heeft ook kritiek op Suriname zelf, dat nog steeds zou verzuimen om de rechtspositie van inheemsen en hun woon- en leefgebieden veilig te stellen. ‘Een gelijkwaardige en respectvolle bejegening ontbreekt volledig, doordat wij niet als zodanig zijn betrokken bij het tot stand komen van de wetgeving.’