Fonda Sahla is sinds 2021 lid van de Tweede Kamer voor D66 en doet dit jaar een poging om herkozen te worden. Ze staat op plek vijftien. Ze is ‘trots’ op haar dubbele nationaliteit, zegt ze tegen de Kanttekening.
Wat moet er in Nederland veranderen?
‘Er is behoefte aan verandering in Nederland. Op het gebied van kansengelijkheid, vertrouwen in de politiek en bestaanszekerheid. Ik merk vooral dat de uitdagingen enorm zijn voor kinderen en ouderen in moeilijke posities. Deze verkiezingen gaan echt over het creëren van een eerlijker speelveld, betere toegang en meer kansen voor álle Nederlanders, ongeacht wie je bent of waar je vandaan komt.’
Wat is het belangrijkste probleem dat moet worden opgelost?
‘Er is behoefte aan verandering, een luisterend oor, en het heroveren van vertrouwen in de politiek. We moeten begrijpen wat de zorgen zijn, zelfs van mensen die niet luid schreeuwen. Het belangrijkste probleem dat moet worden aangepakt, is de kansengelijkheid voor kinderen, vooral in wijken waar mensen weinig verdienen. Hun ontwikkeling staat onder druk. Er is een enorm lerarentekort. Best gek eigenlijk dat het in deze campagne zo weinig over onderwijs gaat. Wij willen ons blijven inzetten voor een ‘rijke schooldag´ voor elk kind. Dat is een schooldag met bijvoorbeeld extra sport-, muziek- of theaterles. Zo bieden we alle kinderen een springplank voor hun sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling. Toch wordt alweer gesproken over bezuinigen in het onderwijs. Dat zou funest zijn voor kinderen, de nieuwe generatie. D66 zet onderwijs altijd op nummer één.’
‘Ook willen wij de kinderopvang uiteindelijk gratis maken. Dat is geen gemakkelijke maatregel, maar wel één die voor de toekomst hard nodig is. Met kinderopvang als basisvoorziening is er voor alle kinderen straks een plekje op de kinderopvang, niet alleen voor kinderen van ouders met de grootste portemonnee. Op deze manier komen verschillende kinderen elkaar makkelijker tegen, zodat ze samen kunnen opgroeien en op de kinderopvang van elkaar kunnen leren. Ook kunnen ontwikkelachterstanden dan eerder worden herkend. Ander voordeel is dat we dan ook die ingewikkelde kinderopvangtoeslag kunnen afschaffen, en dat het voor ouders gemakkelijker wordt om meer te werken.’
‘Tenslotte is toegankelijke zorg voor iedereen, ongeacht hun achtergrond, voor mij een prioriteit. Hard nodig, want in sommige wijken in Nederland gaan mensen veel eerder dood en mensen met een migratieachtergrond hebben bijvoorbeeld veel meer kans op dementie.’
Mooie plannen, maar u zit er al inmiddels ook twee jaar. Wat heeft u concreet bereikt als Kamerlid?
‘Trots ben ik erop dat ik in twee jaar tijd in staat ben geweest om koplopers in het gehele zorgveld bij elkaar te brengen. Zij zijn echte pioniers, die een moeilijk maatschappelijk onderwerp op de kaart probeerden te zetten. Ik heb daar veel bewondering voor. Al hun kennis en ervaring over inclusieve zorg heb ik in mijn periode als Kamerlid gebundeld en daar is mijn initiatiefnota Inclusieve Zorg uit voortgekomen. Dit thema staat nu voor het eerst hoog op de politieke agenda. Zelfs partijen als de VVD beginnen nu de noodzaak van inclusieve zorg te zien om de zorg betaalbaar te houden.
‘Gratis kinderopvang ís bestaanszekerheid’
Ik ben teleurgesteld over de val van het kabinet, omdat dit allemaal belangrijke processen vertraagd. Zo is de behandeling van mijn plannen uitgesteld tot na de verkiezingen. Ook is het nog maar de vraag of kinderopvang daadwerkelijk bijna-gratis wordt. Ik maak mij namelijk zorgen als ik Omtzigt (NSC) hoor zeggen dat hij kinderopvang niet gratis wil maken. Dat is echt een stap terug in de tijd. Want wij weten allemaal hoe belangrijk dit is voor de ontwikkeling van kinderen, en voor ouders met een kleinere portemonnee die nu niet kunnen werken omdat ze de opvang niet kunnen betalen. Dan belanden al onze plannen voor kansengelijkheid in de prullenbak. D66 wil dit echt voorkomen. We moeten nu doorzetten. Gratis kinderopvang ís bestaanszekerheid. Én biedt kinderen ook de springplank voor een kansrijke start.’
Waarom heeft u voor D66 gekozen?
‘Ik ben lid van deze partij omdat ik geloof in onze waarden van vrijheid, gelijkheid en solidariteit. Deze waarden sluiten nauw aan bij mijn eigen overtuigingen en mijn wens om op te komen voor kansengelijkheid. Daarnaast is D66 ook een partij die realistisch en positief in het leven staat. Wij laten ons niet leiden door onderbuikgevoelens, zoals we nu bijvoorbeeld wel bij Yesilgöz (VVD) zien. Ik bedoel, zij zet nu weer de deur open voor samenwerking met de PVV. Een partij die vindt dat iemand als ik niet thuishoor in de Tweede Kamer. D66 wil dat je niet wordt beoordeeld op je naam, je kleur of je geloof, maar dat iedereen in dit land mag meedoen. Dat is de kern van D66. Dat is niet per sé midden, rechts of links, maar de meest progressieve kracht die we in Nederland hebben.’
Waarom zou ik op u moeten stemmen?
‘Ik vertegenwoordig niet alleen de Nederlandse kiezers van kleur, maar alle Nederlanders die geloven in een eerlijkere en rechtvaardigere samenleving. Mijn inzet voor deze idealen maakt mij de juiste keuze voor iedereen die streeft naar een beter Nederland. Daarnaast is representatie ontzettend belangrijk. Vorig jaar stond ik achter prinses Amalia tijdens Prinsjesdag, een dag later kreeg ik een bericht van een juf. Zij keken in de klas naar het Jeugdjournaal. Tijdens het kijken – ik kwam in beeld – vroeg één van haar leerlingen aan haar: ‘Kun je met een hoofddoek ook Kamerlid worden?’ You can’t be what you can’t see!’
Wat hoopt u te kunnen doen, als u in de Tweede Kamer wordt verkozen?
‘Als ik wederom in de Tweede Kamer word gekozen, hoop ik mijn inzet voor kansengelijkheid en inclusiviteit voort te zetten. Mijn missie is onder andere om gratis kinderopvang als basisvoorziening te realiseren en te zorgen voor toegankelijke zorg voor iedereen.’
‘Onderzoek toont aan dat dementie vaker onopgemerkt blijft bij ouderen met een migratieachtergrond’
‘Ik heb onlangs een initiatiefnota Inclusieve Zorg ingediend. Dat is voor veel mensen heel belangrijk. Op het gebied van gender en seksuele gerichtheid wordt de diversiteit zichtbaarder. Maar omdat zorgmodellen en onderzoeken vaak het mannelijk lichaam als uitgangspunt nemen, blijven sommige medische klachten bij vrouwen onverklaard. Dat creëert een ongelijkheid. Daarnaast vergrijst de samenleving in rap tempo en zijn er veel culturele verschillen. Onderzoek toont aan dat dementie vaker onopgemerkt blijft bij ouderen met een migratieachtergrond, waardoor zij zich eerder melden op de spoedeisende hulp. Mensen die door een hersenziekte terugvallen op hun moedertaal gaan door deze taalbarrière soms niet naar de dokter, of moeten juist vaker op consult komen om een duidelijke diagnose te krijgen. Dit alles duwt de zorgkosten omhoog, terwijl het juist belangrijk is om het zorgstelsel betaalbaar te houden.’
‘Ik wil graag na de verkiezingen op 22 november mijn werk hiervoor afmaken en deze initiatiefnota tot beleid maken. Deze oproep krijg ik ook mee uit de zorgsector, van zorgprofessionals, wetenschappers en hoogleraren die zorgonderzoek doen. Zij schreeuwen om ondersteunend beleid vanuit de overheid voor inclusieve zorg. Ik wil hiermee door. Daarnaast wil ik een stem zijn voor diegenen die zich niet gehoord voelen in de politiek. Ik breng de stem uit de wijken naar de politiek en de politiek naar de wijken. Dat is juist in deze tijden, waarin mensen het vertrouwen in de politiek verliezen, extra belangrijk. De politiek is er ook voor hen.’
Welke politicus inspireert u?
‘Ingrid van Engelshoven (D66-politica, oud-partijvoorzitter en voormalig minister van Onderwijs, red.) heeft ooit mijn betrokkenheid in de politiek aangemoedigd. Sigrid Kaag is en blijft een inspiratie voor mij, vanwege haar integriteit en vastberadenheid om te blijven werken aan een beter en eerlijker Nederland, ondanks tegenstand. Haar moed is uitzonderlijk. Ik heb zelf net als Ingrid en Sigrid de Els Borst Inspiratieprijs gewonnen (een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een vrouw met verdiensten voor D66, de prijs is vernoemd naar wijlen D66-politica Els Borst, red.), en hoop zo ook een inspiratie te zijn en te blijven voor anderen’.
Is politieke representatie van Nederlanders van kleur belangrijk?
‘Ja, politieke representatie van Nederlanders van kleur is ontzettend belangrijk. Het is belangrijk omdat het ervoor zorgt dat diverse perspectieven en ervaringen worden gehoord en meegenomen bij politieke besluiten. Denk aan inclusieve zorg en aan de wachtlijsten in de kinderopvang bij kinderen met bijvoorbeeld een taalachterstand. Politieke representatie is een essentieel aspect van een inclusieve democratie en het draagt bij aan een rechtvaardigere samenleving.’
Is de Kamer te wit?
‘Representatie is belangrijk in de Kamer om de zorgen in de samenleving beter te begrijpen en betere besluitvorming mogelijk te maken. Momenteel is er ruimte voor verbetering als het gaat om het weerspiegelen van de diversiteit in Nederland in de Kamer. Het is van belang om te blijven werken aan het vergroten van diversiteit en inclusie in de politiek, zodat alle stemmen gehoord worden. Het is ook belangrijk om onze toekomstige politici te laten zien dat de politiek voor iedereen is, inclusief de Tweede Kamer. Ik doe daarom met klem een oproep aan alle mensen die twijfelen of ze überhaupt moeten gaan stemmen. Laat je stem horen, laat je vertegenwoordigen. En als je vragen hebt of zelf overweegt om politiek actief te worden, dan staat mijn deur altijd voor je open. Stuur gerust een mailtje!’
Heeft u een dubbel paspoort?
‘Inderdaad heb ik een dubbele nationaliteit. Daar ben ik trots op. In Nederland hebben veel mensen een dubbele nationaliteit. Ik geloof dat dit juist kansen biedt om verbindingen te leggen in plaats van te focussen op verschillen. Het is een weerspiegeling van de diversiteit en het inclusieve karakter van onze samenleving. Binnen D66 ben ik niet de enige met een dubbele nationaliteit. Bijvoorbeeld minister Kajsa Ollongren (van Defensie, red.) heeft ook twee nationaliteiten.
‘Inderdaad heb ik een dubbele nationaliteit. Daar ben ik trots op’
‘Zelf zie ik het als volgt: Ik ben een Nederlandse. Ik ben geboren en getogen in Den Haag, en ik koester mijn wortels in Marokko, die ik ook aan mijn kinderen doorgeef. Het is voor mij en vele anderen van belang om een sterke band te behouden met mijn land van herkomst. Het hebben van een dubbele nationaliteit maakt deel uit van mijn identiteit, en ik zie geen reden waarom dit in strijd zou zijn met mijn toewijding aan Nederland en mijn werk als Kamerlid. Integendeel, het stelt me in staat om verschillende perspectieven en ervaringen in te brengen in het politieke proces. Het is voor mij belangrijk om zowel trouw te zijn aan mijn Nederlandse identiteit als mijn culturele erfgoed te koesteren. D66 waardeert deze diversiteit en inclusie, en ik ben vastbesloten om bij te dragen aan een Nederland waar iedereen – en ik herhaal: iedereen – zich vertegenwoordigd voelt en een stem heeft in de politiek.’
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november interviewt De Kanttekening kandidaten van verschillende partijen. Alle gepubliceerde artikelen over de Tweede Kamerverkiezingen vindt u hier.
