De Turkse filantroop Osman Kavala zit al vijf jaar in de gevangenis, vanwege zijn betrokkenheid bij de grootschalige Gezi-protesten van tien jaar geleden. Vorige week heeft een Turkse rechter in hoger beroep zijn levenslange gevangenisstraf gehandhaafd. Dit betekent dat hij alleen vrij kan komen bij een wetswijziging, wat praktisch onmogelijk lijkt met Erdogan aan de macht die Kavala een ‘buitenlandse agent’ noemt. Een kleine groep, vooral vluchtelingen uit Turkije, demonstreerde op de Dam tegen het Turkse besluit.
´Ik ben hier om te protesteren tegen de schendingen van rechten in Turkije en de rechteloosheid´, zegt Baki Karadeniz , een gevluchte Koerdische journalist. Hij staat op de Dam met een handjevol demonstranten, van Turks-linkse en Koerdische signatuur, vanwege de handhaving van de levenslange straf voor de filantroop Osman Kavala, die al sinds 2017 vastzit. Dit ondanks herhaalde uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens waarin wordt geconcludeerd dat er geen enkel bewijs is dat zijn detentie rechtvaardigt.
Volgens de Turkse staat zou Kavala met de Gezi-protesten, die precies tien jaar geleden plaatsvonden, hebben gepoogd de ‘regering omver te werpen’. Naast de straf voor Kavala hield de rechter ook vast aan de veroordeling tot 18 jaar gevangenisstraf van vier anderen (Cigdem Mater, Can Atalay, Tayfun Kahraman en Mine Özerden).
Karadeniz wordt er niet goed van. ‘Mensen die op een democratische manier een politiek statement maakten, worden genadeloos gestraft’.
Wat vindt hij van de aanklacht dat Kavala een agent is van buitenlandse mogendheden?
‘Onzin’, zegt hij meteen. ‘Daarvan worden bijna alle criticasters van de Turkse regering beschuldigd. Dat ze zogenaamd chaos veroorzaken in het land, dat ze de regering willen omverwerpen, separatisme bevorderen enzovoort. Maar dat is allemaal onzin.’
Gezi was volgens Karadeniz een van de meest diverse protestbewegingen die het land heeft gezien.
‘Als al die groepen al zo’n doel hadden gehad, dan was de regering meteen omvergeblazen. Dat was er niet. Alleen tirannieke regimes, voeren zulke stompzinnige argumenten aan’, zegt Karadeniz.
Een groep vrouwen in de vijftig, die alleen anoniem willen spreken, zeggen dat ze altijd naar zulke protestacties komen. ‘In het land waar ik ben geboren, is er sprake van een grote schending van mensenrechten. Dit gebeurt niet de eerste keer. We zijn helaas gewend geraakt aan zulke misdaden’, zegt een Koerdische vrouw. ‘Naast Kavala zit ook de Koerdische politicus Selahattin Demirtas vast, ondanks al die Europese terechtwijzingen’, voegt ze daaraan toe.
Haar vriendin wil op een rustigere plek praten. ‘De jeugd van Gezi stond op vanwege alle vrijheden die werden beperkt. De regering bemoeide zich met sigaretten en de levensstijl van mensen. Het was spontaan ontstaan. Ik hoorde voor het eerst over Kavala toen hij in 2017 werd gearresteerd.’
‘Iedereen weet dat het een verzinsel is van de regering. Er is geen gerechtigheid in Turkije. Dit hebben wij tijdens de coup van 1980 al gezien’, vervolgt ze. Ze heeft ook kritiek op Europa. ‘Het land waarin we leven, Nederland, is ook niet helemaal onschuldig’, zegt ze. ‘De AKP-regering heeft een deal met de EU. Al die vluchtelingen, die het Westen zelf heeft veroorzaakt in het Midden-Oosten, houdt Erdogan voor ze tegen. Die blijven in Turkije. En Erdogan mag voor de rest doen wat hij wil in Turkije, de EU kijkt alleen naar de eigen belangen.’
Na amper een uur en enkele foto’s, vindt iedereen het kennelijk welletjes en gaat weer naar huis.
Het harde immigratiebeleid van Denemarken is ‘succesvol’, omdat buurlanden Duitsland en Zweden wél veel vluchtelingen opnemen. Dit zegt de Zweedse migratie-expert Bernd Parusel tegen Deutsche Welle.
In juli 2023 vroegen slechts 180 mensen asiel aan in Denemarken, een land met zes miljoen inwoners. In Duitsland, dat met 84 miljoen inwoners veel groter is, vroegen in diezelfde maand 25.165 mensen asiel aan, aldus het Duitse Federale Bureau voor Migratie en Vluchtelingen (BAMF).
In Denemarken zijn de sociaaldemocraten aan de macht, maar zij voeren een rechts immigratiebeleid dat als doel heeft asielzoekers af te schrikken. In 2021 nam het Deense parlement een wet aan die het mogelijk maakt om asielzoekers buiten Europa op te vangen. Daarnaast bezuinigt Denemarken ernstig op de uitkeringen aan migranten.
‘Het doel daarvan was dat mensen óf helemaal niet kwamen, óf dat mensen die al gearriveerd waren sneller de arbeidsmarkt zouden betreden. Dit laatste heeft echter slechts gedeeltelijk gewerkt’, zegt de in Wenen gevestigde migratieonderzoeker Judith Kohlenberger tegen Deutsche Welle. Maar deze maatregel heeft ook tot gevolg dat de criminaliteit onder asielzoekers is gestegen – ze moeten immers aan geld komen – en hun onderwijsprestaties zijn achteruitgegaan, vertelt de onderzoeker. ‘Beide gevolgen waren voorspelbaar.’
De Zweedse migratie-expert Bernd Parusel zegt tegen Deutsche Welle dat Denemarken de mogelijkheden voor gezinshereniging voor migranten ook sterk beperkt heeft. ‘Bovendien werd de beschermde status voor vluchtelingen uit Syrië opgeheven en werden er pogingen ondernomen om hen aan te moedigen terug te keren naar Syrië.’
Maar wat het harde anti-immigratiebeleid echt tot een ‘succes’ maakt is dat buurlanden Duitsland en Zweden een ruimhartiger beleid voeren. Het Deense model is ‘geslaagd’ omdat zij wel vluchtelingen hebben opgenomen, ‘waardoor de migratiedruk eenvoudigweg is verplaatst’, aldus Parusel. ‘Een belangrijke reden dat er minder mensen in Denemarken zijn aangekomen, is dat Duitsland nog steeds mensen heeft opgenomen.’
Het Deense migratiemodel is een voorbeeld voor rechtse partijen in Nederland. In februari dit jaar steunde een Kamermeerderheid een motie van JA21, dat het kabinet contact moet opnemen met Denemarken over het opzetten van asielzoekerscentra buiten de Europese Unie. Naast de populistische partijen, de SGP en Groep Omtzigt steunden ook regeringspartijen VVD en CDA deze motie.
De migrant Mohamed Bah, die weet ‘hoe het is om’ om ongedocumenteerd te zijn, wil met zijn podcast City Rights Radio een onzichtbare groep mensen in de stad een podium geven. Ook nu hij zelf een verblijfsvergunning heeft, denkt hij niet aan stoppen. Dat meldt de Amsterdamse zender AT5.
De 29-jarige ‘Mo’, zo wordt hij door vrienden genoemd, heeft het druk. Hij leidt een nieuwe generatie mediamakers op met tal van projecten. Onlangs is een boek verschenen waaraan hij heeft meegewerkt. ‘Onze app (al meer dan 2000 keer gedownload), waarmee mensen kunnen uitzoeken waar ze eten of slaapplaatsen kunnen vinden in de stad, is nu een half jaartje live.’
Nu is hij bezig met het derde seizoen van zijn podcast City Rights Radio. In 2021 is hij ermee begonnen om ongedocumenteerde migranten te helpen bij het overleven zonder papieren. Mo zelf trok van het West-Afrikaanse Guinea, in een bootje over de Middellandse Zee, naar Nederland.
Na aankomst moest hij zelf uitvogelen waar hij moest zijn voor zaken als eten en onderdak. ‘Ik weet dus hoe het is,’ zegt Mo in een goed uitgeruste podcaststudio, achterin het kantoor van de hulporganisatie Here To Support in de Transvaalbuurt. ‘Geen bankrekening kunnen openen, of slechte toegang tot gezondheidszorg – allemaal problemen die een rimpeleffect hebben in de levens van heel veel mensen.’
Mo hoopt het beeld dat in Nederland bestaat over migranten wat bij te stellen. Dat was een andere motivatie om zijn podcast te beginnen, vertelt hij. ‘Ik had geen platform of medium om onze verhalen te vertellen. Ik merkte dat als ik met iemand praatte, over waar ik vandaan kom of hoe ik op ben gegroeid, dat ze me meer als mens zagen. Daarom ben ik na gaan denken over hoe ik dat op grotere schaal zou kunnen doen.’
Enkele leden van de Amsterdamse gemeenteraad hebben een anonieme brandbrief gekregen, waarin staat dat leidinggevenden bij de afdeling Werk, Participatie en Inkomen zich schuldig maken aan racisme en discriminatie. Dit bericht de Telegraaf.
Werk, Participatie en Inkomen valt onder wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks). Directeuren Daniël Waagmeester (Werk en Participatie) en Renger Visser (Inkomen) vertellen de Telegraaf erg geschrokken te zijn over de brief. ‘We weten dat we als organisatie op het gebied van racisme en discriminatie wat te doen hebben.’
De directeuren zeggen dat het belangrijk is om als gemeentelijke overheid zorgvuldig te handelen. De brief noemt de namen van leidinggevenden die zich schuldig zouden hebben gemaakt aan racisme en discriminatie, maar de briefschrijvers zijn zelf anoniem. Voor de beschuldigden is het daarom lastig om zich te verweren. Een ambtenaar vertelt de Telegraaf dat de gemeente Amsterdam de klachten graag serieus neemt, maar dat anonimiteit het onderzoek hiernaar bemoeilijkt.
Gemeentesecretaris Peter Teesink zegt tegen de krant dat hij graag met de anonieme klagers in contact wil komen om met hen over de grieven te spreken. ‘Ik vind het belangrijk dat we een inclusieve, diverse en sociaal veilige werkomgeving hebben waarin we respectvol en integer met elkaar omgaan en waar geen plaats is voor racisme en discriminatie.’
Wethouder Rutger Groot Wassink vindt bestrijding van racisme en discriminatie een kerntaak van de gemeente. Hij stuurde in 2019 alle gemeenteambtenaren naar een zogenoemde White Privilege-training, waarbij witte ambtenaren hun witte vooroordelen onder ogen moesten komen.
In Laten We Praten bespreken drie jonge Afro-Nederlanders heikele onderwerpen. ‘Armoede komt onder bi-culturele Nederlanders meer voor.’
Drie jonge Afro-Nederlanders – maatschappelijk werker, trainer en coach Wendy Lopes (33), ICT’er, dichter en rapper Glodi Mbwete (30) en voedingsspecialist en muziekmaker Domino Ofori (26) – begonnen in coronatijd de podcast Laten We Praten. Wendy is geboren in Nederland en heeft Kaapverdische roots; Glodi heeft Congolese wortels en Domino is geboren in Ghana, maar groeide op in Nederland. De drie kennen elkaar van een christelijke Pinkstergemeente in Den Haag. Ze bespreken onderwerpen waar in de Afro-Nederlandse gemeenschap, maar ook daarbuiten, vaak een taboe op ligt. De podcast trekt steeds meer luisteraars en werd in 2022 genomineerd voor de Haagse Media Awards en de Dutch Podcast Awards. In mei jaar won Laten We Praten de Pitcher Perfect 010. De Kanttekening ging met de drie makers in gesprek.
‘Tijdens de coronaperiode ging alles op slot en besloot ik te gaan hardlopen’, zo begint Glodi zijn verhaal. ‘Eerst luisterde ik naar muziek, maar na een tijdje was ik dat zat en ging ik podcasts luisteren, vooral over voetbal. Op 10 september 2021 bracht ik, ik maak ook muziek, het nummer Breek de Stilte uit, waarin ik het onder andere over zelfmoord en depressie heb. En toen kwam ik op het idee om zelf een podcast te beginnen over deze en andere zware onderwerpen. ’
Glodi vroeg twee goede vrienden, Wendy en Domino, om mee te doen aan de podcast. ‘Ik ken hen al heel lang van de kerk. Een podcast maken met vrienden is makkelijker. Dan voel je je meer op je gemak.’
Wendy Lopes (beeld: YouTube)
In Laten We Praten kaarten Glodi, Wendy en Domino onderwerpen aan die zij, net als veel luisteraars, zelf ook lastig vinden. ‘Het gaat over geestelijke gezondheid, racisme, biculturaliteit, rouw, enzovoort’, vertelt Glodi. ‘Over deze onderwerpen brainstormen we met ons drieën. En daarnaast brainstormen we met het backstage team die de opnames maakt. We hebben hiervoor ook een WhatsApp-groep, waarin we onze ideeën gooien.’
Wendy: ‘In onze afleveringen zit altijd een rode draad. We introduceren eerst het onderwerp, dan delen we onze eigen ervaringen en aan het einde geven we tips, bijvoorbeeld waar je aan kunt kloppen voor hulp als je kampt met depressieve klachten of iets dergelijks.’
De aflevering over bruiloften, die nog moet uitkomen, vindt Domino de meest geslaagde recente opname. ‘Dat was een erg grappige aflevering. Maar de afleveringen over menstruatiearmoede, een onderwerp dat toch wat verder van mij afstaat, en gierigheid vond ik ook leuk om over na te denken. Er is een dunne scheidslijn tussen gierigheid en krijgen waar je recht op hebt, ontdekte ik.’
Glodi, Wendy en Domino hebben nu zo’n twintig afleveringen van de podcast gemaakt. Veel onderwerpen zijn universeel en zou je ook kunnen bespreken met witte mensen. ‘Maar onze achtergrond speelt wel degelijk een rol’, vertelt Domino. ‘Het onderwerp menstruatiearmoede speelt voor Nederlanders met een biculturele achtergrond veel meer, omdat armoede onder deze groep Nederlanders meer voorkomt dan onder witte mensen. Dat geldt ook voor bruiloften. Biculturele mensen geven meer geld uit aan een bruiloft. Witte Nederlanders staan daar tegenwoordig vaak wat rationeler in, ook omdat zij gemiddeld vaker scheiden.’
Glodi zegt dat ze veel afleveringen nog steeds zouden maken, als ze wit zouden zijn. ‘Maar onze ervaringen zijn anders. We gaan anders met rouw om. In onze gemeenschap is het gebruikelijk dat er een aantal dagen van rouw zijn na het overlijden van familielid. Dit is vanaf het moment dat de persoon is overleden tot het moment dat hij of zij begraven is. Mensen komen dan over de vloer om samen te huilen, de familie te ondersteunen en bijvoorbeeld te helpen bij het huishouden, denk aan opruimen en koken. In aanloop van de begrafenis en op de dag zelf is uiteraard veel verdriet, maar er wordt bijvoorbeeld veel muziek gedraaid en gegeten om zo de persoon te eren. Het wordt (soms) groots aangepakt. De gemeenschap komt samen om de familie te ondersteunen. Er wordt veel gebeden, hardop gehuild en het kan soms echt intens zijn, maar op één of andere manier zijn dat momenten waar je kracht uit kan putten. Je wordt in feite gedragen door de gemeenschap en je rouwt samen, terwijl het hier anders aan toe gaat.’
Glodi Mbwete (beeld: YouTube)
Ook bruiloften worden anders gevierd, vervolgt Glodi. ‘Denk hierbij bijvoorbeeld aan bruidsschat. De bruidsschat is een symbolisch gebaar van de man naar de vrouw en haar familie, dat hij met haar wilt trouwen. Het is een eeuwenoude traditie. Het is niet zo dat de vrouw ‘gekocht’ wordt. Het is onderdeel van de traditionele bruiloft. Tijdens deze bruiloft komen beiden families bij elkaar om elkaar te ontmoeten. De bruidsschat kan bestaan uit een geldbedrag maar ook goederen of producten. Zoals een trouwring een teken is van een verbond, zo is de bruidsschat een teken van het feit dat de man echt met de vrouw wil trouwen en zowel zijn familie als haar familie respecteert.’
‘Onze kracht is dat we delen uit onze ervaring, uit onze lessen’, vertelt Wendy. ‘Als ik een witte vrouw was geweest had ik een heel ander rugzakje bij mij, dacht en sprak ik vanuit een andere context, dan voerde ik met Glodi en Domino andere gesprekken, want onze invalshoek was heel anders. Je kunt bepaalde onderwerpen niet goed bespreken als je ze niet hebt beleefd. Als witte Nederlander kun je over biculturaliteit praten, maar alleen abstract. Het is heel anders wanneer je het leeft. De kracht van onze podcast is dat we alleen praten over onderwerpen die we hebben geleefd.’
Glodi: ‘Ik heb het gevoel dat we nu ons verhaal moeten vertellen. Ik heb een goede jeugd gehad. Ik heb in mijn leven heftige dingen meegemaakt, waaronder het overlijden van mijn vader. Zijn dood kwam hard aan, maar ik heb het verwerkt in mijn muziek en gedichten en nu ook in deze podcast. Dáár zit mijn noodzaak. Ik heb dingen meegemaakt, dingen geleerd en ervaren. Die wil delen met anderen. En dat kun je op verschillende manieren doen.’
Laten We Praten krijgt steeds meer luisteraars. Op YouTube zijn het er zo’n 200, op Spotify meer dan 500 en op social media meer dan duizend volgers. Wendy: ‘Ons doel is dat we mensen willen laten zien dat ze niet de enigen zijn die iets meemakenen met problemen worstelen. We krijgen ook veel feedback van luisteraars. In de comments, maar ook via privéberichten.’
Glodi wil graag dat Laten We Praten meer bereik krijgt. ‘We willen groeien. We hadden onlangs een livepodcast in Theater Zuidplein in Rotterdam. Daar zat ook publiek bij, mensen in de zaal kregen de gelegenheid om vragen te stellen en te reageren. En er was muziek. Het volgende seizoen, dat wordt seizoen vier alweer, willen we graag opnemen met publiek erbij. En we willen ook vaker gasten uitnodigen.’
Wekelijks zijn Godi, Wendi en Domino zo’n tien tot twintig uur bezig met de podcast. Wendy: ‘Het kost veel tijd. We maken de afleveringen, die daarna worden bewerkt door de editor. Vervolgens promoten we onze aflevering op Facebook, Instagram en TikTok. We zitten nu midden in ons opnameseizoen. Dan ben je er meer uren mee kwijt. Dat zijn we ook als we toewerken naar de liveshows.’
Domino Ofori (beeld: YouTube)
De podcast Laten We Praten maakt weinig kosten – de opnamestudio in Den Haag wordt gesponsord door Het Haags HipHop Centrum en is daarom gratis – en levert al een beetje geld op. Toch staan de baten nog niet in verhouding met de tijd die Glodi, Wendy en Domino erin steken. ‘Het begint nu al wel een beetje te lopen wat inkomsten betreft’, zegt Glodi. ‘Maar op dit moment loont het nog niet. We zijn nu bezig met investeren. Onze kwaliteit wordt ook steeds beter. Seizoen drie had niet bestaan, als we die andere seizoenen niet hadden gedaan. We krijgen ook meer aandacht. We zijn genomineerd voor prijzen en mochten in Theater Zuidplein optreden. Zulke events zorgen niet alleen voor meer naamsbekendheid, maar leveren ook geld op omdat bezoekers een ticket moeten kopen.’ Glodi vertelt dat ze vaker dit soort optreden willen doen in Rotterdam en Den Haag en ook met andere podcasts willen samenwerken, mits het goed bij de thematiek van Laten We Praten past.
En welke thema’s willen Glodi, Wendy en Domino in de toekomst bespreken? Glodi: ‘Misbruik in de familie. Hier had een luisteraar een bericht over geschreven. In onze cultuur kan het voorkomen dat de daders van seksueel misbruik worden beschermd om het gezin tegen schaamte te beschermen. Het slachtoffer wordt genegeerd. Dit taboeonderwerp moeten we bespreken.’ Wendy: ‘Ik wil graag een aflevering over grensoverschrijdend gedrag, waaronder straatintimidatie. Wat doe jij als man, als een meisje wordt lastiggevallen door een groep jongens? Grijp je in, of niet? Daarover moeten we praten.’ Domino: ‘Ik denk na over een aflevering over statussymbolen. Nodig je iemand bij je thuis uit, om op te scheppen over je huis? Of geef je iemand een lift, om op te scheppen over je auto? En andersom: waarom schaam je je voor je lelijke behang, of voor je oude versleten vloer? Waarom hechten wij belang aan al deze materialistische zaken? Daarover wil ik graag praten.’
Hedendaags Londen had niet kunnen bestaan zonder migratie, betoogt de Britse historicus Panikos Panayi. Hij is in die stad geboren. Op 6 oktober spreekt hij in Rotterdam over de kracht van migratie, naar aanleiding van zijn nieuwe boek Migrant City.
‘Dit boek heb ik geschreven vanuit een persoonlijk oogpunt’, vertelt Panayi. ‘Ik ben een Londenaar en mijn ouders zijn migranten die rond 1960 uit Cyprus kwamen. Ik ben opgegroeid in een stad die ik beschouw als de meest diverse stad ter wereld. Superdivers is de uitdrukking die nu wordt gebruikt. Het viel me op dat nog niemand had geschreven over Londen als een volstrekt unieke migrantenstad.’
In Nederland, net als in heel Europa, is er een groot debat over migratie gaande. Migratie wordt voortdurend geframed als negatieve kwestie. Is uw boek een positieve bijdrage in die discussie?
‘Ik ben me bewust van de politisering van migratie, maar ik bekijk migratie niet vanuit een goed of slecht standpunt. Migratie is gewoon de realiteit. De meeste Europese samenlevingen zouden niet echt kunnen overleven zonder migratie. Een van de dingen die ik zeg over Londen is dat je ‘normale’ migratie hebt, waarbij je migranten hebt die werk doen dat niemand anders wil doen. Maar Londen heeft ook elitemigranten ontvangen vanwege de omvang en het belang van de stad in de wereldgeschiedenis van de afgelopen twee eeuwen, als het centrum van het kapitalisme en het centrum van de industrialisatie. In mijn boek richt ik me op alle migranten, inclusief de mensen die winkels openen. Londen is een stad van kleine migrantenwinkels. Dit gezicht van Londen wordt genegeerd en geeft de afhankelijkheid van Londen en veel Europese steden van migratie aan. Als academicus moet je het negatieve discours scheiden van de realiteit van migratie. En als academicus die de geschiedenis van migratie gedurende vele decennia heeft bestudeerd, concludeer ik dat Londen, het Verenigd Koninkrijk en Europa zich op deze manier hebben ontwikkeld dankzij migratie.’
In je boek ga je ver terug om dat over Londen aan te tonen.
‘De eerste kolonisten in Londen waren de Romeinen. Londinium was een zeer multiculturele stad ten tijde van de Romeinse overheersers, omdat het Romeinse Rijk zeer multicultureel was. Daarna kwamen andere indringers – de Angelen, Saksen en Normandiërs – en het grootste deel van de geschiedenis ontwikkelde Londen zich door migratie uit andere delen van het eiland. Tot eind achttiende eeuw zijn de sterftecijfers in Londen erg hoog, dus moet de stad voortdurend worden aangevuld door migratie. De enige manier om migratie echt te begrijpen is door het te zien als een constant proces.’
Critici van migratie zeggen dat migratie tot de Tweede Wereldoorlog vooral Europees was. De migranten zouden nu vooral van buiten Europa komen, uit Afrika en het Midden-Oosten en hebben een andere culturele achtergrond . Wat vind je van dit discours?
‘Er is enige migratie van buiten Europa voor de Tweede Wereldoorlog, mensen uit Brits-India, Afrika en West-Indië, maar dat zijn kleine aantallen. De belangrijkste migranten komen uit Ierland. Maar als je een rooms-katholiek bent met een sterk Iers accent in het Londen van 1800, dan ben je zeker anders. De Ieren werden toen door autochtone Londenaren absoluut als buitenlanders beschouwd. Tegenwoordig wordt er veel gepraat over religie en kleur, maar als je rooms-katholiek bent in het protestantse Engeland van de negentiende eeuw, dan wordt je net zo anders beschouwd als een jood in het Londen van die tijd.’
Een ander discussiepunt is het idee dat mensen binnen Europa uiteindelijk teruggaan en mensen buiten Europa in Nederland blijven. Je ziet dit ook bij vluchtelingen, waarbij Oekraïners tegenover Syriërs worden gezet.
‘Op dit moment ziet het er niet naar uit dat de stabiliteit in Syrië terugkeert. Vluchtelingen gaan terug als de staat waar ze vandaan komen ‘zichzelf herstelt’. Om een paar voorbeelden te geven: sommige joden begonnen meteen na de Tweede Wereldoorlog terug te keren naar Duitsland. Veel mensen die vanuit de Caraïben naar het Verenigd Koninkrijk kwamen keerden in de jaren zeventig en tachtig uiteindelijk terug. In het geval van Cyprus zijn, ondanks de Turkse invasie van 1974, zowel Griekse als Turkse Cyprioten teruggekeerd. Ik denk dat Cyprus in dit geval als Europees zou worden beschouwd, een vreemd discours trouwens, waarin het Ottomaanse Rijk als onderdeel van de Europese geschiedenis wordt verwaarloosd. Maar in het geval van de Caraïben en sommige mensen uit India en Pakistan, zijn migranten zeker teruggegaan.’
Migratie is dus iets normaals, net als lucht inademen. Maar werd migratie altijd zo geproblematiseerd of gebeurt dat pas sinds de eenentwintigste eeuw?
‘In de meeste perioden die ik heb bekeken werd migratie tot op zekere hoogte geproblematiseerd door politici.’
Over twee maanden zijn er verkiezingen in Nederland. Een van de leiders van een nieuwe partij, Pieter Omtzigt, heeft gezegd dat we de migratie moeten beperken tot 50.000 mensen. Is dat niet raar? Hoe tel je dat? En wat zeg je eigenlijk tegen 50.01ste migrant? Mag jij niet naar binnen?
‘Nou, ik denk dat als je dat wilt opleggen, je niet 50.000 en één migrant binnenlaat. In het Verenigd Koninkrijk hebben we dezelfde, conservatieve, regering sinds 2010. Zij zijn geobsedeerd door wat ze ‘netto migratie’ noemen, dat is de verhouding tussen het aantal mensen dat binnenkomt en vertrekt. Ze hebben het altijd over tienduizenden per jaar gehad, maar in werkelijkheid hebben ze het aantal immigranten nooit onder de honderdduizenden gekregen. Het probleem met de Britse regering is dat ze studenten meetellen in deze cijfers. Als je die eruit zou halen zou het cijfer niet erg hoog zijn. Ik denk dat ze zijn gestopt met het geven van doelen. Het is gewoon een soort gefabriceerd cijfer voor politieke consumptie.’
Je zegt dat er altijd migratie zal zijn en er altijd negatieve discussies over zullen zijn?
‘Nou, het is een feit dat er altijd migratie is geweest. Helaas gebruiken sommige politici het voor hun eigen voordeel.’
Je noemt Londen een superdiverse stad. Dat idee dat lijkt te botsten met de Brexit. Wordt de stad onbestuurbaar door polariserende anti-immigratieretoriek en nationalisme?
‘Een van de redenen om over de hoofdstad te schrijven is dat Londen niet hetzelfde is als Engeland. Iedereen woont er naast iedereen. Je hebt er geen gettovorming van betekenis. Ik bedoel, je hebt concentraties van bepaalde groepen in bepaalde gebieden, maar elke migrant kan naast elke andere Londenaar wonen. Dat was mijn ervaring als kind. Mijn ouders wonen nog steeds in Londen en hun buren komen van over de hele wereld.’
Dus je zegt dat Londen anders is dan andere Engelse steden?
‘In ieder deel van het hedendaagse Londen kunnen mensen van elke nationaliteit naast mensen van elke andere nationaliteit wonen. Londen zal niet uit elkaar vallen omdat het te divers is, want diversiteit is de manier waarop Londen werkt. We hebben sinds 2016 een burgemeester van Pakistaanse afkomst Sadiq Khan. Zijn opvolger zal waarschijnlijk uit een andere migrantengroep komen.’
Dit jaar hebben al meer dan 2500 mensen tevergeefs een poging gedaan om de Middellandse zee over te steken. ‘Ze zijn verdronken of worden nog vermist’, zegt het VN-agentschap voor vluchtelingen (UNHCH).
Dat is een forse stijging in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, toen waren er 1680 doden of vermissingen. Dat schrijft de nieuwszender Deutsche Welle.
Ook is er een grote toename van het aantal mensen dat de Middellandse Zee oversteekt vanuit Tunesië. Het land waarmee voor de zomer een omstreden migratiedeal werd gesloten. Die blijkt niet te werken. Tot nu toe hebben 102.000 mensen een poging gewaagd, een stijging van 260% ten opzichte van vorig jaar.
Deze cijfers komen op dezelfde dag dat ministers van de lidstaten van de Europese Unie in Brussel vergaderen over de migratiekwestie. Volgens de VN riskeren migranten en vluchtelingen ‘de dood en grove mensenrechtenschendingen’ bij elke stap die ze ondernemen in de oversteek naar Europa.
De Tunesische minister van Binnenlandse Zaken, Kamel Fekih, zegt dat zijn land weinig kan doen om de migratiestroom in te dammen. ‘We hebben al vanaf het begin gezegd dat migratie niet is in te perken, als de oorzaken niet worden aangepakt. Tunesië kan alleen de eigen grenzen bewaken. Het kan niet fungeren als grenswacht voor anderen’, aldus Fekih tegen Deutsche Welle.
Omroep Zwart komt met een nieuw politiek programma: Stemmingmakers. Diverse maatschappelijke thema’s worden met politici en jongeren besproken op een luchtige, ludieke manier. De eerste online uitzending is vanavond om 19.00 uur.
Presentator van het programma is Yuki Christus, die Stemmingmakers mag leiden. Hij vraagt elke aflevering een andere politicus ‘de kleren van het lijf’. De politici zijn afkomstig van alle kanten van het politieke spectrum. Carline van Breugel (29) van D66 treedt op in de eerste uitzending en daarna volgt Alexander Hendrix (26) van BBB.
Larissa da Veiga. bekend van de BNNVARA-serie Baksteen, gaat iedere week de straat op om het publiek te interviewen aan de hand van politieke stellingen. Verder wordt de politiek ludiek uitgelegd in de rubriek ‘politics explained’ en gaat het programma het gesprek met jongeren aan tijdens het zogenoemde ‘bankjesgesprek’.
Het programma Stemmingmakers wordt iedere vrijdag om 19:00 uur uitgezonden op NPO3.nl en op het YouTube-kanaal van Omroep Zwart.
Omroep Zwart werd in 2020 opgericht door rapper Akwasi Ansah en Gianni Lieuw-A-Soe en wil meer kleur op de buis.
De KNVB gaat met een doorstart van de campagne Ons Voetbal Is van Iedereen actiever optreden tegen racisme in het voetbal. Het accent wordt verlegd en er komen nieuwe, zwaardere maatregelen. ‘Opvallend is dat de regenboogkleuren van de veelbesproken Onelove-campagne zijn ingeruild voor zwart en wit’, meldt het dagbladTrouw.
Een pakket van 22 maatregelen moet ervoor zorgen dat de voetbalwereld inclusiever wordt. Onlangs werd Ajax-spits Brian Brobbey voor ‘kankeraap’ uitgemaakt bij FC Twente, nadat hij eerder dit jaar ook racistisch was bejegend in Enschede.
De KNVB vindt dat de campagnes tegen racisme langer moeten duren en hoopt daarbij op ‘olievlekwerking’, waarbij clubs elkaar beïnvloeden door trainingsprogramma’s te organiseren of onderling samen te werken aan diversiteit.
De Onelove-campagne vorig jaar kwam niet van de grond. Feyenoord-aanvoerder Orkun Kökcü en Excelsior-captain Redouan El Yaakoubi weigerden een Onelove-band te dragen. Volgens KNVB-woordvoerder Jaap Paulsen heeft de kleurverandering niets te maken met die ophef. ‘Dit is een nieuwe actie, dus daar horen ook nieuwe kleuren bij.’
En dus ook zwaardere sancties. Er komt een digitale meldplicht voor hooligans met een stadionverbod. Supporters kunnen uiteindelijk aangepakt worden via een speciaal ingestelde tuchtrechter. Of zwaarder straffen daadwerkelijk werkt, gaat de KNVB ook onderzoeken. Omdat de voetbalbond wil voorkomen dat jonge daders verder afglijden en in de criminaliteit belanden, kunnen zij kiezen om trainingen over racisme te volgen in ruil voor strafvermindering.
Het Canadese parlement gaf een 98-jarige Oekraïner tot twee maal toe een staande ovatie. Problematisch, want hij diende in de Tweede Wereldoorlog bij de SS. Sommige Oekraïners zien veteranen die aan de zijde van de nazi’s vochten nog steeds als helden.
Het gaat om Jaroslav Hoenka, die lid was van de Oekraïense divisie van de Waffen-SS, die ook betrokken is geweest bij de Holocaust. De parlementsvoorzitter, die dit allemaal niet wist, noemde Hoenka afgelopen vrijdag een Oekraïense en Canadese held, toen de Oekraïense president Volodymyr Zelensky het Canadese parlement bezocht.
Het pijnlijke voor Oekraïne is dat Rusland de oorlog bestempeld als een strijd tegen de nazi’s en deze blunder voor het eigen karretje kan spannen.
In Canada woont een grote Oekraïense diaspora en in het land zijn verschillende monumenten ter ere van Oekraïense veteranen uit de Tweede Wereldoorlog opgericht, die dienden in de Galicische divisie. Een van de monumenten bevindt zich op een begraafplaats in Oakville in Ontario, en is voorzien van het insigne van de Galicische divisie, bericht BBC.
Joodse groepen hebben de kwestie aangekaart, omdat de Galicische divisie aan de kant van de nazi’s vocht en ook oorlogsmisdaden heeft begaan. Voor sommige Oekraïners zijn deze veteranen echter vrijheidsstrijders, die alleen met de nazi’s samenwerkten om Oekraïne onafhankelijk te maken.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vochten miljoenen Oekraïners aan de kant van het Rode Leger mee tegen de Sovjet-Unie. Duizenden Oekraïense ultranationalisten hielpen echter de nazi’s, in de hoop dat Oekraïne onafhankelijk zou worden.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
