De hijab is in Denemarken weer onderwerp van discussie. Een staatscommissie adviseert het islamitische kledingstuk op basisscholen te verbieden. Maar uit een peiling blijkt dat de meeste Denen daar niet op zit te wachten.
56 procent van de 1.013 respondenten is tegen zo’n verbod, blijkt uit de peiling van Voxmeter. 28 procent van de respondenten is wel voor een hoofddoekverbod.
‘Als je een klein meisje bent en naar de basisschool gaat, zou je kind moeten kunnen zijn’, zei de sociaaldemocratische burgemeester Christina Krzyrosiak Hansen, hoofd van de staatscommissie, vorige week nog over zo’n verbod. ‘Er kan niemand zijn die gelooft dat een achtjarig meisje dit zichzelf aandoet’, aldus Hansen.
De aanbeveling van de commissie kreeg veel kritiek van Deense docenten. In reactie daarop zeiden twee leden van de commissie van mening te zijn veranderd. Zij steunen niet langer de aanbeveling van de commissie.
De toekomt van de Hagia Sophia in Istanbul ziet er slecht uit. Dat schrijft de Griekse Vereniging van Archeologie in een brief aan Unesco, het orgaan van de Verenigde Naties dat zich buigt over het werelderfgoed.
Sinds de voormalige Byzantijnse kathedraal weer is veranderd in een moskee, in 2020, raakt het historische gebouw beschadigd door onzorgvuldigheid, schrijft de vereniging.
Het gebouw zou helemaal niet zijn ingericht voor duizenden moslims die er elke vrijdag komen bidden. Zo zijn de houten luiken van de keizerlijke poort beschadigd, worden fonteinen en poorten gebruikt voor de schoenen, die uitmoeten voor het gebed, en zijn marmeren platen beschadigd door het gebruik van veel te zware schoonmaakmachines.
De Griekse Vereniging voor Archeologie maakt zich vooral zorgen over het lot van de christelijke mozaïeken. Die mogen niet zichtbaar zijn als op vrijdag wordt gebeden en worden bedekt met doeken.
De archeologen denken dat Turkije niet geeft om deze historische schatten. Sinds de Hagia Sophia in een moskee is veranderd, zijn archeologen er niet meer welkom. Ook zou Turkije zich niet houden aan de opgelegde conserveringsregels die door Unesco werden opgelegd.
De Grieken vragen daarom Unesco ‘om krachtig in te grijpen om de huidige situatie te keren, die alleen risico’s met zich meebrengt voor de Hagia Sophia, het hart van de historische gebieden van Istanbul, een eigendom dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat’.
De Byzantijnse kathedraal, bijna duizend jaar lang de grootste kerk ter wereld, veranderde in 1453 in een moskee toen de Turken de stad veroverden. In 1934 veranderde Mustafa Kemal Atatürk de moskee in een museum, maar dat is in 2020 door president Erdogan weer teruggedraaid.
Bij de onderdrukking van de islamitische Oeigoeren pleegt China mogelijk misdaden tegen de menselijkheid. Een rapport van de Verenigde Naties met die strekking krijgt in westerse landen veel aandacht, in tegenstelling tot in landen met een moslimmeerderheid.
Volgens nieuwswebsite Middle East Eye zwijgen moslimlanden over de Oeigoeren omdat ze hun banden met China aan het aanhalen zijn. Landen als Saoedi-Arabië, Iran, Pakistan en Turkije zijn economisch steeds afhankelijker van China en schuwen daarom kritiek op Beijing.
In maart was de Chinese buitenlandminister nog te gast bij de Organisatie van Islamitische Landen (OIC), een stap die door Oeigoerse activisten sterk werd veroordeeld. OIC kaartte toen in een persbericht verschillende crises in de wereld aan waarbij moslims zijn betrokken – zoals in Palestina en Kashmir – maar zweeg over de islamitische Oeigoeren.
De stilte uit islamitische landen over de Oeigoeren is al langer aan de gang. In 2019 ondertekenden 22 landen een verklaring waarin ze China opriepen een einde te maken aan de mensenrechtenschendingen tegen de moslims in de westelijke Chinese regio Xinjiang. Maar landen met een moslimmeerderheid waren, opvallend genoeg, afwezig op deze lijst.
China is woedend over het VN-rapport. Het land spreekt over ‘desinformatie’ en ‘leugens die door anti-Chinese krachten en uit vermoeden van schuld is verzonnen’.
Frankrijk heeft een Europees aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen de controversiële Marokkaans-Franse imam Hassan Iquioussen.
De 58-jarige geestelijke zou naar Marokko worden uitgezet, maar het koninkrijk liet gisteren weten Iquioussen niet te willen hebben. Een dag eerder was de imam al naar onbekende bestemming gevlucht, om zijn uitzetting naar Marokko te voorkomen.
Er zijn vermoedens dat hij zich nu in België bevindt. Voor het feit dat hij op de vlucht is geslagen riskeert Iquioussen drie jaar gevangenisstraf.
De Marokkaans-Franse Iquioussen wordt door de Franse autoriteiten onder meer beschuldigd van antisemitisme en vrouwenhaat. Bovendien zou de imam dicht bij de islamitische Moslimbroederschap en salafisten staan. De imam bereikt via Facebook en YouTube tienduizenden moslims.
Yoga-toerisme in India is booming. De Indiase overheid heeft er zelfs een speciaal ministerie voor opgericht. Maar eenmaal geland komen veel toeristen erachter dat yoga in het Westen een nogal andere bedoening is dan in ‘de bakermat van spiritualiteit’. Pas ook op voor scams, waarschuwen yogadocenten in India. ‘Elke Indiër die wat Sanskriet kan mompelen mag een yogaschool openen.’
Sinds de grote trek van hippies naar India in de jaren zestig staan de deuren van het land steeds verder open voor westers toerisme. Een van de grote trekpleisters van het Indiase avontuur is de mystiek en het spirituele imago dat het Zuid-Aziatische land geniet. Doordat deze spiritualiteit mee terug reisde in de stoffige rugtassen van de hippies én door de komst van Indiase goeroes naar het westen groeide yoga uit tot een wereldwijd fenomeen. Inmiddels is het ongrijpbare India in het oog te gekomen van de mainstreamreizigers, yogi’s en soul seekers.
Ondanks dat er geen exacte cijfers zijn, ziet de Indiase overheid yoga en andere vormen van spiritualiteit als een van de meest potentierijke sectoren in de snelgroeiende toeristenindustrie. Daarom heeft de recentelijk herkozen regering van de nationalist Narendra Modi de ontwikkeling van spiritueel toerisme tot een speerpunt in haar beleid.
Om India beter op de internationale kaart te zetten als hét land van yoga, richtte Modi zelfs een speciaal ministerie op voor yoga en traditionele geneeswijzen. Dit ministerie helpt de promotie van yoga, biedt een overzicht van authentieke, door de overheid goedgekeurde instituten en verspreidt educatief materiaal over yoga, de diverse yogaposities en kennis over verschillende klassieke vormen van natuurgeneeswijzen, waaronder het populaire ayurveda. Ook liggen er plannen voor het verbeteren van infrastructuur en bereikbaarheid van pelgrimsplaatsen en yogabestemmingen, het opschonen van de omliggende natuur en het werken aan betere gezondheidszorg, hygiëne en veiligheid.
Volgens Aloke Bajpai, oprichter van het Indiase hotelboekingsplatform Ixigo, maken buitenlandse toeristen al 40 procent uit van de bezoekers van belangrijke spirituele bestemmingen. ‘Het aantal buitenlandse toeristen zal naar verwachting groeien tot ruim dertig miljoen bezoekers per jaar. De trend laat duidelijk zien dat yoga- en spiritueel toerisme aan het groeien zijn. Steden als Varanasi, Mysore en Rishikesh bieden niet alleen een authentieke Indiase ervaring, maar je kan er ook tot rust en bezinning komen. Of je dat nou doet in een luxe ayurvedische spa of in een klassieke yoga-ashram, het aanbod wordt steeds breder, gevarieerder en meer aangepast aan de standaarden van internationale reizigers.’
‘India is de bakermat van yoga en spiritualiteit’, roept Ishwar Basavaraddi enthousiast. De directeur van het door de overheid opgezette Morarji Desai National Institute of Yoga vertelt dat de buitenlandse yogi’s komen vanwege het enorme aanbod aan spirituele activiteiten. ‘Iedereen die geinteresseerd is in yoga zal vroeg of laat aan India denken. In hun thuisland gaan westerlingen naar luxe studio’s met vloerverwarming of airconditioning en worden yogasvormen beoefend die hier niet eens bestaan, maar hier kunnen zij proeven van de echte oude yogacultuur in traditionele setting en onder begeleiding van leraren die zich volledig wijden aan deze levenskunst.’
Indiërs brengen de zonnegroet (Foto: Tieme Hermans)
Maar… wat is yoga nu eigenlijk?
Er bestaat volgens Basavaraddi veel onduidelijkheid over wat yoga nu eigenlijk is. ‘Vraag het de gemiddelde yogi in New York, Londen of Amsterdam en ze beginnen meteen te praten over asana’s, de rek- en strekhoudingen gericht op het lichamelijk welzijn. Voor ons is dit echter maar één van de vele betekenissen van het woord yoga.’ Basavaraddi legt uit dat yoga een minstens vijfduizend jaar oude leer is – veel ouder dan de populaire bewegingsleer – en gericht op een diepe staat van meditatie en eenwording met God en het universum.
‘Het is een spirituele discipline, gebaseerd op een extreem subtiele wetenschap die zich richt op het brengen van harmonie tussen lichaam en geest. Iemand die deze eenwording met het universum realiseert en ervaart bereikt de staat van yoga en wordt een yogi genoemd. Deze hoogste staat noemen wij moksha of nirvana, ofwel bevrijding van al het menselijk leed en het overstijgen van onnatuurlijke schommelingen in de geest.
Maar’, zegt Basavaraddi knipogend, ‘ik ga al even mee in de yoga-scene en moet de eerste verlichte yogi nog ontmoeten. Daarom begrijp ik best dat deze termen voor veel 21e-eeuwse beoefenaars nogal abstract klinken. Toch blijft de Indiase overheid haar best doen om dit diepere begrip en hogere doel van yoga te blijven delen.’
In India wordt gezegd dat yoga zo oud is als de mensheid zelf, ontstaan als een wetenschappelijk systeem dat reikt van astrologie tot muziek, van bestaansfilosofie tot het bouwen van een huis en van geneeskunde tot de tegenwoordig populaire bewegingsleer die wij in het westen kennen als yoga. In haar vijfduizend levensjaren is yoga dan ook behoorlijk van vorm veranderd. Waar het vroeger een meditatieve, monnikachtige discipline was voor een heel klein aantal individuen die alles wilden opgeven voor het bereiken van verlichting, is yoga voor de overgrote meerderheid van de westerlingen een reeks bewegingen, posities en ontspanningsoefeningen.
Hoewel yogapraktijken duizenden jaren lang het domein waren van baba’s en kluizenaars, ontstond ruim honderd jaar geleden yoga voor de gewone man. Bekende spirituele leraren als Vivekananda, Sivananda en Yogananda begonnen toen met het verspreiden van deze zogenaamde yoga forhouseholders. Hiermee braken zij met de eeuwenoude traditie van mondelinge overlevering van leraar op discipel en openbaarden zij de vele mysterieuze paden van yoga aan zowel Indiase als westerse leken.
Deze leraren begonnen met het uitdragen van yoga in Amerika en later Europa, wat al snel leidde tot een vorm van yoga waar de scherpe randjes vanaf gingen. Hoewel nog altijd gebaseerd op oude yogipraktijken als een strikte ethische code, filosofie, het zingen van mantra’s, het controleren van de ademhaling en het kalmeren van de geest door meditatie, lag de initiële interesse van veel studenten bij het meer toegankelijke asanayoga. Veel van de rigide klassieke houdingen werden versimpeld, de eeuwenoude reinigingstechnieken grotendeels geskipt en de religieuze elementen aangepast aan de westerse studenten.
Toch kent India naast moderne yogastudio’s en scholen nog altijd tal van traditionele ashrams, een soort kloosters waar religieuze praktijken, chants, strenge routine, discipline en dieet worden gecombineerd met verschillende vormen van yoga. Sommige ashrams richten zich voornamelijk op het aanbidden van een god of godin, terwijl in anderen geschriften worden bestudeerd of meditatie wordt beoefend. Er zijn zelfs nog ashrams waar oude en soms obscure technieken worden uitgevoerd zoals spijkerbedyoga, het halfnaakt mediteren in de sneeuw met een natte doek op het hoofd en interne reinigingstechnieken van de maag, keel en darm.
Al dit kan vallen onder de noemer yoga en uit een cocktail van al deze vormen en technieken ontstond zo’n zeshonderd jaar geleden een systeem van lichaamsbewegingen dat erop gericht was het lichaam te ontdoen van onzuiverheden, het te leren controleren en voor te bereiden op het hogere pad van meditatie. Dit groeide uit tot wat de wereld tegenwoordig kent als yoga.
‘De gemiddelde Indiër heeft nog nooit yoga gedaan op de manier zoals ik dacht’
Hansa Yogendra, directrice van The Yoga Institute in Mumbai, geeft aan dat de huidige yogapraktijken nog altijd hun roots hebben in de eeuwenoude spirituele wetenschap, maar dat ook de moderne stadsmens kan profiteren van yoga. Denk aan gebalanceerder en vervulder leven, een sterke mentale en fysieke gezondheid en een levensstijl die uit meer bestaat dan alleen werk, stress en smartphones. Toch is het volgens haar goed dat de technieken zijn gemoderniseerd en aangepast.
‘Een oldskool yogi kon uren- of misschien zelfs dagenlang op één been staan met zijn handen in de lucht. Als een gewone man dit probeert gaat het helemaal mis. Zijn lichaam is ongeschikt en zijn zenuwsysteem rusteloos. Zijn handen raken verlamd en zijn benen zouden opzwellen. De oude yogi’s leidden een leven van afzondering, zonder verantwoordelijkheden. Zij kunnen het zich veroorloven om all the way te gaan en te experimenteren met hun lichaam en geest.’
De moderne mens heeft die luxe niet, vertelt Yogendra, maar heeft yoga wellicht zelfs wel harder nodig dan deze oude yogi’s in hun grot. ‘Onze geest en ons lichaam zitten vol opgekropte pijn. We hebben knopen in onze maag, benauwdheid, angst en soms zelfs ziekte. We beginnen daarom bij het begin, zonder de klassieke basisprincipes te vergeten.’
Volgens Yogendra bestaan deze principes uit een goede lichaamsbeweging, goede ademhaling, een goed dieet, goede ontspanning en meditatie of zelfstudie. ‘Het zijn allemaal stappen op het pad van yoga en elke transformatie begint met die ene eerste stap. Als die voor veel moderne yogi’s op hun mat in een studio is, dan is dat wat mij betreft geweldig.’
De asanayoga kent inmiddels tal van klassieke stromingen, tussenvormen en een wildgroei aan moderne yogasoorten als power yoga, yin yoga en hot yoga. Door de groeiende populariteit is yoga allang niet meer het exclusieve domein van spirituele zoekers en zijn er in recente jaren meer opmerkelijke stijlen op de markt verschenen als yoga met geiten, naakte yoga en bieryoga.
Ashram in ‘yoga-hoofdstad’ Rishikesh (Foto: Tieme Hermans)
Yoga in Amsterdam
Volgens de Amsterdamse hathayogalerares Anne (32) bestaan er in Nederland grofweg twee soorten yogi’s: de groep die puur om het fysieke aspect op de mat staat en de groep die ook wil leren van de spirituele kant van yoga. ‘Het verschil tussen de twee groepen is nogal groot. In India beginnen en eindigen zelfs de meer fysieke yogavormen met het zingen van Sanskriet chants. Maar als ik daar in Amsterdam mee aankom, zie ik mensen soms heel ongemakkelijk om zich heen kijken.’
Laatst liepen er zelfs twee meisjes gierend de zaal uit, wat voor de rest van de klas best vervelend was. ‘Maar goed, gelukkig filtert het zichzelf vrij snel uit’, relativeert Anne. ‘Die twee meiden heb ik nooit meer teruggezien in mijn les, terwijl de mensen die er wel voor open staan juist willen weten wat de chants voor diepere betekenis hebben.’
Een groot deel van de Nederlandse yogabeoefenaars is niet zo geïnteresseerd in India vanwege haar reputatie intens, gevaarlijk, vies en arm land. Dit – in combinatie met een air van mystiek en ongrijpbaarheid, wilde verhalen over goeroes in grotten, drieste ritjes in tuktuks door de sloppenwijken van Mumbai en groezelige currytentjes – blijft ervoor zorgen dat India voor de meeste reizigers een stap te ver is.
Toch is het imago van India aan de beterende hand door de economische ontwikkeling, verbeterde communicatie en internationale yogaleraren die hun studenten meenemen op yogareis. Plaatsen als Goa, de Himalaya en koloniale kuststadjes als Pondicherry trekken een groeiende stroom toeristen, evenals klassieke yogabastions als het zuidelijke Mysore en het noordelijke Rishikesh.
‘De meeste deelnemers aan mijn retreats willen yoga én reizen’, zegt ashtangadocente Rochelle (34), die yogavakanties organiseert in Azië. ‘Ze vinden het idee om op een tropische strand yoga te doen het meest fantastische begin van hun reis. Dan komen ze echt even tot rust en bezinning, na een jaar hard werken.’
Rochelle geeft aan dat haar studenten daarnaast het land willen ontdekken, lekker willen eten en genieten. ‘Als ik mijn retreat zou organiseren in een klassieke ashram met betonnen kamertjes en twee keer per dag een kwak rijst met linzen op een ijzeren bord, dan zou er geen mens op afkomen. Veel van deze reizigers kiest dan toch liever voor de wat meer gebaande paden en gaat voor een luxe yogavakantie in Costa Rica, Bali of Thailand, vanwege de reputatie van rust, luxe en veiligheid.’ Rochelle denkt dat Nederlandse Indiagangers mensen zijn die toch al affiniteit hebben met het land en die open staan voor een wat meer avontuurlijke reis.
Ondanks de gestage 60.000 Nederlanders die jaarlijks naar India trekken voor een rondreis of het beoefenen van yoga, rust er nog altijd een stigma op het land. Anne merkt dit vooral wanneer ze lesgeeft buiten de randstad. ‘Ik moet in kleinere dorpen echt opletten dat ik niet teveel van de Indiaasheid van yoga in mijn lessen verweef, want dan krijg ik de kerkgangers achter mijn broek aan.’
Ook Anne’s student Dominique (24) klaagt hierover. Haar familie is er enorm op tegen dat ze yoga doet, ondanks het feit dat het haar zichtbaar goed heeft gedaan. ‘Ze zijn gewoon ontzettend bang voor het plaatje van yoga: goeroes met baarden, beeldjesverering en vreemde rituelen en rare posities in strakke pakjes. Ik blijf ze zeggen dat het voor mij juist te maken heeft met het vinden van mijn eigen balans, maar het is vaak net alsof ik tegen een muur praat.’
Anne zegt het jammer te vinden dat yoga in de ogen van veel mensen zo’n misplaatste reputatie heeft. ‘Voor mij is yoga weliswaar een hele spirituele leefwijze, maar absoluut niet religieus. Als je het aan mij vraagt, is er niets hypocriets aan om als trouwe kerkganger yoga te beoefenen. Misschien word je er zelfs een betere christen van’, zegt ze vrolijk.
‘Ik denk dat het vooral het vreemde is waar mensen bang voor zijn, al merk ik dat mensen er al meer voor open staan dan vijf jaar geleden.’ Anne geeft aan allang blij te zijn dat het niet zo erg is als in Amerika, waar yogadocenten in de clinch raken met boze christenen die yoga zien als religieuze indoctrinatie en dreigen met rechtszaken.
‘Elke Indiër die wat Sanskriet kan mompelen mag een yogaschool openen’
Yoga in India
De Amerikaanse yogadocent Mark (36) zit aan de oever van de heilige Hindoerivier de Ganges in de stad Rishikesh, de officiële yogahoofdstad van India waar alcohol- en vleesconsumptie verboden is. Mark woont al tien jaar in India en heeft de zogenaamde yogascene sterk zien veranderden in die periode.
‘Daar verderop zitten de halfnaakte Israëliers, vlakbij de brug over de Ganges zit de Duitse bakkerij met hun luxe broodjes – en de hipsteryogi’s met strakke pakjes zitten aan de overkant in het biologische café’, schampert de Amerikaan. ‘Natuurlijk was India altijd al een fenomeen onder hippies. En het feit dat de nieuwe generatie yogi’s minder gevoelig is voor de conservatieve Indiase dresscode of bang is om te eten in de lokale kantines, betekent niet dat ze hier niks te zoeken hebben. Het lijkt alleen wat oppervlakkiger geworden te zijn.’
Een zogeheten YTTC (yoga teacher training course) moet je, zoals backpackers het zeggen, ‘gedaan’ hebben, vervolgt Mark. ‘Dit maakt het voor de serieuze zoeker soms wat moeilijk om niet in een klas met hasjrokende jonge toeristen terecht te komen. Daarnaast lijkt het of de kloof tussen de lokale bevolking en de yogi’s hierdoor is gegroeid.’ Tegelijkertijd zegt Mark dat dit verschil altijd al zichtbaar was omdat de meeste Indiërs pelgrimstochten maken naar plekken als Rishikesh om rituelen uit te voeren bij de rivier en om goden te vereren in een van de ashrams.
De Indiërs die interesse hebben in het soort yoga waar de westerlingen voor komen, zijn volgens hem vaak stadsbewoners van goede huize die zich cultureel gezien soms beter verhouden tot de westerse toeristen dan tot hun eigen landgenoten die kaarsjes branden aan de Ganges. ‘Maar’, zegt Mark, ‘de voor ons vaak onbegrijpelijke rituelen in de tempels en aan de rivier dragen wel bij aan de mystiek van India en zorgen ervoor dat het land haar unieke kleur en spirituele imago behoudt.’
Uitzicht over de Ganges (Foto: Tieme Hermans)
‘Het land van de yoga, spiritualiteit en misschien wel de geboortegrond van alle religies’, dacht ik dromerig bij mezelf vanuit mijn Amsterdamse appartement’, zegt ontwerpster Veerle (33). ‘Ik had een romantische fantasie over dat alle Indiërs mediteren, de zonnegroet doen aan de Ganges, koeien knuffelen en op zijn minst vegetarisch zijn.’ Eenmaal in India kwam Veerle er echter gauw achter dat dit niet het geval is.
‘Dit is het land van grote contrasten. Het is lawaaiig en intens, sereen en spiritueel tegelijk en de mensen belichamen dat op een manier die ik nog steeds niet helemaal begrijp. Maar één ding is zeker: de gemiddelde Indiër heeft nog nooit gemediteerd of yoga gedaan op de manier zoals ik dacht.’
Yogatoeristen in India komen af op het enorme aanbod aan spirituele activiteiten, dat gaat van ayurvedische behandelingen in een luxe spa tot handlezingen bij waarzeggers in donkere hutjes en het vinden van een verlichte goeroe tot de populaire dertigdaagse opleidingen tot asanaleraar. Dit mysterieuze plaatje waar westerse toeristen voor komen, in combinatie met de angst voor India en de slechte en chaotische online aanbod aan yogascholen, draagt bij aan het feit dat de markt voor yogatrainingen erg onoverzichtelijk is voor nieuwe Indiagangers.
Het kostenplaatje van het enorme aanbod aan trainingen loopt van enkele honderden euro’s tot enkele duizenden en veel aspirant-leraren klagen erover hoe moeilijk het is om vanuit Nederland een goede, betrouwbare en betaalbare opleiding te vinden. In dit onoverzichtelijke landschap van vraag en aanbod wordt er grof geld verdiend aan spirituele zoekers en liggen er volgens yogaleraar Mark talloze scams op de loer voor de naïeve soul seeker, die daarom vaak liever twee keer zoveel betaalt en gaat voor de ogenschijnlijk veiligere en meer westers georiënteerde scholen.
Mark geeft aan dat yoga big business is geworden en dat de helft van de scholen niet eens is gecertificeerd. ‘Dit betekent dat elke Indiër die wat Sanskriet kan mompelen, wat ingewikkelde filosofische termen kan rondslingeren en een paar cool uitziende poses kan doen een yogaschool kan openen.’ Dit kan niet alleen leiden tot oplichterij, maar het kan zelfs gevaarlijk zijn om je lichamelijk en geestelijk over te geven aan zo’n zogenaamde yogi, stelt Mark. ‘Het zijn vaak dit soort pseudoschooltjes waar de schandalen vandaan komen over handtastelijke leraren en psychologische indoctrinatie, wat echt een smet aanbrengt op de zuiverheid van deze oude levenskunst.’
‘Helaas bepaalt het bedrag dat je betaalt niet de kwaliteit’
Naast Mark zit de kersverse Indiaganger David (31). Hij beaamt het verhaal over de chaos en vertelt dat de les van het loslaten al begon voor hij goed en wel in India was, aangezien de yogaschool van zijn keuze niet op mails reageerde nadat hij betaald had. Het deed hem zelfs afvragen of hij niet was opgelicht – tot hij aankwam in het centrum.
‘Ik werd met open armen ontvangen en de kwaliteit van het programma was geweldig. Zo’n diepe onderdompeling in yoga had ik thuis nooit kunnen vinden. Door hier te zijn krijg je de complete ervaring op je bord, inclusief het lekkere eten!’ Beide mannen zijn het erover eens dat deze spirituele x-factor westerlingen naar India zal blijven trekken. Maar wat dit precies is, vind David moeilijk te zeggen.
‘Het is religiositeit die breder gaat dan beperkende termen als god, geloof, hemel en aarde en leven en dood. Hoewel er veel blind geloof is in India, zit spiritualiteit de mensen hier in het bloed. Zo zat ik gisteren ineens in een diep gesprek over de betekenis van het leven met een oude theeverkoper in zijn stalletje. Dat zou in Europa niet zo snel gebeuren.’
Voor veel westerse yogi’s zijn de trainingen inhoudelijk vaak een intense onderdompeling in een totaal nieuwe wereld. De Vlaamse Liza (30) vertelt dat het vooral ligt aan de school die je kiest. ‘In sommige trainingen zit je na de les met zijn allen bij het zwembad met een mangoshake, maar bij veel scholen moet je je echt overgeven aan een strikte ashramdiscipline die begint met een strenge dresscode, een telefoonregime, avondklok en overgave aan een cultuur waar je niet bekend mee bent.’
Het was, al met al, totaal anders dan de studio waar Liza in Antwerpen heen gaat. ‘Je stapt het vliegtuig uit en een dag later zit je ineens in een hete ruimte voor een Indiase leraar die onverstaanbare teksten chant voordat de les begint. Wanneer we moe zijn aan het eind van de dag krijgen we ook nog een brok filosofie te verstouwen waar je u tegen zegt en waar ik in het begin geen touw aan vast kon knopen.’
Liza vertelt dat sommige medestudenten zelfs boos werden, omdat ze alles precies wilden begrijpen en elk woordje drie keer om wilden keren voordat ze het enigszins konden accepteren. Ze had zichzelf voorgenomen om het gewoon op haar af te laten komen en dat heeft geholpen om er doorheen te komen.
Deze westerse yogastudent heeft een smartphonepauze ingelast (Foto: Tieme Hermans)
‘Wij westerlingen zijn zo atheïstisch en sceptisch ingesteld dat het bijna krampachtig is. Hier in India zit die soepelheid meer bij de mensen in het bloed. Niet alleen de soepelheid om ingewikkelde poses aan te nemen, maar ook om de filosofie te accepteren – of beter gezegd: te voelen. Want veel ervan gaat ons rationele brein te boven. Dat zegt onze leraar ook altijd. Op het pad van yoga overstijg je dat wat weetbaar is, maar daar gaan veel westerlingen natuurlijk ontzettend van steigeren. Daarom is het zo belangrijk om een goede leraar te vinden en helaas bepaalt het bedrag dat je betaalt niet de kwaliteit.’
Zo is er voor zo’n 325 euro de maandlange training van de Swami Krishnananda Yogashala terwijl je voor de Happy Ho Yoga and Meditation Retreat ongeveer hetzelfde bedrag per dag betaalt. Ook zijn er de dertigdaagse lerarenopleidingen in de beroemde scholen van Sadhguru en Ravi Shankar voor enkele duizenden euro’s per maand en in de hoogste prijsklasse zelfs de de 4.500 euro kostende ashtangatraining van de Canadese docente Shelley Tomczyk. Al deze yogascholen staan erg goed aangeschreven en laten zien dat het aanbod enorm is. Het ligt vooral aan de specifieke wensen van de student wat betreft stijl, luxeniveau en intensiteit.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op de Kanttekening op 2 oktober 2019.
Op internet circuleert een video waarop Saoedische veiligheidstroepen vrouwen in elkaar slaan voor een weeshuis in de stad Khamis Mushait. De vrouwen zouden in het weeshuis wonen en er hebben geprotesteerd voor betere levensomstandigheden.
De vrouwen, gekleed in traditionele Saoedische kledij, worden vastgehouden door Saoedische veiligheidstroepen en geslagen met leren riemen en houten stokken. Ook is te zien hoe de troepen vrouwen achter het weeshuis achtervolgden en hen met geweld op de grond drukten. Een vrouw wordt aan haar haren door de tuin van het weeshuis gesleept terwijl ze schreeuwt.
De gouverneur van de Saoedische provincie Aseer heeft een onderzoek naar het voorval ingesteld, bericht de nieuwssite Middle East Eye.
Ondertussen is de video de hele wereld overgegaan. Vrouwenactivisten zijn ontsteld. Madawi al-Rasheed, een Britse hoogleraar van Saoedische afkomst, twittert dat de daders lange gevangenisstraffen verdienen.
Frankrijk wil de controversiële imam Hassan Iquioussen uitzetten naar Marokko. Probleem voor de Fransen: het koninkrijk wil hem helemaal niet hebben.
De Marokkaans-Franse Iquioussen wordt onder meer beschuldigd van antisemitisme en vrouwenhaat. Bovendien zou de imam dicht bij de islamitische Moslimbroederschap en salafisten staan. De imam bereikt via Facebook en YouTube tienduizenden moslims.
De Franse Raad van State stemde dinsdag in met het uitzetten van de imam. Maar Marokko accepteert het Franse besluit niet, omdat het uitzettingsbevel eenzijdig zou zijn en er geen overleg is geweest tussen de Franse en Marokkaanse autoriteiten.
De meeste Marokkanen steunen het besluit van Rabat. ‘Marokko is geen vuilnisbak’, zegt een restauranteigenaar uit Casablanca tegen de Franse tv-zender Europe 1. ‘Hij (imam Hassan Iquioussen) is Marokkaans en Frans staatsburger. Hij heeft bijna driekwart van zijn leven in Frankrijk gewoond. Zijn familie is daar. Dit is het probleem van Frankrijk.’
Om Iquioussen te kunnen deporteren, moet Frankrijk ook nog een ander obstakel overwinnen: de man is vooralsnog onvindbaar. Huiszoekingen in zijn huis in de buurt van Valenciennes leverden niets op. De politie vermoedt dat hij naar België is gevlucht. Voor deze daad riskeert Iquioussen drie jaar gevangenisstraf.
De Palestijnse gevangene Khalil Awawdeh heeft na een halfjaar zijn hongerstaking beëindigd. Dit, nadat hij van Israël te horen kreeg dat zijn ‘administratieve detentie’ in oktober niet verlengd zal worden.
Awawdeh (40) begon in maart aan zijn hongerstaking. Hij protesteerde tegen het feit dat hij sinds december zonder proces of officiële aanklacht wordt vastgehouden, de zogenoemde ‘administratieve detentie’.
Enkele dagen geleden weigerde een Israëlische rechter om de Palestijn meteen vrij te laten. Mensenrechtenactivisten maakten zich grote zorgen. Awawdeh zou nog meer zo’n veertig kilo wegen, zijn leven zou in gevaar zijn.
Momenteel worden in Israël ongeveer 4.450 Palestijnen vastgehouden, waarvan ongeveer 670 op basis van ‘geheim bewijs’. Ook zij hebben geen rechtszaak of aanklacht gehad.
Volgens Israël is deze ‘administratieve detentie’ nodig om staatsgevaarlijke Palestijnen van de straat te houden, zonder gevoelige vrij te geven. Critici menen dat deze procedure wordt misbruikt tegen de Palestijnse bevolking. Sommige gevangenen wordt zelfs medische hulp ontzegd. Volgens de Palestijnen zijn de 670 gevangenen politieke gevangenen en geen criminelen met terreurbanden, zoals Israël vaak beweert.
De kersverse studente Ilhame el Messaoui (Vrije Universiteit Amsterdam) was maar wat blij met de aan haar toegewezen woning op studentencampus Uilenstede, vlakbij de universiteit. Maar de Eindhovense bleek, na een ogenschijnlijk prettige bezichtiging, niet welkom bij haar huisgenoten in spé. De reden: ze is moslim. Studentenhuisvester DUWO zegt ‘geschrokken’ te zijn.
In de DUWO-studentenflats van Uilenstede wonen ruim drieduizend studenten. Een groot deel daarvan hoeft niet, zoals bij veel andere studentenhuizen, te hospiteren. Ze krijgen hun kamer, gedeelde woon- en badkamer, keuken en ganggenoten automatisch toegewezen op basis van wachttijd en de plek waar ze eerder woonden.
Dat gold ook voor El Messaoui. Hoewel zij dus sowieso recht had op een woning op Uilenstede, kwam zij deze eerst voor de zekerheid bezichtigen. Tijdens die bezichtiging ontmoette ze ook studenten die haar huisgenoten zouden worden.
Het leek een prettige ontmoeting. Maar de andere studentenbewoners op de gang leek het achteraf toch niet prettig om met een gelovige moslima samen te wonen. De redenen: ‘islamitische gewoontes’ en ‘angst voor radicaliserende jongeren’. Dit blijkt uit app-berichten naar El Messaoui vanuit een van haar ganggenoten, een vrouwelijke student.
Deze studente typte dat ze na de bezichtiging had ‘overlegd met de andere meiden’ over El Messaoui’s komst. Hoewel El Messaoui volgens de andere studenten een ‘nette en aardige dame’ leek, ‘denken wij niet dat dat het een klik zal zijn tussen jou en de meiden die er al wonen’.
Het appje gaat verder: ‘Je gaf ons ook aan dat je bepaalde islamitische gewoonten hebt en alleen halal vlees eet. Hoewel ik hier geen problemen mee heb, gaven de andere meiden wel aan dat dat ze liever niet een gelovig iemand in huis willen. Dit uit hun angst voor radicaliserende jongeren en ze voelen zich er niet erg comfortabel bij als iemand bepaalde gewoontes heeft die wij niet zo goed kennen.’
‘Natuurlijk weet ik dat je de kamer van DUWO toegewezen hebt gekregen’, besluit de studente het appje, ‘maar ik wilde je dit toch melden, aangezien jij je ook comfortabel moet voelen in een studentenhuis.’
Dit bericht kwam voor El Messaoui als een donderslag bij heldere hemel. ‘Want’, zo verklaart ze aan de Kanttekening, ‘deze dames gaven mij bij de bezichtiging de indruk dat ze juist geïnteresseerd waren in mijn ‘levensstijl’, aangezien ze er veel vragen over stelden. Maar het tegenovergestelde bleek waar te zijn, afgaande op het berichtje dat ik de volgende dag kreeg.’
Messaoui was ‘helemaal van slag’. Ze had dit ‘totaal niet zien aankomen en al helemaal niet in zo’n grote multiculturele stad als Amsterdam’, zegt ze in een besloten Facebookgroep voor moslimstudenten. Ze voegt toe dat ze ‘uiteraard’ de woning bij DUWO heeft geweigerd.
Aan de Kanttekening verklaart ze haar weigering van de woning: ze wil haar mentale gezondheid, die veel invloed kan hebben op haar studieprestaties, voorop zetten. Ze zag dat het ‘hun doel is met dit berichtje is om mij weg te pesten – ‘aangezien jij je ook comfortabel moet voelen’. Stel dat ik de woning geaccepteerd had en er zou gaan wonen, zouden ze me dan niet nóg meer wegpesten?’
Nu duidelijk is dat El Messaoui niet bij de andere bewoners in de smaak valt, gaat ze liever op zoek naar een andere woning waar ze wél met een gerust hart kan studeren.
‘Straks worden mijn eigendommen nog gestolen of iets dergelijks. Bovendien begon ze over halal vlees… Of ze daar problemen mee hebben? Weet ik niet, maar ze bracht het wel ter sprake in het berichtje. Straks wordt er nog met mijn eten gerotzooid.’
Studentenhuisvester DUWO verklaart aan de Kanttekening ‘geschrokken’ te zijn door het bericht. ‘We proberen zo snel mogelijk in contact te komen met alle betrokkenen om na te gaan wat er precies gebeurd is en een oplossing te zoeken.’
‘Geen van de betrokkenen heeft zich nog bij ons gemeld’, beweert DUWO ook. ‘Het is belangrijk dat dit gebeurt.’ Volgens El Messaoui is dit niet waar. Ze schrijft op Facebook dat ze een melding heeft gedaan bij DUWO ‘dat ik gediscrimineerd wordt door waarschijnlijk mijn geloof’.
UPDATE: Een week later verklaart een DUWO-woordvoerder nog altijd in het duister te tasten, meldt VU-studentenkrant Ad Valvas.
Hoe kan dit? El Messaoui verklaarde vorige week tegen de Kanttekening nog een melding van discriminatie tegen de huisgenoten te hebben gedaan. Dit klopt deels, zegt DUWO tegen de Kanttekening: er ligt wel een melding van discriminatie, maar namens haar en niet dóór haar.
Wie de persoon is die de melding heeft gedaan, kan DUWO wegens privacyredenen niet zeggen. Wel wil DUWO kwijt dat de melding is gedaan door iemand die, net als El Messaouidi, in de Facebookgroep ‘Moslimstudenten’ zit – die ruim twintigduizend leden telt.
Ook zegt DUWO El Messaoui niet terug te kunnen vinden in het systeem, meldt Ad Valvas, dat eenzelfde antwoord kreeg van de VU.
Redenen voor extra navraag. De Kanttekening had eerder contact met het Facebook-account van El Messaoui. Maar meerdere verzoeken om hernieuwd contact vanuit de Kanttekening zijn door het account, dat eventjes uit de lucht was, onbeantwoord gebleven. Inmiddels is het account opnieuw niet meer beschikbaar.
Ook navraag door de Kanttekening bij enkele werkgevers die door het account waren opgegeven, leverde niets op, ofwel om privacyredenen ofwel omdat El Messaoui niet in het systeem bleek te zitten.
Volgens een bericht van het account van El Messaoui, dat vorige week in de Facebookgroep ‘Moslimstudenten’ is gezet, heeft ze een radiostilte op social media ingesteld omdat alle commotie haar te veel zou zijn geworden. Ook zou ze inmiddels door een ‘lieve zuster’ in Diemen een woning aangeboden hebben gekregen.
Maar of dit daadwerkelijk klopt, net zoals ze de wacht zou zijn aangezegd door toekomstige huisgenoten na het bezichtigen van een studentenwoning op campus Uilenstede? Dat is allemaal niet zeker. Iedere poging tot contact met El Messaoui hierover loopt spaak.
Vanwege het speurwerk van Ad Valvas en de herhaalde weigering van El Messaoui’s Facebookaccount om nogmaals met ons in contact te treden, concludeert de Kanttekening dat ons eerdere bericht over deze zaak niet volledig was. Wij beloven hier lering uit te trekken.
Een nieuw VN-rapport over de mensenrechten van de islamitische Oeigoeren in China zet druk op multinationals als Nike, Tesla en Airbnb. Deze bedrijven doen nog altijd zaken in of met de westelijke Chinese regio Xinjiang, waar Oeigoeren op grote schaal als dwangarbeiders worden ingezet.
Het vandaag vrijgegeven rapport spreekt over potentiële ‘misdaden tegen de menselijkheid in Xinjiang’. De Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten roept bedrijven die zakendoen in of met Xinjiang op om ‘alle mogelijke maatregelen’ te nemen om de mensenrechten te respecteren.
‘Dit vormt een uitdaging voor veel bedrijven die goederen uit Xinjiang blijven kopen’, vertelt mensenrechtendeskundige Justine Nolan aan de Arabische nieuwszender al Jazeera.
Bedrijven moeten volgens haar ervan uitgaan dat hun toeleveringsketens besmet zijn met ‘moderne slavernij’, zoals een VN-deskundige de gedwongen arbeid van Oeigoeren onlangs nog omschreef. Ze zouden niet met de regio moeten handelen, tenzij er bewijs is dat er geen sprake is van dwangarbeid.
In juni implementeerden de Verenigde Staten een wet die de invoer van goederen uit Xinjiang verbiedt, tenzij kan worden aangetoond dat ze niet met dwangarbeid zijn geproduceerd.
China is woedend over het VN-rapport. Het land spreekt over ‘desinformatie’ en ‘leugens die door anti-Chinese krachten en uit vermoeden van schuld is verzonnen’.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
