22.8 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 414

Iran waarschuwt Erdogan: ‘Start geen nieuw offensief in Noord-Syrië’

0

De Iraanse opper-ayatollah Ali Khamenei waarschuwde Erdogan gisteren tegen een nieuw militair offensief in Noord-Syrië. De Turkse president was, samen met de Russische president Vladimir Poetin, op bezoek bij de Iraanse president Ebrahim Raisi (foto) in Teheran.

Een nieuw Turks offensief tegen de Koerden, waar Erdogan nu al paar maanden mee dreigt, zal de regio destabiliseren, zei Khamenei voordat de topontmoeting van start ging. Hoewel Iran ‘zeker zou samenwerken’ met Ankara in de strijd tegen het terrorisme, zou een nieuw offensief in Syrië feitelijk ten goede komen aan ‘terroristen’, die ‘niet beperkt zijn tot een bepaalde groep’.

Doel van de geplande Turkse operatie is het uitbreiden van een dertig kilometer diepe veiligheidszone, die Turkije moet beschermen tegen aanvallen van de Syrisch-Koerdische YPG-milities. Volgens Turkije is de YPG gelieerd aan de Koerdische PKK, die in Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie op de terreurlijst staat. Bij het Turkse offensief tegen de YPG zouden tienduizenden Turkse militairen en pro-Turkse Syrische strijders worden ingezet.

Hoewel Turkije en Rusland goede diplomatieke relaties hebben, staan ze in Syrië tegenover elkaar. Turkije steunt jihadistische rebellen die tegen de Syrische dictator Bashar al-Assad en de Koerden strijden, maar Rusland en Iran steunen Assad.

Ondanks deze botsende belangen willen de drie landen meer met elkaar samenwerken. Zo zoekt de Turkse wapenindustrie naar meer samenwerking met Iran, en willen Iran en Rusland meer samenwerking op de lange termijn tegen ‘westerse misleiding’.

Erdogan sprak in Teheran naast zijn Iraanse collega Ebrahim Raisi ook met Poetin, die de Turkse president bedankte voor zijn bemiddeling in het Oekraïense graandossier. ‘Nog niet alle problemen zijn opgelost, maar er is beweging en dat is een goede zaak’, aldus de Russische leider.

Het gaat om een plan van de Verenigde Naties voor een veilige zeecorridor voor de export van graan vanuit Oekraïne via de Zwarte Zee, mogelijk deels onder Turkse escorte. Rusland blokkeert of bezet de havens sinds de oorlog, waardoor die export niet mogelijk is.

Op dit moment dreigt daardoor een hongersnood in sommige delen van de wereld, Oekraïne is een van de grootste exporteurs van graan, met bijna 15 procent van het wereldtotaal.

Oekraïne beschuldigt Rusland van het stelen van meer dan 600.000 ton graan sinds de invasie die eind februari begon, wat Moskou ontkent.

Turkije geldt als een belangrijke doorvoerroute voor de scheepvaart uit de Zwarte Zee, waar de graanexport ook doorheen moet. Erdogan heeft goede banden met zowel Rusland als Oekraïne onderhoudt en scoort internationaal punten door in het conflict op te treden als bemiddelaar.

‘China probeert VN-rapport over Oeigoeren in doofpot te laten stoppen’

0

China wil dat de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties een langverwacht rapport intrekt over mensenrechtenschendingen tegen de islamitische Oeigoeren in Xinjiang. Dit staat in een Chinese brief, die het internationale persbureau Reuters onder ogen heeft gehad.

De Hoge Commissaris van de Verenigde Naties, Michelle Bachelet, kreeg zware kritiek te verduren nadat ze tijdens een bezoek in mei erg zacht was voor China. Ze wil – waarschijnlijk daarom – geen tweede termijn. Maar voordat ze volgende maand afzwaait, belooft ze een kritisch rapport te publiceren over de mensenrechtenschendingen in Xinjiang tegen de islamitische Oeigoeren. China wil dit rapport tegenhouden.

‘De beoordeling (over Xinjiang, red.), indien gepubliceerd, zal de politisering en confrontatie tussen de verschillende politieke blokken op het gebied van mensenrechten intensiveren, de geloofwaardigheid van het OHCHR (het Kantoor van het Hoge Commissariaat voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, red.) ondermijnen en de samenwerking tussen het OHCHR en de lidstaten schaden’, staat in de brief.

‘We dringen er bij mevrouw de Hoge Commissaris met klem op aan om een dergelijke beoordeling niet te publiceren.’

Bronnen zeggen dat China sinds eind juni aan andere landen vragen om de brief te ondertekenen. Dit kan van invloed zijn op beslissingen van de 47-koppige VN-Mensenrechtenraad, wiens acties niet juridisch bindend zijn, maar die onderzoeken naar vermoedelijke schendingen kunnen toestaan en stoppen. Sommige landen durven geen ‘nee’ aan China te verkopen, vanwege de grote politieke en economische macht van het land.

Een Chinese woordvoerder wil er weinig over kwijt, behalve dat bijna honderd landen onlangs hun steun hadden uitgesproken voor het Chinese beleid in Xinjiang en bezwaar maakten ‘tegen inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van China onder het mom van mensenrechten’.

Het is niet duidelijk of VN-commissaris Bachelet de Chinese brief heeft ontvangen.

Noem Poetin niet meer ‘president’

Het komt niet vaak voor dat ik het met de aanhangers van Vladimir Poetin eens ben. Maar een recente suggestie van de Russische Liberaal-Democratische Partij (LDP) – liberaal noch democratisch, maar gewoon extreemrechts – kan ik van harte onderschrijven.

De titel ‘president’ acht de LDP voor Poetin namelijk veel te westers, omdat die voor een staatshoofd voor het eerst aan het eind van de achttiende eeuw gebruikt is, en wel voor de Amerikaanse president George Washington. Beter zou het volgens de LDP zijn om Poetin in het vervolg met het authentiek Russische begrip ‘pravitel’ aan te duiden: heerser.

En inderdaad: van een president, waar toch altijd een zweem van westers democratisch denken omheen hangt, heeft Poetin de Veroveraar weinig weg. Hij meet zich nu al het liefst met Peter de Grote, en Iwan de Verschrikkelijke volgt straks vast ook. Maar waarom in plaats van ‘heerser’ dan niet gewoon ‘despoot’? Gezien de bloeddorstige tsaren in wier voetsporen Poetin treden wil, lijkt mij dat pas écht adequaat.

‘Despoot’ lijkt mij pas écht adequaat

Ook moet Vladimir de Verschrikkelijke dan natuurlijk wel zijn garderobe aan zijn nieuwe titulatuur aanpassen. Met zijn verachting voor democratische decadentie kan hij toch moeilijk zo’n pak met stropdas blijven dragen – het kleurloze kostuum van de westerse burgerman, waarvan de opmars in de negentiende eeuw tijdens de industriële revolutie parallel liep met de opmars van rechtstaat en democratie?

Een martiale heerser ziet er toch echt anders uit. Een met geroofde juwelen bezette pelsmantel plus kozakkenlaarzen en een berenmuts lijken mij dan toch het minste om zich van fletse consultant-types als Wopke Hoekstra te onderscheiden.

Want dat blijft natuurlijk toch opvallend: hoezeer niet-westerse dictators zich, ondanks hun gescheld op het Westen, toch als westerse democraten blijven kleden. Kennelijk blijft dat toch op een bepaald vlak ook voor hen de norm. Dat geldt niet alleen voor Poetin, maar eveneens voor paladijnen als Assad. Wijlen de Zimbabwaanse dictator Mugabe gaf zijn hele leven af op de verjaagde Britse kolonisatoren, maar het liefst kleedde hij zichzelf als een Britse gentleman. Alleen zo verwachtte hij kennelijk om voor vol te worden aan gezien.

De Chinezen hebben het ooit met het Mao-pak geprobeerd, maar Xi doet daar niet aan, en hetzelfde gold al voor zijn voorgangers. Om de hoek kiezen alleen de Noord-Koreaanse Kims voor eigen klederdracht.

Er zijn, als het om kleedstijl gaat, eigenlijk maar vrij weinig antiwesterse autocraten die de westerse mode-invloed bewust weerstaan. De archaïsche sjeiks op het Arabisch schiereiland behoren tot de uitzonderingen, waarbij de extreme klimatologische omstandigheden ter plekke ongetwijfeld een handje helpen. Maar de islamitisch-Ottomaanse revival van Erdogan past kennelijk prima in een maatkostuum. Met een sultanstulband heeft hij zich althans nog niet in het publiek vertoond.

In veel gevallen komt het niet-westerse aspect hoofdzakelijk tot uitdrukking in eigen hoofddeksels, zoals in Iran, India of Indonesië. Traditionele kledij blijft hooguit gereserveerd voor bijzondere gelegenheden – alsof men zich daarvoor schaamt, en het aantrekken van een Japanse kimono intussen als een soort verkleedpartij beschouwt.

Dat laatste geldt natuurlijk ook voor de traditionele, pre-industriële kledij in het Westen zelf. Die fameuze hermelijnen mantel heeft in Nederland een koning ook maar één keer in zijn leven om: bij zijn inhuldiging. Ook de bekleders van archaïsche ambten, die bij de denkwereld van de tijd van voor de Franse Revolutie horen, gaan bij ons in het dagelijkse leven zakelijk als burgerman gekleed. De mannen althans – voor vrouwen bestaat er veel meer speelruimte, waar voor mannen alleen elke kleur is toegestaan mits het om zwart gaat.

Net als voor de wereldwijde dominantie van het Engels illustreert ook de wereldwijde dominantie van het pak hoezeer de westerse cultuur nog steeds toonaangevend is. Daarvan getuigt eveneens het feit dat de westerse instituties vrijwel overal in naam en uiterlijke vorm zijn gekopieerd. Ook daar waar de facto totaal niet van democratie sprake is, doet men bij voorkeur toch alsof. Bijna overal worden ‘verkiezingen’ gehouden, en vrijwel elk niet-erfelijk staatshoofd, hoe tiranniek ook, heet officieel president.

‘Heerser’ in plaats van ‘president’: als Poetin die stap inderdaad neemt, breekt hij ideologisch veel openlijker met het Westen dan zelfs zijn mondiale rivaal in Peking tot nu toe heeft gedurfd.

VS: Democratische kandidate ontvangt donaties van radicale hindoes

0

Een Indiaas-Amerikaanse kandidaat voor vicegouverneur in de Amerikaanse staat Maryland blijkt donaties te hebben gekregen vanuit hindoe-radicale huize. Dit meldt de progressieve Indiase website Two Circles

Democrate Aruna Miller, running mate van gouverneurskandidaat Wes Moore, heeft volgens deze website tienduizenden dollars ontvangen van leden van Amerikaanse organisaties verwant aan de hindoe-nationalistische regeringspartij BJP uit India.
Het gaast om bijna honderdduizend dollar in een periode van 2011 tot nu, aldus Two Circles. In die tijd deed Miller mee aan vier verschillende campagnes, waaronder enkele jaren geleden: toen wilde ze verkozen worden tot het nationale Congres – wat mislukte. Wel werd ze eerder verkozen als politicus in het parlement van Maryland.
In 2014 noemde ze de Indiase BJP-leider en president Narendra Modi een ‘rockstar’ tijdens een evenement van de OFBJP, de Amerikaanse tak van de BJP. Maar Miller twittert nu dat Modi destijds nog niet de autoritaire president was die hij nu is. Ook schrijft ze altijd de moslimminderheid in India te hebben gesteund.

De ruim tweehonderd miljoen moslims in India zijn onder president Modi een vervolgde minderheid geworden, schreven experts onlangs nog in een rapport. Het gaat onder meer om willekeurige detenties, foltering, geweld tegen vrouwen, discriminatie, discriminerend beleid, schending van de vrijheid van meningsuiting en oneerlijke processen.

Over de donaties die ze binnenkrijgt, zegt Miller dat ‘niet één dollar in deze campagne’ iets te maken heeft met hindoe-radicalisme. Toch heeft ze zich volgens Two Circles privé laten ontvallen dat dit wel zo is en ze het geld simpelweg nodig heeft voor haar campagne.
Miller en haar collega Moore strijden nu tegen andere Democratische koppels in de gouverneursrace. Als zij deze primaries weten te winnen, waarvoor ze in de peilingen nek-aan-nek-gaan tegen een ander koppel, mogen ze het later dit jaar opnemen tegen  Republikeinse kandidaat.

Ophef: Sesamstraat-figuren in pretpark VS slaan zwarte kinderen over

0

Ophef op social media over Sesame Place, een Amerikaans themapark in Philadelphia. Op beelden is te zien hoe zwarte kinderen worden overgeslagen als ze de medewerkers, verkleed als Sesamstraat-figuren, een hand willen geven.

Te zien is hoe de Sesamstraat-figuren de hand schudden met witte Amerikaanse kinderen. Telkens als een Amerikaans kindje van kleur in de rij staat, worden ze overgeslagen of wordt er ‘nee’ geschud door de Sesamstraat figuren.

Dit leidt tot veel boosheid op social media. Bezorgde moeders delen de video’s met de hashtag #Sesameplace en beschuldigen Sesamstraat van racisme.

‘Ik blijf dit posten, want ik werd er witheet van’, zegt een ‘gedupeerde’ moeder wiens kinderen zijn overslagen. ‘Deze walgelijke persoon zei schaamteloos tegen onze kinderen NEE en knuffelde toen het kleine blanke meisje naast ons!’

De beelden trekken zelfs de aandacht van beroemdheden. Neem ex-Destiny’s Child-zangeres Kelly Rowland: ‘Oké, als ik dat was geweest, dan zou die hele parade in vlammen zijn opgegaan, zegt Rowland op Instagram.

In een verklaring zegt Sesame Place racisme niet te tolereren en dat dit dus zeker geen beleid is. Het themapark gaat ook in op het specifieke geval van de video waarin het Amerikaanse Sesamstraat-personage Rosita de hand van twee zwarte kinderen weigert (foto). Het ging hier om een misverstand, aldus Sesame Place.

Er was volgens Sesame Street in dit geval sprake van een parade met allerlei Sesamstraat-figuren, waarbij het niet de bedoeling is dat er op de foto wordt gegaan met deze figuren. ‘Rosita’ zou hebben gedacht dat dit de bedoeling van de moeder en de kinderen was, waarop ze ‘nee’ schudde en de kinderen voorbijliep.

‘De Rosita-artiest negeerde de meisjes niet opzettelijk en is kapot van het misverstand.’

Zweeds hof blokkeert uitlevering Gülen-sympathisant aan Turkije

0

Het Zweedse Hooggerechtshof wil niet dat Yilmaz Aytan, een vermeend hooggeplaatst lid van de Gülenbeweging, wordt uitgeleverd aan Turkije.

De rechtbank wees een verzoek tot uitlevering af en zegt dat de activiteiten van Aytan geen misdaad waren. Aytan (48) leidde de scholen van de organisatie in Afghanistan. Hij heeft sinds 2018 een permanente verblijfsvergunning in Zweden.

Turkije beschuldigt hem van ‘het leiden van een gewapende terroristische organisatie’. De Turkse autoriteiten stellen dat Fethullah Gülen, de leider de beweging, het brein is van de mislukte coup tegen president Erdogan in juli 2016.

In mei verzette Turkije zich tegen de toelating van Zweden en Finland tot de NAVO, omdat beide landen onvoldoende zouden doen om ’terroristen’ te bestrijden. Turkije bedoelt met terroristen leden van de Gülenbeweging en de Koerdische PKK. Die laatste groepering staat ook in de Verenigde Staten en in de Europese Unie op de terreurlijst.

Eind vorige maand liet Turkije de bezwaren vallen, nadat Zweden en Finland onder meer hadden toegezegd de hangende uitzettings- of uitleveringsverzoeken van terreurverdachten in behandeling te zullen nemen. Maar Turkije zegt nu dat definitieve goedkeuring door het Turkse parlement afhangt van vraag of beide landen hun beloften nakomen.

De uitspraak van het Zweedse hof was volgens sommige media waarschijnlijk de reden voor Erdogan om gisteren Zweden en Finland nogmaals te dreigen ‘dat we het proces zullen stopzetten als deze landen niet de nodige stappen ondernemen om aan onze voorwaarden voldoen’. Vooral Zweden ‘geeft geen goed voorbeeld’, zei de Turkse president.

Aytan is een van de 73 Turken in ballingschap wiens uitlevering president Erdogan van Zweden en Finland eist als voorwaarde voor de toetreding van de twee landen tot de NAVO.

Britse premierskandidate in opspraak na ontmoeting met moslimleider

0

De Britse krant Daily Mail, populair onder Conservatieve lezers, heeft premierskandidate Penny Mordaunt aangevallen vanwege een ontmoeting tussen haar en de leider van de landelijke moslimraad.

Penny Mordaunt is een van de vier overgebleven leden van de Conservatieve Partij om Boris Johnson op te volgen als partijleider en premier. Maar de Daily Mail ziet haar kandidatuur niet zitten. De krant wijst op een ontmoeting die Mordaunt in februari 2021 had en de leider van de Britse moslimraad.

In 2009 sprak de Britse regering af de raad voortaan te boycotten, nadat de leider van de raad opmerkingen had gemaakt die uitgelegd kunnen worden als een vergoelijking van aanvallen op Britse troepen. Mordaunt, die tot 2019 minister van Defensie was, heeft zich niet aan het regeringsbesluit gehouden, aldus Daily Mail.

Bronnen in de regering noemen haar actie ‘verbijsterend’, schrijft de krant, en twijfelen aan haar geschiktheid als premier. Een bron zegt: ‘Er zijn maar twee verklaringen voor haar beslissing: of ze was niet op de hoogte van de boycot, of het kon haar niet schelen. Beide opties spreken niet in haar voordeel.’

De British Muslim Council, zoals de raad officieel heet, beschuldigt de Daily Mail van ‘islamofobie’. De krant kent een ‘lange geschiedenis van het ventileren van negatieve beelden over moslims en ‘zet islamofobie in’ om de premiersstrijd te beïnvloeden, reageert de raad. Bovendien zou de regeringsboycot in 2010 al opgeheven zijn.

Volgens het progressieve Britse magazine New Statesman is het verhaal van de Daily Mail een poging om Mordaunt in een kwaad daglicht te zetten, ten faveure van haar tegenstreefster Liz Truss. De Daily Mail steunt Truss’ kandidatuur openlijk.

Vorige week verklaarde de British Muslim Council nog dat vertrekkend premier Boris Johnson zijn verontschuldigingen had moeten aanbieden aan moslims, omdat hij volgens de raad te weinig heeft gedaan om moslimhaat in de Conservatieve Partij aan te pakken. De moslimraad hoopt dat een nieuwe Tory-leider doet wat Johnson heeft nagelaten.

Gevangen Turks-Koerdische leider: PKK moet wapens neerleggen

0

De gevangen Turks-Koerdische politicus Selahattin Demirtas vindt dat de PKK de wapens moet neerleggen. Dit zegt hij tegen het online platform T24.

Demirtas is voormalig leider van de pro-Koerdische partij HDP. Die partij dreigt nu verboden te worden wegens ‘banden met de PKK’, die in Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie op de terreurlijst staat. De staat heeft Demirtas en veel andere politici van de HDP in de gevangenis gegooid wegens ’terreurbanden’.

Demirtas houdt vol dat hij noch de HDP banden hebben met de PKK: ‘We moeten dit aan het Turkse publiek kunnen uitleggen. Een partij die een democratische politiek voert, kan geen connectie hebben met een gewapende organisatie.’

Demirtas wil voor de Koerdische kwestie een oplossing gebaseerd op ‘dialoog en onderhandeling’, in plaats van op ‘militaire operaties’. Daarom moet de PKK de wapens neerleggen, vindt Demirtas. Maar ook moet de regering het isolement van de gevangen PKK-leider Abdullah Öcalan beëindigen, ‘omdat Öcalan de persoon is die de PKK kan overtuigen’.

Demirtas zit sinds 2016 in de gevangenis. Hem hangt een gevangenisstraf van honderden jaren boven het hoofd. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens stelt dat Demirtas op politieke gronden gevangen zit en eist dat hij onmiddellijk vrijgelaten moet worden.

Prominenten eisen uitleg Amsterdam na pro-Russisch FvD-evenement in RAI

0

Op zondag 10 juli organiseerde Forum voor Democratie een pro-Russische bijeenkomst in de RAI Amsterdam over de oorlog in Oekraïne. Een groep prominenten heeft daarom een kritische brief geschreven aan de Stopera.

Onder de ondertekenaars bevinden zich cabaretiers Dolf Jansen en Erik van Muiswinkel, oud-minister Laurens Jan Brinkhorst (D66), oud-Kamerlid Jo Horn (PvdA), journalisten Robert van der Noordaa (de Volkskrant) en Ewout Klei (de Kanttekening) en Trouw-columnist Emine Ugur.

‘We zijn geschokt dat een dergelijk evenement wordt gefaciliteerd in onze hoofdstad’, schrijven de prominenten. ‘Wij zijn van mening dat door dit evenement te faciliteren de Russische staatspropaganda ruim baan heeft gekregen.’

Onder meer de Russische ambassadeur Aleksandr Sjoelgin (foto) en de pro-Russische propagandist John Laughland spraken er. De 58-jarige Laughland wordt volgens de prominenten door Moskou aangestuurd en is een graag geziene gast bij het Russische propagandakanaal Russia Today, dat door de Europese Unie is verboden.

De briefschrijvers ‘zijn ontdaan’, omdat ‘een dergelijke bijeenkomst heeft kunnen plaatsvinden in de stad van de Februaristaking, de stad van Anne Frank, de stad waar in het verleden het fascisme vernietigend en ontwrichtend is geweest voor talloze burgers en specifieke bevolkingsgroepen’.

Ze vinden dat Amsterdam, dat 25 procent van de RAI-aandelen in bezit heeft, ‘vijanden van democratie’ en ‘Russische oorlogspropaganda’ niet ruim baan mag geven. Daarom willen ze van gemeenteraadsleden en het stadsbestuur weten of ze inspanningen hebben verricht om dit evenement te weigeren of te verplaatsen.

Een stapje terug doen

0

Een mooie late zomerse avond op het Amsterdamse Olympiaplein. Ik sta op de plek waar een maand eerder het monument ‘Schaduwen’ werd onthuld.

Op 23 juli 1943 werden op deze plek duizenden Joodse stadgenoten bijeengedreven tijdens de grootste razzia die ons land gekend heeft, om vanaf deze plek naar de vernietigingskampen te worden gebracht. Heel weinigen keerden terug. Hun schaduwen zijn nu in asfalt op het plein vereeuwigd.

Het is uitlaattijd. Een grote herdershond loopt snuffelend voor zijn baasje uit, dwars over de asfaltschaduwen waaruit het monument voor al die vermoorde Amsterdamse burgers bestaat. Een man, die kennelijk de nodige glaasjes al op heeft, waggelt ook over die plekken heen.

Ik buk om het lege sigarettendoosje weg te halen van een van de andere schaduwen, waarvan dus al na een paar weken iedere vorm van piëteit voor de slachtoffers van de bezetting verloren is gegaan. Het lot van monumenten in de straatstenen.

In het woordenboek staat de uitdrukking ‘Met de voeten op iets treden’ voor ‘minachting’ en ‘bewijs van laatdunkendheid’. Zo is het natuurlijk niet bedoeld door de ontwerpers van deze straatstenen. Maar een monument waarover gelopen wordt is geen ander lot beschoren.

Minachting. Hiervoor zijn de struikelstenen niet bedoeld, maar een monument waarover gelopen wordt is geen ander lot beschoren

30 december 2021. In Amsterdam hangen de vlaggen halfstok vanwege de uitvaart van oud-burgermeester Ed van Thijn. In het stadhuis wordt hem de laatste eer bewezen. Het voorplein staat vol met geparkeerde auto’s.

Naast het Amsterdamse stadhuis herinnert een wit lint van stenen aan de contouren van het Joodse jongensweeshuis Megadlé Jethomiem (Opvoeders van Wezen). In maart 1943 werden zo’n honderd kinderen en drie verzorgers van dit weeshuis op transport gesteld naar het vernietigingskamp Sobibor. Niemand kwam terug.

Het witte lint, waar velen normaliter met respect omheen lopen en waarop de marktlieden van het Waterlooplein nooit hun kraampjes zullen zetten, is aan het oog onttrokken door een grote politiebus. Deze staat er dwars over geparkeerd. De dienders beseffen kennelijk niet waar ze hun auto hebben neer gezet.

Deze plek, waar de herinnering aan zo’n honderd vermoorde kinderen levend moet worden gehouden, wordt vandaag even over het hoofd gezien. Het lot van een monument in de straatstenen. Extra cru: in 1989 werd dit monument voor de kinderen en verzorgers van Megadlé Jethomiem door niemand minder dan de vandaag herdachte Ed van Thijn onthuld.

Door heel Europa, ook hier in Nederland, zijn de afgelopen jaren de inmiddels bekende Stolpersteine – struikelstenen – geplaatst. Een plaatje van messing, op de plek in het trottoir waar ooit gedeporteerde Joden hebben gewoond. Ook deze monumentjes worden door mensen en dierenvoeten betreden. Evenzo worden ze ontsierd door straatvuil.

We moeten een stapje terugdoen. Het wordt tijd dat diegenen die respect wensen voor hen die respect verdienen, overstappen naar een andere vorm van gedenktekens. Niet op straatniveau.

In de Joodse traditie wordt er zorgvuldig op toegezien dat graven nooit met de voeten betreden worden. Het lopen over graven wordt gezien als een ultieme vorm van grafontwijding. Bij oorlogsmonumenten is het niet anders.

Recentelijk werd onze familie benaderd: of wij toestemming wilden geven voor het plaatsen van struikelstenen in het Gelderse Ruurlo op de plek waar ooit onze grootouders hebben gewoond. Onze opa en oma werden daar uit huis gehaald om naar het vernietigingskamp Sobibor in het verre Polen te worden gestuurd. Enkele dagen later werden zij daar in de gaskamer omgebracht.

Wij hebben die toestemming voor de struikelstenen geweigerd. Hun herinnering is ons te dierbaar om deze in straatstenen te laten vervatten. Ook als die straatstenen fraai worden uitgevoerd. Op hun herinnering zal niet met voeten worden getreden.