17.4 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 466

Poll: driekwart Turkse jeugd wil bij EU

0

Driekwart van de Turkse jongeren wil dat hun land lid wordt van de Europese Unie. Dat blijkt uit een nieuwe opiniepeiling door een Amerikaanse NGO onder ruim tweeduizend Turken.

Van de jongeren tussen de 18 en 24 wil 73 procent dat Turkije lid wordt van de EU. Onder de oudere geënquêteerden wil 58 procent dat. Jongeren (76 procent) denken ook positiever over Europeanen dan ouderen (60 procent).

Een meerderheid beschouwt Turkije geografisch en historisch als onderdeel van Europa, maar 31 procent gelooft dat Turkije ook in cultureel opzicht dicht bij Europa staat.

De helft van de ondervraagden gelooft ook niet dat de EU Turkije als lid zal accepteren. 44 procent denkt dat Turkije nooit EU-lid zal worden, tegenover 39,7 procent vorig jaar.

60 procent van de respondenten ziet de Verenigde Staten, dat net als Turkije in de NAVO zit, als grootste bedreiging voor Turkije. Volgens 31 procent is Rusland de grootste bedreiging voor Turkije.

Leger Pakistan ontkent aantijging ex-premier: ‘Geen door VS geleide coup’

0

Het Pakistaanse leger heeft in een persconferentie weerwoord gegeven op de bewering van voormalig premier Imran Khan, die stelt dat de Verenigde Staten met steun van het leger zijn regering omver heeft geworpen.

Afgelopen zondag werd Khan (foto) afgezet door een motie van wantrouwen van de oppositie. Khan blokkeerde aanvankelijk de motie van wantrouwen, maar moest opgeven na een uitspraak van de hoogste rechter in het land.

Khan beschuldigde Washington ervan zijn verwijdering te steunen, onder meer vanwege zijn banden met Rusland. Khan ontmoette de Russische president Vladimir Poetin op 24 februari, de dag dat Russische troepen buurland Oekraïne binnenvielen. Washington heeft eerder al deze beschuldiging ontkend.

Khan zegt dat Washington zich ook om een andere tegen hem heeft gekeerd. Hij had, nat de Amerikanen waren weggetrokken uit buurland Afghanistan, in een tv-interview gezegd absoluut geen onderdak te zullen verlenen aan militaire bases van de VS. Maar volgens het leger heeft de VS zelf nooit om een basis in Pakistan gevraagd.

Khan zegt ook dat het leger hem onder druk heeft gezet om een oplossing te vinden met de rest van het parlement, die in meerderheid de motie van wantrouwen tegen hem steunde. In plaats daarvan beweert het leger dat het omgekeerde het geval was.

Khan zou juist de stafchef van het leger naar de oppositie hebben gestuurd, aldus een legerwoordvoerder, met de mededeling dat hij vervroegde verkiezingen zou uitschrijven als de motie van wantrouwen zou worden ingetrokken.

Nu Khan is weggestuurd, houdt hij rally’s door het land met de eis om alsnog vervroegde verkiezingen te houden. De eerstvolgende reguliere verkiezingen staan volgend jaar gepland.

In zijn rally’s zegt Khan ook dat de Pakistaanse Nationale Veiligheidsraad, een platform van civiele en militaire leiders, openlijk de ‘door Amerika aangestuurde coup’ steunde. Maar volgens het leger is ook dit idee onzin.

Stockholm: rellen na Koranverbranding, agent raakt gewond

0

In de wijk Rinkeby in de Zweedse hoofdstad Stockholm zijn vanmiddag rellen uitgebroken, nadat een extreemrechtse politicus bij een anti-islamitische demonstratie een Koran verbrandde. Een politieagent is gewond geraakt aan zijn been door een steen die werd gegooid, melden Zweedse media.

De rellen begonnen tijdens een demonstratie van de anti-islamitische Deense politicus Rasmus Paludan (foto, rechts), die ook de Zweedse nationaliteit heeft, en zijn extreemrechtse partij Stram Kurs. Paludan verbrandde daarbij de Koran.

Hij organiseert vaker van zulke Koranverbrandingen. Dit doet hij dikwijls in gelijksoortige wijken als Rinkeby, waar een flink deel van de populatie een niet-westerse migratieachtergrond heeft. Dit heeft in het verleden vaker voor rellen in Zweden en ook Denemarken gezorgd.

Vandaag begon een deel van de zo’n honderd tegendemonstranten in Rinkeby stenen te gooien naar Paludan, die werd afgevoerd. er werden ook richting de politie gegooid. De politie heeft uiteindelijk traangas ingezet. Acht tegendemonstranten, waarvan een ervan wordt verdacht een steekwapen te dragen, zijn gearresteerd.

Paludan is deze week op ‘Koranverbrandingstour’. Gisteren braken ook al rellen uit in de Zweedse steden Linköping en Norrköping, waar Paludan een Koran zou verbranden. Maar nog voordat de actie kon beginnen, begonnen tegenstanders zich te roeren.

Video’s op sociale media tonen jonge mannen in Linköping die ramen van politieauto’s insloegen en ‘Allahu Akbar’ riepen. Er werd een auto verbrand en drie politieagenten moesten naar het ziekenhuis. Eerder die dag had Paludan in de stad Jonnköping al de Koran verbrand.

De Zweedse minister van Justitie twitterde als reactie op de rellen in Linköping en Norrköping: ‘Wat men ook mag denken van de extreemrechtse haatboodschap waar Paludan voor staat, het is onaanvaardbaar om met zulk ernstig geweld te reageren.’

Paludans partij Stam Kurs wil de islam verbieden en strijdt voor ‘zoveel mogelijk geluk voor zoveel mogelijk etnische Denen’. De partij wil een totale stop wil maken van niet-westerse immigratie. Paludan haalt vooralsnog te weinig stemmen om in het Deense parlement te worden verkozen.

Single mannen Oekraïense vrouwen laten opvangen? Beter niet, aldus VN

0

Oekraïense vluchtelingenvrouwen mogen niet langer worden opgevangen bij Britse single mannen. Dat vindt de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties.

Het Homes for Ukraine-initiatief in het Verenigd Koninkrijk stelt dat alle mensen in het land met een logeerkamer hun woning open mogen stellen voor Oekraïners, zolang ze onderdak kunnen bieden voor ten minste zes maanden.

Maar het programma, waarvoor meer dan 150.000 vrijwilligers zich hebben aangemeld, brengt kwetsbare vrouwen in gevaar, vinden critici. Vorige week onthulde een undercoveronderzoek door de Britse krant the Times hoe enkele single mannen voorstelden om het bed te delen. Ze stuurden ongepaste en suggestieve berichten naar Oekraïense vluchtelingenvrouwen.

VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR vindt nu dat de Britse regering moet zorgen dat vrouwen uit Oekraïne, ook degenen met kinderen, in contact moeten worden gebracht met koppels in plaats van met alleenstaande mannen.

‘Matching die wordt uitgevoerd zonder het juiste toezicht kan leiden tot grotere risico’s voor vrouwen, naast het trauma van ontheemding, scheiding van gezinnen en geweld dat al is ervaren.’

De UNCHR heeft ook kritiek op het Britse plan om aangekomen migranten naar Rwanda te sturen, waar ze hun asielprocedure moeten afwachten. In ruil daarvoor krijgt 140 miljoen.

‘Dergelijke regelingen verschuiven eenvoudig de asielverantwoordelijkheden, ontwijken internationale verplichtingen en zijn in strijd met de letter en de geest van het Vluchtelingenverdrag’, aldus de UNCHR.

Zorgen in Winschoten om komst niet-Oekraïense asielzoekers uit Ter Apel

0

In Winschoten maken de ondernemersvereniging en wijkplatform Centrum Winschoten zich zorgen over de komst van 180 niet-Oekraïense asielzoekers, aldus RTV Noord.

De Groningse gemeente Oldambt, waar Winschoten onder valt, wil de druk op het azc in Ter Apel ontlasten. 180 asielzoekers, voornamelijk Syriërs en Afghanen, worden ondergebracht in een leegstand pand van ggz-instelling Lentis. Maar veel Winschotenaren zitten daar niet op te wachten.

‘Wij krijgen straks minderjarige vluchtelingen uit veilige landen in Winschoten’, zegt Koos Hogerman van het wijkplatform. ‘Dan weet je nu al dat je rotzooi je kant op haalt.’

Hogerman zou geen probleem hebben met vluchtelingen uit Oekraïne, zegt hij. ‘Maar veiligelanders van wie je weet dat ze de boel in Ter Apel op stelten zetten? Ik heb daar echt geen goed gevoel bij. Die jongeren gaan zich vervelen en vervolgens roven en voor onrust zorgen. Dat moeten we niet hebben in Winschoten.’

Ook Pascal Meinders van de lokale ondernemersvereniging heeft zo zijn twijfels. ‘Ik ben flabbergasted. Een paar jaar geleden heeft Oldambt zijn nek al uitgestoken, door een vluchtelingenopvang in Beerta op poten te zetten. En nu zijn wij alweer aan de beurt? Ik had eerlijk gezegd verwacht dat een andere gemeente nu eens bokje zou staan.’

Ook Meinders is bang voor overlast. ‘We zien de problemen in Ter Apel. Er wordt veel gestolen, de onrust die is ontstaan bij de bussen daar… Je houdt je hart vast.’

De Verenigde Communistische Partij, de PVV en Oldambt Aktief hebben een spoeddebat aangevraagd.

4 op 10 Syrische statushouders uit 2015 in bezit van Nederlands paspoort

0

Van de asielzoekers uit Syrië die in 2015 naar Nederland zijn gevlucht en een verblijfsvergunning hebben gekregen, is 41 procent inmiddels genaturaliseerd tot Nederlander. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen, kunnen het Nederlands paspoort krijgen als ze vijf jaar in ons land wonen en hun inburgeringsexamen hebben gehaald.

Syrische asielzoekers haalden sinds 2015 vaker en sneller hun inburgeringsexamen dan Eritreeërs. Slechts 11 procent van de Eritrese statushouders uit 2015 is inmiddels tot Nederlander genaturaliseerd.

Van de mensen met een Syrische of Eritrese nationaliteit die in 2015 asiel aanvroegen, wonen nu ruim 90 procent eind juni 2021 zelfstandig in een Nederlandse gemeente.

In 2015 vroeger 30 duizend Syriërs en 8 duizend Eritreeërs asiel aan in Nederland. De Syrische asielzoekers maakten toen 55 procent van het totale aantal asielzoekers uit, de Eritreeërs 15 procent.

Van de asielzoekers die in 2015 een verblijfsvergunning hebben gekregen, had 53 procent van de Syriërs en 64 procent van de Eritreeërs een jaar later een uitkering als voornaamste bron van inkomen, aldus het CBS. In 2019 was dat percentage gedaald naar 32 respectievelijk 37 procent.

De vijf zuilen met Jeanette Chedda: ‘Ik zeg nooit meer dat ik geen goede moslim ben’

0

Tijdens de maand ramadan gaat de Kanttekening elke week in gesprek met bekende Nederlandse moslims. Aan de hand van de vijf zuilen van de islam vragen wij hen het hemd van het lijf. Hoe belijden ze het geloof? Wat betekent de islam voor hen? En hoe ervaren zij als moslims het leven in Nederland? Deze week: de Surinaams-Nederlandse Jeanette Chedda (38), spreker, model en gehandicaptenactivist. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen stond zij op nummer vier van de kandidatenlijst voor BIJ1. Voor dezelfde partij richtte ze vlak daarna de Delftse afdeling op en werd zij lijsttrekker tijdens de gemeenteraadsverkiezingen, maar wist er nog geen zetel te behalen.

Ik getuig dat er geen God is dan Allah, en dat Mohammed (vrede zij met hem) Zijn boodschapper is

‘De opa van mijn moeder had iets in mijn oor gefluisterd bij mijn geboorte, de shahada – geloofsgetuigenis – en de adzhan – oproep tot het gebed. Dat is bij ons traditie. Mijn moeder vertelde me erover, ook hoe speciaal dit moment voor haar was; zij hield veel van hem. Ik zie de foto die we ervan hebben nog voor me.

‘Zelf heb ik de geloofsgetuigenis eigenlijk nooit uitgesproken, maar ik kom uit een islamitisch gezin. Mijn ouders hebben het geloof van jongs af aan meegekregen, ik ook, maar niet altijd gepraktiseerd. Bij mijn vader zijn de meeste familieleden christelijk en hindoeïstisch, bij mijn moeder islamitisch.

‘Ik kan mij herinneren dat het vroeger niet echt gewaardeerd werd dat ik meedeed met hindoe-rituelen. Ik merk die onderlinge spanningen al mijn hele leven. Ik had daar altijd veel moeite mee, want ik wilde geen kant kiezen. Toch zie ik de verschillende religies binnen mijn familie als een verrijking, en denk ik iedere dag aan God. Het is niet dat ik actief met God in gesprek ga, zoals je weleens in films ziet, maar dat zou ik wel willen. Eigenlijk heb ik altijd al geweten dat ik het geloof wil praktiseren, alleen wist ik niet wanneer.’

 Ik verricht dagelijks de vijf verplichte gebeden

‘Omdat ik mijn religie meer onderdeel wil maken van mijn leven, dacht ik laatst: en nu wil ik leren bidden. Ik heb nog nooit die behoefte om te bidden zo sterk gevoeld als nu. Mijn zusje, praktiserende moslima, heeft daar een hele grote rol in. Haar toewijding voor het geloof inspireert mij. Toen ik haar vroeg of zij mij wilde leren bidden, werd zij emotioneel; ik ook. Onze band verloopt soms moeizaam. Ik heb sterk het gevoel dat het geloof ons nu dichter tot elkaar kan brengen. Ze heeft mij zelfs al huiswerk gegeven, haha. Toen kwam ook nog dit interviewverzoek, wat het gevoel om mij te verdiepen in het geloof versterkte.

‘Ik heb nog nooit die behoefte om te bidden zo sterk gevoeld als nu’

‘Ook andere mensen inspireren mij om het geloof te praktiseren, zoals de Egyptisch-Nederlandse rapper Josylvio. Hij heeft weleens problematische teksten, maar toen hij echtgenoot en vader werd, stopte hij met blowen, werd hij een gezinsman en deelde hij meer over hoe hij zijn geloof praktiseert, zoals bidden en vasten. Heel inspirerend, en een mooi voorbeeld voor de jeugd die hem volgt. Sowieso heb ik diep respect voor wat hij zakelijk heeft neergezet en hoe hij altijd zorgt dat de mensen om hem heen ook meegaan in zijn succes of zelf succesvol worden. Eigenlijk heb ik ook wel een beetje een crush op hem.

‘Samen met mijn nicht ben ik ooit naar een feest gegaan waar Josylvio optrad. We stonden naast het podium, de meest veilige plek voor mensen in een rolstoel. Bij zijn nummer Hey Meisje draaide hij zich naar ons toe. Hij keek mij aan, ging door zijn knieën en rapte een refrein aan mij. Ik gleed bijna van mijn rolstoel, haha. Ik ga best vaak naar optredens, en je hoeft mij niet speciaal aandacht te geven, maar hij deed het gewoon. Ik zag dat als een teken van dat hij mij ziet, wat ik over het algemeen niet gewend ben van mensen. Als dat dan wordt gedaan door iemand die ik bewonder, dan voelt dat heel speciaal. Elke keer als ik Hey meisje hoor, word ik nu blij. Soms zet ik het ook op als ik me minder goed voel. Dat helpt vaak.’

Jaarlijks betaal ik de zakaat: 2,5 procent van mijn inkomsten gaat naar de behoeftigen

‘Ik hoop dat ik heel vrijgevig ben; dat probeer ik wel altijd te zijn. Maar 2,5 procent? Dat weet ik niet. Ik geef wel graag geld uit aan mijn broer, zusje en moeder. Toen mijn vader nog leefde, gaf ik ook veel geld uit aan hem, want hij had het niet.

‘Naast het uitgeven van geld, vind ik het belangrijk om tijd door te brengen met mijn familie. Vroeger ging ik echt naar alle familieleden en wilde ik iedereen helpen. Maar daar ben ik mee gestopt, omdat dat echt te veel was. Ik heb mij beperkt tot wie het dichtst bij mij staan: mijn oma, moeder, broertje, zusje en een nicht die ik dagelijks spreek. Andere familieleden zie ik nog wel, maar veel minder vaak.

‘In het proces van het accepteren van mijn handicap ben ik erachter gekomen dat ik mijn tijd en energie alleen wil investeren in mensen die mij hetzelfde gunnen. Niet dat ik altijd iets moet terugkrijgen voor wat ik geef, maar het moet niet alleen van één kant komen. Dat is niet gezond. Daarom heb ik nu een kleine kring van familieleden overgehouden waar ik mijn tijd, geld en energie met liefde in wil investeren.’

Ik vast ieder jaar tijdens de heilige maand ramadan

‘Ik vast niet. Tijdens elke poging die ik had gedaan om te vasten, werd ik ziek. Het was voor mij al jarenlang een struggle om een eetpatroon te hebben dat bij mij past, en nu heb ik dat eindelijk. Daarom durf ik het nog niet aan om weer te vasten. Soms ben ik iemand die voor alles of niets gaat, dus in het geloof wil ik meteen alles doen. Maar dat is voor mij niet haalbaar en niet gezond, dus pak ik het stapsgewijs aan. Mijn volgende stap: het starten met bidden. In sha Allah – als God het wil – komen de andere dingen er vanzelf bij.’

‘In mijn familie wordt er wel gevast en Eid al Fitr (Suikerfeest, red.) gevierd. Ook gaan we eten bij familieleden. De afgelopen jaren heb ik het klein gehouden en vierde ik Eid samen met mijn oma van moeders kant. Bij eerdere Eid-vieringen voelde ik mij niet altijd onderdeel van het geheel. Het is vooral een gevoel dat vanuit mijzelf komt. Ik heb mij lang geen ‘goede moslim’ gevoeld, maar ik heb mezelf een tijd geleden beloofd dat ik dat niet meer ga zeggen. Het is niet aan mij om te oordelen of ik een goede moslim ben of niet, en zeker ook niet aan anderen. Vanuit deze gedachte en het nummer Only God Can Judge me door 2Pac heb ik ‘Alleen God kan over mij oordelen’ in het Arabisch op mijn arm laten tatoeëren. Ook weer zoiets: tatoeëren is haram, dus niet toegestaan in het geloof – en toch heb ik het gedaan.’

‘Soms ervaar ik nog steeds een interne worsteling. Zoals afgelopen zaterdag, toen ik een spreekklus had tijdens het Seks Festival in Utrecht. Ik dacht: ‘Leuk hoor, Chedda. Een seksfestival tijdens de ramadan en er ook nog eens over posten op Instagram – in je lingerie’. Het voelt zo tegenstrijdig. Hoewel ik er zenuwachtig voor was, heb ik het wel gedaan. Ik vind het belangrijk om mijn ervaringen als gehandicapte moslima van kleur te delen. Dit perspectief ontbreekt nog te vaak. Maar dat kan ik niet in mijn hoofd rijmen met mijn huidige beeld van moslim zijn.

‘Het is niet aan mij om te oordelen of ik een goede moslim ben of niet, en zeker ook niet aan anderen’

‘Het geloof ervaar ik ook als het afleren van bepaalde gewoontes, zoals het veroordelen van anderen en te hard zijn naar jezelf toe. Als mensen zijn wij constant op zoek naar wat goed en fout is, naar een label. Maar ik kan het geen label geven. Ik vind dat ik moslim kan zijn en toch naar een seksfestival kan gaan om te vertellen over mijn ervaringen. En toch weet ik ook dat het niet de bedoeling is om als moslim zo openlijk je seksualiteit te uiten. Het blijft een interne worsteling, maar dat hoort bij het ontdekken van mijn positie ten opzichte van mijn geloof.’

‘Ondanks die interne strijd heb ik voor het eerst in mijn leven het gevoel dat ik op het goede pad zit. Ik vind het leven, naast ingewikkeld, ook zo rijk. En er komen zoveel mooie dingen op mij af, waar ik ontzettend dankbaar voor ben. Ik hoop dat ik altijd nederig zal blijven en mijn ego nooit de overhand laat nemen. Met dit besef komt voor mij het verlangen om mij te verdiepen in het geloof.’

Minimaal één keer in mijn leven verricht ik de hadj: de bedevaart naar Mekka

‘Ik zou heel graag op hadj willen gaan, maar ik kijk er met zorgen tegenaan. Ik ben bang voor de drukte rond de kaaba. Is het überhaupt rolstoeltoegankelijk? Daar heb ik me nog niet in verdiept. Ze zullen dat vast wel goed geregeld hebben, want veel ouderen en mensen die slecht ter been zijn gaan erheen. Ik denk dat ik er met mijn broertje heen wil gaan, omdat er niemand anders is met wie ik erheen wens te gaan.’

‘Laatst was ik in mijn eentje op reis naar Marsa Alam, Egypte. Even een break na twee jaar campagne. Ik had op de basisschool veel geleerd over de Oude Egyptenaren, hiërogliefen, de papyrus en de farao’s. Eenmaal daar kwam dat allemaal terug. Wat een rijk, fascinerend, prachtig land. Ik heb een all inclusive-vakantie geboekt, heb excursies gedaan naar El Quseir en Luxor. Ik heb op momenten echt gehuild van geluk. Zo welkom voelde ik mij er. Ik heb nog nooit zulke aardige, behulpzame mensen ontmoet. Als mensen mij in Nederland helpen, voelt dat gewoon anders. In Egypte komt het oprecht over. Ik hoefde bijna niets te doen of erom te vragen, en ik werd al geholpen.

‘Wat mij ook opviel: Egypte is een mengelmoes aan culturen en religies. Ik heb daar mensen ontmoet die mijn familieleden hadden kunnen zijn. Ik zei tegen de badmeester dat hij op mijn oom leek. Hij zei: ‘Ik ben vanaf nu je oom’. Ik zag echt de oprechte moeite die mensen voor mij deden om mij een fijne tijd te laten beleven. Daardoor voelde het als thuis.’

Hoe Sartres strijdfilosofie onderdrukten helpt om zichzelf te bevrijden

0

De Franse filosoof en auteur Jean-Paul Sartre (1905-1980), wiens sterfdag vandaag is, is in het Westen vooral bekend als aartsvader van het existentialisme en om zijn literaire werk. Maar denkers buiten Europa kennen Sartre als één van de eerste Europese intellectuelen die verbinding zochten met de Derde Wereld, en als iemand die actief meedeed aan de strijd tegen kolonialisme en apartheid.

In zijn boek Qu’est-ce que la littérature? (Wat is literatuur?) uit 1947 schrijft Sartre dat het doel van zijn literaire werk is om oplossingen te brengen voor maatschappelijke en sociale vraagstukken. Voor hem dragen schrijvers een morele verantwoordelijkheid om politieke kwesties aan de orde te stellen en om de lezer aan het denken te zetten. Sartre keerde zich hiermee tegen de negentiende-eeuwse burgerij, die volgens hem faalde om de ‘universele mens’ aan te spreken en in plaats daarvan de maatschappij indeelde in klassen.

De Franse socioloog Pierre Bourdieu noemde Sartre een ‘totale intellectueel’ vanwege zijn excelleren in literatuur, filosofie en cultuur en zijn politieke betrokkenheid. Die politieke betrokkenheid richtte zich ook op de Derde Wereld. Sartre gebruikte zijn existentiële filosofie als een instrument om koloniale machtsstructuren en de onderdrukking van ‘de ander’ bloot te leggen.

In zijn essay over antisemitisme, dat hij schreef kort aan na de bevrijding van Parijs in de zomer van 1944, legt Sartre het psychologisch mechanisme achter Jodenhaat bloot, vertelt historicus en Sartre-kenner Wim Berkelaar. ‘Het negatieve beeld van de Jood wordt als het ware door de antisemiet bedacht. Dat wil zeggen: zijn denkbeelden over de Joden berusten op de eigen vooroordelen en angst.’

Dit vormt dé fundamentele basis voor Sartres existentialisme: het denkbeeld over ‘de ander’ berust volgens Sartre nooit op biologische, religieuze of culturele factoren, maar is bedacht door de racist zelf.

Sartres ideeën over ‘de ander’ zijn nog steeds actueel. Je kunt zijn essay over antisemitisme ook toepassen op racisme en moslimhaat. Sartre schreef hier zelf ook over. In zijn essay Présence noir (1948), zijn boek Situations, V: Colonialisme et néo-colonialisme (1964) en in zijn postuum gepubliceerde Cahiers pour une morale (1983) werkte Sartre zijn filosofie over ‘de ander’ verder uit, over hoe de zwarte mens bevrijd kon worden van kolonialisme.

In zijn essay Orphée Noir (1976), oorspronkelijk gepubliceerd als voorwoord in Présence noir, deconstrueert Sartre de sociale structuren waarin de zwarte bevolking werd gedomineerd door de Europeanen. De onderdrukking van de zwarte mens was volgens Sartre het gevolg van een witte perceptie die de zwarte persoon reduceert tot een object en tot niets anders dan de raciale identiteit. Hierdoor blijft de zwarte mens, aldus Sartre, in een onderdanige positie.

‘Hier staan ​​zwarte mannen naar ons te kijken, en ik hoop dat u – net als ik – de schok zult voelen om gezien te worden. Drieduizend jaar lang heeft de witte man het voorrecht genoten om te zien zonder gezien te worden.’

De dominante machtsstructuur moet doorbroken worden, schrijft Sartre, waardoor de zwarte mens niet langer een object is, maar een individu met een eigen identiteit. Sartre schrijft dan ook bewondering te hebben voor de Négritude, een revolutionaire beweging van zwarte dichters. Zij wilden door middel van kunst en poëzie een Afrikaanse zelf creëren, dat niet meer afhankelijk is van de witte dominante structuur.

Sartre pleitte daarnaast voor een echte aanwezigheid van zwarte mensen in de Europese samenleving; een aanwezigheid waarbij de zwarte mens niet alleen binnen de bestaande westerse sociale structuren functioneert, maar ook daadwerkelijk een onderdeel vormt van Europa’s intellectuele en sociale maatschappij. Bovendien sprak hij zich tijdens een persconferentie in Parijs in 1966 uit tegen de Apartheid in Zuid-Afrika en beschreef de Apartheid als inherent racistisch en de absolute superioriteit van de witte mens.

Vlak na de Tweede Wereldoorlog waren jonge Arabische intellectuelen ook bezig met het creëren van hun eigen ‘zelf’ en wilden ze zich ontworstelen aan het kolonialisme. Frankrijk was in het Midden-Oosten en vooral in Noord-Afrika een zeer aanwezige koloniale macht, en beschouwde Algerije zelfs als een Franse provincie.

Sartres antikoloniale ideeën vonden hun weerslag bij Arabische intellectuelen. Zo beschrijft historicus Yoav di-Capua in zijn boek No Exit uit 2018 uitvoerig hoe belangrijk hij was voor het Midden Oosten en Afrika. Sartre was één van de eerste prominente denkers die tegen de Franse oorlog in Algerije (1954-1962) protesteerde en van mening was dat Algerije onafhankelijk moest worden.

De filosofie van Sartre zette de Arabische intellectuelen ertoe om een authentieke en existentieel vrije identiteit te ontwikkelen.

‘De Arabieren groeiden, net als de gekoloniseerde volkeren over heel de wereld, op met het idee dat zij geleid moesten worden door Europeanen, omdat hun culturen en religies irrationeel en niet met democratie verenigbaar zouden zijn’, schrijft Di-Capua in No Exit. ‘Tientallen jarenlang werd hun identiteit vastgepind op hun raciale identiteit, waardoor ze niet bevrijd konden worden van hun inferieure positie.’

Op het moment dat de intellectuelen uit het Midden-Oosten in aanraking kwamen met de filosofie van Sartre veranderde hun zelfbeeld drastisch, aldus Di-Capua.

Sartre leerde hen dat de koloniale overheersers hen een negatief zelfbeeld hadden ingeprent. ‘Het is iets wat hen is overkomen, maar niet iets wat hen identificeert.’ Pas toen ze dit beseften, konden Arabische intellectuelen een positieve eigen identiteit ontwikkelen. Sartres populariteit onder Arabische intellectuelen liep echter een gevoelige deuk op, toen hij bekend maakte dat hij geen kant wilde kiezen in het Israëlisch-Palestijnse conflict.

‘Tijdens de oorlog omhelsde Sartre het marxisme, dat in tegenstellingen is uitgedrukt, en die hem bracht tot een strijd tegen de onderdrukker’

Sartre was niet vrij van controversiële uitspraken; zo werd er veel ophef gemaakt over Sartres voorwoord in het boek The wretched of the Earth (1961) van Frantz Fanon. Hierin schrijft de Franse filosoof dat het gekoloniseerde volk geen andere keus heeft dan geweld te gebruiken tegen de onderdrukker om aan de onderdrukking te ontkomen.

Hoewel Sartre geweld niet expliciet goedkeurt, spreekt hij wel de gedachtegang achter geweld uit, wat tot ergernis bij zijn tijdgenoten leidde. Zo schrijft Hannah Arendt in haar boek On violence (1970) dat Sartre in zijn passages geweld zou verheerlijken. De Franse existentialistische filosoof en schrijver Albert Camus (1913-1960) besloot zelfs zijn hechte vriendschap met Sartre te verbreken. Dit deed Camus omdat onrecht volgens hem niet met geweld kan worden bestreden.

‘De radicale houding van Sartre kan worden gezien als een uiting van de zelfhaat die hij voor de Tweede Wereldoorlog had ontwikkeld’, zegt historicus Wim Berkelaar. ‘Sartre zat vol schuldgevoelens, omdat hij ervoor koos om niet in verzet te gaan tegen de nazi’s. Bovendien kwam hij uit de bevoorrechte bourgeois, waardoor hij nog meer schuldgevoelens kreeg. Tijdens de oorlog omhelsde Sartre het marxisme, een strijdfilosofie die in tegenstellingen is uitgedrukt, en die hem bracht tot een strijd tegen de onderdrukker.’

De Sovjetinvasie van Hongarije in 1956 was een keerpunt, aldus Berkelaar. ‘Sartre brak toen met de Sovjet-Unie en werd steeds radicaler, en sloeg door in zijn activisme tegen onderdrukking. Vooral wanneer hij Fanon tegenkwam en zijn zeer omstreden voorwoord schreef, waarin Sartre vanuit een koloniaal heersersperspectief beredeneerde dat geweld tegen de Fransen en tegen Rusland gerechtvaardigd was.’

Hoe radicaal ook, Sartre heeft wel zich ingezet voor de onderdrukten. Hij heeft daarmee activisten en intellectuelen in Afrika en het Midden-Oosten mede geïnspireerd om een eigen postkoloniale identiteit te ontwikkelen. Academici en activisten van vandaag kunnen veel leren van Sartre, vindt Di-Capua.

‘Terwijl in de Westerse mainstream media dekolonisatie wordt gekenmerkt als simpelweg het verlaten van de Europese machtshebbers uit het bezette gebied, toonde het werk van Sartre aan dat er veel meer moest gebeuren om het onderdrukte volk te verlossen. Sartre erkende dat dekolonisatie een psychologisch en emotioneel proces is, waarbij het volk verlost zal moeten worden van de mentale slavernij.’

Ophef in Frankrijk om video van ‘islamofobe aanval’ op twee vrouwen

0

Er is commotie in Frankrijk om een video van een worsteling tussen een man en twee vrouwen, waarvan een gesluierd is. De politie is een onderzoek gestart.

In het korte filmpje is te zien dat de man een telefoon in de hand van een vermoedelijke ongesluierde moslima probeert af te pakken. Wanneer hij daar in slaagt, smijt hij de telefoon op de grond.

Volgens lokale media hadden de vrouwen en de man ruzie om de hond van de man. De hond zat niet aangelijnd en de vrouwen waren bang. Volgens de slachtoffers begon de man te lachen en hun religie belachelijk te maken.

Volgens de man begonnen de vrouwen juist te dreigen hij zijn hond moest aanlijnen, omdat ze zijn hond anders zouden afmaken. Ook zouden ze hem ‘homofoob’ hebben beledigd. Ze begonnen hun telefoons te pakken om hem te filmen, verklaart hij, wat hij dan zelf ook maar terug ging doen. De vrouw zonder sluier zou juist zijn telefoon hebben afgepakt.

Op het moment dat nu online staat, pakt de man een telefoon af. Het is nog niet geheel duidelijk of het zijn eigen telefoon is of die van de vrouw.

Op sociale media in Frankrijk is veel ophef over de beelden, ook omdat nieuwszenders geen aandacht aan het voorval schenken in een tijd van verkiezingen die met veel anti-islamsentimenten gepaard gaan. Zo beloofde de radicaal-rechtse kandidaat Marine le Pen vorige week nog boetes op te leggen voor het publiekelijk dragen van een hijab.

In Frankrijk wonen zes miljoen moslims op een bevolking van 65 miljoen. Veel NGO’s en moslims zijn bezorgd over het uitblijven van een daadkrachtige ‘islamofobie-aanpak’ in het land.

Turkije: verbod dreigt voor prominente vrouwenrechtenorganisatie

0

Het Turkse Openbaar Ministerie wil de prominente Turkse vrouwenrechtenorganisatie ‘Wij Zullen Femicide Stoppen’ opdoeken. Dit meldt de Turkse nieuwssite Duvar.

De vrouwenrechtenorganisatie voert campagne tegen vrouwenmoorden – ‘femicide’- in Turkije en levert vaak kritiek op de Turkse regering. Turkije zou ‘systematisch’ in gebreke blijven in de aanpak van structureel geweld tegen vrouwen, onder meer door ‘inadequate wetgeving’.

De Turkse aanklager vindt op haar beurt dat het vrouwenplatform in strijd met ‘de wet en zedelijke normen’ handelt.

Wij Zullen Femicide Stoppen houdt alle gerapporteerde moordpartijen op vrouwen door gewelddadige mannen bij. Volgens de laatste gegevens zijn er in Turkije vorige maand ten minste 24 vrouwen vermoord door mannen.

De organisatie ziet de aanval niet alleen als een aanval op hun strijd: ‘We weten dat dit ook een aanval is op de gehele democratie van open debat en vrije meningsvorming.’

Wij Zullen Femicide Stoppen eist ook dat het door de regering afgevoerde Vrouwenverdrag van Istanbul, dat rechten van vrouwen en de LHBTIQ+-gemeenschap waarborgt, weer wordt heringevoerd.