18.4 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 644

Extreemrechtse terreurverdachte uit Duitsland was vermomd als vluchteling

0

Volgens de Duitse aanklager wilde een officier uit het Duitse leger vermomd als vluchteling een aanslag plegen, waar vluchtelingen vervolgens de schuld van zouden krijgen.

De rechtszaak tegen Franco A., die begin volgend jaar van start gaat, trekt internationale belangstelling. Hem hangt tien jaar gevangenisstraf boven het hoofd.

Het Openbaar Ministerie heeft een sterke zaak tegen Franco A., aldus the New York Times. In zijn voice memo’s en dagboeken prijst hij Adolf Hitler, hekelt hij de Duitse spijt over de Holocaust, heeft hij het over een wereldwijd Joods complot en dat asielzoekers de ‘puurheid’ van het Duitse ras bedreigen.

Franco A. ontkent zelf dat hij een terroristische aanslag wilde plegen. Hij zou zich hebben verkleed als een vluchteling om de fouten in het Duitse asielsysteem aan te tonen.

Het dubbelleven van Franco A. duurde zestien maanden. Hij werd in april 2017 gearresteerd toen hij probeerde een pistool te pakken dat hij had verstopt in een toilet op het vliegveld van Wenen. De politie nam zijn telefoon en USB-stick in beslag. Zo kwamen ze achter zijn extreemrechtse netwerk en het feit dat hij zich als Syrische vluchteling had verkleed en twee identiteiten had.

In Duitsland zijn er al langere tijd zorgen over extreemrechtse infiltraties in het leger en de veiligheidsdiensten. Een groep extremisten, geleid door een voormalige militair, verzamelde wapens en hield een lijst bij van vijanden. Ook waren er alvast lijkzakken besteld.

Afgelopen zomer werd een hele eenheid van het Duitse elitekorps ontbonden, nadat er bij deze groep explosieven en SS-memorabilia werden gevonden.

Azarkan: bewindspersonen moeten worden vervolgd om toeslagenaffaire

0

Denk-fractievoorzitter Farid Azarkan wil dat een aantal bewindspersonen strafrechtelijk vervolgd worden voor hun rol in de toeslagenaffaire.

Azarkan: ‘Ja, dat gaat ver’, zegt hij in gesprek met AD Utrecht. ‘Maar ze hadden weet van ambtsmisdrijven en daar hebben ze niets aan gedaan. Er wordt de hele tijd gedaan alsof alle betrokkenen goedwillende mensen zijn, daar bij de Belastingdienst. Alsof het per ongeluk ontstond. De ombudsman zei dat ook.’

De Denk-lijsttrekker twijfelt aan deze lezing. ‘Er zijn mensen binnen die dienst die bewust een lijst hebben opgesteld of mensen Marokkaans, Turks, Antilliaans, of Surinaams zijn.’

Hij noemt de namen van VVD’ers premier Mark Rutte en minister van Economische Zaken Eric Wiebes, staatssecretaris van Financiën in het kabinet-Rutte II. Ook noemt hij PvdA-fractievoorzitter Lodewijk Asscher, de minister van Sociale Zaken tijdens Rutte II, de vanwege de toeslagenaffaire afgetreden staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66) en huidig minister van Financiën Wopke Hoekstra, komende verkiezingen tevens lijsttrekker van het CDA.

‘Die wisten daarvan’, aldus Fazarkan, ‘maar hebben niets gedaan. Dat is zeer kwalijk.’

Ook voelt Azarkan zich gediscrimineerd. Net als Kamerleden Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) heeft Azarkan zich vastgebeten in het toeslagendossier, maar hij kreeg hier naar eigen zeggen niet genoeg credits voor.

Dit zijn onze meest gelezen stukken van 2020

0

QAnon in Nederland, ons ‘witte’ coronabeleid, Jort Kelder en het racismedebat, een SP-politicus als Zwarte Piet, de 4 mei-lezing van Arnon Grunberg, cartoons, corona als straf van God, de teloorgang van FvD en meer. Dit waren de meest gelezen artikelen op de Kanttekening van dit jaar:

1. Factcheck: was Rutte onderdeel van een ‘pedofielennetwerk’ met Dutroux?

Ook in Nederland bleek de beruchte QAnon-complottheorie populair. Premier Rutte zou met de Belgische pedofiel Marc Dutroux zijn omgegaan en pedofilie willen toestaan.

2. Landelijk Platform Slavernijverleden: Nederlandse coronabeleid is te wit

Volgens het platform loopt de Afro-Nederlandse gemeenschap onevenredig veel risico om zwaar geraakt te worden door de coronacrisis, meldden wij in april.

3. Ikea-klant klaagt over caissière met hijab, Ikea disst klant: ‘We zullen u niet missen’

‘Ik stap die winkel nooit meer binnen’, schreef de boze klant online. ‘Wij zullen er geen traan om laten’, antwoordde het Ikea-filiaal, genoeg om compleet viral te gaan.

4. Egypte overweegt ramadan te verschuiven vanwege corona

Egypte boog zich over de vraag of de ramadan op tijd van start zou kunnen. Volgens medici zijn mensen die net beginnen met vasten kwetsbaarder voor het coronavirus.

5. Zwarte activisten woedend: ‘Jort Kelder mag racismedebat niet leiden’

Het Black Renaissance Collectief was boos op de NPO, omdat Jort Kelder in juni het racismedebat gaat leiden. Kelder zou racisme niet serieus nemen en sympathiseren met FvD.

6. Afro-Amerikaanse dominee Jesse Jackson schrijft Rutte brief over Zwarte Piet

Jackson vroeg aan premier Rutte om ‘de kwetsende en racistische’ Zwarte Piet te verbieden. Dit deed hij via een open brief, als eerste in handen van de Kanttekening.

7. Onrust in SP: raadslid verschijnt als Zwarte Piet op vergadering partijraad

SP’er Serena Rodenburg verscheen als Zwarte Piet op een besloten online meeting van de SP-partijraad, het hoogste orgaan van de partij.

8. Coronavirus gaat Oeigoerse kampen vol treffen, waarschuwen experts

Experts vreesden in januari al dat het Coronavirus ook de Chinese provincie Xinjiang zou bereiken. Hier zitten meer dan een miljoen islamitische Oeigoeren gevangen in kampen.

9. Het Fatiha-huwelijk in Marokko: de man krijgt de lusten, niet de lasten

Het Fatiha-huwelijk, een religieus huwelijk dat niet door de staat wordt erkend, was begin dit jaar onderwerp van discussie in Marokko.

10. De wereld vergaat, maar dat hoort erbij

Waar klimaatactivisten zich verzetten, daar wordt ons noodlot door het hindoeïsme omhelsd. We spraken hierover met hindoepriester Stephen Rawinder Pikaar. ‘Er is geen eindtijd. De ziel blijft in beweging.’

11. ‘Kippenvel’: honderden Marokkanen bidden samen vanaf hun balkons

Marokko was dit voorjaar in lockdown, de moskeeën waren dicht. Inwoners van de kustplaats Tanger bedachten daarom een creatieve manier om samen te bidden.

12. Ophef over 4 mei-lezing Arnon Grunberg: ‘Racisme zit diep in onze cultuur’

De ophef kwam vooral vanwege de volgende passage: ‘Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanen hebben, dan hebben ze het over mij.’

13. ‘25 januari begint de revolutie.’ Mohamed Ali wil democratie in Egypte

In september 2019 ontketende hij protesten in Eypte, gericht tegen president Sisi. In januari was acteur Mohamed Ali in Nederland. We vroegen hem naar zijn – uiteindelijk gefaalde – plannen.

14. Medische experts waarschuwen: ‘Turkije wordt tweede Italië of erger’

Volgens sommige medici deed Turkije alsof het er in maart al bovenop zat, maar was de corona-uitbraak er in werkelijkheid gigantisch uit de hand aan het lopen.

15. Het systematisch kwetsen van moslims is geen vrijheid van meningsuiting

Veel moslims geven aan de cartoons als kwetsend te ervaren. Toch worden ze steeds weer gepubliceerd en critici monddood gemaakt, schreef Jaswina Elahi.

16. De etnische Surinaamse veelzijdigheid ontbreekt in de Nederlandse media

Jaswina Elahi hield een zure nasmaak over aan de benefietavond ‘Nederland voor Suriname’, deze zomer georganiseerd door Humberto Tan en Jörgen Raymann.

17. Heerlen: Syrisch gezin geterroriseerd door buurman, wekt landelijke woede

In december circuleerde een video over een Syrisch gezin in Heerlen dat wordt geterroriseerd door hun buurman. Op social media leidde de video tot onrust.

18. Landelijk Platform Slavernijverleden vraagt RIVM om etniciteit coronaslachtoffers

Het platform vreesde in mei dat zwarte mensen zijn oververtegenwoordigd. In Amerika worden zwarte mensen vaker getroffen in aantallen besmettingen en doden.

19. Tijd voor nieuwe verhalen van Molukse Nederlanders

Van KNIL-militairen en treinkapingen tot motorbendes: jonge Molukse Nederlanders zijn hard bezig dat imago te doorbreken.

20. Activisten bekritiseren ‘racistische Aart S.’, twitteraars reageren furieus

De dit jaar overleden Aart Staartjes, die vroeger de landelijke Sinterklaasintocht presenteerde, zou ‘medeschuldig’ zijn aan Zwarte Piet.

21. De onbetaalde emotionele arbeid van zwarte Nederlanders

‘Geen gekke gedachte als zwarte Nederlanders na een emotioneel gesprek over racisme meteen een betaalverzoek naar hun toehoorders sturen’, vond Kiza Magendane.

22. Erken eerst je geïnternaliseerde islamofobie voordat je over vrouwenrechten begint

GroenLinkser Bouchallikht draait de emancipatie van moslima’s terug, stelden Fidan Ekiz en Shirin Musa in de Telegraaf. Süheyla Yalcin kreeg kortsluiting toen ze het las.

23. Joden, moslims opgelet: er dreigt een nieuwe strijd om de slacht

Het Europese Hof stelde dat het Vlaamse verbod op ritueel slachten niet botst met de godsdienstvrijheid. Werk aan de winkel, zag rabbijn Lody van de Kamp.

24. Suriname verdient een betere president

In januari verscheen Desi Bouterse, toen nog president, voor de Krijgsraad, na eerder te zijn veroordeeld voor de Decembermoorden.  ‘Een staatshoofd met een slechter cv is nauwelijks denkbaar’, schreef Dave Ensberg-Kleijkers.

25. Marokko haalt uit: ‘Nederland wilde autochtone burgers eerst terughalen’

De Marokkaanse minister van BuZa deed dit voorjaar een forse beschuldiging: Nederland zou burgers met een dubbele nationaliteit discrimineren bij de beoogde repatriëring.

26. Landelijk Platform Slavernijverleden hekelt beeld Gandhi in Amsterdam

Gandhi, die in 1893-1914 in Zuid-Afrika woonde, wordt daar gezien als ‘één van de grondleggers van de verfijning van het apartheidssysteem’, aldus het platform.

27. Straf van God? Een rabbi, cultuurtheoloog en imam over de coronacrisis

We spraken hierover met rabbijn Lody van de Kamp, cultuurtheoloog Frank Bosman en imam Yassin Elforkani. ‘Herman Finkers zou zeggen: ‘God heeft ook corona.’’

28. Marokko worstelt met aanhoudend racisme: ‘Marokkanen zijn in ontkenning’

Mensen over de hele wereld gingen de straat op na de dood van George Floyd, maar niet in Marokko. En dat is niet omdat daar geen racisme is.

29. Verontwaardiging hoef je niet zo openlijk te uiten

‘Je verontwaardiging openlijk uiten, zoals de moordenaars van Charlie Hebdo en de Tsjetsjeense tiener dat deden, maar ook zoals Macron nu doet, daar zie ik het nut niet van in.’

30. Chris Aalberts: ‘FvD is enkel nog Baudet, extremisme voert de boventoon’

In zijn nieuwe boek De partij dat ben ik schetst ‘partijbiograaf’ Chris Aalberts hoe Forum steeds meer het speeltje werd van één man.

De stille helden van 2020

0

Het waren de twee meisjes uit het RTL-item over de toeslagenaffaire die me het meest bijbleven. De blik in hun ogen toen hun moeder Nastasja vertelde over de ellende waar ze al jarenlang in leven De kinderlijke onschuld die overheerste bij de meisjes, maar gepaard met een ernst die hun leeftijd ver te boven ging. De vader keek van een afstand verslagen toe.

Natasja ziet niks van de 30.000 euro compensatie die is beloofd. Zij en haar gezin hebben na jaren ellende een schuld van een ton. Omdat ze ‘onder bewind’ staat zal ze er niets van zien. Ze zegt: ‘De kinderen merken er niks van en ik kan ze hun jeugd er niet mee teruggeven’.

Tienduizenden mensen zijn door de Belastingdienst gedupeerd. Het zijn verhalen die je naar de keel grijpen. In verschillende media wordt gesproken over zeker 22.000 gedupeerde ouders. Het abstracte woord ‘toeslagenaffaire’, uitgegroeid tot het grootste financieel-bestuurlijke drama in jaren, krijgt steeds meer gezichten. En bij al deze gezichten horen kinderen. Hun levens zijn door deze affaire getekend..

In het AD lezen we over het Alphense echtpaar Roshni (35) en Stephan (38) en hun twee kinderen. Ze behoren tot de vierhonderd schrijnendste gevallen. ‘Arm als een kerkrat, gebukt onder een schuld van 140.000 euro, levend van 60 euro per week, vaste klant bij de voedselbank, het huis uitgezet wegens huurachterstand, aangemerkt als fraudeurs door de Belastingdienst.’

Het woord ‘lockdown’ komt bij me op. Een onzichtbare lockdown van tien jaar, waarbij je geen steun maar juist wantrouwen krijgt vanuit je sociale omgeving. Roshni vertelt: ‘De mensen zeiden het niet hardop, maar je voelde het. ‘Ze zullen vast zelf ook wel iets fout hebben gedaan.’ Uiteindelijk trek je je terug uit het sociale leven.’

Vorig jaar zei de Commissie-Donner in RTL Nieuws: ‘Gedupeerde ouders moeten niet alleen compensatie krijgen voor geleden financiële en emotionele schade. Minstens zo belangrijk is de erkenning dat ze onterecht als fraudeur zijn behandeld, zonder mogelijkheid om zich daartegen te verweren’

Erkenning is het sleutelwoord. De lelijke en ongemakkelijke waarheid aankijken. De Belastingdienst heeft zich schuldig gemaakt aan structurele discriminatie van toeslagontvangers. Ja, dit is gebeurd in ons land. Institutioneel racisme. Etnische profilering op zeer grote schaal.

Je bent behandeld als crimineel, maar je bent het niet geworden

Ik denk weer aan de jonge meisjes met hun onschuldige donkere ogen. Prachtige Nederlandse kinderen. Wat doet het met een kind om dit mee te maken? Om je ouders zo lang en onterecht te zien worstelen? Want dit heeft ook effect op jouw leven als kind. Wat doet het met je wereldbeeld, als je jeugd hierdoor wordt gevormd? Blijf je nog geloven in het systeem van ons land? Hier moeten we als samenleving serieus mee omgaan. Dat zijn we niet alleen deze ouders, maar vooral deze kinderen van de nieuwe generatie verplicht.

In mijn droomscenario laat ik de huidige bureaucratische systemen los en zie ik het volgende voor mij. Geen compensatie, maar het volledig kwijtschelden van de schulden van deze ouders. De ellendige jaren teruggeven kan niet meer. Wat we wel kunnen geven is een frisse nieuwe pagina in hun leven. Uit de bureaucratische houtgreep. Een overzichtelijk financieel leven.

Maar ook tastbare, zichtbare erkenning is nodig. Voor al die ouders, en daarmee ook de kinderen. Erkenning in de vorm van een medaille met de boodschap: je bent een held. Je hebt ondanks alles toch doorgezet. Je hebt je kinderen opgevoed met wat je had. Je hebt het doorstaan. Je bent behandeld als crimineel, maar je bent het niet geworden.

Deze mensen zijn wat mij betreft de echte stille helden van 2020.

Rel in Frankrijk: topadviseur Macron lunchte met nichtje van Le Pen

0

Een topadviseur van de Franse president Emmanuel Macron lunchte in oktober met de prominente radicaal-rechtse oud-parlementariër Marion Maréchal. Hierover is ophef ontstaan in Macrons partij La République en Marche.

Zondag berichtte de Franse krant le Monde over de lunch van Maréchal met Macrons adviseur Bruno Roger-Petit. Maréchal is de kleindochter van de extreemrechtse politicus Jean-Marie Le Pen en het nichtje van Marine le Pen, de leider van de radicaal-rechtse partij Rassemblement National. Maréchal is geen lid meer van de partij van haar tante en heeft onlangs een rechtse denktank gelanceerd.

Volgens Bruno Roger-Petit vond de lunch plaats op persoonlijke titel. Hij wilde weten wat de politieke meningen van Maréchal waren. ‘Ik kwam erachter dat we het niet eens waren.’

Roger-Petit stelt dat hij heus niet de enige is: de conservatieve politicus Xavier Bertrand had onlangs een ontmoeting had met Éric Zemmour. Deze uiterst rechtse polemist hangt nu een boete van 10.000 euro boven het hoofd, omdat hij beweerde dat collaborateur Philippe Pétain de Franse Joden had gered.

Velen binnen Macrons partij bekritiseren de lunchafspraak. Zij vinden dat de liberale waarden van La République en Marche onverenigbaar zijn met de standpunten die Maréchal huldigt.

‘Met extreemrechts discussiëren we niet, we sluiten geen compromissen. Wij bestrijden het’, twitterde Hugues Renson, vice-voorzitter van de Nationale Assemblee en prominent lid van Macrons partij. Ook Astrid Panosyan, de penningmeester van La République en Marche, twitterde kritisch over de lunchafspraak. Ze zei dat ‘Maréchal en haar kliek’ collectief bestreden moeten worden.

Bruno Roger-Petit is binnen La République en Marche omstreden vanwege zijn rechtse standpunten. Zo is hij de auteur van een nota waarin hij hechtere samenwerking tussen Macron en de Russische president Vladimir Poetin bepleit, aldus Le Monde. Toch blijft Roger-Petit een invloedrijke stem in het Elysée.

‘Walging en woede’ onder Palestijnen na technofeest in moskee

0

Afgelopen zaterdag organiseerden Palestijnse jongeren op de Westbank een technofeest in een moskee. Woedende Palestijnen besloten daarop te demonstreren.

Ook de Palestijnse Autoriteit op de Westbank was niet te spreken over dit feestje (foto). Er werd alcohol genuttigd en mannen en vrouwen dansten vrijelijk met elkaar. Sama Abd al-Hadi, de vrouwelijke dj die de muziek verzorgde, werd in de boeien geslagen.

Het technofeest vond plaats in de Nabi Musa Moskee in de buurt van Jericho. Nabi Musa is vernoemd naar Mozes, een belangrijke profeet in de islam. De feestgangers beweerden dat ze toestemming van de Palestijnse Autoriteit hadden gekregen om hun feestje te organiseren.

De Palestijnse Autoriteit beweert zelf wat anders. ‘Ik voel walging en woede over wat er in de Nabi Musa Moskee is gebeurd’, aldus een woordvoerder van president Mahmoud Abbas. De verantwoordelijken zullen ‘een straf krijgen die past bij de gruweldaad van wat is begaan. Een moskee is een huis van God. De heiligheid ervan is de heiligheid van de religie zelf.’

Hamas, de Palestijnse beweging die in de Gazastrook aan de touwtjes trekt, spint garen bij dit incident, aldus de Israëlische krant the Times of Israel. Hamas veroordeelde de Palestijnse Autoriteit, die het feestje naar verluid zou hebben toegestaan.

Frankrijk: moslim afgeranseld door medegelovigen na eten kerstmaal

0

In Frankrijk is een islamitische man door vijf andere moslims aangevallen. Het slachtoffer deelde op het sociale medium Snapchat een foto waarop hij en zijn familie een kerstmaaltijd aan het nuttigen waren.

Een oud-klasgenoot noemde het slachtoffer een ‘hoerenzoon van witte mensen’, die moest leren hoe het is om als ‘een echte Arabier’ te leven. Daarop besloot het slachtoffer om met zijn criticus af te spreken in het noordoostelijke plaatsje Belfort. In plaats van een pittig gesprek kreeg het slachtoffer klappen.

Hij werd door vijf mannen opgewacht en in elkaar geslagen. Zijn gezicht zat onder het bloed en hij liep kneuzingen op. De aanvallers vonden kerst ‘onislamitisch’. Ze wilden moslims straffen die toch kerst vierden.

In Frankrijk zijn de spanningen hoog opgelopen na de moord op geschiedenisleraar Samuel Paty door een moslimextremist. De Franse regering besloot het Collectief Tegen Islamofobie in Frankrijk en de islamitische NGO BarakaCity te verbieden. Veel moslims hebben het gevoel dat ze door de Franse regering en maatschappij worden onderdrukt.

China sluit uitleveringsverdrag met Turkije, Oeigoerse vluchtelingen bang

0

Afgelopen zaterdag ratificeerde China een uitleveringsverdrag met Turkije. Dit zorgt voor onrust onder Oeigoerse vluchtelingen in Turkije.

In Turkije leven ongeveer 50.000 Oeigoerse vluchtelingen, waarvan een deel nog geen Turks staatsburger is. Deze Oeigoeren vrezen te worden gedeporteerd naar China, zegt het Uyghur World Congress – het wereldwijde platform van Oeigoeren –  aan het Franse persbureau AFP.

In de west-Chinese provincie Xinjiang leven meer dan een miljoen Oeigoeren in zogenoemde heropvoedingskampen. Daar worden ze ideologisch gehersenspoeld, onderworpen zijn aan een streng regime en gedwongen worden om varkensvlees te eten.

De Oeigoeren zijn etnisch aan de Turken verwant, spreken een taal die op het Turks lijkt en zijn bovendien moslim. Maar de Turkse regering komt niet voor de Oeigoeren op, volgens analisten omdat Turkije sterke economische banden met China heeft.

Het uitleveringsverdrag moet nog officieel worden goedgekeurd door het Turkse parlement.

Met Bouchallikht gaan we terug in de tijd, vrezen linkse islamcritici

0

Islamkritiek is niet meer alleen iets van ‘rechts’. Op de linkerflank woedt een seculiere strijd tegen ‘politieke correctheid’, waarbij de controverse rond de islamitische GroenLinks-kandidaat Kauthar Bouchallikht een symbolische plaats inneemt. ‘Wie kritiek heeft wordt meteen in de islamofobe, racistische hoek geduwd.’

Kritiek op de islam komt de laatste tijd steeds meer van buiten de rechterflank. Na de moord op Franse geschiedenisleraar Samuel Paty ijverde de centrumregering van Emmanuel Macron voor een harde aanpak van het ‘islamitisch separatisme’. In Nederland wordt linkse islamkritiek nu ruim twee jaar lang het luidst verwoord door Vrij Links.

Deze seculiere pressiegroep werd in 2018 in het leven geroepen door enkele verontruste progressieven die vonden dat links haar ‘seculiere wortels’ had verloren en uit ‘politieke correctheid’ niet kritisch durfde te zijn over de islam. ‘Een conservatief religieus wereldbeeld concurreert met progressieve waarden’, schreven zij in hun oprichtingsmanifest, ‘vooral daar waar het gewetensvrijheid en de autonomie van het individu betreft’. Naast filmmaker Eddy Terstall en oud-Kamerlid Keklik Yücel (PvdA) zijn onder meer arabist en D66’er Gert Jan Geling en voormalig GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil actief voor Vrij Links.

Vrij Links liep vooraan in de kritiek op GroenLinks-kandidaat Kauthar Bouchallikht vanwege haar vermeende banden met de islamistische Moslimbroederschap. ‘Ik ga me niet inhouden omdat kritiek ‘de vijand’ in de kaart speelt’, schreef GroenLinks-lid Leo van Bergen op de website van Vrij Links. Hij zette Bouchallikht laag op de lijst bij de interne GroenLinks-verkiezingen. Hij was niet de enige. De kandidatuur van Bouchallikht werpt de vrouwenemancipatie van moslims terug in de tijd, betoogde voormalig GroenLinks-raadslid Hulya Elmas in de Telegraaf. Zihni Özdil zegde naar aanleiding van de zaak-Bouchallikht zelfs zijn lidmaatschap van GroenLinks op.

Rechtenstudent Fabian van Hal zat enkele jaren terug nog in het landelijk bestuur van de GroenLinks-jongeren, maar snapt Özdil wel. ‘GroenLinks is blind voor het gevaar van orthodoxie en fundamentalisme en wil graag stemmen krijgen van moslims’.

Van Hal schrijft nu voor de website van Vrij Links. Ook werkt hij als fractiemedewerker voor Femke Merel van Kooten-Arissen, het ex-Kamerlid van de Partij voor de Dieren dat onlangs de nieuwe partij Splinter oprichtte. Splinter vertolkt volgens Van Hal het vrij-linkse geluid: ‘sociaal-liberaal, seculier en groen en zonder het hokjes- en identiteitsdenken.’ Zo is Splinter net als Vrij Links voor de afschaffing van het grondwetsartikel over vrijheid van godsdienst en vindt de partij dat geen enkel religieus idee ‘boven kritiek verheven’ is. Bovendien wil Splinter dat ‘religieuze uitingen en vrijheden die anderen in hun uitingen en vrijheden beperken’ niet langer getolereerd worden.

Van Hal kan zich daar goed in vinden. Zijn oude partij en de PvdA hebben de arbeidersklasse daarentegen van zich vervreemd, meent hij. ‘Die mensen stemmen nu op de populistische partijen.’ Hij vindt dat GroenLinks en de PvdA hun ‘seculiere roots’ moeten terugvinden. Volgens Van Hal kan links wel wat leren van de Deense sociaaldemocraten, die kritischer zijn geworden over migratie. ‘Zij zijn nu weer de grootste partij in Denemarken.’

Politicoloog Floris Vermeulen (Universiteit van Amsterdam) vertelt dat de seculiere stroming binnen linkse partijen na 2000 juist sterker geworden is. Zo stemden PvdA en GroenLinks in 2011 voor het verbod op onverdoofd ritueel slachten en voerde PvdA-minister Lodewijk Asscher een streng integratiebeleid, waarop Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk besloten om uit de PvdA-fractie te stappen. Vermeulen: ‘Hun partij Denk is voor moslimkiezers nu een alternatief. De kloof tussen PvdA en Denk is er sindsdien niet kleiner op geworden.’

Vermeulen denkt ook niet dat GroenLinks met Bouchallikht een stap terugzet in de tijd, toen Mohamed Rabbae – die De Duivelsverzen van schrijver Salman Rushdie wilde verbieden – duo-lijsttrekker was. ‘GroenLinks heeft zich duidelijk uitgesproken tegen de Turkse president Erdogan. Ze hebben Zihni Özdil een tijdje in de Kamer gehad. Misschien wilde GroenLinks met Bouchallikht weer religieus-islamitische kiezers aanspreken. Want dat doet op dit moment geen enkele linkse partij.’

Volgens socioloog en politicoloog Merijn Oudenampsen (Universiteit van Amsterdam) is het zelfs onjuist om te stellen dat de linkse traditie in Nederland überhaupt seculiere roots heeft. ‘Toen de PvdA na de oorlog werd opgericht, wilde het de bestaande partijverhoudingen doorbreken en stelde de partij zich open voor katholieken en protestanten. Willem Banning, de filosoof van de Doorbraak, was theoloog en predikant.’

Van Hal en Vrij Links verwarren de geschiedenis van links in Nederland met het Franse laïcité-model waarin publieke uitingen in de publieke ruimte strikt verboden zijn, vindt Oudenampsen. ‘Dat slaat als een tang op een varken.’

Een gelijk speelveld?

Religiewetenschapper Kaj Brens schrijft net als Van Hal voor de website van Vrij Links. Hij noemt zichzelf niet alleen links, maar ook islamcriticus en – in navolging van de Britse schrijver en polemist Christopher Hitchens – een antitheïst.

‘Atheïsme is een gebrek aan geloof in God, antitheïsme is de overtuiging dat geloof schadelijk is voor de samenleving’, zegt hij. ‘Jodendom, christendom en islam bevatten schadelijke elementen. En die wegen soms zwaarder dan de positieve elementen.’ Brens wil niet doorslaan in zijn kritiek. ‘Antitheïsme kan ontaarden in irrationele haat. Net als andere wereldbeschouwingen kan ook secularisme doorschieten.’

Fabian van Hal ziet secularisme vooral als het creëren van een gelijk speelveld. ‘Secularisme waarborgt de vrijheid in de samenleving, dat religie niet te veel invloed krijgt.’ Het steekt hem bijvoorbeeld dat tijdens de coronapandemie gebedshuizen een uitzondering hebben. Het past wat hem betreft naadloos in een rijtje ‘speciale privileges’ voor gelovigen, zoals besnijdenis en de rituele slacht, mogen krijgen.

‘Als je milde kritiek levert ben je al een islamofoob’

Volgens Merijn Oudenampsen bedoelen sommige secularisten met het ‘gelijke speelveld’ een publiek domein dat gespeend is van religieuze uitingen. ‘Ze willen dat religie achter de voordeur blijft, en dat er voor religieuze uitingen en symbolen geen ruimte is. Deze secularistische overtuiging gaat vaak hand in hand met de angst dat gelovigen anders de macht zullen overnemen.’

Floris Vermeulen: ‘De islam doet volgens Vrij Links-oprichter Eddy Terstall het emancipatieproces teniet en zou een bedreiging vormen voor de progressieve seculiere erfenis van de jaren zestig. Opvallend is dat christenen buiten schot blijven in deze seculiere kritiek.’

In het oprichtingsmanifest van Vrij Links worden moslims niet genoemd, christenen wel. Maar volgens Oudenampsen moet je goed tussen de regels door lezen. ‘De concessies aan de protestanten en de katholieken konden we nog bolwerken’, stelt het manifest. Het zouden de ‘grote demografische veranderingen, vooral in de grote steden’ zijn die onze vrijheid bedreigen.

Oudenampsen: ‘Daarmee zullen ze zeker geen streng gereformeerden bedoelen. De focus ligt in het manifest op de ‘niet-westerse Nederlanders’. Het is hun ‘conservatieve religieuze wereldbeeld’ dat volgens de auteurs een bedreiging zou vormen voor onze progressieve waarden.’

Oudenampsen noemt Vrij Links zelfs ‘nogal islamofoob’. ‘Wie het oprichtingsmanifest van Eddy Terstall cum suis goed leest, besluipt het vermoeden dat de auteurs eenzelfde strijd tegen de islam willen voeren als Pim Fortuyn, Ayaan Hirsi Ali en Paul Cliteur, die de fundamentalistische stromingen binnen de islam gelijkstellen met de religie als zodanig.’

Te makkelijk, vindt Van Hal: ‘Het voeren van een goede discussie over vrijheid en gelijkheid wordt door een deel van links onmogelijk gemaakt. Dat zag je ook bij de controverse rond Kauthar Bouchallikht. Wie kritiek heeft wordt meteen in de islamofobe, racistische hoek geduwd.’

Kaj Brens: ‘Als je milde kritiek levert ben je al een islamofoob. Maar dat neemt niet weg dat sommige critici van de kandidatuur van Kauthar Bouchallikht zich volgens mij wel degelijk lieten leiden door moslimhaat.’

Tegen de religieuze toe-eigening van Kerstmis

0

De kerstdagen zijn voorbij, om plaats te maken voor wat ik graag het ‘limbo’ noem: de twilight zone tussen het einde van de Tweede Kerstdag en Oud en Nieuw, waar je nog met een kater, een food hangover – of beide – je dagen doorbrengt in blinde onwetendheid over welke dag het nu precies is en wat je in godsnaam met je leven aan moet. Voor velen een herkenbaar verhaal, maar niet voor mij. Want moslims vieren geen kerst. En dat wil ik graag benadrukt hebben.

Zo heb ik er niet altijd over nagedacht. Vorig jaar zat ik op Eerste Kerstdag nog heerlijk bij mijn familie rondom de gourmetplaat om koude halalvleeslappen aan te branden, terwijl Mariah Carey op Spotify ‘All I Want for Christmas’ blèrde. De cadeaus, netjes verpakt in glanzend papier met strikjes erop, stonden te wachten om uitgepakt te worden. Niet onder een kerstboom, want dat ging mijn moslimfamilie dan weer te ver.

‘Maar we vieren geen kerst, we zijn alleen gezellig samen op Kerstdag, omdat we toevallig allemaal vrije dagen hebben’, bedacht ik mij. ‘Het gaat niet om kerstmis, maar om samenzijn en cadeaus.’ De cognitieve dissonantie die ik ervoer bij het vrijwillig bijdragen aan dit schouwspel heb ik lang met deze gedachten weten te onderdrukken, totdat ik niet meer kon.

Zie jij niet-islamitisch Nederland tijdens Eid dan ook de takbeer doen en in alle gezelligheid ‘Allahu’akbar’ roepen?

Heeft het te maken met het feit dat ik een veroordelende betweter ben, die andere moslims graag wil wijzen op hun fouten zodat ik zelf niet geconfronteerd word met mijn eigen fouten? Ding ik naar een hoge functie bij de haram-politie? Ben ik the Grinch who stole Christmas? Ja. Nee. En misschien.

Wat ik wel zeker weet, is dat moslims geen kerst vieren. Omdat dat een heilige feestdag is voor christenen, mensen die de Bijbel lezen, in God geloven, en daar nog weleens belachelijk om worden gemaakt onder het mom van gezonde kritiek. Vervolgens moeten zij aanschouwen hoe hun heilige feestdag voor hun neus wordt weggekaapt door dezelfde mensen die hen belachelijk maken. Ik weet niet of er christenen zijn die het op die manier ervaren, maar ik kan me er best wat bij voorstellen.

Bestaat er iets als religious appropriation – religieuze toe-eigening – en maakt niet-christelijk kerstvierend Nederland zich er schuldig aan? Een vraag die mij geregeld bezighoudt tijdens de Kerstdagen.

Nu kun je als moslim, wanneer je hebt nagedacht over religieuze toe-eigening en concludeert dat daar wel degelijk sprake van is, solidair staan met je mede-geloofsgenoten. Je kunt respect betuigen voor de heilige feestdag van de ander, hen een gelukkig kerstfeest wensen, en op hun uitnodiging ingaan om buiten cola en kerstkransjes weg te werken op anderhalve meter afstand van elkaar.

Maar om dan zelf als moslim je eigen kerstboom op te tuigen in alle gezelligheid en vrolijk met alle kerstliedjes mee te blèren? Zie jij niet-islamitisch Nederland tijdens Eid dan ook de takbeer doen en in alle gezelligheid ‘Allahu’akbar’ roepen? Ik dacht het niet.

Onlangs werd moslimvoetballer Mohammed Salah op social media door moslims weggehoond om het plaatsen van een idyllische foto van hemzelf en zijn gezin, vrolijk onder een Kerstboom in matching kerstpakken cadeaus uitpakkend. Op TikTok verscheen een filmpje van een man die tevergeefs een gesloten deur probeerde te openen: ‘Mohammed Salah voor de poorten van het Paradijs’.

Hoewel ik erom kon lachen, vond ik dit ook wat ver gaan. In plaats van dat ik op de haram-politietoer ga, neem ik mezelf nu voor om mij te verdiepen in waarom kerst een heilige feestdag is voor de christenen. Zodat ik weet wat ik precies bedoel wanneer ik mijn christelijke buren een Kerstmis Mubarak toewens.

En mijn holiday spirit? Die bewaar ik lekker voor de twee heilige islamitische feestdagen: Eid ul Fitr en Eid al Adha. Want moslims kunnen tijdens deze heilige dagen wel wat meer feeststemming gebruiken.