In ‘Kale man naar de kapper’ onderzoekt Tayfun Balcik de sociale functie van kappers. Aflevering 2: de Marokkaans-Nederlandse kapper Rami uit Amsterdam-Slotervaart. ‘Onrust wil ik zoveel mogelijk buiten de deur houden.’
Al bijna dertig jaar is Rami kapper in Amsterdam Nieuw-West, eerst in een filiaal op de Johan Huizingalaan en sinds 2011 op de Postjesweg, waar hij ook woont. Hij heeft de buurt meerdere malen zien veranderen.
‘Ik kwam hier met de nieuwbouw’, zegt hij en dirigeert me gelijk naar de kappersstoel. ‘Met de grote renovatie die in die jaren plaatsvond.’
Hij doelt op de seniorenwoningen en sociale huurwoningen aan de Postjesweg die rond 2008 werden afgebroken en de nieuwbouwflats die ervoor in de plaats kwamen. Zijn kapsalon is gevestigd in een winkelruimte op de begane grond van een van de flats.
‘Net als nu waren er toen ook veel mensen tegen sloop en renovatie’, zegt hij. ‘Wij hadden een actiegroep, met theater en muziek. Wij waren tegen de sloop, maar konden er niks meer aan veranderen. Uiteindelijk heb ik toch een plekje kunnen vinden. Maar voor mijn kinderen was het veel lastiger. Die hebben net als jij lang op woonruimte moeten wachten.’
Rami had tot 2020 meerdere filialen. Het ging goed, totdat de coronaperiode roet in het eten gooide.
‘Ik had drie salons, waarvan ik er twee heb moeten sluiten vanwege schulden. De hulp die we kregen van de overheid was niet genoeg’, zegt hij.
De overgebleven kapsalon in Slotervaart heeft hij opgeknapt. Er is nu een nieuwe loungebank voor de wachtenden. De rest van de winkel ziet er ook verzorgd uit.
‘Je zou normaal over politiek moeten kunnen praten. Niet iedereen kan dat’
‘Wat gaan we doen Tayfun?’, vraagt hij. ‘Tja, standaardverhaal hè’, zeg ik en hij gaat aan de slag.
Je collega Dursun in Geuzenveld, zegt dat kappers een soort burgemeesters zijn, omdat jullie de ogen en oren van de buurt zijn. Hoe zie jij dat?
‘Ja, dat klopt wel. Mensen komen niet alleen voor een knipbeurt, maar ook voor een praatje. Dat kan over van alles zijn.’
Wat zeggen ze dan tegen jou?
‘Kleine dingen, maar ook grote problemen komen aan bod. Iedereen heeft wel een verhaal. Vooral als mensen problemen met hun kinderen hebben, raakt mij dat. Dan zijn er vaak ook economische problemen. Amsterdam wordt steeds duurder’
Hoe zit het jouw kinderen?
‘Met hen gaat het goed, dankjewel.’
Bij Turkse kappers wordt vaak over voetbal en politiek gesproken. Hoe is dat hier?
‘Hier gebeurt dat ook wel, maar ik merk dat sommige mensen emotioneel worden als het over politiek gaat. Dat is niet goed, want ik heb klanten en iedereen heeft eigen opvattingen. Je zou normaal over politiek moeten kunnen praten. Niet iedereen kan dat. Daarom hou ik het kort met zulke mensen.’
Over het algemeen is er wel een vrije sfeer hier.
‘Ja, mensen zijn vriendelijk. Alle onrust in de buitenwereld wil ik zoveel mogelijk buiten de deur houden. Dat geef ik ook door aan mijn collega’s. Ik probeer mensen op hun gemak te stellen. Met veel families gaat het niet zo goed, ze staan economisch onder druk en hebben gezondheidsklachten.’
Mensen komen ook hier omdat je goed Nederlands spreekt, neem ik aan.
‘Klopt, ik heb zeker niet alleen Marokkaanse klanten. Ik spreek zes verschillende talen. Naast Nederlands en Darija (Marokkaans-Arabisch, red.). Spreek ik ook Spaans, Frans en een beetje Duits.’
Zo, waar heb je dat allemaal geleerd?
‘Op school. Ik ging vroeger naar de avondschool en was best gemotiveerd om talen te leren. Vier jaar heb ik dat gedaan.’
‘Met discipline kan alles’
Waarom geen Turks?
Hij lacht.
‘Dat is een goede vraag. Maar dat leer ik een beetje van je vader. Hoe is het met hem trouwens? Ik zie hem de laatste tijd niet meer zo vaak.’
Het gesprek gaat dan over de prostaatbehandeling die Ali Balcik heeft ondergaan, met alle complicaties en nazorg van dien. Rami doet zijn handen in de lucht als hij hoort dat vader Balcik nog steeds rookt. ‘Waarom doet hij dat?’
Tja, verslaafd he. Het is niet hetzelfde, maar kan jij stoppen met koffie drinken?
‘Met discipline kan alles. Ik merk dat altijd tijdens de Ramadan. Aan het begin is het moeilijk. Maar na twee dagen ben je de honger vergeten. Als je het wil, dan lukt het. Je lichaam went snel aan het vasten. Roken is een mentale verslaving. Daarom papa kan wel stoppen met roken, hij moet het alleen willen.’
Goed punt, maar als je alleen maar thuiszit en geen bezigheden hebt.
Rami moet aan een dierbare denken die hij heeft zien doodgaan door roken.
‘Hij hoorde van de arts dat hij nog maar drie maanden had te leven, dat deed pijn.’
Vertel maar aan mijn vader als hij hier weer hier is.
‘Ik weet het niet, het blijft een lastig onderwerp.’
Soms moet je hard zijn.
‘Ik ga het proberen’.
Veel succes, ga je nog op vakantie?
‘Ja, weet je waar naartoe?’
Vertel.
‘Naar Istanbul, mijn dochter heeft dat voor me geregeld.’
Eerste keer?
‘Ja, ik ben benieuwd.’
Mooi zo, alle Marokkanen terug naar Istanbul.
Hij lacht weer en maakt een wegwerpgebaar.
‘Jij bent klaar hier’, zegt hij, en roept in minder dan een half uur alweer de volgende klant.
