Hester Bijl, rector magnificus van de Universiteit Leiden, is een ‘nuttige idioot’ van Israël. Dat stelde een panellid gistermiddag tijdens een uit de universiteit geweerde discussie over Israël als ‘apartheidsstaat’.

De Palestinadiscussie ‘Apartheid, racism and intersectionality’ zou aanvankelijk plaatsvinden in een universiteitszaal, maar het universiteitsbestuur cancelde dit vorige week. Zo zou de moderator van het debat – de Nederlands-Palestijnse antropoloog Dina Zbeidy, die Israël ook als apartheidsstaat beschouwt – niet neutraal genoeg zijn. De discussie vond gisteren alsnog plaats, buiten de universiteit om, in het Koorenhuis, een locatie in het centrum van Den Haag. Meer dan honderd bezoekers – vooral linkse en islamitische studenten – woonden het debat bij.

Gespreksleider Dina Zbeidy kreeg een daverend applaus van de aanwezigen, die op deze manier hun ongenoegen over het besluit van de Universiteit Leiden kenbaar maakten. Ook enkele panelleden deden een duit in het zakje. Zo noemde de Palestijns-Nederlandse analist en journalist Mouin Rabbani de Leidse rector magnificus Hester Bijl een ‘nuttige idioot’ van Israël en diens voorstanders.

Rector Bijl hamerde in haar negatieve oordeel over Zbeidy op de neutraliteit die een moderator zou moeten bezitten. Maar wat is nog ‘neutraal’, betoogde Rabbani, als je blijkbaar geen keuze mag maken ’tussen bezetter en bezette, tussen apartheid en haar slachtoffers en tussen etnische zuiveraars en de vluchtelingen die zij hebben gecreëerd’?

De zaal begroette deze en andere scherpe uitspraken van de eloquente Rabbani met instemmende geluiden. In zijn speech hekelde de Palestijns-Nederlandse analist ook de ‘dubbele standaarden’ van de westerse elites, die wél nu Rusland veroordelen en boycotten maar al zeventig jaar niets doen tegen Israël. Daarnaast leverde hij stevige kritiek op Amnesty International. Niet alleen zegt de mensenrechtenorganisatie ‘nu pas’ dat Israël aan apartheid doet, ook spreekt Amnesty zich nog steeds niet uit tegen de bezetting van de Westbank.

De paneldiscussie is één van de activiteiten die de groep Students for Palestine organiseert tijdens de zogenoemde ‘Israeli Apartheid Week’ van deze week. Niet toevallig vindt deze week ook de Week tegen Racisme plaats. Volgens de Keniase wetenschapster en feministe Waruguru Gaitho, als lector verbonden aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden, is de strijd voor Palestina onlosmakelijk verbonden met de strijd tegen racisme.

‘Alles is met elkaar verbonden. Angela Davis (een prominente radicale Black Power-activist, red.) was solidair met de Palestijnse strijd, en Palestijnse activisten waren de eersten die solidair waren met Black Lives Matter. Onze strijd en die van de Palestijnen zijn met elkaar verstrengeld.’

Critici vallen massaal over de nieuwe Indiase film The Kashmir Files, die vertelt hoe hindoes in de jaren negentig massaal Kashmir ontvluchtten vanwege extremistisch geweld. De film zou moslims, die in India steeds meer in de verdrukking staan, demoniseren.

Hindoes werden doelwit van aanvallen door extremisten na het uitbreken van de militante strijd door islamitische Kashmiri tegen de Indiase autoriteiten in 1989. Meer dan honderdduizend hindoes verlieten hun huizen en verhuisden naar andere delen van India. Naar schatting werden er tussen de vierhonderd en dertienhonderd hindoes vermoord.

Volgens hindoe-nationalisten waren de aanvallen een genocide van moslims tegen hindoes, en waren er zelfs nog veel meer doden te betreuren. Dit is ook het verhaal dat de film vertelt. De honderden moslims die in de jaren 1989-1995 ook werden vermoord door terroristen krijgen geen gezicht.

The Kashmir Files is geregisseerd door Vivek Agnihotri (foto), die zich volgens de linkse Indiase krant the Wire ontpopt tot de favoriete regisseur van de regerende hindoe-nationalistische partij BJP. Doel van de film zou zijn om de hindoe-nationalistische politiek van de BJP te promoten. Dat betekent dat moslims worden verbeeld als bloeddorstige barbaren, en de liberale Indiase politieke elite van die tijd als slappelingen.

Iedereen die het niet eens is met het hindoe-nationalistische wereldbeeld is een landverrader, zo vat the Wire de boodschap van de film samen: ‘The Kasmhir Files gebruikt de Kashmiri pandits voor propaganda, en haat moslims’.

The Kashmir Files zet aan tot moslimhaat, bericht de islamitisch-Indiase krant Siasat. Een gemaskerde man, die een doek van saffraan om zijn gezicht heeft gewikkeld, heeft in een video opgeroepen tot een massale genocide op moslims om zo de dood van de pandits te wreken.

‘We zullen iedereen vermoorden, van de jongste tot de oudste. Als we de jongeren achterlaten, willen ze weten wie hun vader heeft vermoord. Ze zullen hatelijk worden en wraak willen.’ Ook moeten moslimvrouwen worden verkracht, zegt de gemaskerde man. ‘Ik heb geen macht, anders zou ik je moeder, zus, grootmoeder, tante en anderen verkrachten.’

The Kashmir Files draait ook in Antwerpen en Brussel, aldus Bioscoopagenda.nl. De film wordt gepromoot op de website Bollywood.nl.

Sinds de BJP en premier Modi in 2019 andermaal de macht grepen in India, na in 2014 ook al te zijn verkozen, is de haatdragende retoriek door politici en hindoepriesters tegen de tweehonderd miljoen zielen tellende moslimminderheid gegroeid, evenals het aantal voorvallen van anti-moslimgeweld. Ook komen moslims wettelijk steeds meer in de verdrukking te staan. Zo bepaalde de rechter onlangs dat het hijabverbod op middelbare scholen in de Indiase staat Karnataka rechtmatig is.

De gevluchte Turkse journalist Ahmet Dönmez, die in Zweden in ballingschap leeft, is door twee mannen in Stockholm aangevallen en verwond. Dit meldt de Turkse nieuwssite Turkish Minute.

De aanslag vond vrijdag overdag plaats en in de aanwezigheid van de dochter van de journalist. Dönmez was op slag bewusteloos en is dit weekend behandeld in het ziekenhuis.

De journalist staat bekend om zijn kritische stukken over de Turkse regering, specifiek over de relaties die de Turkse staat met maffiosi zou onderhouden.

Dönmez tweette eerder dit jaar doodsbedreigingen die hij heeft ontvangen van de maffiabaas Ihsan Hizarci. In het dreigement via Whatsapp laat Hizarci Dönmez weten dat hij zich niet veilig hoeft te voelen omdat hij in Zweden is. ‘Ik laat je hoofd binnen 24 uur afsnijden’, aldus Hizarci in het bericht.

Die dreigement kwam enkele dagen na een YouTube-video waarin Dönmez bericht dat de Turkse minister van Binnenlandse Zaken maffiafiguren de hand boven het hoofd zou houden.

Dönmez werkte tot 2016 voor de Turkse krant Zaman. In dat jaar – al voor de couppoging –  werd Zaman door de Turkse staat geconfisqueerd en ontbonden vanwege relaties met de Gülenbeweging.

De regering-Erdogan houdt de Gülenbeweging verantwoordelijk voor de couppoging van 15 juli 2016 en beschouwt het als een ‘terroristische organisatie’. Turkije verdenkt Dönmez daarom ook van ‘terreurbanden’.

Turkse journalisten in ballingschap worden vaker gemolesteerd en bedreigd. Eind 2020 werd de dissidente journalist Abdullah Bozkurt, net als Dönmez woonachtig in Zweden en ooit werkzaam voor Zaman, mishandeld door onbekende mannen.

Een 24-jarige man uit Canada heeft dit weekend tijdens het islamitische ochtendgebed moskeegangers aangevallen met een bijl en berenspray. De biddende moskeegangers wisten de man te overmeesteren.

Volgens de politie liep de man, een bewoner uit de buurt, de Dar Al-Tawheed Moskee vlakbij Toronto al zwaaiend met een bijl in. Ook spoot hij berenspray, een soort pepperspray voor zoogdieren, op het aanwezige publiek.

De Canadese premier Justin Trudeau heeft de aanslag veroordeeld. In een tweet noemde hij het voorval ‘ontzettend storend’. Hij zei dat er ‘in Canada geen plek is voor dit geweld’.

‘Ik ben in gedachten met de islamitische gemeenschap vandaag en ik koester de moed van diegenen die daar vanochtend opstonden’, aldus Trudeau.

De nationale moslimraad zegt dat er ongeveer twintig mensen aan het bidden waren toen ze werden aangevallen door de man.

‘Sommigen onder hen keerden zich dapper naar de dader en stonden het niet toe dat hij kon aanvallen. Hij werd getackeld en vastgehouden tot de politie kwam.’

De moskeegangers hebben kleine verwondingen opgelopen vanwege de spray. ‘Maar ze zijn natuurlijk erg geschrokken en zijn nu aan het herstellen.’

De politie doet onderzoek naar het geweld en houdt rekening met ‘alle mogelijke motivaties’ voor de aanslag.

Behalve de Syrische dictator Bashar al-Assad stuurt ook de Libische krijgsheer Khalifa Haftar troepen naar Oekraïne om de Russische invasie bij te staan. Dat beweren de Oekraïense strijdkrachten.

De Libische maarschalk Haftar wordt, net als de Syrische dictator Assad, door de Russische president Vladimir Poetin militair ondersteund.

In Libië woedde een bloedige burgeroorlog, waarbij Haftar de wapens heeft opgenomen tegen de Libische regering. Honderden Russische huurlingen van de Wagner Group hebben voor Haftar gevochten.

Sinds oktober 2020 is er in Libië een wapenstilstand van kracht. Haftar heeft het oosten van het land stevig in handen.

De Universiteit Leiden blijft pal achter haar hoofd Veiligheidszaken staan. Sommige pro-Palestijnse activisten zien hem als degene die achter de schermen verantwoordelijk is voor het cancelen van een Palestina-paneldiscussie aan de universiteit.

In de paneldiscussie zouden wetenschappers in een universiteitszaal betogen waarom Israël een apartheidsstaat is die Palestijnen onderdrukt, zoals ook Amnesty International en Human Rights Watch beweren. Maar het universiteitsbestuur achtte moderator Dina Zbeidy, een Nederlands-Palestijnse antropologe die ook vindt dat Israël een apartheidsstaat is, niet neutraal genoeg. Omdat de organisatoren haar niet wilden vervangen, cancelde Universiteit Leiden het evenement en wordt de discussie vanmiddag buiten de universiteit om in Den Haag georganiseerd. Eerder vanmiddag is er gedemonstreerd door tegenstanders van het universiteitsbesluit.

BDS Nederland, een pro-Palestijnse NGO, beweert dat Leo Harskamp, het hoofd van de universiteitsbeveiliging en volgens BDS ‘een uitgesproken Christen-Zionist’, achter het cancelen zit.

Vorig zomer twitterde Harskamp aan de Leidse docent en Midden-Oostendeskundige Christian Hederson, die schreef dat Israël een ‘oorlog’ voert tegen Palestijnse amateursporters: ‘Elke progrom (sic) ooit werd voorafgegaan door dit soort kwaadaardige leugens. Hoe wilt u dat de (joodse) studenten onder uw hoede zich voelen?’

Pro-Palestijnse activisten vinden dat Harskamp met deze tweet zijn boekje te buiten is gegaan en twijfelen aan de neutraliteit van hem als hoofd beveiliging. Zo vindt de Leidse antropoloog Jasmijn Rana dat er een discussie moet komen over zijn neutraliteit als veiligheidsadviseur.

Volgens universiteitswoordvoerder Renée Merkx is de kritiek op Harskamp niet terecht. ‘Het standpunt om de paneldiscussie niet door te laten gaan, is ingenomen door het College van Bestuur’, zegt ze. ‘Aan het besluit hebben anderen uitvoering gegeven, waaronder het hoofd van de beveiliging.’ Volgens Merkx staat Harskamp ‘voor al onze medewerkers, ongeacht hun achtergrond of komaf’.

De universiteitswoordvoerder wil niet reageren op de ‘pogrom’-tweet van Harskamp en op de vraag of Harskamp misschien onder druk van de universiteit inmiddels zijn Twitteraccount heeft verwijderd. ‘Hij voert zijn functie uit op neutrale wijze, zonder enige voorkeuren’, aldus Merkx. ‘Collega’s onder elkaar op de universiteit kunnen het niet eens zijn met elkaar. Je moet echter respect voor elkaar hebben en persoonlijk zo met elkaar omgaan, dat je de integriteit van de ander niet in twijfel trekt. Dat is onkies, vind ik.’

Volgens bronnen aan de universiteit had Mark Rutgers, decaan van de faculteit Geesteswetenschappen, vrijdag een ander zaaltje gehuurd voor de paneldiscussie die op maandagmiddag moet plaatsvinden. Maar volgens diezelfde bronnen is de decaan inmiddels teruggefloten. Volgens universiteitswoordvoerder Merkx klopt dit niet: Rutgers zou hebben aangeboden de paneldiscussie te leiden, maar vervolgens zou de organisatie, de groep Students for Palestine, dit niet hebben geaccepteerd. Volgens Merkx zitten Rutgers en de universiteit op één lijn.

Een schip met migranten op weg naar Italië is vrijdag voor de kust van Tunesië gekapseisd. Tot nu toe zijn de lichamen van 25 mensen – voornamelijk Syriërs – gevonden. Er wordt gevreesd dat de 35 andere inzittenden ook zijn omgekomen.

Tunesië en Libië zijn belangrijke vertrekpunten voor migranten en vluchtelingen die de Europese kusten willen bereiken. Honderdduizenden mensen hebben de afgelopen jaren de overtocht over de Middellandse Zee in gammele bootjes gemaakt, op de vlucht voor oorlog en armoede in Afrika en het Midden-Oosten.

De reis is niet ongevaarlijk. Regelmatig verdrinken migranten en vluchtelingen als hun boot zinkt. In 2021 zijn ongeveer 1.300 mensen verdronken, aldus de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. De Internationale Organisatie voor Migratie schat dat er sinds 2014 meer dan 18.000 migranten en vluchtelingen zijn omgekomen of vermist, tijdens een poging om de reis te maken.