Terwijl eerstewereldland Israël voorop loopt in de vaccinatierace, hebben de Palestijnse gebieden hun eigen vaccinatieprogramma’s die minder vlot verlopen. Al gauw werd hiervan gemaakt: ‘Terwijl Israël haar bevolking vaccineert, verwaarloost het de Palestijnen.’

Maar Israël probeert juist ook de Palestijnen aan vaccinaties te helpen, zonder te rekenen op enige erkenning. De twee volken leven zij aan zij, en als de Palestijnen nog niet van corona af zijn, is Israël dat ook niet.

In Israël is ruim 20 procent van de bevolking Arabier. Een meerderheid van hen noemt zich Palestijn. Als Israëlische burgers hebben zij dezelfde toegang tot medische zorg en vaccinatie. Palestijnen in heel Jeruzalem zijn Israëlische ingezetenen, en vallen onder het Israëlische vaccinatieprogramma. Ook bij hen is de vaccinatiebereidheid minder hoog

De Palestijnse Autoriteit (PA), mensenrechtenorganisaties en verschillende media beweren dat Israël volgens de Vierde Geneefse Conventie verplicht zou zijn alle Palestijnen, ook zij die onder de verantwoordelijkheid van de Palestijnse Autoriteit vallen, te vaccineren. De Oslo-akkoorden – het specifieke verdrag tussen Israël en de Palestijnen – gaan echter volgens internationaal recht vóór de Geneefse Conventies.

Het lijkt alsof het Palestijnse leiderschap eerder prioriteit geeft aan onderlinge strijd en strijd tegen Israël dan aan de gezondheid van de bevolking

Volgens de Oslo-akkoorden is de Palestijnse Autoriteit (PA) als autonome macht, verantwoordelijk voor gezondheidszorg van de Palestijnen in de Westelijke Jordaanoever en Gaza. De akkoorden schrijven voor dat Jeruzalem en Ramallah bij epidemieën samen moeten werken. Een jaar geleden, aan het begin van de pandemie, werkte Israël goed samen met de PA en zelfs Hamas – de de facto machthebber in de Gazastrook – tegen corona, zo erkende ook de VN.

Toch stopte de PA alle samenwerking met Israël in mei 2020. Nog steeds heeft de PA Israël nadrukkelijk niet om hulp gevraagd met vaccineren, noch toestemming gegeven het Israëlische vaccinprogramma naar Palestijnse dorpen en steden uit te breiden. President Abbas verklaarde zélf miljoenen vaccins besteld te hebben om de eigen bevolking te vaccineren. Ook zou het WHO-programma COVAX twintig procent van de Palestijnse bevolking vaccineren.

Pas in januari 2021 stelde de PA Israël verantwoordelijk voor vaccinatie van alle Palestijnen, en diende een klacht in bij de VN. Israël leverde voor het eerst openlijk duizenden doses Moderna-vaccin aan de PA op 1 februari 2021. Deze vaccins werden gelijk toegediend aan Palestijns zorgpersoneel en politici, maar ze zijn nooit erkend door de PA. Voor die tijd zijn enkele duizenden vaccinaties in het geheim geleverd, zowel aan de PA als aan Gaza.

In Palestijnse gebieden is er nauwelijks opslagruimte geschikt om de vaccins van Pfizer en Moderna te bewaren. Begin februari kwamen de eerste 10.000 doses Russische Sputnik-vaccins aan in Ramallah. Nog honderdduizenden Sputnik-vaccins zijn door Rusland beloofd, en men verwacht een levering van honderdduizenden AstraZeneca-vaccins. Deze vaccins zijn goedkoper en houdbaar in een gewone koelkast, dus veel geschikter voor de doeleinden van de PA. De circa 100.000 Palestijnen uit de Westelijke Jordaanoever die in Israël en de Israëlische nederzettingen werken kunnen bij een overgangslocatie geprikt worden. Deze – Israëlische – priklocatie wordt goed bezocht.

In Gaza zwaait terreurorganisatie Hamas de scepter. Hamas voert oorlog tegen Israël, maar heeft sinds de Palestijnse burgeroorlog ook slechte banden met de Palestijnse Autoriteit, die volgens internationaal recht de soeverein in het gebied is. De bevolking woont dicht op elkaar, kent weinig vrijheden maar wel veel werkloosheid, en leeft in isolatie vanwege de strenge Israëlische en Egyptische grenscontroles en beperkingen. De humanitaire situatie is schrijnend, maar de beperkte middelen worden ingezet voor oorlog tegen Israël.

De Verenigde Arabische Emiraten, die eerder de banden aanhaalden met Israël, stuurde vrachtwagens met vaccins naar Gaza. De PA stuurde zonder afstemming een vrachtwagen vaccins naar Gaza, die toen op voorspelbaar oponthoud stuitte. Via Israël is een levering vaccins uit Rusland naar Gaza bezorgd. Velen in Israël vinden dat Hamas juist nu onder zware druk moet worden gezet om een einde te maken aan een in 2014 ontstaan menselijk drama: de lichamen van twee gesneuvelde Israëlische soldaten en twee Israëlische burgers die in Gaza gevangen worden gehouden.

Het lijkt alsof het Palestijnse leiderschap eerder prioriteit geeft aan onderlinge strijd en strijd tegen Israël dan aan de gezondheid van de bevolking.

Al dertien jaar ben ik lid van D66: actief, meedenkend en betrokken. Ik werd al op jonge leeftijd lid van de Jonge Democraten, de jongerenorganisatie van D66. Daarna heb ik mij ingezet als raadslid namens D66 in Gouda. Maar de laatste tijd voel ik steeds meer afstand tot de partij waar ik mij jarenlang vol passie voor heb ingezet.

D66 was de partij van democratische waarden: meer inspraak, discussie en bovenal tegenmacht. Maar de Nieuwsuur-uitzending van dinsdag 9 maart, waar het Dordtse raadslid Osman Bosuguy sprak over zijn ervaringen met de discriminatie binnen de partijcultuur, triggerde mij om mijn kijk op inclusie binnen D66 op te schrijven.

Mijn gevoel van vervreemding begon met een paar merkwaardige en achteraf bezien nare ervaringen die ik meemaakte in de vereniging.

Zoals dat ik werd gereduceerd tot foldermateriaal tijdens campagnes, lokaal en landelijk, zodat partijgenoten het diversiteitslijstje af konden vinken. Fractiegenoten beweerden dat ik ertoe deed om de allochtone stem aan te trekken. Ik hoefde geen inhoud uit te beelden.

Een ander voorbeeld is dat een D66-Statenlid mij in een persoonlijk bericht verweet ‘te agressief’ te hebben gereageerd in een lokale mobiliteitskwestie die toen speelde. Daarbij doelde hij op wat slechts mijn toewijding voor de wijkbewoners betrof. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Eén zeer opmerkelijke ervaring was op een D66-Europadag in De Balie in Amsterdam, een paar jaar terug.

Ik kan het mij nog goed herinneren. Na een zware werkdag vertrok ik met een grote tas naar Amsterdam. Eenmaal daar trok ik naar achterin in de zaal. Daar moest ik van een notabene seniore partijprominent aanhoren dat hij mijn tas iets ‘te’ verdacht vond. Waarom die niet afgenomen is bij de ingang, vanwege de veiligheid?

Ik stond met open mond aan te horen dat mensen hier ‘normaal’ een aktetas of herentas bij zich droegen. Je weet wel, nette mensen.

Dit vergeet ik dus nooit meer: de lichtelijke insinuatie dat ik wellicht één of andere terrorist was die klaar stond om het Europa-feestje van D66 te gaan verpesten. Dit voelde als een dolksteek.

Na enig verweer vertrok ik. Pijn en verdriet voerden de boventoon. Later hierop terugkijkend, moet mijn verschijning voor ‘wit D66’ een aberratie zijn geweest.

Leden moeten door een hoepel springen en zich confirmeren aan de dominante, witte D66-normen

De energie en tijd die je steekt in een partij omdat je gelooft in haar idealen, worden tenietgedaan door het sentiment dat je er niet echt helemaal bij hoort. Dat je alleen maar mag meedoen omdat je een leuk kleurtje hebt, zogenoemde window-dressing en diversity-washing, om woorden als inclusie, acceptatie en culturele sensitiviteit te gratificeren. D66 heeft in werkelijkheid een partijcultuur die verre is van inclusief.

Ondanks alle gesprekspogingen die ik mee heb mogen maken, van 2016 tot 2019, met de D66-partijtop, met de D66-commissie Diversiteit, met het bestuur van de Jonge Democraten, in grote en kleine settingen, leek de partijcultuur niet te veranderen voor leden ‘met een kleurtje’.

Uiteraard is er de grote angst om buiten de boot te vallen bij het vertonen van te veel tegenspraak rondom dit onderwerp. Mijn ervaring is dat feedback, ook al is het constructief, niet met al te veel gejuich wordt ontvangen. Wat uiteraard ironisch is, aangezien D66 bij de gratie van tegenspraak en tegenmacht is ontstaan.

Het is daarom merkwaardig dat het onlangs gepubliceerde onderzoeksrapport van het Bureau Integriteit BING alleen spreekt over een onveilig partijklimaat voor vrouwen. Ik durf namelijk met alle stelligheid te verklaren dat dit onveilige partijklimaat zich niet alleen beperkt bij vrouwelijke D66-leden, maar verder strekt naar biculturele D66-leden.

Er zijn binnen de partij legio verhalen en lelijke ervaringen. Dit zijn geen incidenten. Er is sprake van een structureel probleem. Het spreekt voor zich dat dit onveilige partijklimaat volstrekt niet rijmt met het georeer over inclusie, diversiteit en culturele sensitiviteit van D66.

D66 anno ‘nu’ lijkt in dit opzichte op een veredeld studentencorps. Leden moeten door een hoepel springen en zich confirmeren aan de dominante, witte D66-normen. Er is geen ruimte voor afwijking. Dit creëert bij een corpsvereniging zoals D66 een onveilige omgeving.

Het doet mij pijn om dit te zeggen, maar D66 is een verschrikkelijk witte partij. Zolang ‘wit D66’ niet genoeg werkt aan een werkelijke inclusieve partijcultuur blijft diversiteit een farce. Dan zal D66 een onveilig verenigingsklimaat in stand houden voor biculturele Nederlanders. Dan blijven de idealen van inspraak, discussie en bovenal tegenmacht een illusie.