Verschillende mensenrechtenorganisaties hebben vandaag de Nederlandse staat gedagvaard. De reden: de Koninklijke Marechaussee zou zich schuldig maken aan etnisch profileren.
De rechter moet een einde maken aan de ‘discriminerende grenscontroles’, zo schrijft Amnesty Nederland in een persbericht.
In het produceren van de aanklacht werkte Amnesty samen met mensenrechtenorganisatie Controle Alt Delete, antidiscriminatiebureau RADAR en het Public Interest Litigation Project, een onderdeel van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten.
Marechaussees zouden bij grenscontroles mensen selecteren op basis van hun uiterlijk, voorkomen, huidskleur of etniciteit. Volgens Amnesty en de andere organisaties bepaalt dit of iemand wel of niet uit de rij wordt gehaald voor controle.
Daarnaast hanteert de Koninklijke Marechaussee algemene risicoprofielen waar etniciteit in voorkomt, aldus de klagende organisaties. ‘Dit is etnisch profileren. Dat is een vorm van discriminatie die in strijd is met de mensenrechten en het Nederlands recht en is dus verboden.’
Amnesty en de andere clubs hadden eerder al een aantal keer bij de overheid hun beklag gedaan over etnisch profileren, maar zonder effect. Vandaar dat ze vandaag een proces zijn begonnen.
Enkele voor Erdogan belastende audio-opnames uit een oude corruptiezaak blijken inderdaad authentiek te zijn. Althans: dit staat te lezen in een nieuw rapport, dat nu officieel is ingediend bij een Turkse rechtbank.
‘Als we in Japan hadden geleefd, dan zou Erdogan harakiri plegen.’ Dit stelt advocaat Celal Kilic, de indiener van het rapport. Harakiri is een oude Japanse wijze van het plegen van zelfmoord, gepraktiseerd wanneer iemands (familie-)eer op het spel staat.
Mochten de conclusies in het rapport van Kilic juist zijn, dan betekent dat de corruptiezaak in 2013 tegen Erdogans inner circle terecht was. In deze corruptiezaak 2013 werden enkele ministers en mensen uit de zakenwereld, allen gelieerd aan Erdogans AKP, verdacht van corruptie, omkoperij en manipulatie van aanbestedingsprocedures. Ook Erdogans eigen zoon werd verdacht.
In de corruptiezaak doken audio-tapes op, waarbij het lijkt alsof Erdogan met anderen belt over illegale praktijken. Op één van de opnames klinkt het alsof Erdogan en zijn zoon Bilal een gesprek hebben over het verduisteren van grote sommen geld.
Volgens Erdogan waren de audio-opnames vervalst en was de corruptiezaak een complot van de beweging van Fethullah Gülen, een islamitische geestelijke die in Amerika woont. Gülen zelf ontkent. De Gülenbeweging zit volgens Erdogan ook achter de mislukte coup van 2016, iets dat Gülen eveneens ontkent.
Advocaat Kilic, die het rapport indiende, zegt dat een expert de validiteit van tenminste zeven audio-opnames uit 2013 heeft aangetoond. Kilic is de advocaat van CHP-leider Kemal Kilicdaroglu. De links-seculiere CHP is de grootste oppositiepartij in het Turkse parlement.
Uiteindelijk nam de corruptiezaak van 2013 een andere wending dan de openbare aanklagers in de zaak hadden gehoopt: Erdogan liet de aanklagers namelijk vervangen. Ook liet Erdogan duizenden agenten, ruim duizend werknemers van de veiligheidsdiensten en honderden rechters en officieren van justitie ontslaan of overplaatsen.
De Britse Sonnenkrieg Division en het System Resistance Network stonden al langer te boek als beruchte neonazi-organisaties. Vanaf nu merkt de overheid ze aan als illegale terroristische organisaties, aldus de Britse krant the Guardian.
Wie toch lid wordt van de extreemrechtse Sonnenkrieg Division, die kan worden bestraft met maximaal tien jaar gevangenisstraf. De Britse overheid heeft daarnaast besloten dat de System Resistance Network de voortzetting onder een nieuwe naam is van de al verboden neonazi-organisatie National Action.
Vorige zomer belandden twee tieners die actief waren voor de Sonnenkrieg Division in de gevangenis. Ze hadden opgeroepen om prins Harry aan te vallen vanwege zijn huwelijk met de donkere Meghan Markle. Ook wensten ze witte vrouwen die daten met zwarte mannen ‘de galg’ toe en verheerlijkten ze Anders Breivik, de Noorse massamoordenaar die in 2011 op het eiland Utøya 69 linkse jongeren doodschoot.
De timing van het Britse verbod is opmerkelijk. Nog geen week geleden vond in het Duitse Hanau een extreemrechtse aanslag op moslims plaats, waarbij negen mensen omkwamen. Dader Tobias Rathjen (43) publiceerde een manifest waarin hij zijn terroristische daden verdedigde, net als de extreemrechtse terroristen Anders Breivik (Utøya, Noorwegen) Brenton Tarrant (Christchurch, Nieuw-Zeeland) en Patrick Crusius (El Paso, Texas).
Den Haag mag geen subsidie meer geven aan de Turks-Nederlandse Islamitische Culturele Stichting (TICS). Dit vinden vijf linkse partijen in de Haagse gemeenteraad. Ze baseren zich op een rapport van de antifascistische onderzoeksgroep Doorbraak, dat stelt dat TICS gelieerd is aan de Grijze Wolven.
De Grijze Wolven vormen een extreemrechtse Turkse beweging, die onder meer anti-links, anti-Koerdisch en anti-Armeens is. In het verleden waren Grijze Wolven betrokken bij liquidaties op andersdenkenden. De Grijze Wolven worden in het Turkse parlement vertegenwoordigd door de MHP, de coalitiepartner van president Erdogans AKP.
Een woordvoerder van Doorbraak zegt dat het Haagse TICS direct verbonden is met de Grijze Wolven in Turkije. ‘Ze doet zich in Den Haag voor als progressief, sociaal en liberaal. Wanneer je de Turkstalige publicaties leest die ze verspreiden, dan wordt er keiharde rechtse propaganda verkondigd.’
GroenLinks, de PvdA, de Partij voor de Dieren, de SP en de de Haagse Stadspartij vinden daarom dat TICS geen cent meer mag krijgen van de gemeentelijke overheid. Fatima Faïd van de Haagse Stadspartij is initiatiefnemer van de raadsvragen. Zij legt aan de Haagse editie van AD haar standpunt uit.
‘TICS doet zich voor als zelforganisatie in Transvaal, maar is in feite een politieke organisatie. Heel gek dat daar gemeenschapsgeld naartoe gaat.’ Faïd zegt ook verhalen van intimidatie vanuit TICS te kennen. ‘Dat speelde bijvoorbeeld in stembureaus tijdens de laatste Turkse verkiezingen.’
TICS-voorzitter Tahsin Cetinkaya zegt zich van geen kwaad bewust te zijn. ‘Als ik het goed begrijp word ik er nu van beticht een racist te zijn, een terrorist zelfs. Het omgekeerde is het geval: we helpen de gemeenschap waar we kunnen en openen ook de deuren voor onze zogenaamde vijanden.’
In het culturele centrum hangen symbolen van grijze wolven en de vlag met drie halve manen, die symbool staan voor de drie continenten waarop het Ottomaanse Rijk aanwezig was: Azië, Afrika en Europa.
‘Annexeren, dat is uiteindelijk het doel. Vijanden daarin zijn onder andere Alevieten en Koerden. In Turkije, maar ook hier in Nederland’, aldus onderzoeksgroep Doorbraak.
Cetinkaya ontkent dat de symbolen iets kwaads voorstellen: ‘De grijze wolf staat voor Turkije, zoals de oranje leeuw voor Nederland staat. Daar hoef je niets achter te zoeken. Hetzelfde geldt voor de vlag met de drie halve manen: dat is eenvoudigweg een voorloper van de huidige Turkse vlag.’
Doorbraak lijkt niet overtuigd. ‘Dat is zeggen dat je een Swastika gebruikt als een oud Oosters teken dat niets te maken heeft met het hakenkruis van nazi-Duitsland’, reageert de onderzoeksgroep. ‘Die symbolen staan wel degelijk voor een ideologie die binnen het centrum ook door middel van feesten, congressen, vrouwen- en kinderclubjes volop wordt verspreid.’
Met een nieuwe golf van arrestaties perkt Marokko de vrijheid van meningsuiting in het land verder in. Rappers, journalisten, activisten en zelfs gewone tieners worden hard aangepakt voor hun uitlatingen op sociale media.
De arrestaties begonnen met die van rapper Gnawi (foto), eind vorig jaar. Nadat Mohamed Mounir (Gnawi’s echte naam) zijn nummer Leve het volk op YouTube zette, duurde het twee dagen voordat hij werd gearresteerd. In het lied rapt Gnawi samen met twee anderen over de ongelijkheid in Marokko en bekritiseert hij de overheid. Vorige maand werd Gnawi in hoger beroep veroordeeld tot een jaar celstraf voor het ‘beledigen van ambtenaren’.
Gnawi is niet de enige rapper die het slachtoffer werd van het strenge beleid rond de vrijheid van meningsuiting. In januari werd ook rapper Stalin (echte naam: Hamza Asbaar) in hoger beroep veroordeeld tot acht maanden celstraf. Ook Stalin rapt in zijn nummers over de Marokkaanse autoriteiten, de aanhoudende werkloosheid en de Rif-beweging, een protestbeweging in het noorden van Marokko.
‘Deze generatie is zich een stuk meer bewust van de ongelijkheid dan vorige generaties’
Gnawi en Stalin zijn slechts twee voorbeelden in een reeks van arrestaties. De Marokkaanse overheid neemt het wel vaker niet zo nauw met de vrijheid van meningsuiting. Maar opvallend aan de huidige situatie is dat jarenlang de online wereld jarenlang als een plek werd gezien waar Marokkanen – soms anoniem – vrij hun mening konden uiten.
Nu blijkt ook deze vrijplaats niet meer veilig te zijn. Niet alleen rappers en activisten worden opgepakt, maar zelfs schoolgaande jongeren.
Neem de 18-jarige Ayoub Mahfoud, die tot drie jaar celstraf werd veroordeeld voor het plaatsen van teksten van Gnawi’s nummer op Facebook. Met de tekst bekritiseerde Mahfoud de koning en daarmee werd de scholier een doelwit van het strenge beleid. Mahfoud wacht op dit moment zijn hoger beroep af, dat in maart begint.
Krijgt Marokko een nieuwe protestbeweging?
Sociale media als uitlaatklep voor kritiek zijn een nieuw fenomeen. Toch zijn Marokkanen volgens socioloog Rachid Touhtou altijd al kritisch op hun overheid geweest. ‘Marokko kende ieder decennium opstanden, van de jaren zestig tot nu. Slechts de manier waarop Marokkanen hun ontevredenheid uiten is veranderd.’ In de afgelopen tien jaar ontstonden in Marokko meerdere protestbewegingen.
In 2011 zag de ‘20 Februari Beweging’ (Marokko’s ‘Arabische lente’) het levenslicht. Duizenden Marokkanen gingen de straat op om te protesteren tegen verkiezingsfraude, politieke censuur en de hoge werkloosheid. Vanwege de protesten werd een aantal grondwetsvoorzieningen doorgevoerd. Zo werd Amazigh (Berbers) als officiële taal opgenomen en nam de premier bepaalde taken van de koning over.
In 2016 begonnen de Hirak-protesten in het Rifgebied in het noorden van Marokko. De Riffijnse Marokkanen eisten onder andere een betere infrastructuur en voorzieningen, zoals ziekenhuizen en universiteiten. Inmiddels zijn deze protesten weer de kop ingedrukt.
Protesten door de 20 februari beweging in 2011 (Foto: Wikimedia Commons / Magharebia) en de Rif-beweging in 2017 (Foto: Associated Press / Abdeljalil Bounhar)
‘Slechts de manier waarop Marokkanen hun ontevredenheid uiten is veranderd’
De schrik die deze protesten opriepen bij de overheid is volgens Touhtou inmiddels weggeëbd. Volgens de socioloog is het regime weer even machtig als voorheen en voelt het zich daarom sterk genoeg om álle kritiek in de kiem te smoren. ‘We zitten nu in een fase van vernieuwing van het autoritaire recept.’
En bij een hervonden autoritaire macht hoort een nieuwe protestbeweging. ‘Deze generatie is zich – onder andere door globalisering – een stuk meer bewust van de ongelijkheid in het land dan vorige generaties’, zegt Touhtou. Daarnaast zijn Marokkanen sinds de 20 Februari Beweging minder bang om zich openlijk uit te spreken. En nu beginnen zij langzaam een front te vormen. Uiteindelijk kan dit leiden tot een hele nieuwe beweging.’
Niet alleen online, maar ook op straat lijkt zo’n nieuwe beweging meer vorm te krijgen. Afgelopen zondag gingen duizenden activisten de straat op in de stad Casablanca. Ze spraken zich uit tegen de ongelijkheid en eisten de vrijlating van alle activisten.
Internationale kritiek
Mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch (HRW), Amnesty International en de Marokkaanse Associatie voor de Mensenrechten (AMDH) roepen de autoriteiten op de Marokkanen vrij te laten. ‘Het aantal Marokkanen dat sociale media gebruikt om hun mening te uiten, onder andere over de koning, neemt toe. En dat is hun goed recht’, zegt Ahmed Benchemsi van HRW.
Daarnaast spoort Amnesty International de autoriteiten aan om het strafwetboek aan te passen. ‘De autoriteiten moeten alle vervolgde personen vrijlaten die vastzitten voor het uitoefenen van hun recht op vrijheid van meningsuiting. En Marokko moet ophouden met het gebruiken van ouderwetse strafwetbepalingen die de vrijheid van meningsuiting strafbaar stellen’, zegt Heba Moyaref van Amnesty International.
Anders dan de mensenrechtenorganisaties hebben Europese landen Marokko nog niet ter verantwoording geroepen voor de aanhoudende trend van arrestaties. ‘Marokko is een belangrijke bondgenoot van de EU en de Verenigde Staten’, zegt socioloog Touhtou. ‘De Marokkaanse overheid weet heel goed hoe belangrijk zij is voor Europese landen en hoe ver zij kan gaan.’
‘We zitten nu in een fase van vernieuwing van het autoritaire recept’
Journalisten opnieuw doelwit
Net als rappers werden ook journalisten het afgelopen jaar gearresteerd en veroordeeld. Taoufik Bouachrine, hoofdredacteur van de krant Akhbar al Yaoum, kreeg eind 2018 twaalf jaar celstraf opgelegd voor seksueel wangedrag. Hajar Raissouni, een journaliste van dezelfde krant, werd vorige zomer samen met haar arts en verloofde gearresteerd.
Raissouni werd veroordeeld tot een jaar celstraf voor het hebben van seks buiten het huwelijk en het ondergaan van abortus. Activisten denken dat Raissouni eigenlijk werd gearresteerd vanwege haar werk als onafhankelijk journalist. Ze kreeg uiteindelijk gratie van de koning.
Een andere recente zaak is die van journalist Omar Radi. De journalist werd eind december opgepakt voor het plaatsen van een tweet over een rechter in het Rif-proces. ‘Ik had niet verwacht dat ik daarvoor gearresteerd zou worden’, vertelt Radi nu.
Radi plaatste het bericht acht maanden voordat hij werd opgepakt. Hij denkt daarom dat zijn arrestatie meer te maken had met opmerkingen die hij maakte tijdens een conferentie in Algerije, vlak voor zijn arrestatie. ‘Daar sprak ik over vriendjeskapitalisme en landonteigening in Marokko.’
De gevangengenomen journalist Omar Radi (Foto: Associated Press / Abdeljalil Bounhar)
‘Ik heb niets verkeerds gedaan. Het is de staat die de rechten en vrijheden schaadt’
De zaak van Radi kreeg veel aandacht in Marokko. Er werd een ‘solidariteitscomité’ opgesteld, dat sit-ins organiseerde voor het parlementsgebouw en de rechtbank in Rabat. Uiteindelijk werd Radi vrijgelaten – maar wel in afwachting van zijn proces, dat 5 maart begint.
‘Ik leef normaal en druk mezelf nog steeds op dezelfde manier uit’, zegt Radi. ‘Ik heb niets verkeerds gedaan. Het is de autoritaire staat die de rechten en vrijheden van zijn bevolking schaadt. We moeten daar tegen vechten.’
Een 73-jarige man uit het Franse Straatsburg zal in juni berecht worden vanwege een wel héél opmerkelijke zaak: hij wordt verdacht van het lekmaken van de autobanden bij moslima’s.
De zaak is aanhangig gemaakt door de Organisatie tegen Islamofobie in Frankrijk (CCIF). CCIF is in 2003 opgericht en telt meer dan 12.000 leden.
Volgens CCIF richtte een oude man zich op tientallen vrouwen met een hoofddoek, die hun auto op de parkeerplaats van een winkelcentrum in Straatsburg hadden geparkeerd. De man vernielde de autobanden en liet vervolgens een briefje achter met de tekst ‘No hijab‘, aldus CCIF.
De verdachte, die 73 bleek te zijn, kon dankzij beveiligingscamera’s en ooggetuigen in de kraag gevat worden.
Straatsburg staat tegenwoordig bekend om haar ver-rechtse sympathieën. Bij de Europese verkiezingen van 2019 werd het radicaal-rechtse Rassemblement National van Marine le Pen de grootste partij in het departement Bas-Rhin, waarvan Straatsburg de hoofdstad is.
Het ultrarechtse medium Valeurs Actuelles stelde op 2 februari dat het bandensteekincident niet heeft plaatsgevonden. Het incident zou gefabriceerd zijn door CCIF om aandacht af te leiden van het 16-jarige Franse meisje Mila. Zij moest onderduiken nadat zij op social media de islam had bekritiseert.
Of Valeurs Actuelles gelijk heeft of onzin verkoopt, dat zal na 2 juni blijken. Op die datum wordt Jean-Pierre E. berecht voor ‘schade aan eigendommen, gepleegd vanwege het behoren tot een religie’.
‘De Holocaust vormt een verplicht deel van het Hongaarse onderwijs’, aldus de Hongaarse regering. De regering reageert hiermee op ophef over het schrappen van een boek van een Holocaust-overlevende uit het curriculum, terwijl daar boeken van notoire antisemieten aan zijn toegevoegd.
Eerder dit jaar werd bekend dat een boek van Holocaust-overlevende en Nobelprijswinnaar Imre Kertesz door de nationalistische Fidesz-regering van Viktor Orbán van de verplichte leeslijst werd geschrapt.
Kertesz werd in 1944 als tiener naar Auschwitz gedeporteerd. Onbepaald door het lot, zijn ironische, en aangrijpende roman hierover, verscheen in 1975. In 2002 kreeg hij hiervoor de Nobelprijs voor de Literatuur. Het kwam ook op de lijst van verplichte literatuur voor het voortgezet onderwijs.
Op het nieuwe nationale curriculum ontbreekt Onbepaald door het lot, hoewel de regering benadrukt dat het boek wel staat op de aanbevolen leeslijst.
Op de nieuwe verplichte leeslijst staan wel boeken uit de jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw, die eerder niet op deze lijst stonden. Het zijn boeken van Ferenc Herczeg (1863-1954), Albert Wass (1908-1998) en József Nyiro (1889-1953), drie nationalistische auteurs. Hun romans handelen over het Hongarije van de vroege twintigste eeuw, toen Hongarije nog drie keer zo groot was als nu.
Vooral Wass en Nyiro zijn omstreden. Zij waren tijdens de Tweede Wereldoorlog nazi-sympathisanten. Bovendien steunden zij de Pijlkruisers, Hongaarse collaborateurs die medeverantwoordelijk waren voor het deporteren van de Hongaarse Joden naar Auschwitz.
Wass en Nyiro vluchtten na de oorlog naar het buitenland. Ze werden door Hongarije bij verstek ter dood veroordeeld.
In Hongarije is er protest tegen het schrappen van Kertesz van de lijst en het opnemen van de drie nationalistische auteurs in het nieuwe curriculum. Niet alleen vanwege hun extremistische standpunten, maar ook omdat ze matige schrijvers zouden zijn.
Een groep van zo’n vijftig hoogleraren heeft twee weken geleden een open brief geschreven. Een online petitie van docenten is nu meer dan 15.000 keer ondertekend. De Hongaarse regering voelt zich nu genoodzaakt om te reageren.
‘Het is nogal een claim om te beweren da we op de een of andere manier het werk van Imre Kertesz zouden willen verbergen’, zegt de regering bij monde van een woordvoerder. De regering heeft namelijk een apart instituut opgestart om de erfenis van Kertesz te bewaken.
De boeken van nazi-sympathisanten Wass en Nyiro zijn volgens de regering niet voor niets toegevoegd aan de verplichte leeslijst: ‘Het gaat over het begrijpen van onze nationale erfenis’. Deze auteurs schreven over een periode ‘die in het grootste deel van de twintigste eeuw niet eens besproken mocht worden – laat staan op school.’
De regering besluit: ‘Hongarije is uitgegroeid tot één van Israëls fanatiekste supporters en de overheid heeft een zero tolerance-beleid rond antisemitisme.’ Critici merken echter op dat Orbán, vanwege de felle campagne die hij voert tegen de Joodse, Hongaars-Amerikaanse miljardair George Soros, het antisemitisme in eigen land bevordert.
Vorig jaar kwam Hongarije ook al negatief in het nieuws wat betreft de omgang met het eigen oorlogsverleden. Joodse organisaties en historici zijn sceptisch over het nieuwe Holocaustmuseum in de Hongaarse hoofdstad Boedapest, dat de Hongaarse rol in de Holocaust zou willen witwassen.
Afgelopen weekend was de hashtag #ikbenblank ‘trending’ op Twitter in Nederland. Twitteraars wilden met deze hashtag protesteren tegen het gebruik van het woord ‘wit’.
Aanleiding van de commotie was een brief die de anonieme PVV-twitteraar ‘Beppie’ stuurde naar RTL Nieuws. Daarin hekelde ze Amerika-correspondent Erik Mouthaan, die liever het woord ‘wit’ gebruikt in plaats van ‘blank’.
RTL Nieuws antwoordde dat het woord ‘wit’ neutraler is dan het woord ‘blank’, ook omdat ‘wit’ het tegenovergestelde is van ‘zwart’. Dit antwoord schoten ‘Beppie’ en mede-twitteraar ‘Sas’ in het verkeerde keelgat.
Sas wilde de hashtag #ikbenblank populair maken. Dit lukte. Maar bij andere twitteraars leidde de hashtag tot de nodige ophef. Zo twitterde Volkskrant-columnist Harriet Duurvoort zaterdagavond boos:
#ikbenblank is trending op het door fascistische laffe anonieme trollen gedomineerde twitter. Soms weet ik echt niet waarom ik nog twitter.
Duurvoort kreeg op haar beurt boze reacties van boze ‘blanke’ twitteraars, zoals van de controversiële journalist Joost Niemöller. Hij is mede-initiatiefnemer van de rechtse omroep in spé Ongehoord Nederland.
Het is natuurlijk een diepe schande, @HHDuurvoort. Blanke mensen die zeggen dat ze blank zijn. Hoe durven ze. Waarom wensten ze zich niet dood, Dat is toch wat je wil? Nou vooruit: #ikbenblankhttps://t.co/XNs3EyMiYg
Naast Niemöller vielen nog honderden twitteraars Duurvoort aan. Zondagochtend trok zij haar conclusies:
#Twexit voor een lange tijd. Ben hier om onderzoek te doen naar zaken als jeugdzorg en passend onderwijs. Maar ik vind de alomtegenwoordige fascistische drek, en het verdere gepest op twitter, gewoon over mijn grenzen heen gaan. Veel succes verder met uw leven.
Het feit dat #ikbenblank zo populair was zorgde bij wel meer twitteraars voor gefronste wenkbrauwen.
Ik vermoed dat #ikbenblank niet meer trending is als xenofoob Nederland in de zomer weer massaal aan de Turkse kust in cheap ass inclusive resorts ligt te bakken.
Onlangs sloegen de woningcorporaties alarm: de ‘achterstandswijken’ dreigen ‘terug te keren’ met opstapelende problemen van langdurige werkloosheid, psychiatrische patiënten en drugsverslaafden in sociale huurwoningen en nog meer ellende, zoals schulden, voor de have-nots van deze maatschappij.
‘Terug te keren’ – van nooit echt weggeweest, was mijn eerste reactie toen ik de berichtgeving hierover zag voorbijkomen. Hoewel ik in mijn vorige column – over de stadspasfiets van de Gemeente Amsterdam – de armoede relativeerde met zelfspot, draait het natuurlijk om een bloedserieuze situatie die niet gisteren is begonnen.
Dat de armen armer worden en de rijken rijker heeft alles te maken met de afbraak van onze verzorgingsstaat. Die begon al in de jaren tachtig en negentig, toen de PvdA zich ontdeed van haar ideologische veren. Bijna alle kabinetten daarna hebben een strikte bezuinigingsagenda doorgevoerd, met Rutte I, II en III als climax.
De laagste inkomens, waaronder ook werkende armen, houden al jaren simpelweg steeds minder over. Dat wil zeggen: als ze alle stijgende vaste lasten al hebben kunnen betalen, zoals huur, zorgverzekering, de energierekening, belasting – noem allemaal maar op. Alles wordt duurder. Dit, terwijl het zeer moeilijk is om aan een vaste baan te komen of opdrachten binnen te halen als sappelende zzp’er.
Tja, wat doe je dan? Op een houtje bijten, bij je ouders wonen, geen gezin beginnen, de ‘buitenlanders’ de schuld geven op sociale media, enzovoorts. Vooral dat laatste is iets dat ons als land opbreekt.
Er wordt in toenemende mate niet gewezen naar het strenge bezuinigingsbeleid van de afgelopen kabinetten, bijvoorbeeld in de cultuursector, de participatiewet of het omroepenstelsel. Nee, xenofobe elites hebben het over profiterende migranten en vluchtelingen. We zijn gekke Henkie toch niet om Ahmed en Fatima’s uitkering voor de komende twintig jaar te subsidiëren?!
Ook in het gebruik van stereotyperende termen als ‘achterstandswijk’, ‘kwetsbare buurt’ of ‘zwakke buurt’ zie je dit soort nationalistische frames terugkomen. Alleen bij buurten waar veel migranten wonen worden deze termen gebruikt. Wanneer het om autochtone wijken gaat, met exact dezelfde lage inkomensproblematiek, praat men in nostalgische termen als ‘volksbuurten’, of gewoon ‘arbeiderswijken’ en ‘woonwijken’. Zo wordt armoede, bewust of onbewust, onderdeel van de ‘cultuuroorlog’ tussen ‘ons’ en ‘hunnie’.
En om het allemaal nog benauwder te maken: armoede wordt structureel doorgegeven
Maar nogmaals: armoede treft ons allemaal. En het is ontzettend vernederend om armoedig door het leven te gaan, dat je naar woorden moet happen wanneer iemand vraagt: ‘Wat doe jij dan?’ Niks. Helemaal niks. Mensen zonderen zich juist af, om anderen – en zichzelf – maar niet te confronteren met hun shitbestaan.
Ik kan me nog goed herinneren hoe mijn broer en ik lege flessen van de buren hadden gejat voor statiegeld. Toen mijn vader daarachter kwam, gaf hij mijn broer een klap en moest hij de flessen weer inleveren. ‘Geef ik jullie geen geld ofzo, dat je je oog laat vallen op andermans spullen?’, zij hij nog.
Natuurlijk gaf hij geld, maar wat kun je van een failliete kip verwachten? We gingen om de vier of vijf jaar op vakantie. Het geld van zijn uitkering was niet genoeg om bijvoorbeeld naar de McDonalds te gaan met drie jonge kinderen.
En om het allemaal nog benauwder te maken: armoede wordt structureel doorgegeven. Kinderen van wie de ouders werkloos thuiszitten hebben veel meer kans om zelf ook zo te eindigen. Ik kan uit ervaring spreken. Met veel pijn en moeite heb ik me enigszins kunnen ontworstelen, maar hoe zit het met de jongere generaties die geen studiefinanciering meer kunnen aanvragen?
Eén ding is zeker. Op Mark Rutte hoeven zij in ieder geval niet te rekenen.
De Democratische presidentskandidaat Michael Bloomberg ligt zwaar onder vuur. Als burgemeester van New York (2002-2013) was hij verantwoordelijk voor het optreden van de politie, die veel moskeeën en islamitische centra in de stad na 9/11 onder surveillance had geplaatst.
De linkse activist Sarah Pearson begon vorig jaar de campagne #AskBloomberg tegen Bloomberg om hem met zijn ‘islamofobe’ beleid te confronteren. In december antwoordde Bloomberg, bij de aftrap van zijn campagne in Milwaukee (Wisconsin): ‘De politie ging alleen naar binnen wanneer de moskee, wanneer de imam, ons vroeg om naar binnen te gaan.’
Volgens Pearson is dit een klinkklare leugen. Een onderzoek van het internationale persbureau Associated Press in 2011 toonde aan dat de politie van New York moskeeën en islamitische centra in de stad nauwkeurig in kaart had gebracht, gesprekken afluisterde, surveillerde in buurten en informanten inzette die preken monitorde. Associated Press won voor dit onderzoek de prestigieuze Pulitzerprijs.
De roep dat Bloomberg zijn excuses moet aanbieden voor deze episode uit zijn tijd als burgemeester van New York klinkt steeds luider, schrijft al Jazeera.
Ook moet Bloomberg volgens critici excuses maken voor enkele controversiële uitlatingen die hij in het verleden heeft gedaan. Vorige week dook een audio-opname uit 2015 op, waarin Bloomberg zei dat je de politie moest sturen naar die plekken ‘waar de misdaad is – daarmee bedoel ik buurten waar minderheden wonen’,
Activiste Sarah Pearson, die het balletje aan het rollen heeft gebracht, is van Japans-Amerikaanse afkomst. Haar familie werd in de Tweede Wereldoorlog, na de Japanse aanval op Pearl Harbor, geïnterneerd, net als duizenden andere Japanse Amerikanen. Ze zegt dat deze familiegeschiedenis haar motiveert om op te komen voor de rechten van Amerikaanse moslims.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.