Ex-premier Imran Khan, die vorige maand door het Pakistaanse parlement uit zijn ambt werd gezet, wil binnen zes dagen nieuwe verkiezingen. Anders zal hij net als gisteren met duizenden aanhangers naar de hoofdstad Islamabad trekken, zegt hij.
Khan sprak vanochtend op een bijeenkomst met duizenden demonstranten in Islamabad, met als doel de regering ten val te brengen en vervroegde verkiezingen af te dwingen.
De Pakistaanse autoriteiten hadden Khan verboden een massale mars te houden richting de hoofdstad Islamabad. Maar Khan en zijn aanhangers besloten om toch hun mars te organiseren.
Daarbij vonden ook clashes met de politie plaats, waarop de regering militairen opriep belangrijke gebouwen te bewaken, waaronder het parlement en de kantoren van de president en de premier van Pakistan. Volgens Khan zijn bij rellen vijf van zijn aanhangers omgekomen.
De ex-premier beweert dat de Verenigde Staten achter zijn val zitten. De VS ontkennen deze beschuldiging.
De Haagse gemeenteraad is geschokt omdat een betrokkene bij de Haagse sjiitische Stichting Alcauther een zogenoemd ‘plezierhuwelijk’ wilde sluiten, meldt Omroep West.
Zweedse journalisten kwamen achter deze huwelijksvorm, waarbij vrouwen kort worden uitgehuwelijkt voor seks. Veel vrouwen sluiten deze huwelijken niet uit vrije wil, maar omdat ze in geldnood zitten. Ook iemand die zich voordeed als sjiitische imam van Stichting Alcauther wilde een plezierhuwelijk sluiten tussen zichzelf en een journaliste die zich voordeed als vrouw in geldnood.
De Haagse gemeenteraad is geschrokken. ‘Een bizarre vorm van uitbuiting en mensenhandel’, reageert D66-raadslid Marije Mostert. PVV-Raadslid Sebastian Kruis wil dat de burgemeester deze ‘haatkazerne’ gaat sluiten en wil weten hoe en wanneer de betrokkenen worden vervolgd.
Het ‘plezierhuwelijk’ is enkel geaccepteerd bij een klein deel van de sjiitische moslims. De overgrote meerderheid van de moslims ziet dit huwelijk als haram. De soennitische moskeekoepel SIOHR, die tientallen moskeeën in Den Haag, Leiden en omgeving vertegenwoordig, veroordeelt de praktijk.
‘Een huwelijk is een serieuze zaak, daar moet je niet mee spelen’, zegt SIOHR-voorzitter Abdelsadek Maas tegen het AD. ‘Vanuit de islamitische geloofsbelijdenis moet je dat niet willen. Dit zijn verdwaalde moslims die met nep-ideeën over de islam aan de gang zijn gegaan.’
Ook Stichting Alcauther Nederland zelf zegt ’enorm geschokt’ te zijn. De stichting neemt afstand van het plezierhuwelijk en ontkent betrokkenheid. ‘Het feit dat een onbekende zegsman zich namens de stichting als imam zou hebben uitgelaten wordt door het bestuur van de stichting als uitermate beschadigend beoordeeld en hoog opgenomen.’
Er moet op de academie ruimte zijn voor lastige gesprekken, maar het is kwalijk als docenten ‘voortdurend op eieren moeten lopen’. Dit antwoordt minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs) op Kamervragen van de VVD over ‘woke’ op Nederlandse universiteiten.
De Kamervragen grepen terug naar een Telegraaf-interview met filosoof Floris van den Berg (Universiteit Utrecht). Van den Berg, die een kritisch boek schreef over ‘woke’ op de universiteit, vertelde dat zijn studenten eisen dat hij minder witte mannen in zijn literatuurlijst stopt en ‘niet-wetenschappelijke en niet-westerse perspectieven’ meer ruimte geeft.
De klachten van Van den Berg haaks staan op de plicht van universiteiten om de academische vrijheid te waarborgen, stelde VVD-Kamerlid Hatte van der Woude in zijn vragen. Minister Dijkgraaf deelt die analyse niet.
De academie is een plek voor ‘confrontaties, debat en lastige gesprekken. Daar hoort bij dat studenten en docenten elkaar kunnen aanspreken’, schrijft Dijkgraaf, en ‘als docenten het lastig vinden om door mondige studenten te worden geconfronteerd met kritiek, vormt dat nog geen beperking van de academische vrijheid’.
Dijkgraaf schrijft wel dat het kwalijk is als docenten ‘voortdurend op eieren moeten lopen’. Hij zal praten met de Universiteiten van Nederland en de Vereniging Hogescholen over hoe zij omgaan met dit spanningsveld.
VVD’er Van der Woude diende eerder een motie in voor onderzoek of zelfcensuur en beperking van diversiteit van perspectieven een rol spelen in wetenschap en hoger onderwijs. Dijkgraaf antwoordt eerst twee lopende onderzoeken af te wachten.
JFVD, de jongerenorganisatie van Forum voor Democratie, beschuldigt Abdelkader Benali van ‘genocidaal denken’. De Nederlands-Marokkaanse schrijver en columnist stelde in zijn laatste Trouw-column: ‘Van mij kan de omvolking niet snel genoeg gaan.’
‘Omvolking’ is een aanduiding voor de gedachte dat de Westerse bevolking wordt ‘vervangen’ door mensen uit het Midden-Oosten en Afrika. Binnen extreemrechts wordt vaak teruggegrepen op het werk van de Franse schrijver Renaud Camus, die in zijn boek ‘Le grand replacement’ beweert dat de elite doelbewust de witte bevolking ‘vervangt’ door niet-Europese volkeren.
Deze maand is er veel te doen om de term ‘omvolking’. Vlaams Belang-politicus Filip Dewinter sprak bij Ongehoord Nederland over ‘omvolking’ door moslims. Zijn uitspraken resulteerden tot ophef en Kamervragen, ook omdat de recente racistische aanslag het Amerikaanse Buffalo was geïnspireerd door de theorie van ‘Le grand replacement’.
Benali prijst in zijn column juist de diversiteit. ‘Van mij kan de omvolking niet snel genoeg gaan. De gedachte dat binnenkort geen enkele etniciteit de dominante is, geeft me een intens geluksgevoel. Leven zonder de dwingende ogen van de meerderheid. Populisten die willen voorkomen dat we vervangen worden door mensen van kleur zijn hypocriete sufferds.’
JFVD reageert furieus: ‘Nederlanders worden demografisch vervangen in eigen land’, twittert JFVD. ‘Het fenomeen wordt echter niet ontkend; het wordt zelfs aangemoedigd. Deze week werd in Trouw openlijk gefantaseerd over een versnelling van de omvolking.’ JFVD plaatst daarbij een afbeelding van Benali met een balkje voor zijn ogen en daarop de tekst ‘omvolker’.
Ook op Facebook hekelt JFVD Benali: ‘Als we niet willen dat we veranderen in het Zuid-Afrika van Europa, moeten we dit genocidale denken in de kiem smoren.’
JFVD wordt daarop hard aangevallen door sommige twitteraars. ‘Fuck off met je fascistenclub’, schrijft voormalig SP-politicus Martijn Tonies boos.’ Liever duizend keer Abdelkader Benali ’s dan één van jullie soort’, reageert een andere twitteraar.
Het Twitteraccount van de Gefira Foundation, een extreemrechtse stichting die antisemitische theorieën verspreidt, is het wel eens met JFVD. ‘De blanke man/vrouw gaat nog liever dood dan voor racist te worden uitgemaakt.’ De omstreden journalist Joost Niemöller retweet het bericht. ‘Precies, wees er gewoon trots op als je racist bent’, antwoordt een FvD-criticus.
De moeders van Mahipar, de debuutroman van de in Nederland wonende Forugh Karimi, toont de impact van 44 jaar Afghaanse burgeroorlog.
Beeld: Meridiaan
Schrijfster Forugh Karimi kwam 25 jaar geleden samen met haar man in Nederland terecht, hoogzwanger van haar zoon. In het azc zette de vindingrijke Karimi de tering naar de nering. Haar man en zij vonden het eten niet lekker en verzonnen listen. Zo gebruikte ze haar strijkijzer als warmtegeleider onder een pannetje, om zo bijvoorbeeld een eitje te bakken. Haar man stond buiten een sigaret te roken om de lucht te verdrijven. ‘Je mocht daar toen nog roken’, grinnikt ze.
Karimi studeerde Geneeskunde aan de universiteit van Kabul, maar maakte haar studie niet af vanwege het oorlogsgeweld in de hoofdstad. Ze benadrukt dat je een vlucht niet kunt plannen, maar dat je de kans moet grijpen als de gelegenheid zich voordoet. Eenmaal in Nederland heeft ze haar studie kunnen afronden en werd ze psychiater.
Karimi is altijd een schrijver geweest. Ook in Afghanistan. ‘Ik stopte niet met schrijven, wel met publiceren. Bovendien gingen andere dingen op dat moment voor. Ik moest een totaal nieuwe taal leren, ik had een carrière, een gezin. Nu was de tijd rijp voor mijn roman. Het ging eigenlijk heel snel.’
Of het beroep van psychiater haar hielp bij het schrijven? Kwestie van de kip en het ei. ‘Misschien ben ik psychiater geworden door de schrijver in mij. Psychiater zijn heeft me verdieping gegeven. Daarnaast speelt het een rol bij het scheppen van mijn personages, maar ik heb ze niet bewust onderworpen aan een psychologische analyse.’
Belangrijke thema’s in haar roman zijn oorlog, vluchten, een nieuw leven opbouwen in een nieuw land, maar ook liefde voor familie en vooral moederliefde. De moeders van Mahipar begint in het voor Afghanistan zo belangrijke jaar 1978, toen er met steun van de Sovjet-Unie een succesvolle staatgreep werd gepleegd. Voor de coup werd in Afghanistan druk gediscussieerd over politiek, maar daarna werden veel tegenstanders van het nieuwe regime opgepakt, gemarteld en soms ook vermoord.
Over deze gevangenissen schrijft Karimi niet direct, wel over de gevolgen hiervan voor degenen die achterblijven. En hoe de families uit elkaar worden gerukt. Waar zijn hun geliefde familieleden? Wat is er met hen gebeurd? Leven ze nog? Worden ze gemarteld?
In 1979 vindt er een tweede coup plaats in Afghanistan. Russische troepen bezetten het land. Via omzwervingen komen hoofdpersonage Lolo en haar zoon Ramin in Amsterdam terecht. Ze bouwen een nieuw leven op, terwijl ze doorlopend op de hoede zijn. Lolo gaat in een apotheek werken. Ramin groeit op, gaat medicijnen studeren en wordt uiteindelijk radioloog.
Zijn toegewijde moeder zwijgt over haar verleden, maar ze heeft alles opgeschreven. Ze voelt zich verbonden met een dichtregel van de Perzische dichter Rumi: ‘De pen moest schrijven, daar lag haar hart, schreef zij óver dat hart – zij brak van smart.’
Jaren later wordt Ramin geconfronteerd met de schaduwen van zijn verleden, wanneer zijn vrouw wordt neergestoken en de dader onbekend is. Zijn moeder heeft nooit iets over haar verleden verteld en nu moet hij achter de waarheid zien te komen. De dader heeft ongetwijfeld met dat raadselachtige verleden te maken. Zal hij daar op tijd achter komen?
Afghaanse invloeden
Hoewel Karimi de moeders van Mahipar in het Nederlands heeft geschreven, staat het boek bol van de invloeden uit de Afghaanse taal. Zo zijn de hoofdstukken genummerd in het Farsi en staan in het boek enkele gedichten, die ze uit het Farsi naar het Nederlands vertaalde met behulp van vertaler Adriaan Krabbendam. De functie van deze gedichten is het onder woorden brengen van gevoelens en de liefde voor poëzie, die zo in de Afghaanse cultuur zit verankerd.
Karimi’s Afghaanse achtergrond blijkt ook uit sommige beschrijvingen, die ook al bijna poëtisch zijn. Zie de vergelijking die een derde persoon maakt tussen twee zussen: ‘Nahid is niet lelijk, maar als ze naast Mardjan staat, is ze als de maan die in het ochtendlicht vervaagt.’
Karimi: ‘In de Afghaanse taal zit inderdaad veel metaforisch en poëtisch taalgebruik. Poëzie is heel belangrijk voor ons. In het Farsi klinkt het heel gewoon.’
Er worden ook veel termen uit het Farsi gebruikt, zoals de woorden voor ‘vader’, ‘moeder’, ‘oma’ en andere familieleden, evenals namen van gerechten en lekkernijen.
Achter in het boek staat een verklarende woordenlijst evenals een overzicht van de geschiedenis van Afghanistan van 1919 tot 2021. De geschiedenis van Afghanistan is heel belangrijk in de roman, zegt Karimi. ‘Vaak wordt gesproken over de gebeurtenissen zelf, niet over hoe ze je tekenen.’
44 jaar oorlog
Voor de coup van 1978 ging het redelijk goed met Afghanistan en konden verschillende politieke partijen worden gevormd, vertelt Karimi. ‘Veel mensen werden politiek bewust. Maar er braken andere tijden aan, mede vanwege de strijd tussen de verschillende politieke stromingen. De coup van april 1978 veranderde het land, vooral vanwege de politieke zuiveringen. De coup van 1979 had nog drastischere gevolgen. De Sovjet-Unie bezette van 1979 tot 1989 het land en voerde een bloedige strijd met de moedjahedien, de door Saoedi-Arabië, Pakistan en de Verenigde Staten gesteunde islamitische rebellen.’
De hoofdpersoon in De moeders van Mahipar is politiek neutraal. ‘Ze is geen activiste, waardoor ze alles bekijkt vanuit het oogpunt van een gewone burger’, zegt Karimi. ‘De door de Sovjet-bezetters gesteunde communistische regering van Afghanistan heeft ook ontzettend veel kwaad aangericht. Het Westen heeft alle verzetsgroepen gesteund, inclusief oorlogsmisdadigers. Na de val van de Sovjet-Unie trok het Westen zijn handen van Afghanistan af. Afghanistan was niet relevant meer, ondanks heel veel rivaliserende religieuze strijders die zij bewapend hadden. Die verschrikkelijke oorlog heb ik meegemaakt.’
‘Vaak wordt gesproken over de gebeurtenissen zelf, niet over hoe ze je tekenen’
Veel Afghanen staan nog steeds tegenover elkaar. Dit heeft Karimi bewust in haar roman verwerkt. ‘Het is een realistisch verhaal, dus die tegenstellingen zijn er in verwerkt. Alleen zijn ze niet overheersend. Er zijn verschillen, maar mensen leven vooral mét elkaar. Er bestaat geen samenleving zonder ongelijkheid, zonder spanningen tussen bevolkingsgroepen. In Nederland zijn er ook zulke spanningen.’
In Afghanistan is het nu 44 jaar oorlog. Dit laat diepe sporen na. In 1978 begon de ellende. Na de coup in april dat jaar werden er heel veel tegenstanders van het regime omgebracht. Daar zijn lijsten van, maar die zijn incompleet, aldus Karimi.
‘Er zijn ook slachtoffers van wie op geen enkele manier bekend is waar en wanneer ze zijn overleden. Dat komt ook voor in mijn boek, zodat ik kan aantonen wat dit met mensen doet. In 2013 zijn er in Nederland lijsten boven water gekomen met vijfduizend namen van Afghanen die in 1979 zijn omgekomen. Sommige andere lijsten zijn vernietigd. In 2013 en 2014 is besloten om een van die massagraven, waarvan de locatie bekend zou zijn, te openen. Maar duizenden vermisten bleven in onbekende massagraven liggen, ondanks protesten van hun nabestaanden, onder andere naar aanleiding van de gevonden lijsten in Nederland. Andere massagraven zijn niet geopend en de vermisten zijn dus nog steeds vermist. De toenmalige Afghaanse regering wist waar de massagraven liggen, maar wilde ze niet openen. En ingewikkelde kwestie, die deels te maken heeft met de angst om het verleden op te rakelen.’
Vorig jaar zomer grepen de Taliban opnieuw de macht in Afghanistan. Karimi windt zich enorm op over het gebrek aan vrouwenrechten en over andere gruwelijkheden die daar nu gaande zijn.
‘Ik ben zó boos. De Taliban hadden beloofd dat meisjes nu wel naar school mochten gaan. Maar in werkelijkheid zitten vrouwen weer thuis. Hun leven is echt afschuwelijk. Maar dit nieuws bereikt nu amper de voetnoten in de kranten. Ook staat het onderwerp niet op de wereldagenda. Daar maak ik me erg druk over. Meisjesscholen zijn nog altijd dicht en op 7 mei is de boerka in het openbaar opnieuw ingevoerd.’
Ze is blij dat ze nu in Nederland leeft. ‘Het is triest dat ik in een land geboren ben waar oorlog uitbrak. Ik heb wat afstand genomen, maar aan de andere kant ben ik er dagelijks mee bezig. Ons lot hebben we aanvaard. Nederland en Afghanistan zijn twee werelden. Met beide werelden voel ik mij verbonden.’
Israël en Marokko bouwen hun handelsrelatie uit. Ook met Turkije worden de banden verder aangehaald.
Israël en Marokko hebben in Casablanca nieuwe overeenkomsten gesloten om de onderlinge handelsbetrekkingen verder te verdiepen. Het gaat om samenwerking op het gebied van agro-voedsel- en water- en klimaattechnologie en logistiek.
Ook met Turkije haalt Israël de banden verder aan. Voor het eerst in vijftien jaar bezoekt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken deze week Israël. Ankara wil voor een nieuw project Israëlisch aardgas naar Turkije vervoeren, en mogelijk vervolgens naar Europa.
Israël en Marokko hebben sinds 2020 officieel diplomatieke banden met elkaar. De diplomatieke relaties tussen Turkije en Israël waren onder Erdogan een tijdlang slecht, maar Erdogan streeft nu naar verbetering van de betrekkingen met landen in de regio.
De Qatarese emir Sheikh Tamim bin Hamad al Thani legt de kritiek op zijn land naar aanleiding van het aankomende WK voetbal aldaar naast zich neer als ‘discriminatie en afgunst tegen Arabieren’.
Al Thani zei dit op het World Economic Forum in Davos, dat na twee jaar corona-pauze weer bij elkaar is gekomen. De kritiek op Qatar komt volgens hem vanuit mensen die de Golfstaat ‘niet kennen en ook weigeren het land te kennen’.
Qatar wordt bekritiseerd over de behandeling van arbeidsmigranten die aan de stadions bouwden – waarvan er volgens de Britse krant the Guardian zeker 6.500 zijn gestorven – en de rechten van vrouwen en de LHBT-gemeenschap.
Dat gaat er bij de emir niet in: ‘Er zijn nog steeds mensen die het niet kunnen verkroppen dat een Arabisch-islamitisch land een toernooi als het WK organiseert.’
De leider van Qatar wees erop dat andere landen en regio’s ook grote evenementen hebben georganiseerd, ondanks het feit dat elk van die landen zijn eigen specifieke problemen en uitdagingen heeft.
‘Qatar is net als je eigen land: niet perfect en constant proberend zich te verbeteren, vol hoop op een betere toekomst.’
De nieuwste Syrische invasieplannen van de Turkse president Erdogan kunnen niet op bijval van de Amerikaanse regering rekenen. Dit meldt het internationale persbureau Reuters.
‘Elk nieuw offensief in Noord-Syrië is een bedreiging voor de regionale stabiliteit en de Amerikaanse troepen in dat gebied. We maken ons ernstig zorgen over berichten van verhoogde militaire activiteiten en discussies daarover’, aldus regeringswoordvoerder Ned Price.
Hij refereert naar de recente uitspraken van Erdogan, die een diepgewortelde wens weer deed oprakelen: een bezetting van de Turks-Syrische grensstrook als zogenoemde ‘veiligheidszone’ tegen de ‘terroristische’ Koerdisch-Syrisch milities van de YPG.
Price zegt ‘de legitieme veiligheidszorgen van Turkije te erkennen’, maar denkt dat elk nieuw offensief de coalitie tegen IS onder druk zal plaatsen. De Koerdische YPG is de belangrijkste bondgenoot daarin, maar Turkije beschouwt die organisatie als een verlengstuk van de PKK, een organisatie die ook op de terreurlijst van de EU en de NAVO staat.
Turkije heeft sinds 2016 drie invasies ondernomen in Noord-Syrië en bezet Syrisch grondgebied. In die gebieden steunt het jihadistische rebellen, die met de Syrisch-Koerdische YPG in een machtsstrijd zijn verwikkeld.
Ook aan de Turks-Irakese grensstrook is de Turkse militaire aanwezigheid de laatste jaren groter geworden, met nieuwe militaire basissen en drone-aanvallen op PKK-doelwitten.
De Pakistaanse autoriteiten hebben de afgezette premier Imran Khan verboden een massale mars te houden richting de hoofdstad Islamabad. Maar Khan en zijn aanhangers zijn toch onderweg, met alle onrust van dien.
Khan wilde vandaag met tienduizenden aanhangers van Peshawar naar de Pakistaanse hoofdstad Islamabad om nieuwe verkiezingen te eisen. De regering waarschuwde Khan dat hij ‘de vrede in Islamabad niet zou mogen verstoren’ en zou worden gearresteerd. Toch leidt Khan op dit moment een konvooi van voertuigen en supporters op weg naar Islamabad, meldt het Amerikaanse persbureau Bloomberg.
PTI-aanhangers van Imran Khan zijn al geclasht met politie in Lahore, de tweede stad van Pakistan. De menigte wist zich een weg te banen door containers die op straat waren opgesteld en trotseerden traangasgranaten.
Het verbod kwam nadat de politie honderden aanhangers van Khan ’s nachts had vastgehouden. Volgens Khans PTI-partij, begonnen de politie-invallen tegen hun aanhangers maandag kort na middernacht. Dinsdag werden nog steeds huizen doorzocht. In het hele land werden minstens 400 aanhangers van de partij gearresteerd.
Khan werd vorige maand door middel van een motie van wantrouwen tot aftreden gedwongen, maar accepteert dit niet. Hij zet de politiek onder druk door massale volksprotesten in het hele land te organiseren. Khan is er heilig van overtuigd dat de Verenigde Staten achter zijn val zitten.
De Turkse president Erdogan wil niet meer praten met de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis. Dit, omdat Mitsotakos op een recent bezoek aan de Amerikaanse president Joe Biden zou hebben gezegd dat Turkije geen F16-straaljagers mag krijgen.
Ook beschuldigt Erdogan Griekenland ervan aanhangers van de Gülenbeweging onderdak te geven, en militaire bases te bouwen die gericht zijn tegen Turkije. Erdogan beweert dat hij en Mitsotakis hadden afgesproken geen derden bij hun meningsverschillen te betrekken, maar dat de Griekse premier deze afspraak heeft geschonden door met de Amerikanen over de levering van F16’s aan Turkije te spreken.
‘Hij bestaat niet meer voor mij. Ik zal er nooit mee instemmen hem te ontmoeten. We zullen onze weg vervolgen met eerbare politici’, zegt Erdogan.
Vorige week was Mitsotakis in Washington op bezoek bij Biden. ‘Het laatste dat de NAVO nodig heeft in een tijd waarin onze focus ligt op het helpen van Oekraïne om de Russische agressie te verslaan, is een andere bron van instabiliteit op de zuidoostflank van de NAVO’, zei de Griekse premier toen. ‘En ik vraag u om hiermee rekening te houden wanneer u beslissingen neemt over defensieaankopen met betrekking tot het oostelijke Middellandse Zeegebied.’
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.