De politie lanceert deze week een nieuwe campagne om meer agenten met een migratieachtergond te werven. Ook gaat de politie speciale ‘discriminatierechercheurs’ aanstellen.
De campagne belicht zes agenten met een diverse culturele achtergrond. ‘Ze laten zien wat de meerwaarde is vanuit die persoonlijke ervaring in het politiewerk’, zegt Martin Sitalsing, eenheidschef Midden-Nederland en portefeuillehouder Diversiteit in de politietop, tegen de NOS.
Het aandeel Randstedelijke aspirant-politieagenten met een migratieachtergrond steeg in 2021 al van 17 naar 23 procent. Landelijk ging dat van 16 naar 19 procent. Maar volgens de politie is dat dus nog niet genoeg.
De komende jaren zoekt de politie jaarlijks ruim tweeduizend nieuwe agenten. Volgens Sitalsing is diversiteit ‘pure noodzaak’: ‘Om effectief ons werk te kunnen doen, moeten we als politie herkenbaar en benaderbaar zijn. We maken gebruik van elkaars verschillen en kwaliteiten.’
Soms is er bij de politie sprake van machocultuur of discriminatie, zegt Sitalsing ook. Maar volgens cijfers van de politie is de uitstroom van medewerkers met een migratieachtergrond niet bovengemiddeld hoog en is de uitstroom bovendien gedaald.
Aan NRC vertelt Sitalsing dat de politie de aanpak van racisme en discriminatie ook gaat intensiveren. Deze maand begint de politie met het werven van zogenoemde ‘discriminatierechercheurs’, die hun collega’s gaan ondersteunen bij de opname van aangiftes van discriminatie en het onderzoeken van delicten waarbij discriminatie mogelijk een rol heeft gespeeld.
In de hoofdstad heeft de politie al een landelijk expertisecentrum geopend, dat een betere bestrijding van discriminatie mogelijk moet maken.
De wervingscampagne voor nieuwe politieagenten is vanaf deze week landelijk te zien, onder meer als buitenreclame, in sportscholen en op sociale media.
In zijn boek De tolk van Kabul (Engelse titel: The naked don’t fear the water) beschrijft Matthieu Aikins (1984) de reis die hij vermomd als vluchteling maakte van Afghanistan naar Europa. De veelgeprezen Canadese journalist en oorlogsverslaggever – die onder meer schrijft voor the New York Times Magazine, the New Yorker en Harper’s Bazaar – besloot in 2016 zijn Afghaanse vriend Omar undercover te vergezellen, die zijn door oorlog geteisterde land ontvluchtte. Nu, een kleine zes jaar later, is het boek er eindelijk, omdat Aikins veel zaken moest verifiëren. De Kanttekening ging met Aikins in gesprek over zijn boek en de reis die hij maakte. ‘Ik zwom ’s nachts een Turkse grensrivier over, met al mijn kleren in een plastic zak.’
Beeld: Alfabet Uitgevers
Waarommaakte u, terwijl u zich voordeed als vluchteling, de reis van Afghanistan naar Europa? Uit uw boek blijkt dat die reis niet bepaald zonder risico’s was.
‘Mijn vriend Omar besloot om naar Europa te gaan op moment van de grote migratiecrisis van 2015. Ik zag hierin een groot verhaal en wilde dit als journalist van binnenuit vertellen, vanuit het perspectief van de vluchteling zelf. Het was inderdaad een gevaarlijke reis. Je kunt gearresteerd worden of gekidnapt als ze weten dat je een westerling bent. Ik besloot daarom om undercover te gaan. Met mijn half-Aziatische uiterlijk kon ik doorgaan voor een Afghaan, en dankzij mijn werk als journalist in het Midden-Oosten spreek ik Perzisch.’
De Duitse journalist Günter Walraff verkleedde zich in de jaren tachtig voor zijn boek Ganz unten– Nederlandse titel: Ik (Ali) – als Turkse gastarbeider, en legde een boel sociale onrechtvaardigheid bloot. Is hij uw inspiratie?
‘Nee, er zijn veel meer journalisten die undercover zijn gegaan natuurlijk. Ik heb mij onder meer laten inspireren door Oscar Martinez, die undercover reisde van Mexico naar de Verenigde Staten, om het verhaal van Latijns-Amerikaanse migranten te vertellen en daarover het boek La bestia (Het beest, red.) schreef. Maar de reis die ik wilde maken, duurde veel langer. Overigens ben ik wel eerder undercover geweest als Afghaan voor mijn verhalen. Daarom kon ik voor Harper’s Bazar een verhaal over drugssmokkel schrijven. Ik ben ook een keer met de truck van Karachi, de grote havenstad van Pakistan, naar de Afghaanse hoofdstad Kabul gereden.’
Wat was het meest gevaarlijke moment van uw reis?
‘Voor mij was dat een Turkse grensrivier oversteken in de nacht. Ik heb dat zwemmend gedaan, met al mijn kleren in een plastic zak.’
En waar zit vaak het meeste gevaar voor vluchtelingen?
‘De tocht tussen Turkije en Griekenland over zee is voor vluchtelingen heel gevaarlijk, helemaal als de boot midden op zee stilstaat en de vluchtelingen afhankelijk zijn van anderen die hen komen redden. Daarnaast is de Iraans-Afghaanse grens heel moeilijk, omdat dit een woestijngebied is. Daar kom je niet makkelijk langs.
‘Tegenwoordig is ook de Turks-Iraanse grens moeilijk over te steken. In 2016, toen ik mijn reis maakte, was dat makkelijker. Nu heeft Turkije de grens zeer zwaar bewaakt, in reactie op de Afghaanse vluchtelingen die na de machtsovername van de Taliban massaal hun land zijn ontvlucht. Maar dat Turkije de grens met Iran streng bewaakt, komt ook door de Europese pushbacks en de vluchtelingendeal die de Europese Unie sloot met Turkije. Europa betaalt Turkije om vluchtelingen in Turkije te houden.’
Waarom wenden vluchtelingen zich tot mensensmokkelaars? Uit uw boek blijkt duidelijk dat ze weten dat die onbetrouwbaar zijn.
‘Vluchtelingen hebben geen keus. Ze kunnen hun land niet verlaten met hun paspoort. Het Afghaanse paspoort is misschien wel het slechtste paspoort ter wereld. Het is voor mensen met zo’n paspoort bijna onmogelijk om een visum te krijgen. Ook mensen met een Syrisch paspoort kunnen haast onmogelijk aan een visum komen. Europa binnenkomen via mensensmokkelaars is het enige alternatief, omdat het onmogelijk is om op legale wijze naar het Westen te reizen.
‘Het westerse beleid is erop gericht om migratie uit landen als Afghanistan en Syrië zo veel mogelijk te beperken. Het beleid lijkt op het migratiebeleid in de jaren dertig, toen het Joodse vluchtelingen uit nazi-Duitsland heel moeilijk werd gemaakt om naar westerse landen te vluchten.’
Hoe gaan islamitische landen als Pakistan, Iran en Turkije met vluchtelingen uit Afghanistan om? Worden Afghanen gezien als geloofsbroeders? Of vooral als lastige mensen, die zo snel mogelijk het land uit moeten?
‘Het is een mix. Pakistan en Iran hebben sinds 1979, toen de Sovjet-Unie Afghanistan binnenviel, miljoenen Afghaanse vluchtelingen opgevangen. Iran en Pakistan zijn geen rijke landen, maar ze deden het toch.
Helaas zijn de omstandigheden van Afghaanse vluchtelingen nu in deze landen verslechterd. Mede daarom willen vluchtelingen naar Europa gaan. Toch vangen buurlanden driekwart van de vluchtelingen op. De meeste Syrische vluchtelingen gaan helemaal niet naar Europa, maar blijven in Turkije of Libanon.
‘De islam leert dat mensen die onderdak nodig hebben moeten worden geholpen. Geloof speelt dus een rol om vluchtelingen te helpen. Wat ook helpt, is dat Afghanen zich makkelijker kunnen voegen naar de Turkse cultuur omdat die islamitisch is. Tegelijkertijd is er in Turkije nu veel vreemdelingenhaat tegen Syriërs en Afghanen, die van sommige Turken de schuld krijgen van de economische crisis waarin het land zich nu bevindt.’
U verbleef lange tijd in het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Hoe was het daar?
‘We arriveerden in Moria toen de grenzen weer dicht waren, nadat de Europese Unie in maart 2016 met Turkije de vluchtelingendeal had gesloten. Het vluchtelingenkamp was veranderd in een gevangenis.’
Hoe gingen de Grieken met vluchtelingen om?
‘De mensen op Lesbos waren aanvankelijk gemotiveerd om vluchtelingen te helpen. Er was in het begin veel sympathie voor Syriërs, helemaal na de publicatie van de foto van Alan Kurdi, het driejarige jongetje dat in de Egeïsche Zee verdronken was en daar op het strand lag. Maar die stemming sloeg om. De Europese Unie dumpte het vluchtelingenprobleem bij de Griekse eilandbewoners, die bovendien te lijden hadden onder een zware economische crisis. De sfeer werd gespannen.’
En hoe gingen de vluchtelingen met elkaar om?
‘Tussen vluchtelingen onderling ontstonden spanningen. Er was te weinig voedsel, er waren te weinig voorzieningen en tenten boden onvoldoende bescherming tegen het weer. Een week voordat we in Moria arriveerden, was er een grote brand in het kamp geweest. Het was er gevaarlijk. Er gingen ziektes rond, mede vanwege de slechte hygiëne. Ik heb enkele dagen een flinke griep gehad. Er waren veel zieke kinderen in Moria. En de medische zorg was zwaar ontoereikend.’
Sterven ook veel mensen in Moria?
‘Er sterven helaas te veel mensen. Sommige vluchtelingen zijn zo wanhopig, dat ze een zelfmoordpoging doen. En nadat we vertrokken, brak de winter aan – compleet met sneeuw. Twee vluchtelingen zijn omgekomen door het inademen van giftige rook, nadat ze plastic hadden verbrand om warm te blijven.’
Na Moria kwam je in Athene terecht. Hoe weten vluchtelingen zich in de grote stad te redden?
‘Vluchtelingen zoeken in de grote stad hun eigen gemeenschap op. Zo gaan Afghanen naar het Victoriaplein, waar veel andere Afghanen rondhangen. Dankzij het netwerk dat je opbouwt vind je een plek om te logeren, weet je waar het internetcafé is en kom je in contact met geldwisselaars.
Maar vanwege de economische crisis was Athene in 2016 een slechte plek voor vluchtelingen. Velen wilden naar West-Europa doorreizen.’
En lukte dat?
‘Sommigen slaagden daarin. Anderen niet. Zij bleven achter in Athene. En weer anderen werden opgepakt door de autoriteiten en terug naar Afghanistan gestuurd. Dat gebeurt nu natuurlijk niet meer, nu de Taliban de macht in Afghanistan hebben overgenomen.’
In Nederland en in andere Europese landen wordt onderscheid gemaakt tussen ‘echte’ vluchtelingen en ‘gelukszoekers’, die om economische redenen zijn gevlucht. Maar kun je zo’n onderscheid eigenlijk wel maken?
‘Het is moeilijk om een zuiver onderscheid tussen ‘echte’ vluchtelingen en ‘economische migranten’ te maken. De grens die je trekt heeft altijd iets arbitrairs. Wij in Europa maken dit verschil tussen mensen, de vluchtelingen zelf doen dit niet.
‘De belangrijkste oorzaak van de vluchtelingenproblematiek is de grote economische ongelijkheid in de wereld’
‘‘Elke pijn verdwijnt, behalve die van honger’, luidt een bekend Afghaans gezegde. Op dit moment is de honger in Afghanistan een veel groter probleem dan de onderdrukking van de Taliban. De Afghaanse economie was twintig jaar afhankelijk van buitenlandse hulp. Die hulp is na de machtsovername van de Taliban weggevallen, daarom is de hele economie ingestort. Afghanen vluchten nu voor de honger, maar volgens de westerse definitie zijn ze dan economische migranten.’
Is het niet logisch dat westerse landen zo’n onderscheid maken? Nederland kan niet de hele wereld opvangen.
‘Natuurlijk niet. Nederland is een klein land. Je kunt als land, en al helemaal niet als individu, alle problemen in de wereld oplossen. Maar je moet jezelf wel de vraag stellen: ‘Kan ik meer doen?’ En: ‘Wil ik meer doen?’
‘In mijn boek bespreek ik grote problemen, maar heb daar geen simpele antwoorden voor. Maar de belangrijkste oorzaak van de vluchtelingenproblematiek is de grote economische ongelijkheid in de wereld. Er bestaat een kleine groep rijke landen, en een hele grote groep arme landen. Als die grote ongelijkheid aanhoudt, dan blijven er mensen uit arme landen die naar rijke landen willen emigreren.’
Zijn vluchtelingen vooral jonge mannen? Of vluchten ouderen, vrouwen en kinderen ook?
‘Ouderen, vrouwen en kinderen willen ook vluchten, maar het is te gevaarlijk voor hen. Daarom zijn het vooral jonge mannen die vluchten.
‘Toen in 2015 de grenzen even opengingen voor vluchtelingen, zag je ook dat veel vrouwen en kinderen de overtocht van Turkije naar Griekenland maakten, want het was toen veilig. Toen de grenzen weer werden gesloten, waren het weer vooral jonge mannen die de reis maakten.
‘Europese politici wijzen op de jonge mannen en willen daarom meer grenscontrole. Maar je moet dit omdraaien: vanwege het feit dat er zulke strenge grenscontroles zijn, kunnen alleen jonge mannen naar West-Europa vluchten.’
Uw vriend Omar en u maakten in 2016 de reis van Afghanistan naar Europa. Inmiddels is het 2022 en is Afghanistan in handen van de Taliban gevallen. Hoe heeft u dit ervaren?
‘Als een complete ramp. Het Westen heeft miljarden uitgegeven, maar vervolgens zijn de Taliban toch weer aan de macht gekomen. Dit falen heeft het Westen ook aan zichzelf te danken.
‘Dat Afghanen er nu massaal voor kiezen om te vluchten, vanwege de honger en vanwege de Taliban, is logisch. Maar het is ook een consequentie van ons falen.’
‘In Afghanistan is het duidelijk: mensen ontvluchten het land, omdat het Westen er een zooitje van heeft gemaakt’
Gaat deze vlieger ook op voor Syrië? Zijn de Syrische vluchtelingen ook ‘onze’ schuld, omdat we Bashar al-Assad te veel zijn gang hebben laten gaan?
‘Ten aanzien van Syrië heeft het Westen minder directe verantwoordelijkheid. In Afghanistan is het duidelijk: mensen ontvluchten het land, omdat het Westen er een zooitje van heeft gemaakt.’
Wat vindt u ervan dat Nederland zo weinig deed voor de Afghaanse tolken, die voor ons land hebben gewerkt? Nederland wil zo min mogelijk Afghaanse vluchtelingen opnemen.
‘Dit is een grove schande. Deze Afghanen hebben Nederland geholpen, maar nu ze de hulp van Nederland nodig hebben, geeft jullie overheid niet thuis en laat de tolken aan hun lot over om in Afghanistan te sterven. Dat is echt schandalig.’
Canada en de Verenigde Staten hebben meer gedaan voor de Afghanen die voor hen hebben gewerkt.
‘Ja, maar niet genoeg. Veel Afghanen die voor de VS hebben gewerkt, kunnen geen visum krijgen. En de Canadese premier Justin Trudeau heeft weliswaar gezegd dat Canada 40.000 Afghanen wil opnemen, maar tot nu toe zijn er slechts enkele duizenden toegelaten. Canada belooft iets, maar is dit nog niet nagekomen. Dat komt ook door de ingewikkelde bureaucratische rompslomp, die toentertijd juist is bedacht om migratie te ontmoedigen.’
Op dit moment komen veel Oekraïense vluchtelingen Europa binnen, die op de vlucht zijn geslagen voor de Russische invasie. Waarom worden deze vluchtelingen veel hartelijker ontvangen dan Syriërs en Afghanen? Komt dat door racisme?
‘Het komt inderdaad deels door hun ras, maar toch vind ik racisme in dit geval een groot woord. Het heeft ook met andere factoren te maken: religie natuurlijk, maar ook met het feit dat het makkelijker is om mensen te helpen die niet door jouw schuld in de ellende zitten. Oekraïners zijn slachtoffer van Rusland, niet van het westerse falen.’
En Afrikaanse migranten dan? Dat zij niet welkom zijn komt toch wel door racisme?
‘Racisme is inderdaad een factor, maar belangrijker hier is dat rijke landen liever geen arme mensen uit arme landen willen opnemen. Als we Afghanen zien, Syriërs of mensen uit Afrika, dan zien we het grote plaatje: arme mensen die willen delen in onze welvaart. We zijn bang om onze welvaart te verliezen. Dat gevoel hebben we niet bij Oekraïners.’
Zijn open grenzen en een vorm van wereldcommunisme de oplossing, wat sommige activisten bepleiten?
‘Utopisten hebben wel gelijk dat ons huidige systeem anders moet. We moeten veranderen. Onze samenlevingen, onze economieën, ook ons kapitalisme. Het communisme is mislukt, zo heeft de geschiedenis laten zien, maar het kapitalisme vernietigt onze planeet.
‘Het is erg moeilijk om je een andere wereld voor te stellen. Ik heb hier, als journalist, ook geen pasklaar antwoord voor. Maar we moeten erkennen dat ons huidige systeem onrechtvaardig is, dat het grenzen nodig heeft om arme mensen uit arme landen buiten te houden. We moeten nadenken over die andere wereld.
‘Tegelijkertijd moet je je niet blindstaren op systeemverandering en het feit dat je systemen in je eentje of als land niet kunt veranderen. Want je kunt als individu of als land veel voor anderen betekenen. Activisten zijn misschien te naïef en te radicaal wat betreft hun utopische idealen, maar ze doen mooie concrete dingen juist omdat ze door hun geloof in een betere wereld gemotiveerd zijn. In Athene bijvoorbeeld hielpen activisten van het No Border Network vluchtelingen in een leegstaand hotel.’
‘We moeten erkennen dat ons systeem onrechtvaardig is, grenzen nodig heeft om arme mensen buiten te houden’
Linkse partijen zijn voor een ruimhartig vluchtelingenbeleid, maar willen ook vasthouden aan de verzorgingsstaat. Wordt de verzorgingsstaat niet onbetaalbaar als je de grenzen opent en in theorie dus de hele wereld hier een beroep op mag doen?
‘Het idee van de verzorgingsstaat is ruim honderd jaar geleden ontstaan en ging hand en hand met de natiestaat. Europese landen waren nationalistisch en beschouwden zich als etnisch homogene naties. We leven nu in heel andere naties, heel andere samenlevingen. We moeten daarom nadenken over nieuwe modellen. We staan immers voor grote uitdagingen. Hierbij moeten we niet in nostalgie vervallen – de verzorgingsstaat zoals die vlak na de Tweede Wereldoorlog ontstond in West-Europa -, want die tijden komen nooit meer terug.
‘Tegelijkertijd wil je, als je gelijkheid belangrijk vindt, ook niet kiezen voor het recht van de sterkste, voor sociaal darwinisme. Er moet een nieuwe vorm van solidariteit komen. We moeten nadenken over de toekomst, hoe wij de wereld straks willen zien. We moeten beter leren met elkaar samen te leven op deze planeet, er moet meer gelijkheid komen en we moeten een ecologische ramp voorkomen. De antwoorden op deze vraagstukken zijn niet makkelijk, maar we moeten dit debat voeren – een debat dat over grenzen heen gaat.’
De aankondiging van De Tatta’s, een film over een verarmd Goois gezin dat in de Bijlmer komt wonen, zette kwaad bloed bij sommigen vanwege ‘stigmatisering’ van de Amsterdamse wijk. Distributeur Independent Films besloot om de film dan maar in een fictieve plaats te laten afspelen. Maar dat stemt nog niet iedereen tevreden.
De film gaat over een welgesteld gezin uit het Gooi dat door een risicovolle investering hun fortuin kwijtraakt en daarna ‘noodgedwongen’ in de Bijlmer moet gaan wonen. De filmbeschrijving vermeldt dat het gezin vervolgens moet gaan ‘integreren’ in de wijk.
Oud-Kamerlid (PvdA) en Kanttekening-columnist Amma Asante, die in de Bijlmer is geboren, reageerde zwaar teleurgesteld: ‘Ga weg met je vooroordelen en stigma’s uit het jaar 0′, twitterde ze. ‘Het is 2022 for Christ’s sake. Mensen uit het Gooi zijn geen haar beter dan mensen uit de Bijlmer.’
Ook cabaretier Soundos el Ahmadi schreef op Instagram geïrriteerd te zijn over de film: ‘In de Bijlmer wonen is geen beproeving. En al helemaal geen straf als het ‘slecht’ met je gaat.’
Klaas de Jager van Independent Films reageerde geschrokken op alle ophef: ‘Ik begrijp dat als je uit de Bijlmer komt je er niet blij mee bent. Het is nooit leuk als de plek waar je vandaan komt een beetje belachelijk wordt gemaakt.’
De ‘oplossing’: het Gooi en de Bijlmer verdwijnen. Er komen fictieve plaatsen voor in de plaats. Maar voor sommige twitteraars maakt dat niet bijster veel uit.
Wat scheelt het qua stereotyperingen als je alleen de woorden ‘Gooi’ en ‘Bijlmer’ niet meer gebruikt, redeneren sommigen
Zo voorspelt cultuurwetenschapper Dick Zijp op sarcastische wijze: ‘De nieuwe film De Tatta’s zal zich afspelen op een geheel fictieve plek met flats in honingraatpatroon en veel inwoners met niet-westerse migratieachtergrond.’
Anderen reageren om een hele andere reden negatief op het bericht dat de film wordt ‘verhuisd’. ‘Humor en zelfspot, iemand?’, vraagt de Amsterdamse JA21-fractievoorzitter Annabel Nanninga zich af. ‘Twee huilstruiken klagen en de hele film wordt aangepast, man man man.’
O, en hoe zit het eigenlijk met dat woord ‘tatta’s’? Is dat ook niet een scheldwoord voor witte mensen?, vragen weer anderen zich af.’ Al met al genoeg tekenen dat de film, die eind dit jaar uitkomt, later alsnog de nodig stof zal doen opwaaien.
De Amerikaanse regering houdt de mensenrechtenschendingen in India goed in de gaten, aldus minister Antony Blinken (Buitenlandse Zaken) tijdens een gezamenlijke persconferentie met twee Indiase ministers.
Biden doelt op ‘enkele recente ontwikkelingen in India, waaronder een toename van de mensenrechtenschendingen door sommige regerings-, politie- en gevangenisfunctionarissen’, zo zei hij in Washington.
De op de persconferentie aanwezige Indiase ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie gingen verder niet in op de mensenrechtenschendingen
Blinkens uitspraken zijn een zeldzaamheid voor de Verenigde Staten, dat India als partner niet. Zijn opmerkingen komen enkele dagen nadat de Amerikaanse Congresvrouw Ihan Omar de stilte rond de groeiende moslimhaat in India bevroeg.
De situatie voor religieuze minderheden in India is alarmerend, zeggen mensenrechtenorganisaties. Zij wijzen dikwijls naar de opkomst van premier Narendra Modi en zijn hindoe-nationalistische partij BJP, die in 2014 aan de macht kwamen.
Volgens Human Rights Watch (HRW) maken Modi en de BJP zich schuldig aan institutionele discriminatie tegen de moslimminderheid in India, waartegen het aantal fysieke en verbale aanvallen toeneemt. Ook zegt HRW dat fanatieke hindoe-nationalisten de overheidsorganen infiltreren, wat de situatie voor moslims nog onveiliger maakt.
De laatste tijd lijken deze hindoe-nationalisten steeds meer aan invloed te winnen. In de deelstaat Karnataka geldt sinds kort een hoofddoekverbod op scholen. En onlangs riep een partijbestuurder van de BJP op om halal producten te boycotten, omdat zulke producten onderdeel zouden zijn van een heuse ‘economische jihad’ door islamitische Indiërs.
Ook christenen zijn in India steeds vaker het doelwit van geweld. Daders beroepen zich dikwijls op de anti-bekeringswetten die christenen zouden schenden.
Deutsche Bank heeft zonder opgaaf van reden de bankrekeningen van drie tegenstanders van Erdogan gesloten. Dit meldt de Duitse krant die Welt.
Deutsche Bank zegt het recht te bezitten om dit zonder opgaaf van reden te doen. Mogelijk zijn de rekeningen gesloten vanwege risico-calculaties die zijn gebaseerd op informatie uit Ankara, dat dissidenten als terroristen bestempelt.
De drie rekeninghouders zijn allemaal Turkse Duitser en lid van de Gülenbeweging. Dat is een religieuze beweging die door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep van 2016.
De getroffenen ontdekten dat een notitie over hen was geplaatst in een internationale financiële database die rekeninghouders linkt aan onder meer witwassen, wapenhandel en terrorisme. Tenminste één van de drie Gülen-sympathisanten staat beschreven als lid van een terroristische organisatie. Mogelijk heeft Deutsche Bank deze informatie gebruikt.
De rekeningen van sommige Erdogan-tegenstanders zijn al gesloten door grote banken in andere landen, zoals Groot-Brittannië en Nieuw-Zeeland.
Volgens winkeleigenaren in Kabul is de verkoop van hijabs met 50 procent gestegen, sinds de machtsovername van de Taliban in augustus. Dit meldt het Afghaanse persbureau Pajhwok.
Sinds de Taliban weer aan de macht is, is de hoofddoek weer verplicht in Afghanistan.
De bewegingsruimte voor vrouwen in Afghanistan wordt steeds meer beperkt door de Taliban. Vrouwen moeten op reis worden vergezeld door een mannelijke begeleider, berichtteal Jazeera vorige week nog. Taxichauffeurs mogen geen vrouwelijke passagiers vervoeren zonder mannelijke begeleider hoofddoek. Ook mogen vrouwen niet zelf meer naar het ziekenhuis. Volgens de Taliban gaat het niet om beperkingen voor vrouwen, maar om ‘de bescherming van hun eer’.
Franse moslims stemden in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen massaal op de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon. Dat blijkt uit een peiling in opdracht van het Franse medium la Croix.
Mélenchon, die met 22 procent van de stemmen net niet de tweede ronde haalde, trok 69 procent van de islamitische stemmen.
De tweestrijd zal gaan tussen zittend president Emmanuel Macron, die in de eerste rond 27,8 procent van de stemmen kreeg, en de radicaal-rechtse politica Marine Le Pen, (23,1 procent).
Le Pen is voor het overgrote deel van de moslims geen optie. Zij kreeg 7 procent van de islamitische stemmen. Ook Emmanuel Macron kreeg maar weinig islamitische stemmers: 14 procent.
Macron is onder moslims niet erg geliefd vanwege zijn strijd tegen ‘islamitisch seperatisme’, waarbij hij neit schroomt om ‘radicale’ moskeeen en organisaties te sluiten. Hoewel de president zegt de radicale islam te bestrijden, zien veel moslims de strijd van Macron als een strijd tegen de islam.
Anti-islambeweging Pegida van Edwin Wagensveld mag geen varkensbarbecue organiseren voor de Utrechtse Ulu-moskee, meldt AD Utrecht. Burgemeester Sharon Dijksma is bang voor ‘wanordelijkheden’. Eerder deze maand werden geplande barbecues in Schiedam en Eindhoven verboden.
Pegida wilde donderdag een demonstratie in Utrecht organiseren op het plein bij de Ulu-moskee en daar stukjes varkensvlees op de barbecue gooien. Denk vroeg Dijksma de demonstratie te verbieden, omdat Pegida de openbare orde zou willen verstoren en de moslimgemeenschap beledigen. ‘In Utrecht is geen plek voor haat.’
In het verleden hebben demonstraties van Pegida in Utrecht tot escalaties geleid. In 2019 pleegden tegendemonstranten een groot aantal vernielingen in de wijk Zuilen. Een jaar later werd een demonstratie van Pegida bij de moskee afgebroken omdat er stenen werden gegooid naar Pegida-aanhangers.
De Utrechtse burgemeester Dijksma kijkt of Pegida op een andere plek kan demonstreren. Maar Pegida-voorman Edwin Wagensveld heeft daar geen trek in.
‘Bij een Sinterklaasintocht mag gedemonstreerd worden tegen Zwarte Piet. Waarom zouden wij dan niet bij een moskee mogen verzamelen? Iedereen heeft een grote mond over Rusland, dat mensen daar niet mogen demonstreren. Die kant gaan wij ook op.’
Op Facebook schrijft Pegida dat de organisatie zich heeft aangemeld voor twaalf demonstraties in steden en dorpen in Nederland, in de periode van 5 tot en met 16 april.
De demonstratie vanavond in Amsterdam bij de El Tawheed-moskee gaat volgens de organisatie wel ‘gewoon’ door. De partij Denk had burgemeester Femke Halsema om een verbod gevraagd.
Elke maand gaat de Kanttekening in gesprek met vluchtelingen en statushouders in Nederland. Hoe zijn ze hier gekomen? En hoe hebben zij hun nieuwe leven in Nederland opgebouwd? Deze maand: Moussa*(31). Hoewel hij geboren en getogen is in Saoedi-Arabië, kreeg hij vanwege zijn Jemenitische ouders niet de Saoedische nationaliteit. Nadat in Jemen de oorlog uitbrak, dreigden hij en zijn familie daarheen gedeporteerd te worden.
Als tiener droomde de Jemenitische Moussa van een carrière als professioneel bokser. Volgens zijn trainer had hij er het talent voor. ‘Hij zei dat hij mij graag onder zijn hoede wilde nemen om mij klaar te stomen voor grote competities. Maar toen ontdekte hij dat ik niet de Saoedische, maar de Jemenitische nationaliteit had. Om die reden trok hij zijn aanbod in’, vertelt hij. ‘Op dat moment wist ik dat ik ‘anders’ was. Ik werd toen voor het eerst geconfronteerd met de beperkingen die de Saoedische regering oplegt aan mensen met mijn achtergrond.’
Wat veel mensen niet weten, is dat Saoedi-Arabië je niet automatisch de Saoedische nationaliteit verleent als je in het land geboren bent. ‘Dat is het verschil tussen jou en mij, zeg ik dan wanneer ik Nederlanders mijn levensverhaal vertel. Als ik bijvoorbeeld in Nederland vader zou worden, dan kan ik een proces starten om mijn kind de Nederlandse nationaliteit te geven. Maar dat geldt niet in landen als Saoedi-Arabië, en zeker niet wanneer je ouders in Jemen zijn geboren. Je krijgt dan geheid te maken met discriminatie, niemand geeft om je.’
Vanwege zijn Jemenitisch paspoort kreeg Moussa in Saoedi-Arabië ook geen toegang tot de universiteit. Hij besloot daarom naar de Filipijnen te reizen om een universitaire opleiding te volgen tot netwerkbeveiligingsingenieur. ‘Ik wilde altijd al naar de Filipijnen, dus lag het voor de hand voor mij om erheen te gaan en te studeren. Het was vergeleken met andere landen vrij gemakkelijk voor mij om een studentenvisum aan te vragen voor de Filipijnen – en zo geschiedde’, zegt Moussa. ‘In 2017 behaalde ik mijn diploma, en reisde ik terug naar Saoedi-Arabië omdat mijn studentenvisum was verlopen.’
De oorlog in Jemen was al drie jaar aan de gang op het moment dat Moussa terugkeerde. Voor Jemenieten werd het bijna onmogelijk gemaakt om in Saoedi-Arabië te blijven leven, vertelt hij.
‘De Saoedische regering legde ons zelfs nog meer beperkingen op. Studenten met een Jemenitisch paspoort mochten al niet aan een universiteit studeren, maar toen de oorlog in Jemen begon, mochten we ook niet meer werken. Zelfs met een universitair diploma op zak kon ik in Saoedi-Arabië niet aan werk komen.’
Uiteindelijk besloot Moussa om zijn vader te helpen die als automonteur in een garage werkt. ‘Dat soort werk mochten Jemenieten wel blijven doen, omdat het ‘vies’ werk is en Arabische mensen dat niet wilden doen vanwege de hitte.’
Moussa wist dat hij niet langer in Saoedi-Arabië kon blijven. Toch bleef hij voor zijn familie. ‘Mijn vader werd rond die tijd ernstig ziek. Hij had al langer last van hartfalen, en dat speelde weer op. We brachten hem naar het ziekenhuis, en daar ontdekten ze dat hij kanker had. Het was een verschrikkelijke tijd voor mij en mijn familie.’
Vanwege de beperkingen die de Saoedische regering oplegde, werden de ziekenhuiskosten maar deels vergoed. Een groot deel van de behandelingen die zijn vader moest ondergaan, moest hij uit eigen zak betalen. Daardoor besloot hij in samenspraak met zijn vader om Saoedi-Arabië te verlaten op zoek naar werk.
‘Ik deed verschillende aanvragen voor een werkvisum. Eerst de Verenigde Staten, maar dat werd geweigerd. Toen Canada, maar ook daarvoor werd ik geweigerd. Toen kwam ik in contact met een advocaat uit Chili, die mij vertelde dat het gemakkelijk zou zijn voor mij om daar een werkvisum te krijgen. Dus vertrok ik naar Santiago. Hij zou dat voor mij regelen. Maar wat bleek? Die advocaat had gelogen. Ik moest hem drieduizend dollar betalen voor een werkvisum, maar hij kwam terug met een toeristenvisum voor tien dagen. Ik kon dat visum uiteindelijk maar tot drie maanden verlengen. Daarna moest ik weer terug naar Saoedi-Arabië.’
Voor Moussa was het onmogelijk om terug te keren, omdat hij door de Saoedische regering naar Jemen zou worden gestuurd. ‘Dat is het land waar mijn ouders zijn geboren. Ik ben er nog nooit in mijn leven geweest, en toch zou ik erheen worden gestuurd vanwege mijn Jemenitisch paspoort. Ik weet waar de Saoedische regering toe in staat is en hoe zij mensen martelen – en vervolgens terugsturen naar Jemen om hen te laten sterven. In Jemen hebben ze alles verwoest, en de regeringsambtenaren van Jemen zitten lekker in een hotel in Saoedi-Arabië te leven, terwijl ze mensen als ik en mijn familie willen terugsturen naar oorlogsgebied. Mijn moeder en oudere zus verblijven nu nog ‘illegaal’ in Saoedi-Arabië, maar mijn jongere zus en haar kind hebben ze al opgepakt en naar Jemen gestuurd.’
Door het verlopen van zijn visum in Chili werd Moussa in 2019 gedwongen om alsnog een vliegticket te boeken richting Saoedi-Arabië. Zijn vlucht vertrok vanuit Santiago en maakte een tussenstop in Amsterdam voordat het verder zou gaan naar Djedda.
‘Toen ik in Schiphol landde en uit het vliegtuig stapte, stonden douaneambtenaren mij al op te wachten vanwege mijn Jemenitisch paspoort. Ze wilden weten wat ik hier kwam doen, en namen mij mee naar een aparte ruimte om mij te ondervragen. Toen vertelde ik dat ik een asielaanvraag wilde indienen in Nederland’, gaat Moussa verder. ‘Ze brachten mij naar een soort detentiecentrum nabij Schiphol. Daar moest ik acht dagen blijven voordat ze me konden verplaatsen naar een asielzoekerscentrum in Leersum (provincie Utrecht, red.).’
‘Ik mocht van de IND geen afscheid van mijn vader nemen. Dat maakte mij kapot’
In afwachting van zijn asielaanvraag in het azc ontving hij bericht over het overlijden van zijn vader. ‘De mensen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND, red.) wisten dat mijn vader in kritieke toestand verkeerde, en dat hij niet lang meer te leven had. Dat had ik ze verteld. Maar toch mocht ik niet gaan omdat mijn asielaanvraag nog in behandeling was, zo is de regel. Ze konden voor het overlijden van mijn vader geen uitzonderingen maken, niet eens voor een paar dagen. Ik kon geen afscheid van hem nemen. Dat maakte mij kapot.’
Tot twee keer toe werd zijn asielaanvraag geweigerd omdat hij uit Saoedi-Arabië kwam. ‘De IND was ervan overtuigd dat ik de Saoedische nationaliteit had, waardoor ze mijn aanvraag tot twee keer toe hadden geweigerd. Ik moest uiteindelijk aan een familielid vragen om een van mijn oude paspoorten naar Nederland te sturen, zodat ik ze kon bewijzen dat ik toch echt de Jemenitische nationaliteit heb. Pas nadat zij mijn oude paspoort hebben gezien, werd mijn aanvraag uiteindelijk goedgekeurd’, zegt Moussa. ‘Het is te bizar voor woorden. Welke IND weet nu niet dat je niet zomaar een Saoedisch paspoort kan krijgen? Dan doe je je werk toch niet goed?’
Na acht maanden in het azc te hebben gewoond werd Moussa dan eindelijk een verblijfsvergunning verleend. Hij woont nu in een studio in Amsterdam-Oost en heeft een bijbaantje als kickbokstrainer. ‘Daardoor kan ik toch nog een beetje mijn jongensdroom waarmaken, al is het niet op professioneel niveau, en doe ik wat ik het liefst doe: kickboksen.’
Sinds kort volgt hij een leertraject bij een internationaal bedrijf om zijn beroep als netwerkbeveiligingsingenieur te kunnen uitoefenen. ‘Tot zover is het traject nog niet helemaal duidelijk. Ik weet niet of ik hierna een baan heb bij dit bedrijf, dus daarom ben ik nog steeds op zoek naar werk.’ Daarnaast leert Moussa de Nederlandse taal door met vrienden af te spreken en het nieuws te volgen.
De oorlog in Oekraïne grijpt hem enorm aan. ‘Ik merk dat de Oekraïense vluchtelingen veel hulp en een warm welkom krijgen van de Nederlanders. Dat gun ik ze enorm. Ik weet hoe verschrikkelijk het is om je land te moeten verlaten, omdat je daar niets meer hebt. Ik zou alleen willen dat ze mensen zoals ik ook eenzelfde gratie zouden verlenen.’
*Achternaam bij de redactie bekend. Vanwege de gevoeligheid van Moussa’s verhaal en de reële dreiging voor zijn familie die nog in Saoedi-Arabië verblijft, wenst hij zijn volledige naam geheim te houden.
Beelden van hoe op de bezette Westelijke Jordaanoever een Palestijnse vrouw van dichtbij wordt doodgeschoten, lokken veel reacties uit op social media.
Een video laat zien dat de vrouw, de 47-jarige Ghada Sabatin, nabij Bethlehem met één hand omhoog naar de soldaten afloopt. Ze wordt van dichtbij neergeschoten, waarbij ze uiteindelijk ineenzakt. Een omstander probeert later een karton op het lichaam te plaatsen.
Volgens het Israëlische leger naderde de vrouw, die ongewapend bleek, op ‘een verdachte manier’ de soldaten. Ze zou eerst waarschuwingen en een waarschuwingsschot hebben genegeerd.
Haaretz meldt dat de Israëlische strijdkrachten haar eerste hulp hebben aangeboden, voordat ze naar het ziekenhuis werd geëvacueerd en daar is gestorven. Vanuit Palestijnse zijde wordt dit betwist: de Israëliërs zouden haar op de grond dood hebben laten bloeden. Het Israëlische leger heeft een onderzoek naar het voorval gestart.
Sabatin was een alleenstaande moeder van zes kinderen.
Het Israëlisch-Palestijnse conflict is de laatste twee weken weer opgelaaid. Bij meerdere aanslagen door Palestijnen in korte tijd kwamen veertien mensen om.
De Israëlische premier Naftali Bennet spreekt van een golf van terreur. Tegelijkertijd wijst de Palestijnse Autoriteit op Israëlische ‘provocaties’: Israël doet invallen in Palestijnse steden onder het mom van het voorkomen van verdere aanslagen. Bijvoorbeeld in de stad Jenin, waar twee aanslagplegers vandaan kwamen. Bij invallen daar kwamen meerdere Palestijnen om.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
