Neonazi’s hebben op social media de Duitse komiek Atze Schröder aangevallen. De reden: Schröder had tegenover een Holocaust-overlevende excuses gemaakt voor het oorlogsverleden van zijn vader.

Schröder maakte vorige week zijn excuses in de talkshow van Markus Lanz op de Duitse zender ZDF. De komiek vertelde met tranen in zijn ogen aan Auschwitz-overlevende Eva Szepesi over zijn vader, die tijdens de oorlog in het Duitse leger zat.

De vader van Schröder overleed in 2011 op 87-jarige leeftijd. Hij vertelde pas later in zijn leven aan zijn zoon dat hij oorlogsmisdaden aan het Oostfront hij had gedaan. Atze Schröder schaamt zich hier enorm voor, zo gaf hij te kennen op tv.

Deze bekentenis en de excuses van de komiek vielen bij neonazi’s niet in goede aarde. Op Facebook noemden ze Schröder onder meer een ‘verstandelijk gehandicapte rat’ en een ‘gênante, walgelijke de slaaf van het systeem’, zo meldt de nieuwswebsite RedaktionsNetzwerk Deutschland.

De Joodse Eva Szepes was in de uitzending om over haar tijd in Auschwitz te vertellen. Het is dit jaar 75 jaar geleden dat het beruchte concentratie- en vernietigingskamp werd bevrijd. Schröder was zwaar onder de indruk van haar verhaal en deed zijn bekentenis over zijn vader.

Hij zei ook dat zijn vader ‘waarschijnlijk zijn verontschuldigingen zou aanbieden, als hij hier zou zitten’. De komiek stond vervolgens op, reikte zijn hand uit en zei: ‘Het spijt mij. We mogen nooit vergeten.’

Szepesi vertelde later aan Duitse kranten dat ze Schröders excuses ‘absoluut fenomenaal’ vond.

Het kostte heel veel moeite om de Franse speelfilm Soumaya op het witte doek te vertonen. De film, die moslimhaat als thema heeft, was slachtoffer van een ultrarechtse haatcampagne. Dit schrijft de Franstalige site van the Huffington Post.

De film Soumaya vertelt het waargebeurde verhaal van een Franse moslima, die na veertien jaar wordt ontslagen bij een groot transportbedrijf omdat ze ervan wordt beschuldigd in contact te staan met jihadisten.

De film is geregisseerd door Waheed Khan en Ubaydah Abu-Usayd. De rol van de hoofdpersoon Soumaya wordt gespeeld door Soraya Hachoumi.

Er is veel tijd en moeite gestoken in deze film, die moslimhaat in de Franse samenleving wil aankaarten. Het Franse maatschappelijke klimaat werd de terroristische aanslagen van 2015 vijandiger tegenover moslims.

Mede dankzij een extreemrechtse haatcampagne besloot de Parijse bioscoop Grand Rex in maart 2019 een preview op het allerlaatste moment af te blazen. De borg was betaald, de plaatsen waren gereserveerd, maar de bioscoop weigerde toch.

De makers van de film stapten naar de rechtbank. Uiteindelijk gaf de advocaat van bioscoop Grand Rex toe wat de ware reden was de weigering: vanwege discussie op de sociale netwerken was de film controversieel. Daar had Grand Rex geen zin in.

Een paar weken voordat de film vertoond zou worden voerden radicaal-rechtse opiniewebsites, waaronder FdeSouche en Résistance Républicaine, een campagne tegen de film, die op sociale media werd opgepikt. Soumaya zou islamisme promoten.

Regisseur Waheed Khan kan zich hier nog steeds boos over maken: ‘Wat ik in dit verhaal betreurenswaardig vind, is dat censuur indirect of direct is beïnvloed door extreemrechtse websites. Er zijn eigenlijk vragen die hierover gesteld moeten worden.’

Hoewel de film dus niet vertoond werd door Grand Rex, werd Soumaya in het buitenland een succes.

Actrice Soraya Hachoumi kreeg voor haar rol een prijs voor de beste vrouwelijke hoofdrolspeelster op het International Cinema and Migration Festival in het Marokkaanse Agadir. In 2020 belandde de film bovendien in de competitieselectie van het DC Independent Film Festival in Washington en in die van het San Diego Arab Film Festival.

Het doel van Soumaya is niet om over de islam te praten, maar om het standpunt van de moslimgemeenschap weer te geven. Dit vertelt mede-regisseur Ubaydah Abu-Usayd in een interview met StreetPress.

‘We hebben in de media veel over moslims gesproken, zonder hen een stem te geven. Het is vreselijk. Zonder zieltjes willen te winnen, geeft de film hen een stem.’

Veel moslims herkennen zich in de film, die een moslima portretteert zoals ze is. ‘Er is geen sprake van terrorisme. De sluier wordt hier niet getoond om een ​​hypothetische onderwerping aan te tonen’, zegt Abu-Usayd.

Soumaya draait vanaf het begin van deze maand in twee Franse bioscopen, één in Parijs en één in Lyon. De makers hopen dat meer bioscopen in Frankrijk zullen volgen. De bedoeling is dat de film later dit jaar ook te zien is via Video On Demand.

De trailer van Soumaya:

De Nederlandse kranten zijn de afgelopen jaren meer gaan schrijven over racisme, moslimhaat en antisemitisme. Dit concludeert de website Republiek Allochtonië na een inventarisatie van krantenberichten van NRC, de Volkskrant, Trouw, de Telegraaf en AD in de online krantendatabase Nexis.

Volgens dit onderzoek, dat krantenartikelen uit de laatste twintig jaar behandelde, is de aandacht voor discriminatie redelijk constant gebleven. Dit fluctueert tussen de 811 (2003) en 1350 (2016) berichten per jaar. NRC, de Volkskrant en Trouw berichten meer over discriminatie dan de Telegraaf en AD.

Maar voor racisme is de laatste jaren ineens veel meer aandacht gekomen. Tot 2013 verschenen er gemiddeld zo’n vijfhonderd artikelen waarin het woord racisme voorkwam. Daarna steeg het explosief, naar meer dan dertienhonderd stukken in 2019. In dat jaar werd er ook meer geschreven over racisme dan over discriminatie.

Volgens Republiek Allochtonië hangt de toenemende aandacht voor racisme samen met de Zwarte Piet-discussie, die vanaf 2013 echt op stoom kwam. Het aantal artikelen waarin Zwarte Piet voorkwam lag in 2012 nog op 152, maar dit aantal steeg naar 606 in 2013. Daarna is het aantal berichten boven de zeshonderd gebleven, met een piek van 980 berichten in 2014.

Ook de aandacht voor antisemitisme is licht toegenomen tussen 2000-2019. Republiek Allochtonië schrijft dat met name in 2014, met meer dan zeshonderd artikelen, Jodenhaat veel werd genoemd in artikelen omdat toen het conflict tussen Israël en Palestina verhevigde.

In de periode 2000-2019 besteedden de kranten minder aandacht voor moslimhaat. Wel is er door de jaren heen een lichte stijging merkbaar. Volgens Republiek Allochtonië was het aantal berichten hierover ‘aan het begin van deze eeuw nog bijna nihil, maar ligt [dit] de laatste jaren steeds boven de honderd berichten per jaar’.

In 2015 bereikte het aantal berichten over moslimhaat een piek. Dat hangt volgens Republiek Allochtonië samen met de aanslagen in Parijs en de vluchtelingencrisis. De Volkskrant schreef het vaakst over moslimhaat, AD het minst vaak.

Volgens een nieuwe wetenschappelijke studie worden Afro-Amerikanen die in hun leven veel racisme ervaren minder oud. Dat komt door stress.

Racisme is niet alleen een sociaal en moreel probleem, maar heeft ook alles te maken met de volksgezondheid. Dit stellen de Amerikaanse wetenschappers die het onderzoek hebben uitgevoerd. Volgens hun studie leidt racisme tot stress, wat er voor zorgt dat cellen sneller oud worden.

‘Onze resultaten wijzen erop hoe rassendiscriminatie, een bepaald type sociaal vergif dat onevenredig grote gevolgen heeft voor Afrikaanse Amerikanen, op cellulair niveau wordt ingebed’, zegt David Chae, directeur van het onderzoekslab van de universiteit.

Een kleine vierhonderd Afro-Amerikanen namen deel aan het onderzoek als proefpersonen. De gemiddelde leeftijd was veertig jaar.

Eerder werd al bekend dat Afro-Amerikanen structureel zijn ondervertegenwoordigd in kankeronderzoeken, waardoor kanker onder donkere mensen minder effectief kan worden bestreden.

De Turks-Amerikaanse politicoloog Ahmet Kuru heeft een kritisch boek over de islamitische wereld geschreven. Hij betoogt dat het ‘verval’ van de islamitische wereld en gewelddadige islam-interpretaties niet de schuld zijn van kolonialisme of de islam, maar van de vroege machthebbers en moslimgeleerden in de islamitische wereld.

Kuru’s boek heet Islam, Authoritarianism, and underdevelopment: A global and historical comparison. Hierin buigt Kuru zich over de vraag waarom islamitische samenlevingen economisch gezien achterlopen op het Westen en politiek en intellectueel minder vrij zijn.

Kuru is het niet eens met wetenschappers die de islam de schuld geven en de islam voorstellen als een statische religie. Tot de twaalfde eeuw ging het heel goed met islamitische wetenschap, zegt Kuru: de politieke machthebbers gaven wetenschappers toen de vrije hand.

Volgens Kuru ging het daarna mis. De machthebbers, te beginnen met de Turkse Seltsjoeken, plaatsten het religieuze establishment onder staatscontrole. Hierdoor werd het uitoefenen van vrije wetenschap steeds moeilijker. Ook werden islamitische geleerden steeds conservatiever omdat ze de bestaande orde moesten verdedigen.

Kuru is het ook oneens met wetenschappers die het Westerse kolonialisme de schuld van geven. Hoewel Kuru de negatieve impact van het kolonialisme niet ontkent, is het volgens hem dus al veel eerder fundamenteel misgegaan met de islamitische wereld.

Vandaag start de ‘Parlementaire ondervragingscommissie naar ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen’ met haar openbare verhoren. De komende twee weken zullen deskundigen en getuigen gehoord worden.

Het doel van deze parlementaire mini-enquête is ‘meer inzicht te krijgen in ongewenste beïnvloeding van maatschappelijke en religieuze organisaties in Nederland, zoals moskeeën, uit onvrije landen’. ‘Ongewenst’ definieert de commissie als ‘gedrag dat beschouwd kan worden als een vorm van ondermijning van de democratische rechtsorde’.

Wat de commissie precies wil weten is niet helder. Er staan in ieder geval blokjes ‘Beïnvloeding in Nederland’, ‘Gevolgen voor de gemeenschap’ en ‘Inzicht in financiering van moskeeën’ op het programma.

Degenen die door de commissie worden opgeroepen zijn verplicht om op de bijeenkomst te verschijnen en staan onder ede.

Vandaag trapt de commissie af met het verhoren van expert over beïnvloeding uit ‘onvrije landen’ in Nederland, zoals AIVD-hoofd Dick Schoof. Verder zullen in deze week deskundigen worden gehoord over de gevolgen voor de gemeenschap en wordt over de financiering van moskeeën gesproken. In de tweede week worden Stichting As-Soennah, Stichting alFitrah en de Islamitische Stichting Nederland, de Nederlandse tak van het Turkse Diyanet, gehoord.

De commissie is onder Nederlandse moskeebesturen omstreden. Vier islamitische organisaties, die samen meer dan 150 moskeeën en verenigingen vertegenwoordigen, hebben een brandbrief naar de Tweede Kamer gestuurd. Zij nemen het de Tweede Kamer kwalijk dat er alleen wordt gekeken naar moslims en de islam, en bijvoorbeeld niet naar mogelijke invloed vanuit het Vaticaan.

De parlementaire commissie tegen ongewenste invloed bestaat uit voorzitter Michel Rog (CDA), ondervoorzitter Ronald van Raak (SP), Mark Harbers (VVD), Edgar Mulder (PVV), Rutger Schonis (D66), Niels van den Berge (GroenLinks), Gert-Jan Segers (ChristenUnie), Chris Stoffer (SGP) en Tunahan Kuzu (Denk).

De Turkse mediawaakhond heeft zes omroepen beboet omdat ze de mediaregels hebben geschonden. Dit meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu.  

FOX TV krijgt een boete omdat die Turkije als een kolonialistisch land zou hebben geportretteerd, als kritiek op het Turkse beleid in het Middellandse Zeegebied.

De andere vijf omroepen hebben boetes gekregen vanwege hun berichtgeving op de aardbeving in Oost-Turkije van twee weken geleden. Zo krijgt KRT een boete omdat die meldde dat de zoek- en reddingsacties waren gepauzeerd door een bezoek van president Erdogan naar het gebied.

De andere omroepen kregen een boete omdat ze ‘paniek zaaiden’ met hun uitzendingen over de aardbeving. Anadolu vermeldt niet hoe hoog de boetes waren.

Bent u een witte vrouw, woont u in Amerika en wilt u erachter komen hoe racistisch u bent? Dan kunt u terecht bij Regina Jackson en Saira Rao, twee vrouwen van kleur die u daar graag alles over komen vertellen.

Jackson en Rao organiseren namelijk zogeheten ‘Race to Dinner-events’, waarbij ze aan witte vrouwen leren hoe ze met hun ‘onbewuste racisme’ om moeten gaan. Zo’n etentje, dat bij de witte klanten zelf in huis wordt gehouden, kost 2.500 dollar. De rekening wordt verdeeld onder de witte gasten en gastvrouw.

De witte vrouwen die op dit diner afkomen moeten trouwens niet verwachten dat ze een gezellige, leuke avond krijgen. De diners zijn ‘ongemakkelijk, intrigerend, rauw, persoonlijk en hopelijk verfrissend’, legt de website uit.

‘Beste witte vrouwen, u veroorzaakt onmetelijke pijn en schade aan zwarte, inheemse en bruine vrouwen. We zijn hier om met u te gaan zitten om openhartig te bespreken hoe *precies* u deze pijn en schade veroorzaakt. De diners zijn een startpunt. Een plek om te beginnen met nadenken over hoe u elke minuut van de dag actief witte suprematie handhaaft. Wat u doet nadat u het diner hebt verlaten, is aan u.’

Diner-organisator Rao deed in 2018 tevergeefs een poging om voor de Democratische Partij in het Amerikaanse Congres te komen. Het viel haar toen op dat veel witte vrouwen haar even wilden spreken, enkel en alleen om te zeggen dat ze geen racisten waren. Hieruit is het idee van Race to Dinner ontstaan.

Het is de bedoeling dat witte vrouwen tijdens het etentje alle racistische gedachten opbiechten die ze de laatste tijd hebben gehad. Daarna spreken ze over hoe ze vooruit kunnen komen en uiteindelijk goede bondgenoten kunnen zijn voor de zwarte, gekleurde en inheemse bevolking van Amerika.

De website van Race to Dinner maakt nog een belangrijke nuance: witte vrouwen zijn niet intrinsiek slecht. Het gaat Jackson en Rao erom dat witte vrouwen ‘het systeem:’ in stand zouden houden, een systeem dat volgens hen inherent racistisch is.

En witte mannen, dan? Die zijn volgens de twee vrouwen hopeloos verloren en daarom ook niet welkom op deze diners. ‘Witte mannen zullen nooit iets veranderen. Als ze dat wel wilden doen, dan hadden ze dat nu allang gedaan’, aldus Jackson tegen de Britse krant the Guardian.

In Nederland is er nog niet een soortgelijk initiatief geboren. Vier jaar geleden was er wel de cursus ‘Help ik ben wit!’ van intersectioneel feministe Anja Meulenbelt, maar die viel op het laatste moment in het water.