11.5 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 198

Turkse historica promoveert aan UvA op nasleep Armeense Genocide

0

De Turkse historica Aysenur Korkmaz (31) promoveerde gisteren aan de Universiteit van Amsterdam op het nostalgische én nationalistische Armeense verlangen naar ‘Ergir’, het ‘oude land’ in Oost-Turkije dat verloren is gegaan tijdens de Armeense Genocide.

In 1915 verdreef en vermoordde het Jong-Turkse regime honderdduizenden Armeense burgers van het Ottomaanse Rijk. Korkmaz legde in de Oude Lutherse Kerk uit dat na dit grote verlies van ‘historisch Armenië’ tijdens de Eerste Wereldoorlog het ‘vaderland’ toch in vele verschillende vormen ‘aanwezig was’ bij de overgebleven en gevluchte Armeniërs.

‘In verhalen, objecten en rituelen’, aldus Korkmaz, ‘werd een nostalgisch, lokaal en – later – geïdealiseerd en nationaal verlangen van Armeense overlevenden uitgedrukt, in orale tradities en parafernalia van de zes oostelijke Ottomaanse provincies waar ze vandaan kwamen.’

Bijvoorbeeld tekeningen van familiestambomen, en zelfs grond en steentjes uit Armenië werden onderdeel van een soort ‘familiearchief’, alvorens ze uitgroeiden tot onderdeel van een nationaal Armeens verhaal.

Dit nostalgische en nationale verlangen van Armeniërs creëert volgens Korkmaz een vaststaand narratief, een Armeense identiteit en etnisch vaderland. Het is onderdeel van een politiek verhaal dat voor Armeniërs uiteindelijk voor ‘verlossing’ moet zorgen – bijvoorbeeld het terugveroveren van verloren gronden, ‘zoals extreem-nationalistische Armeniërs nog steeds wensen’.

De aanwezige professoren prezen de dissertatie van Korkmaz onder meer omdat het één van de weinige studies naar post-genocidaal Armenië is waarbij een niet-Armeense wetenschapper zich onderdompelt in de Armeense gemeenschappen zelf. Korkmaz’ Turkse achtergrond is niet meteen een aanbeveling voor Armeniërs, omdat de Turkse staat de Armeense genocide nog altijd ontkent.

Voor Korkmaz was de grootste uitdaging om dit onderzoek uit te voeren in Armenië, als Turkse moslima met een hoofddoek. ‘De angst en twijfel hoe ik me moest positioneren was constant aanwezig. Zullen ze me als Turk accepteren of juist zien als een spion? Het was voor Armeniërs bevreemdend dat ik hun taal sprak en dat ik bijvoorbeeld gewoon in hun huis ging bidden.’

Voor Korkmaz was het soms ook moeilijk om met opdringerige mannen om te gaan. Die boden haar tijdens een gesprek bijvoorbeeld steeds alcohol aan. ‘Daarom bracht ik soms Armeense vrienden mee om een ietwat gemakkelijkere omgeving te scheppen.’

Kickbokser, misogynist, oplichter, vaderfiguur, moslim: dit is Andrew Tate

0

Internetfenomeen Andrew Tate omringt zich voortdurend met geld, dure spullen en vrouwen, waarover hij uitspraken doet die hem geregeld in opspraak brengen. Deze zelfbenoemde ‘alfaman’, ‘pimp’ en ‘messias’ wil dat andere mannen hem volgen. En toen opeens werd Tate moslim. ‘Hij wil kijken wat de islam hem te bieden heeft, in plaats van andersom.’

De Brit Tate is een 35-jarige ex-kickbokser met Amerikaans roots. Zijn Afrikaans-Amerikaanse vader was een internationaal befaamde schaakgrootmeester. In 2008 stond Tate op nummer zeven van de beste lichtgewicht-kickboksers. Hij werd meerdere keren kampioen in zijn klasse, waarin hij een win-verliesrecord op zijn naam heeft staan van 76 overwinningen en 9 nederlagen.

Tate werd in 2016 bij een breder publiek bekend door zijn deelname aan de Britse realityshow Big Brother. Direct raakte Tate in opspraak vanwege homofobe en racistische tweets. Ook lekte een video waarop te zien is dat hij een vrouw met een riem slaat, waardoor hij, na zes dagen in het Big Brother-huis, door de show werd gecanceld.

Hij verwierf daarna een grote fanbase op social media, maar is inmiddels van de meeste platforms afgegooid vanwege homofobe, racistische en met name vrouwonvriendelijke berichten. Ook van TikTok, waar zijn filmpjes meer dan tien miljard keer waren bekeken.

Andrew Tate zegt in zijn vele video’s onder meer dat vrouwen thuis horen te zijn, niet kunnen autorijden en eigendom zijn van de man. Hij vindt ook dat slachtoffers van verkrachting hun ‘verantwoordelijkheid moeten dragen’ en gaat uit met vrouwen van achttien jaar omdat hij ‘een afdruk’ op hen wil kunnen maken.

Deze zomer veroorzaakte Tate ophef door een optreden bij het kanaal Amerikaanse internetkanaal InfoWars van de controversiële complotdenker Alex Jones. In oktober volgde zijn geruchtmakende bekering tot de islam.

In Elsevier Weekblad analyseerde de Utrechtse student en publicist Daan Teer (25), die zichzelf beschrijft als liberaal humanist, het fenomeen Tate. Het oordeel was niet positief.

‘Tijdens mijn research naar Tate kwam duidelijk naar voren dat hij een oplichter is’, vertelt Teer aan de telefoon. ‘Tate probeert, net als Donald Trump, te zeggen wat mensen willen horen. Of hij zegt expres hele controversiële dingen, om zo mensen op stang te jagen. Op die manier probeert Tate vooral een gat in de markt te slaan en geld te verdienen.’

Volgens Daan Teer, die twee weken onderzoek deed naar het fenomeen, is Andrew Tate een socialmediafenomeen geworden, omdat zijn abonnees zijn kanaal promoten in ruil voor geld. ‘Hierdoor ontstaat er een positieve feedbackcirkel, die Tate alsmaar blijft promoten’, zegt hij.

Tate verdiende zijn centjes mede via een schimmig piramidespel, waarbij Tate beloofde mensen rijk te zullen maken met zijn zogenaamde Hustlers University. Voor vijftig dollar in de maand krijgen deelnemers lessen in verschillende vakgebieden en leren ze om zo snel mogelijk veel geld te verdienen.

Tijdens een online interview kwamen Tates tactieken naar voren. Leden van de Hustlers University ontvangen geld voor het werven van nieuwe leden. Tate ontkende dat het een piramidespel was. Wel gaf hij toe dat leden steeds hogere beloningen krijgen als ze meer leden werven – inschrijfgeld: 147 dollar, 50 dollar per maand aan abonnementskosten -, zo ongeveer de definitie van een piramidespel.

Maar Tate is niet alleen populair omdat anderen hem promoten op social media in ruil voor geld. Teer: ‘Zijn charisma en zijn showmanship helpen hem daarbij enorm.’ Hij is voor veel jongen mannen ook een voorbeeldfiguur, legt Teer uit. ‘Ik denk dat Tate een voorbeeld is voor jonge mannen in een bepaald ontwikkelingsfase. Veel puberende jongens zien de mooie vrouwen, de dure auto’s en het vele geld van Tate. Ze willen die levensstijl ook.’

Daarnaast provoceert Tate doelbewust, zegt Teer, om op die manier ophef te creëren en in de media te komen. Teer ziet een gelijkenis met Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet.

‘Mensen als Tate en Baudet voelen aan dat ze provocatief moeten zijn, om op die manier hun relevantie te behouden. Ze zeggen soms dingen om zo niet de aandacht van mensen te verliezen. Eén uitspraak van Tate vind ik heel typerend voor hem: ‘Onze economie draait om aandacht en als je aandacht hebt dan heb je succes.’ Het maakt Tate niet uit of zijn uitspraken consistent zijn, als hij maar de aandacht van het publiek vasthoudt.’

‘Het maakt Tate niet uit of zijn uitspraken consistent zijn, als hij maar de aandacht vasthoudt’

Tate is volgens Teer een opportunist en een oplichter. Als hij ergens een slaatje uit kan slaan, dan doet hij dat. En als mensen massaal vallen over bepaalde controversiële uitspraken, dan zegt hij dat die ‘anders bedoeld’ waren. De bekering van Tate tot de islam zou eveneens een opportunistisch doel kunnen hebben, meent Teer: ‘Het doet mij een beetje denken aan Thierry Baudet, die in een recente podcast met Salaheddine Benchikhi (een bekende Marokkaans-Nederlandse influencer, red.) zijn lof uitsprak over de islam.’

Eerder al keerde de FvD-leider zich tegen de tegenstelling tussen de islam en het Westen, maar Tegen Benchikhi vertelde Baudet de islam zelfs een mooie religie te vinden. Benchikhi verbaasde zich: ‘Ik zit hier met een man waarvan ik dacht dat het de nieuwe Geert Wilders zou worden.’ Is Baudet er alleen maar op uit om stemmen te winnen? Baudet antwoordde van niet: hij zou tijdens de coronapandemie oprecht van mening zijn veranderd over de islam.

Vanwege zijn corona-standpunt en LHBT-kritiek delen sommige moslims al langere tijd instemmend berichten van Baudet op social media.  Baudet werd tijdens de coronapandemie populairder bij deze groep, voordat hij besloot bij Salaheddine Benchikhi aan te schuiven. En Tate was al populair onder moslimjongeren voordat hij zich bekeerde tot de islam. Daan Teer vindt dit een boeiende ontwikkeling.

‘Wat Tate doet, is voor jongeren een bepaalde lifestyle en moreel kader aanreiken om aan te hangen. Het verbaast me dat Tate zich ook de functie van moreel kader van religie kan toe-eigenen.’

En nu heeft Tate heeft zich bekeerd tot de islam. Hij gedraagt zich al als een ware missionaris. ‘Elke christen die gelooft in het goede en de ware strijd tegen kwaad begrijpt, moet zich bekeren (tot de islam, red.)’, schreef Tate op het extreemrechtse sociale medium Gettr.

In de podcast Muslim Central, met host Mohammed Hijab, werd Tate geïnterviewd over zijn bekering. Hijab uitte vrijwel geen kritiek op de controversiële uitspraken die Tate deed in het verleden. De media zouden steeds alleen maar de negatieve kanten van het verhaal belichten. Daarbij kan Tate’s bekering hem helpen om een frisse start te maken, vindt Hijab. Toch heeft Teer twijfels. ‘Ik geloof niet dat Tate heel veel zin heeft om zijn wereldbeeld te veranderen.’

Veel moslims zijn blij met de bekering van Andrew Tate tot de islam. Anderen zijn kritisch. Ook Teer heeft, als niet-moslim, zo zijn bedenkingen. ‘Volgens mij wil Tate kijken wat het islamitische geloof hem te bieden heeft, in plaats van andersom. Als hij alleen is, of wanneer het hem uitkomt, zal hij zich denk ik niet aan de religieuze voorschriften houden.’

Bewoners Amsterdams Java-eiland: ‘Geen slavernijmuseum, maar park’

0

Het Java-eiland in Amsterdam-Oost is aangewezen als mogelijke locatie voor het nog te bouwen slavernijmuseum. Bewoners hebben daar geen trek in, meldt AT5.

Dat zit zo: er zou een park komen, maar dat kwam er niet. De bewoners namen intussen het initiatief zelf in handen en hebben zelf een park ontworpen. Maar nu heeft de gemeente precies die plek waar het park zou komen aangewezen als een uit negen mogelijk locaties voor het slavernijmuseum. Bewoners willen dit museum niet op ‘hun’ plek, maar dat park.

‘Het is een prachtige plek, maar het is wel afgezonderd. Er zijn andere plekken waar het [museum] beter tot z’n recht zou komen’, aldus een bewoner, die verder niet wil dat zijn uitzicht over het IJ ‘verpest’ wordt. Want dat ‘is een beetje alsof een lang iemand voor je gaat zitten in de bioscoop’.

De locatie van het Slavernijmuseum moet in januari bekend worden.

Vrije Universiteit schrapt christelijke teksten vanwege diversiteit

0

Vanaf 1 januari worden op de Vrije Universiteit niet langer expliciet christelijke teksten uitgesproken tijdens academische plechtigheden. Algemene teksten zouden meer recht doen aan diverse populatie van de Amsterdamse instelling. Het besluit leidt tot enige ophef op Twitter.

Hoewel de teksten niet langer expliciet christelijk zijn, leggen ze nog steeds de nadruk op het belang van levensbeschouwelijke waarden. Rector magnificus Jeroen Geurts: ‘Met de nieuwe formulering wordt in breed toegankelijke woorden uitdrukking gegeven aan de kernwaarden van de VU.’

Op Twitter leidde het besluit tot enige ophef. ‘Ze kunnen die toko net zo goed opheffen, een VU die niet christelijk meer mag zijn, waar slaat het op?’, schrijft filosoof Sjoerd van Hoorn verontwaardigd.

Student Daniel van Holten, lid van de ChristenUnie, is ook kritisch. Hij betreurt het dat de VU niet meer expliciet zegt zich te laten leiden door het Evangelie (de christelijke boodschap, red.).

Dico Baars, fractievoorzitter van de ChristenUnie in de gemeente Vijfheerenlanden, vindt het besluit van de VU daarentegen begrijpelijk, twittert hij. ‘Een instituut gelooft niet, een gemeenschap wel. En de universitaire VU-gemeenschap is nogal veranderd door de tijd.’

De Vrije Universiteit werd in 1880 opgericht door de gereformeerde theoloog Abraham Kuyper. De VU was de hoeksteen van de protestants-christelijke zuil Vanaf de jaren zestig werd de VU steeds seculierder. De universiteit werd daarna ook populair onder moslimstudenten, die de levensbeschouwelijke VU prefereerden boven de Universiteit van Amsterdam.

LHBT-Arabieren vrezen ‘homofobe terugval’ na het WK voetbal in Qatar

0

Westers LHBT-activisme tijdens het WK in Qatar doet meer kwaad dan goed, vrezen Arabieren uit de queergemeenschap. De westerse solidariteitsacties hebben ‘een stortvloed aan Arabische homofobie’ ontketend, meldt nieuwssite al Monitor

Met regenboogvlaggen en OneLove-armbanden hebben WK-fans veelvuldig geprotesteerd tegen het anti-LHBT-beleid van gastheer Qatar, waar queervoorkeuren verboden zijn.

Activisten en leden van de Arabische queergemeenschap wijzen naar nieuwe risico’s die zijn ontstaan nadat ‘die lange tijd op discretie hebben vertrouwd om te overleven’.

‘Het is niet fijn om in de schaduw te leven, maar ook niet om in de schijnwerpers te staan’, aldus een 32-jarige ondernemer uit de naburige Golfstaat Bahrein. ‘Het WK zal eindigen, de FIFA zal vertrekken en de haat zal voortduren’, zegt hij.

De aanvoerders van zeven Europese voetbalteams waren van plan om regenboogarmbanden te dragen als onderdeel van een campagne om diversiteit te omarmen, maar zij trokken zich terug nadat de FIFA met disciplinaire maatregelen dreigde.

Het goedbedoelde streven naar LHBT-rechten heeft bij sommigen leed veroorzaakt, aldus de Bahreinse ondernemer.

‘Niemand van de queergemeenschap hier is ooit gevraagd naar hun mening over wat zij denken dat de regenboogvlag doet’, zei hij. ‘Ik maak me zorgen over de toekomst.’

De botsing in Qatar is het laatste voorbeeld van de onbedoelde terugslag die westerse LGBTQ-initiatieven in de regio met een moslimmeerderheid teweegbrengen.

Eerder dit jaar hesen Amerikaanse ambassades in Bahrein, Koeweit en de Verenigde Arabische Emiraten de regenboogvlag en plaatsten solidariteitsberichten op sociale media ter gelegenheid van Pride-maand. Met interne homofobie tot gevolg.

Actiegroep: ‘Staphorst is een politiestaat’

0

Actiegroep Control Alt Delete, die de verrichtingen van de politie kritisch monitort, heeft felle kritiek op het optreden van de politie in Staphorst. Die liet onlangs na om activisten tegen Zwarte Piet te beschermen tegen gewelddadige Staphorstenaren.

De actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) wilde anderhalve week geleden demonstreren rond de intocht in het Overijsselse plaatsje. Maar dorpelingen belemmerden hen de doorgang met tractors. Tevens werd met vuurwerk gegooid en werden auto’s bekogeld.

Volgens Control Alt Delete doet de politie en de gemeente wat zij zelf graag willen. Ze negeerden de signalen van KOZP en zetten onvoldoende politieagenten in om de veiligheid van KOZP-demonstranten te waarborgen, aldus de organisatie.

Zou de politie ook wegrijden als een bus vol boeren klemgereden en aangevallen wordt?, schrijft de organisatie retorisch. ‘Zouden ze dan niemand arresteren? Zouden ze later zeggen: ‘we gaan hier lering uit trekken’?’

Politiechef Willem Woelders zei eerder over de voorzichtigheid van de politie om op te treden tegen de boerenprotesten: ‘Veel politiemensen hebben begrip voor de positie van de boeren, ik ook.’

Omdat de politie zich schuldig zou hebben gemaakt aan willekeur, is er volgens Control Alt Delete sprake van een ‘politiestaat’ in Staphorst.

‘Een politiestaat is een staat waarin de overheid doet wat zij wil’, aldus Control Alt Delete. ‘De overheid houdt zich niet aan regels en kan bijvoorbeeld bepaalde burgers voortrekken. Ook kan zij mensen opsluiten in de gevangenis, zonder dat daar een rechter aan te pas is geweest.’

Het staatshoofd moet zelf naar Suriname

0

Afgelopen donderdag werd in het bijzijn van de ambassadeur van Suriname in de Amsterdamse Nieuwe Kerk een gedenksteen voor Anton de Kom onthuld. Merkwaardig genoeg was van officiële Nederlandse zijde alleen burgemeester Femke Halsema aanwezig, alsof het slechts een lokale aangelegenheid betrof.

Logischerwijze had ook het Rijk vertegenwoordigd moeten zijn, door de minister voor Cultuur en de koning. De Nieuwe Kerk fungeert immers als een soort nationaal pantheon voor schrijvers van naam. Bovendien is het in zekere zin een ‘staatskerk’, gezien de rol die het gebouw bij kroningen en herdenkingen speelt.

Nu heeft Den Haag geen erg gelukkige hand in de omgang met eigen pijnlijk verleden, waarbij vaak slechts mondjesmaat – en liefst door een bestuurlijke onderknuppel met de hand op de knip – aan gaandeweg groeiende druk om ‘toch iets te doen’ wordt toegegeven.

Denk aan het jarenlang stelselmatige ontlopen van de weduwen van Srebrenica. Of van de directe nabestaanden van door Nederlandse troepen aangerichte bloedbaden bij de dekolonisatie van Indonesië, als in Rawagede. Dat leidt immers bij de directe nabestaanden van degenen die daarvoor verantwoordelijk waren maar tot scheve gezichten. En scheve gezichten in eigen land zijn de gezichten van potentiële eigen kiezers, scheve gezichten in Srebrenica en Rawagede zijn dat niet.

Nu komen er dus eindelijk, nadat enkele Nederlandse steden en bedrijven daarin al zijn voorgegaan, ook uit Den Haag excuses voor het Nederlandse aandeel in de slavenhandel en de slavernij. Daaraan zou men langzamerhand ook excuses kunnen toevoegen voor het zolang uitblijven van die excuses, want premier Mark Rutte – om het beest maar in de ogen te kijken – wilde er lange tijd eigenlijk helemaal niet aan. Dat lag namelijk héél, héél, héél erg gevoelig.

Omdat het excuses van de staat betreft, moEten vanzelfsprekend de hoogste gezagsdragers afreizen

Ook deze excuses dreigen op een diplomatiek debacle uit te lopen, gezien de inmiddels gerezen wrevel aan Surinaamse zijde, waarmee duidelijk te weinig is afgestemd. De door Den Haag gekozen datum van 19 december komt kennelijk over als een overval, alsof Rutte het allemaal snel achter de rug wil hebben, alvorens men er hier of ginds erg van krijgt.

De vraag rijst waarom juist die dag gekozen is. Logischer zou 1 juli 2023 zijn, 150 jaar na de feitelijke afschaffing van de slavernij. Paramaribo voelt zich nu terecht wat door Den Haag overvallen, omdat de voorbereidingstijd zeer kort geworden is. Wel bevreemdt het dat Suriname ook vooraf inzage en inspraak eist in de exacte bewoordingen van die excuses. Hoe oprecht zijn excuuswoorden als je er eerst uitvoerig over gaat onderhandelen? Het is geen verdragstekst ofzo.

Hier komt het natuurlijk ook aan op de Nederlandse diplomaten ter plekke, die moeten aanvoelen wat wel en wat niet in goede aarde zal vallen, zonder dienaangaande talloze nota’s met de Surinaamse regering uit te wisselen. Om geloofwaardig te zijn en niet in Matthijs van Nieuwkerk-achtige situaties te belanden, lijkt het mij onwenselijk als er straks drie tekstversies circuleren.

Overigens: het meest overtuigend was op dit vlak de onverwachtse knieval van de West-Duitse bondskanselier Willy Brandt bij het monument voor de opstand in het getto van Warschau in 1970. Alleen zie ik dát Mark Rutte nog niet doen.

Dat voert naar de vraag wíe er straks moet gaan. Het kabinet wil op grond van diens portefeuille Franc Weerwind afvaardigen, minister voor Rechtsbescherming. Dat is in Suriname op kritiek gestuit omdat Weerwind zelf Surinaamse wortels heeft: hij zou niet excuses moeten aanbieden, maar zelf moeten krijgen. Maar Weerwind komt niet als persoonlijke nazaat, maar als vertegenwoordiger van de staat – hoe pikant deze coïncidentie natuurlijk ook is.

Desalniettemin zou het, juist omdat het excuses van de staat betreft, vanzelfsprekend moeten zijn dat de twee hoogste gezagsdragers afreizen: de premier en de koning. Volgens Rutte zou aanwezigheid van Willem-Alexander voor enorme polarisatie in Nederland zorgen. Wat bedoelt hij daarmee? Dat een deel van de Nederlanders slavernij eigenlijk wel best vindt? De geschifte, half racistische aanhang van Thierry Baudet die de VVD bij de volgende verkiezingen terug wil halen?

Dus ja: de koning zélf moet gaan. Dan kan hij na afloop meteen mooi doorvliegen naar Nigeria, want daar heeft onze Koninklijke Shell ook heel wat aangericht wat voor excuses vatbaar is.

Migranten overleven elfdaagse tocht naar Spanje op roer van schip

0

De Spaanse kustbrigade van de Canarische Eilanden heeft gisteren drie mannen aangetroffen die verstopt zaten op het roer van een tanker, vlak boven het water.

Het schip arriveerde gistermiddag na een tocht van elf dagen en vertrok vanuit de Nigeriaanse stad Lagos, meldt de Britse krant the Guardian.

De drie verstekelingen leden aan onderkoeling en uitdroging en werden direct overgebracht naar het ziekenhuis.

Sinds in 2019 de controles op het Middellandse Zeegebied zijn versterkt, zijn er vaker gevaarlijke oversteekpogingen tussen de Afrikaanse en Spaanse kust. Elk jaar sterven duizenden mensen tijdens de overtocht.

Denk over rellen: ‘Hooliganprobleem, geen Marokkanenprobleem’

0

Het is onterecht om de rellen op het Amsterdamse Mercatorplein neer te leggen bij de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap. Dat zegt de Amsterdamse Denk-fractievoorzitter tegen de lokale zender AT5.

Nadat de WK-winst van Marokko tegen België braken er rellen los in Amsterdam, maar ook in Rotterdam, Den Haag en Brussel. Sommigen wijten zulke rellen aan culturele factoren, maar volgens Khan is er eerder sprake van een ‘hooliganprobleem’.

Khan: ‘We zien dat hier een groep jongeren baldadig gedrag vertoont. Dat wordt door bepaalde partijen gebruikt om van een hooliganprobleem een Marokkanenprobleem te maken.’

Khan zegt dat we moeten zoeken naar de diepere oorzaken van de rellen. En dan bij álle wedstrijden, dus zowel bij die van het WK als die van de Eredivisie.

Maar: ‘Het is natuurlijk geen excuus om zulk gedrag te vertonen. Bijna iedereen die ik ken, moet er niets van weten.’

Turks oppositieblok doet voorstel voor schrappen presidentieel systeem

0

Zes Turkse oppositiepartijen willen het in 2017 ingevoerde presidentiële systeem terugdraaien. Ze hebben een voorstel tot grondwetswijziging aangekondigd, meldt de nieuwssite Turkish Minute.

In 2017 kreeg Turkije een presidentieel systeem, dat de autoritaire president Erdogan meer macht gaf. Critici zeiden dat deze stap de toch al kwetsbare democratie in Turkije nog verder uitholde.

De zes partijen, onder aanvoering van de seculiere oppositiepartij CHP, ondertekenden in februari al een verklaring (foto) dat een ‘versterkt parlementair systeem’ zou worden ingevoerd als ze Erdogan verslaan bij de verkiezingen van 2023.

De oppositiepartijen maakten gisteren hun voorstel om terug te gaan naar het parlementaire systeem bekend met de slogan ‘Nu is het tijd voor democratie’, tijdens een bijeenkomst waaraan alle zes partijleiders deelnamen.

Het voorstel, dat uit 84 artikelen bestaat, legt de nadruk op de scheiding der machten en wil de grondwet liberaler maken. Volgens het voorstel wordt de president gekozen voor zeven jaar en wordt zijn band met zijn partij verbroken zodra hij gekozen is.

De zes partijen willen ook meer grondwettelijke aandacht voor dierenrechten, partijverboden bemoeilijken en de parlementaire onschendbaarheid beter beschermen. Verder mogen mannen die zich schuldig hebben gemaakt aan geweld tegen vrouwen niet in het parlement zitting nemen.

De partijen zijn, naast de al genoemde CHP: de seculier-nationalistische partij IYI, de islamitische Gelukspartij, de conservatieve Toekomstpartij van oud-premier Ahmet Davutoglu, de centrumrechtse Democratische Partij en de Partij voor Democratie en Vooruitgang van oud-minister van Economische Zaken Ali Babacan. Davutoglu en Babacan waren eerst lid van Erdogans AKP. Ze willen met een gezamenlijke presidentskandidaat komen, die het volgend jaar tegen president Erdogan moet opnemen.