Het Turkse ministerie van Volksgezondheid houdt het aantal officiële coronadoden kunstmatig laag. Dit schrijft de Turkse Medische Associatie in een verklaring.
De officiële corona-aantallen liggen in Turkije op 42.282 besmettingen en 908 doden. De afgelopen week lijkt de stijging van het aantal doden af te vlakken en rapport Turkije er steeds tussen de zeventig en negentig. Maar deze getallen houden geen gelijke tred met het hoge en sterk groeiende aantal besmettingen, aldus de artsenfederatie.
‘Hoewel het gebrek aan toename van het aantal sterfgevallen ongetwijfeld een welkome situatie is, is het opmerkelijk dat het niet overeenkomt met het patroon dat in andere landen over de hele wereld wordt gezien.’
De Turkse Medische Associatie zegt verontrustende berichten te ontvangen van aangesloten artsen. Veel mensen die doodgaan aan het coronavirus zouden niet als zodanig de boeken ingaan. In plaats daarvan wordt gerapporteerd dat ze zijn gestorven aan een ‘virale longontsteking’, ‘infectieziekte’ of een natuurlijke oorzaak.
Ook zegt de artsenvereniging dat Turkije de coronadoden niet volgens de standaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) rapporteert, maar door middel van een bepaalde truc met deze WHO-codes het werkelijke aantal coronadoden verdoezelt.
De Turkse Medische Associatie is niet de enige die vraagtekens zet bij de betrouwbaarheid van de Turkse corona-cijfers.
Een onverwachts hoge piek in het aantal doden in Istanbul doet vermoeden dat het ministerie van Volksgezondheid met de coronacijfers knoeit, schrijft de onafhankelijke Turkse nieuwssite Ahval.
In Istanbul zijn de meeste besmettingen met het coronavirus in Turkije. Ook de medische vereniging van Istanbul zegt dat de regering systematisch het werkelijk aantal doden uit Istanbul onder de pet houdt.
De Assyrische gemeenschap in Nederland rouwt. Op 20 maart werd het stoffelijk overschot van Simuni Diril teruggevonden in een beek in het Turkse dorpje Beytüssebap, in de zuidoostelijke provincie Sirnak.
De vrouw was sinds 11 januari vermist. Haar man Hurmüz Diril is nog steeds spoorloos. Het vermoeden is dat hij ook vermoord is.
Het Nederlandse Platform Tur Abdin zet zich in voor de rechten van de Syrisch-orthodoxe christelijke minderheid in Turkije en maakt zich grote zorgen. Volgens woordvoerder Adnan Kulhan is het Turkse dossier over de zaak vertrouwelijk. Hij vermoedt dat de overheid de daders de hand boven het hoofd houdt.
De Turkstalige editie van the Independent – Independent Türce – suggereert dat de Koerdische terreurbeweging PKK achter de ontvoering en de moord zit. Kuhan wijst dit van de hand. Als de PKK een actie uitvoert, dan houden ze hier ook een persverklaring over. Dat is nu niet gebeurd, zegt hij.
‘Bovendien heeft de PKK helemaal geen reden om het echtpaar Diril wat aan te doen. Ze stonden niet bekend als tegenstanders van de PKK of als informanten van de regering. Sterker nog, toen Simuni en Hurmüz Diril nog in Istanbul woonden namen ze regelmatig deel aan demonstraties van de Zaterdagmoeders, die aandacht vragen voor kinderen die vermist zijn. Ook veel Koerden doen aan deze demonstraties mee.’
Volgens Kulhan zou het heel goed kunnen dat jaloerse dorpsbewoners of dorpswachters uit Sirnak achter de ontvoering en moord zitten. ‘Simuni en Hurmüz Diril hadden veel geld en woonden lange tijd in Istanbul. Dat kan ressentiment hebben veroorzaakt.’
Hij zegt dat Syrisch-orthodoxe christenen in Zuidoost-Turkije sinds 1915 – het jaar van de Armeense en Assyrische genocides – als ‘prooi’ worden gezien. ‘Er heerst straffeloosheid in Turkije. Het jachtseizoen is van tijd tot tijd geopend. We weten nog niet wie deze twee mensen heeft gekidnapt en wie Simuni Diril heeft vermoord, maar we kennen de discriminerende en haatdragende soevereine mentaliteit.’
De Turkse overheid doet veel te weinig om de moord op te lossen, zegt Kulhan. ‘De autoriteiten voerden de eerste dagen geen zoek- en reddingsactiviteiten uit, maar verlieten het dorp door een showfoto te geven. Het stoffelijk overschot van Simuni Diril werd op 20 maart gevonden door haar eigen zoon.’
Wat hij toen zag was volgens Kulhan verschrikkelijk: ‘Ze lag ontkleed in de beek, haar haar was eraf geschoren, ze had verschillende botbreuken en ze miste bovendien een arm.’
In de Turkse media lees je nergens over de ontvoering van het echtpaar Diril en de moord op Simuni Diril.
‘Het interesseert ze niets. In Turkije is geen persvrijheid’, aldus Kulhan. ‘Vroeger had je tenminste nog een linkse onafhankelijke pers, maar die is er niet meer. Turkse kranten vinden een misdaad nu alleen interessant als ze de PKK of de Gülenbeweging hiervan de schuld kunnen geven – wat Independent Türce ook probeerde te doen, zonder enig bewijs.’
De Raad van Marokkaanse Moskeeën in Noord-Holland luidt de noodklok. Er zijn in de provincie Noord-Holland te weinig begraafplaatsen met eeuwige grafrust, wat een voorwaarde is in de islam.
Vanwege het inreisverbod in Marokko kunnen Marokkaanse Nederlanders nu niet daar begraven worden. Ondertussen raken islamitische begraafplaatsen in Amsterdam en omgeving vol.
De Raad van Marokkaanse Moskeeën in Noord-Holland heeft daarom een brief gestuurd aan Amsterdam en omliggende gemeenten. De raad vraagt daarin samen te zoeken naar een geschikte plek voor een begraafplaats waar eeuwige grafrust verzekerd is
‘Vanwege de coronapandemie is de nood nu erg hoog’, zei Stichting Almeerse Moslims Ar-Raza eerder op de Kanttekening.
‘Families beginnen na te denken of ze liever in Nederland of in Marokko begraven willen worden’, vertelt Yassin Elforkani, hoofdimam van de Blauwe Moskee aan het Parool. ‘Niemand zag deze pandemie aankomen. Het heeft de discussie over de toekomst van eeuwige grafrust in Nederland zeker aangejaagd.’
Marokko kondigde aan de begrafeniskosten van Marokkaanse Nederlanders en andere ‘Marokkanen in het buitenland’ deels te vergoeden.
De coronacrisis zorgt ook in andere landen voor een tekort aan islamitische graven, zoals in Italië. De Franse president Emmanuel Macron heeft moslims in Frankrijk de garantie gegeven dat zij eeuwige grafrust krijgen, mochten zij tijdens de coronapandemie komen te overlijden.
Waar de coronapandemie voor burgers een ramp is, biedt het virus voor autoritaire regimes ook een kans. Hongarije, Turkije en India laten zien dat de coronacrisis hen verder in staat stelt om antiliberale en antidemocratische maatregelen door te drukken, democratische vrijheden te onderdrukken en politieke tegenstanders en minderheden te demoniseren. Ondertussen maken mensenrechtenactivisten zich grote zorgen.
Vorige week aanvaardde het Hongaarse parlement een machtigingswet die premier Viktor Orbán de macht geeft om voor onbepaalde tijd per decreet te regeren. Officieel om de coronacrisis te bestrijden, maar critici zien dit als Orbáns zoveelste stap om Hongarije te veranderen in een autoritair land.
‘Wel weer heel toevallig dat het juist in Hongarije nodig zou zijn om een machtigingswet aan te nemen ter bestrijding van COVID-19’, twitterde politicoloog Tom Louwerse sarcastisch. Politiek commentator Ishaan Tharoor voelde eerder de behoefte om te huilen dan om te lachen: ‘Coronavirus kills it first democracy’, schreef hij in the Washington Post.
‘De machtigingswet is een extreme stap, zelfs voor Orbán’
‘Voor buitenstaanders kwam de machtigingswet misschien als een verrassing, maar Hongarije-watchers hadden een wet als deze wel verwacht’, zegt Aron Demeter van Amnesty Hongarije. Sinds 2010 is de rechtsstaat in Hongarije steeds meer onder druk komen te staan en is de uitvoerende macht steeds sterker geworden, legt hij uit. ‘Maar de machtigingswet is een extreme stap, zelfs voor Orbán.’
Aha, dit zijn “vijf lessen” die we volgens een pro-Orbán denktank kunnen trekken uit de pandemie. https://t.co/KaKna657hj
De Hongaarse politiek is volgens Demeter ‘Orbáns onemanshow’. De premier wordt door regeringspartij Fidesz blindelings gevolgd. Oppositiepartijen boden wel weerstand tegen de machtigingswet, maar heel voorzichtig. ‘Ze verzetten zich niet tegen de machtigingswet op zich, maar tegen het ontbreken van een tijdslimiet.’
Deze voorzichtigheid geldt ook voor de weinige onafhankelijke media, vertelt Demeter. ‘Op social media werd de vergelijking getrokken met Hitlers machtigingswet van 1933, die een einde maakte aan de Weimarrepubliek en Duitsland veranderde in een dictatuur. Maar in de kranten durfde niemand die historische parallel te trekken. Dit komt denk ik ook door zelfcensuur. Van de machtigingswet gaat een zekere intimiderende werking uit.’
Het narratief beheersen
Ook in Turkije is er nauwelijks nog een vrije pers: onafhankelijke journalisten zijn naar het buitenland gevlucht, zitten in de gevangenis of worden om de zo veel tijd aangeklaagd door de staat, die hen probeert te belemmeren om hun werk goed te doen. Toch weet Turkije nog altijd honderden mensen te arresteren vanwege ‘provocatieve’ corona-uitingen.
De Koerdische journaliste Nurcan Baysal kan erover meepraten: zij werd er onlangs van beschuldigd haat te zaaien en vijandschap onder het publiek te kweken. Het gaat onder meer om een serie tweets waarin ze oproept om politici en mensenrechtenactivisten vrij te laten uit de gevangenis. Gevangenen lopen volgens haar een extra risico om besmet te raken met het coronavirus.
De Turkse overheid wil ongeveer 90.000 van de in totaal 300.000 gevangenen vrijlaten of onder huisarrest plaatsen, maar politieke gevangenen komen niet in aanmerking voor deze regeling. Volgens mensenrechtenactiviste en academica Mehtap Tosun is de reden simpel: ‘Omdat de AKP en Erdogan politieke gevangenen beschouwen als de grootste bedreiging voor hun regime.’ Erdogan ziet hen als ‘krijgsgevangenen’, zegt ze.
Prominente politieke gevangenen als zakenman Osman Kavala, schrijver Ahmet Altan en oud-HDP-voorzitter Selahattin Demirtas behoren vanwege hun leeftijd en gezondheid tot de risicogroep. Ook zijn de Turkse gevangenissen overbevolkt en worden er volgens NGO’s geen maatregelen genomen om gevangenen te beschermen. Arts en HDP-politicus Ömer Faruk Gergerlioglu voorspelt een ‘ramp’ als corona de gevangenissen bereikt. Politiek commentator Yavuz Aydin schetst zo’n uitbraak zelfs als een verkapt vonnis: het coronavirus kan in feite gelijkstaan aan ‘de doodstraf’.
Onder de politieke gevangenen in Turkije bevinden zich prominenten als zakenman en filantroop Osman Kavala (rechts), schrijver en journalist Ahmet Altan (midden) en Selahattin Demirtas (links), oud-voorman van de pro-Koerdische HDP-partij (Foto’s: Associated Press, Ahmet Altan)
Sinds 2017 heeft Turkije een presidentieel systeem dat de president enorm veel macht geeft. De macht van Erdogan werd in 2019 uitgedaagd, toen de links-seculiere oppositiepartij CHP in Istanbul, Ankara, Izmir en andere grote Turkse steden de lokale verkiezingen won. De coronacrisis wordt nu door Erdogan aangegrepen om de macht van de grote steden te beperken, legt de Turkse mensenrechtenadvocaat Orhan Kemal Cengiz uit.
‘Lokale overheden hebben in reactie op de coronapandemie hulpfondsen opgezet om financieel gedupeerden te helpen. Erdogan zit hier natuurlijk niet op te wachten, want alleen zijn AKP mag voor weldoener spelen. De Turkse regering heeft daarom alle lokale hulpfondsen bevroren.’
Ook worden websites van lokale overheden geblokkeerd als hun cijfers over de coronaslachtoffers hoger blijken zijn dan de officiële cijfers. ‘Erdogan wil het narratief beheersen’, zegt Cengiz. ‘Als blijkt dat er veel meer besmettingen en doden zijn dan de regering beweert, dan lijkt de regering zwak.’ Activiste Tosun: ‘Veel informatie over de coronapandemie wordt door de overheid geheim gehouden voor het publiek, vanaf het prille begin al.’
‘Als blijkt dat er veel meer besmettingen en doden zijn, dan lijkt de regering-Erdogan zwak’
Erdogans volgende stappen tijdens deze crisis? Volgens Tosun zal Erdogan deze crisis zeker misbruiken om omstreden wetten door te drukken. ‘Hij wil milieuwetten en een wet ter voorkoming van vrouwenmoord versoepelen. Daarnaast werd de aanleg van het Istanbulkanaal aanbesteed, ondanks de bezwaren van een groot deel van de bevolking van Istanbul.’
Moslimhaat en een nieuw premierfonds
Het adagium ‘Never waste a good crisis’ is eveneens aan de Indiase premier Narendra Modi besteed: zo riep hij vorige zomer de noodtoestand uit in de overwegend islamitische deelstaat Jammu en Kashmir, waarna lokale parlementariërs in de gevangenis belandden.
Sinds Modi en zijn ‘hindoe-nationalistische’ BJP aan de macht zijn begint ‘de grootste democratie ter wereld’ steeds meer autoritaire trekjes te vertonen. ‘En de coronacrisis maakt het alleen maar erger’, zegt rechtswetenschapper Ritumbra Manuvie, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Op 26 maart hield Modi een speech waarin hij zei dat journalisten behoren tot de essentiële beroepen en dat hun werk moet doorgaan tijdens de coronacrisis. Niet veel later nam het parlement een wet aan om de persvrijheid aan te pakken, vertelt Manuvie. ‘Zogenaamd om nepnieuws over het coronavirus te bestrijden, maar de overheid doet niets aan nepnieuws en hate speech over moslims.’
Dat sommige parlementariërs van Modi’s BJP hate speech inzetten tegen moslims is een van de redenen dat zijn partij al langer als ‘hindoe-nationalistisch’ wordt gezien. En dat de BJP in december moslims uitsloot in een wet die het voor migranten makkelijker maakt om Indiaas staatsburger te worden, was voor velen een bevestiging dat moslims tweederangsburgers beginnen te worden. Tienduizenden Indiërs protesteerden tegen de wet, maar politiegeweld en anti-islamitische pogroms zorgden daarop voor veel doden en gewonden.
De coronacrisis heeft deze anti-moslimwind nog een stuk harder doen waaien, vertelt Manuvie. Omdat duizenden moslims in maart op een islamitisch festival in Delhi stonden, worden moslims door hindoe-nationalisten nu geframed als corona-verspreiders. ‘Terwijl de bijeenkomst plaatsvond voordat op 25 maart de lockdown werd afgekondigd’.
Het moslimpesten gebeurt ook op sociale media. Hindoe-nationalisten verspreiden anti-islamitische memes waarop het coronavirus wordt voorgesteld als een Chinees virus, verspreid door moslims. Op Twitter was de hashtag #coronajihad trending.
— #कांग्रेसमुक्तभारत (@sagenaradamuni) April 3, 2020
Verder heeft de crisis Modi in staat gesteld om zijn wettelijke bevoegdheden uit te breiden, zegt Manuvie. ‘Sinds 1948 bestaat er in India een premierfonds, een soort geldpotje dat je kunt gebruiken in tijden van nood. Dit fonds is transparant, het parlement kan de cijfers inzien. Maar nu heeft Modi, officieel om de coronacrisis te bestrijden, een nieuw fonds geopend dat niet transparant is. Het is zijn eigen BJP-fonds. Zo heeft de uitvoerende macht opeens toegang tot financiën gekregen waar de wetgevende macht geen zicht op heeft.’
Geen medicijn, maar een symptoom
Hongarije, Turkije en India staan niet alleen. Steeds meer landen gebruiken de coronacrisis om democratische vrijheden aan banden te leggen. Cambodja, Thailand, Egypte, Azerbeidzjan, Rusland, Iran, de Filippijnen, Honduras, Singapore en Zuid-Afrika: allen hebben maatregelen genomen om journalisten en sociale mediagebruikers aan te pakken, officieel om ‘nepnieuws’ tegen te gaan.
‘Censuur is geen onderdeel van het medicijn’
Volgens mensenrechtenactivisten Jacob Mchangama en Sarah McLaughlin is zo’n massale overreactie niet toevallig. ‘Harde en ongekende maatregelen zijn nodig om het coronavirus te bestrijden’, schrijven zij in Foreign Policy. ‘Maar censuur is geen onderdeel van het medicijn – en hoe meer autoritaire leiders dit inzetten, des te meer we zien dat dit een symptoom is van een andere ziekte.’
Het was een oproep van Mark Rutte, anders altijd op werk-werk-werk en winst-winst-winst voor het bedrijfsleven bedacht, die vorig jaar ondenkbaar was geweest: de oproep aan Duitse toeristen om met Pasen uit Nederland weg te blijven. Precies zoals van de Waddeneilanden een zelfde oproep naar de rest van Nederland uitging. Even geen Willkommenskultur!
Zal niet alleen reizen, maar ook de rest van de samenleving er in het post-coronatijdperk (ervan uitgaande dat dat ooit toch wel aanbreekt) wezenlijk anders uitzien? Hoe verhoudt zich, tot het alles bevrijdende vaccin gevonden is, dan de behoefte aan vrijheid tot die aan veiligheid? In hoeverre gaan de rechten van het collectief boven die van het individu? Het is niet toevallig dat wereldwijd door regeringen toch, in elk geval qua tempo, heel verschillend is gereageerd.
Dat zien we al tussen Noord- en Zuid-Europa. In Spanje, Italië en Frankrijk strenge directieven van bovenaf (‘We zijn in oorlog’, om met de Franse president Emmanuel Macron te spreken), en dat is niet alleen omdat de uitbraak daar zoveel heviger is. In Engeland een aanvankelijk wat nonchalante houding van ‘Keep calm and carry on’, die inmiddels wel Boris Johnson op de IC heeft doen belanden.
En in Nederland doen we vooral alles ‘samen’ – al decennialang het magische codewoord dat dankzij een ooit op een onbewaakt moment kennelijk in de hersenpan van elke politicus ingeplante chip onvermijdelijk om de drie overheidszinnen opduikt.
Buiten Europa vallen vooral autocraten en populisten door de mand. Donald Trump en Jair Bolsonaro ontkenden aanvankelijk alles, want het virus kwam in hun electorale macho-agenda niet van pas; corona was een hoax, verzonnen door de linkse vijand.
China zat aanvankelijk ook in de ontkenningssfeer, om vervolgens met zeer drastische maatregelen te komen. Nu heet het officieel dat de epidemie daar onder controle is – maar hoe betrouwbaar zijn de cijfers in een totalitaire staat zonder kritische pers? Wie ze in China zelf openlijk betwijfelt, loopt nog steeds het risico om te verdwijnen.
Autocraten grijpen de coronacrisis dankbaar aan om tegenstanders monddood te maken
Individuele vrijheid versus collectieve veiligheid: dreigt nu de gezondheidsdictatuur? Is het toeval dat in Nederland juist de twee intern meest dictatoriaal georganiseerde partijen het felst op een complete lockdown aandrongen? De zogenaamde Partij voor de Vrijheid en het zogenaamde Forum voor Democratie blijken het snelst bereid om vrijheid en democratie te offeren.
Het was ook onder druk van Geert Wilders dat tijdens Rutte-I het ministerie van Justitie in dat van Veiligheid werd omgedoopt. Met de rechtsstaat heeft men in die kring weinig op. Voor rechtse populisten, altijd op zoek naar een zondebok, is dit het moment om minderheden als schuldigen aan te wijzen (het ‘Chinezenvirus’, om met het Witte Huis te spreken) en hen hun rechten te ontnemen.
Dat wordt wereldwijd natuurlijk de hamvraag: gaat de coronacrisis ten koste van de vrijheid en democratie? Overal haalt de staat nu heel strak de touwtjes aan, zelfs in Amerika, waar ze niets van de staat moeten hebben. Dat is in deze crisistijd ook logisch – maar sommigen doen dat gretiger dan anderen. Zullen zij na afloop ook de touwtjes weer laten vieren, of is dit een goed excuus voor de altijddurende noodtoestand?
Voor West-Europa ben ik dan niet zo bang, daar zullen, gezien de lange democratische traditie, veel beperkingen wel weer verdwijnen. Maar autocraten grijpen de coronacrisis dankbaar aan om tegenstanders monddood te maken. Dat begint in onze buurt al met het Hongarije van Viktor Orbán en het Turkije van Recep Tayyip Erdogan.
Corona als welkom excuus om definitief de macht te grijpen, want autocraten vinden altijd wel een argument om herstel van de vrijheid even uit te stellen. Niets zo hardnekkig als ‘tijdelijke’ noodmaatregelen!
Maar ook elders is reden tot zorg. Die hardnekkige demonstraties in Hong Kong: nu even stil gevallen. Voor Beijing een ideale gelegenheid om via gezondheidsapps de totale controlestaat in te voeren. Want in zulke landen strekt de gezondheid zich al snel van de fysieke ook tot de gewenste politieke uit.
De website van Amnesty bezocht? Blijft u dan vanwege besmettingsgevaar nog maar even een jaartje in quarantaine.
De door Saoedi-Arabië geleide coalitie heeft een wapenstilstand afgekondigd in Jemen, waar al vijf jaar een burgeroorlog plaatsvindt.
De belangrijkste partijen in deze burgeroorlog zijn de sjiitische Houthi-rebellen, die steun krijgt van Iran, en de soennitische regering, gesteund door Saoedi-Arabië en de golfstaten.
De oorlog eiste het leven van tienduizenden militairen en ruim honderdduizend burgers, waaronder meer dan 80.000 kinderen door ondervoeding. Er zijn meer dan drie miljoen burgers op de vlucht geslagen.
Analisten vrezen nu dat er een nieuwe humanitaire ramp op de loer ligt: de uitbraak van het coronavirus in Jemen.
Behalve dat de ondervoede burgers een lagere weerstand hebben, kunnen zij ook niet in het ziekenhuis worden behandeld. De ziekenhuizen in de hoofdstad Sanaa hebben nu al te weinig personeel, spullen en medicijnen om patiënten te helpen.
Mensenrechtenorganisatie Mwatana for Human Rights documenteerde tussen 2015 en 2018 in totaal 120 aanvallen op ziekenhuizen en medisch personeel, een fractie van de verwoestingen die zijn aangericht. Bovendien hebben in het gemilitariseerde Jemen militairen voorrang op burgers.
In 2016 – terwijl de oorlog in volle gang was – was Jemen onderhevig aan een cholera-epidemie die aan duizenden mensen het leven kostte. Cholera is tegenwoordig vrij gemakkelijk te verhelpen, maar niet in het door oorlog verscheurde Jemen.
Gisteren debatteerde het Turkse parlement over een wetsvoorstel om 90.000 van de 300.000 gevangenen vrij te laten vanwege de corona-dreiging. De ongeveer 50.000 politieke gevangenen blijven echter vastzitten.
Tijdens het debat droegen parlementariërs mondkapjes en hielden ze 1,5 meter afstand om elkaar niet te besmetten met het coronavirus.
Die 1,5 meter afstand werd niet meer in acht genomen toen er tussen de parlementariërs een gevecht uitbrak. Parlementsleden van de ultranationalistische MHP gingen op de vuist met hun collega’s van de pro-Koerdische HDP.
De MHP heeft geen medelijden met Koerdische gevangenen in de Turkse gevangenissen, die van terrorisme worden beschuldigd. ‘Laat niemand verwachten dat dit parlement een amnestie voor PKK-verraders goedkeurt. Ik vervloek de liefhebbers van terreur’, aldus MHP-Kamerlid Cemil Enginyurt.
Met ‘terroristische organisaties’ doelt Turkije, naast de gewapende Koerdische PKK-separatisten in het zuidoosten van het land, op de beweging van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen. President Erdogan beschuldigt Gülen ervan achter de mislukte couppoging van 2016 te zitten. Gülen zelf ontkent.
Volgens politiek commentator Yavuz Aydin van de onafhankelijke Turkse website Ahval News kan het coronavirus in feite de doodstraf betekenen voor politieke gevangenen.
Onder de politieke gevangenen in Turkije bevinden zich prominenten als zakenman en filantroop Osman Kavala (foto rechts), schrijver en journalist Ahmet Altan (foto midden) en Selahattin Demirtas (foto links), oud-voorman van de pro-Koerdische HDP-partij.
Marokko is woedend op Spanje omdat dat land een scheepslading medicijnen heeft onderschept.
De medicijnen waren gemaakt in Spanje, maar bestemd voor Marokko en andere niet-Westerse landen die getroffen zijn door het coronavirus. Dit meldt de Spaanse krant el Mundo.
Onlangs probeerde Turkije een scheepslading medicijnen naar Spanje te confisqueren. Spanje doet nu precies hetzelfde. De medicijnen zijn nodig in eigen land, zo verdedigt de Spaanse regering haar besluit.
Spanje is een van de hardst getroffen landen. De coronapandemie eist daar ruim 145.000 besmettingen, waarvan meer dan 14.000 mensen zijn overleden.
Het confisqueren van de scheepslading medicijnen kan voor verdere spanningen tussen Spanje en Marokko zorgen. Beide landen hebben ook een grensconflict, omdat de Marokkaanse regering een week geleden de zeegrenzen met Spanje heeft verlegd.
Op sociale media is een uitdaging gaande: post een foto van je ‘kinderzelf’ en vraag een ander om hetzelfde te doen. Ik kreeg ook zo’n verzoek. Charmant, maar best lastig om zo’n foto met jan en alleman te delen. Toch was ik verkocht toen ik little Anja (Meulenbelt) in zwart-wit zag. Dus plaatste ik een kiekje van mezelf uit Turkije.
Het was de eerste keer dat ik daar was. Ik voelde wel ongemak toen ik het jaartal 1987 erbij tikte. Toen woedde er immers een bloedige strijd tussen het Turkse leger en de Koerdische PKK in het zuidoosten. Maar goed, wat heeft die dreumes uit Amsterdam-West daar nou mee te maken?
71 likes verder moest ik weer aan die foto denken. Nu vanwege een interview dat ik trof tijdens de corona-ordening van mijn krantenarchief op zolder, met de antropoloog Gloria Wekker in de Groene Amsterdammer. Haar boek Witte onschuld was net uitgekomen. In het interview gaat het onder andere over de term ‘cultureel archief’, die Wekker van de Palestijns-Amerikaanse literatuurwetenschapper Edward Saïd (Orientalism, culture & imperialism) heeft overgenomen:
‘Saïd heeft het over westerse naties en de literaire cultuur van de 19de eeuw, en over hoe die de geesten rijp maakt om kolonisator te worden. Het culturele archief is een bewaarplaats van referentiekaders die gedurende vierhonderd jaar tot stand gekomen zijn, vierhonderd jaar kolonialisme. (…) Mijn studie gaat niet specifiek over Turken en Marokkanen, maar het zou me verbazen als het culturele archief daar niet op van toepassing zou zijn. Dat moet meer bestudeerd worden. Deels zal het een ander beeld geven: zwarten worden veel meer geassocieerd met seksualiteit, kracht en domheid. Terwijl Turken en Marokkanen geassocieerd worden met redeloosheid, barbaarsheid, dat soort begrippen.’
Intrigerende woorden van Wekker, maar al lezende spookt de term ‘Turkse onschuld’ door mijn hoofd. Is die foto uit 1987 daar niet de perfecte visualisatie van? We zien namelijk een onbekommerd Turks kindje dat geprivilegieerd genoeg is om ‘terug’ te kunnen keren naar zijn roots, terwijl exact op dat moment korte metten werden gemaakt met Koerdische roots in het zuidoosten van Turkije. Koerdische kinderen zouden nooit meer terugkeren naar hun dorpen. Want die bestonden niet meer.
Nee joh, zullen mensen zeggen. Dan plak je een term die ‘overgewaaid’ is uit Amerika op een totaal andere context. En hoe kan een kind nou ‘schuld’ hebben? Natuurlijk, zo ver hoef je het niet te trekken. Maar de socialisatie van Turkse superioriteit moet zeker worden toegevoegd aan het kolonialisme-debat in Nederland. Niet helemaal zoals Wekker hierboven wellicht bedoelt, want zij refereert naar de evenzeer bestaande westerse superioriteitsclaim die Turken, Marokkanen en andere moslims eronder houdt.
Turkse onschuld is hardnekkig, institutioneel, racistisch en uiteindelijk superdodelijk
Deze complexiteit kan volgens mij aangepakt worden door een contextgebonden deconstructie van situaties. Een voorbeeld: een Erdogan-aanhanger kan op hetzelfde moment slachtoffer zijn van islamofobie, maar in een andere context diepgewortelde ‘Osmaanse archieven’ opentrekken tegenover Koerden en Armeniërs.
In het eerste geval dien je naast die Erdogan-aanhanger te staan, en in het andere geval tegenover hem. En als Koerden, Armeniërs en seculiere Turken zich aan islamolobie bezondigen, dan dien je daar ook zeker tegenover te staan.
Toegegeven, dit is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Maar niet onmogelijk. We zijn allemaal mensen, en er leiden meerdere wegen naar Tigranakert, Amed en Diyarbakir (allemaal dezelfde plek). Hiermee is niet gezegd dat de strijd van ‘de’ Koerd, Turk en Armeniër even hard is. Zo’n gelijktrekking zal ik nooit maken. Turkse onschuld is hardnekkig, institutioneel, racistisch en uiteindelijk superdodelijk.
Wie heeft het nog bijvoorbeeld over Selahattin Demirtas of Gültan Kisanak? Democratisch gekozen leiders van de Koerdische beweging die al meer dan vier jaar weg zitten te kwijnen in Turkse gevangenissen. Laat staan al die minder bekende politici, leraren en journalisten. Het wordt allemaal met één woord terzijde geschoven: ‘terreur’. ‘Terreur’ tegenover de Turkse staat en de Turkse gemeenschap, aldus het Erdogan-regime.
En dat, mijn beste mede-Turken, is dodelijke Turkse onschuld, waar Turken niet de grootste slachtoffers van zijn.
De Turkse nucleair geneeskundige Murat Sadic is door de Verenigde Staten uitgenodigd om daar zijn wetenschappelijke onderzoek naar het coronavirus voort te zeten. Ook wordt Sadic gasthoogleraar aan de prestigieuze Harvard Universiteit in Boston, meldt Euronews.
Sadic moest na de mislukte staatsgreep van 2016 Turkije ontvluchten. Hij woont nu in Duitsland en werkt daar als wetenschapper. Vanwege zijn onderzoek op het gebied van het coronavirus is hij uitgenodigd door de Verenigde Staten. Hij zal daar als ‘buitengewone wetenschapper’ aan de slag gaan.
Op dit moment bestaat er nog geen goede medicatie tegen het virus. Sadic zegt twee methodes te hebben ontwikkeld om het coronavirus te bestrijden.
In de eerste methode worden de tweede belangrijkste receptoren geïdentificeerd en gedupliceerd. Volgens Sadic is het mogelijk om een diagnose en een behandeling te geven met een radiocatief middel, dat vervolgens tegen het virus kan worden gebruikt.
Ook denkt Sadic dat het mogelijk is om antilichamen tegen het virus te reproduceren en met behulp van radioactieve stoffen rechtstreeks te sturen naar de plek waar het virus zich bevindt.
Over de situatie in Turkije, waar de coronapandemie ook is uitgebroken, maakt Sadic zich grote zorgen. Turkije heeft na de mislukte coup van juli 2016 veel mensen vervolgd, ook artsen. Zij zitten nu in de gevangenis, of zijn – zoals Sadic zelf – naar het buitenland gevlucht. Zij kunnen nu niet helpen in de Turkse ziekenhuizen, om het coronavirus te bestrijden.
Sadic noemt de klopjacht tegen politieke tegenstanders in Turkije een ‘groter virus dan corona’.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
