Turkije bouwt ‘slimme torens’ langs de Iraanse grens in het zuidoosten van het land, in een poging om illegale migratie en smokkelactiviteiten te voorkomen, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu. De torens moeten van een ruime afstand vluchtelingen kunnen detecteren.
Vorige maand begon Turkije de grenscontrole te verscherpen, toen de Taliban Kabul binnentrokken en een nieuwe vluchtelingencrisis dreigde. Er zijn honderden speciale eenheden met tientallen gepantserde voertuigen, thermische camera’s, sensoren, radars en drones naar de grens gestuurd.
‘Onze veiligheidsdiensten werken 24 uur per dag, elke dag van de week, gecoördineerd aan de grens en maken gebruik van alle technologische gegevens’, aldus een overheidsbron.
Turkije vangt al ongeveer vier miljoen vluchtelingen op, vooral Syriërs, en wil daarom geen extra vluchtelingen. Alleen al in 2020 kwamen meer dan een half miljoen vluchtelingen illegaal Turkije in via Iran. De meeste vluchtelingen waren toen al Afghanen. President Erdogan staat onder toenemende druk van politici van de oppositie, vooral de seculiere CHP, die een harde lijn voorstaan.
Europa vreest dat de machtsovername van de Taliban in Afghanistan zal leiden tot een enorme migratiegolf richting Iran, Turkije en uiteindelijk de Europese Unie. Erdogan zegt dat zijn land niet zal fungeren als een ‘opslageenheid voor migranten’ voor Europa en heeft de EU al gewaarschuwd dat een nieuwe vluchtelingencrisis onvermijdelijk lijkt.
‘Turkije is geen concentratiekamp, geen vluchtelingenkamp. Dit is geen herberg waar reizigers stoppen. De Republiek Turkije is verantwoordelijk voor haar grenzen,’ aldus een woordvoerder van Erdogans AKP.
Turkije is al sinds 2017 bezig met de bouw van een drie meter hoge muur (foto) langs de Iraanse grens, die de Afghaanse migranten moet tegenhouden.
Griekenland heeft onlangs een hek van veertig kilometer langs de grens met Turkije gebouwd, compleet met een geavanceerd bewakingssysteem, om de migratiestroom een halt toe te roepen.
Een video van vrouwelijke demonstranten in Kabul, die zich niet zomaar laten tegenhouden door Taliban-strijders, gaat viral op social media.
Op het filmpje is te zien dat Talibanstrijders met geweren in hun hand een groep demonstrerende vrouwen tegenhouden, waarmee de vrouwen niet zomaar genoegen nemen en zich luidkeels beklagen.
Later mogen de vrouwen er wel langs, schrijft correspondent Nabih Bulos (LA Times) die het filmpje twitterde. Zijn bericht is inmiddels duizenden keren gedeeld.
Sommige vrouwen in Kabul vrezen dat de Taliban hun vrijheden zullen terugdraaien. Daarom besluiten zij sinds enkele dagen geleden om te demonstreren.
Volgens de Amerikaanse nieuwszender CNNlopen honderden vrouwen mee in protesten in Kabul en kleinere steden en gebruiken de Taliban soms geweld om demonstranten uiteen te drijven, waarbij ook doden zijn gevallen.
Volgens de Taliban zijn de protesten een ‘doelbewuste poging om problemen te veroorzaken’ vanuit vrouwen die nog geen 0,1 procent van Afghanistan zouden representeren.
De Taliban beloven geen herhaling van de jaren negentig, toen vrouwen buiten niet zonder boerka en mannelijke begeleiding buiten mochten rondlopen. Veel buitenlandse waarnemers zijn sceptisch. Ondanks de beloften van de Taliban om het nu heel anders te doen, worden vrouwen opnieuw gedwongen om thuis te blijven, aldus CNN.
Mohammad Hasan Akhund is door de Taliban aangewezen als het nieuwe regeringshoofd, drie weken nadat de islamistische beweging de macht in Afghanistan heeft overgenomen. Wie is hij?
Akhund is een van de oprichters van de Taliban en vocht nog tegen de Russen, die in 1979 Afghanistan binnenvielen en pas in 1989 vertrokken. Hij was minister van Buitenlandse Zaken en vicepremier in de vorige Taliban-regering, die tot de NAVO-invasie van 2001 Afghanistan bestuurde. Inmiddels is hij al twintig jaar het hoofd van de raad van Talibanleiders.
De Amerikaanse inlichtingendiensten noemen Akhund, die achterin de zestig jaar is, ‘een van de meest ineffectieve en onredelijke leiders van de Taliban’. Akhund staat te boek als compromiskandidaat, die de hardliners en gematigden binnen de Taliban moet verenigen.
Akhund ontleent veel van zijn prestige aan zijn hechte band met Mullah Mohammad Omar, de eerste leider van de beweging die vermoedelijk in 2013 overleed. Akhund staat op een Verenigde Naties-lijst van internationaal gezochte terroristen. In een VN-verslag wordt Akhund omschreven als een ‘naaste medewerker en politiek adviseur’ van Omar.
Abdul Ghani Baradar zal de plaatsvervanger van Akhund worden. Baradar sloot zich eind jaren zeventig aan bij de Moedjahedien en vocht tegen de Russen. Hij werd na het verjagen van de Sovjets samen met Akhund een van de medeoprichters van de Taliban.
De Taliban ontlenen hun bestuursmodel deels aan Iran, waarin grootayatollah Ali Khamenei het laatste woord heeft bij belangrijke zaken. In Afghanistan zal Hibatullah Akhundzada een dergelijke functie vervullen. Akhundzada vocht al mee tegen de Russen, maar staat meer bekend als religieus leider. Hij werkte in de jaren negentig als hoofd van de shariarechtbanken en is sinds 2016 Taliban-opperbevelhebber.
De Taliban presenteren deze nieuwe regering als interim-regering, maar willen geen uitspraken doen over eventuele toekomstige verkiezingen.
Gisteren presenteerde spoken word-artiest Zaïre Krieger haar langverwachte vertaling van The Hill We Climb, het tot verbinding manende gedicht dat Amanda Gorman (23) voordroeg tijdens de presidentiële inauguratie van Joe Biden. Nederlandse kranten en opiniemakers zijn verdeeld over het resultaat.
Aanvankelijk had uitgeverij Meulenhoff schrijver en dichter Marieke Lucas Rijneveld de vertaalopdracht gegeven, maar dit stuitte op verzet vanuit Black Lives Matter-hoek. Rijneveld is wit en zou daarom het gedicht, dat gaat over eenheid, samenwerking en saamhorigheid, van de zwarte Gorman niet goed kunnen vatten. Rijneveld besloot zich daarop terug te trekken en de zwarte Krieger kreeg de opdracht.
Het inauguratiegedicht blijft in de Nederlandse vertaling overeind, schrijfthet Parool, dat het gedicht niet makkelijk noemt om te vertalen. ‘Hoe ‘vertaal’ je de specifieke culturele context? Hoe houd je alliteratie, binnenrijm en eindrijm in stand? Hoe handhaaf je het ritme van de tekst?’
Krieger vertaalde bijvoorbeeld de lastige passage ‘We lay down our arms. So we can reach our arms out to one another / We seek harm to none, and harmony for all’ als ‘Onze handen gebald als vuisten / Gaan open om een hand te reiken. Om met niemand naar handgemeen te streven, maar in gemeenschap samen te leven.’ Het Parool schrijft hierover:
‘Arms betekent zowel ‘wapens’ (zoals in de eerste zin) als ‘armen’. Harm (pijn doen) wordt ‘harmony’ (harmonie). In deze zinnen wordt dus gespeeld met een homoniem en rijm ‘arm’ – ‘harm’. Een letterlijke vertaling zou zijn: we leggen onze wapens neer (Of: we laten onze armen zakken), zodat we onze armen kunnen uitstrekken naar elkaar / We willen niemand pijn doen en harmonie voor iedereen.’ Een mooie oplossing, al gaat er wel iets van de letterlijke vertaling verloren, merkt het Parool op.
De Volkskrant is kritischer en noemt de vertaling ‘bij vlagen eigengereid’. Zo vertaalt Krieger ‘The loss we carry, a sea we must wade’ als ‘Het verlies dat we bewaren, golven nog opwachtend.’ Volgens de Volkskrant klinkt Gorman hier nuchterder dan Krieger. Ook komt de Amerikaanse pastorale mythe, waarbij mensen in harmonie leven op het land, onvoldoende terug in de vertaling van Krieger, schrijft de Volkskrant.
‘In dat paradijs werd verdeeldheid gezaaid (sow division), maar dat beeld raakt verloren in Kriegers vertaling. Dat is jammer want daarmee verdwijnt ook de verbinding met andere regels’, aldus de Volkskrant, die opmerkt dat ‘identiteitspolitieke argumenten’ zwaar moeten hebben gewogen bij Kriegers vertaling.
Elsevier-columnist en voormalig Kamerlid (GroenLinks) Zihni Özdil is ronduit negatief en noemt het resultaat erger dan wanneer je Gormans gedicht door Google Translate zou gooien. ‘Dit krijg je als je de huidskleur laat vertalen in plaats van het gedicht’, twittert hij. ‘En geen literaire criticus of columnist kan dit gepruts door iemand zonder taalgevoel hekelen, ook al wil die zo graag. Want dan ben je meteen een racist.’
Sinds de machtsovername door de Taliban staan onze media vol berichtgeving en analyses over Afghanistan. Ook ontbreekt het niet aan verhalen over Afghaanse vluchtelingen en de families die achter zijn gebleven. Volgens sommige Nederlandse moslims schetsen de media echter een eenzijdig beeld van wat daar gaande is.
Zo zetten Nederlandse media de Afghanen te veel neer als passieve slachtoffers, aldus de Afghaans-Nederlandse Nilab Ahmadi (29). ‘Afghanen hebben juridische processen in gang gezet om de mensen te helpen die in Kabul vastzitten, zoals journalisten. Binnen de Afghaanse diaspora zijn lijsten gemaakt van advocaten die kunnen helpen, van wie je moet bereiken. Het zijn ook Afghanen en Afghaanse Europeanen die geëvacueerden opvangen zodra ze in hun bestemmingsland aankomen. Ze hebben benodigdheden ingezameld voor Afghaanse vluchtelingen, bijvoorbeeld in Turkije. Daarnaast zijn er Afghanen die vluchten naar Kabul hebben geregeld om evacuaties mogelijk te maken’, vertelt zij.
‘De Afghaanse diaspora is zeer goed in staat de eigen gemeenschap op te vangen, ondanks veertig jaar lang ellende en oorlog. Wij komen uit families die alles hebben verloren, maar ondanks dat gaan we door. Afghanen zijn niet enkel slachtoffers van dit alles, maar dat is wel het beeld dat je te zien krijgt in de media.’
‘Afghanen zijn niet enkel slachtoffers van dit alles, maar dat is wel het beeld dat je te zien krijgt in de media’
De ouders van Ahmadi zijn eind jaren tachtig vanuit Afghanistan naar de Sovjet-Unie gegaan, op de vlucht voor de oorlog. Zij werd in Rusland geboren, net als veel Afghaanse leeftijdsgenoten. Toen de Sovjet-Unie in 1991 ten val kwam, vluchtte zij met haar moeder naar Nederland. Haar vader volgde het gezin vlak daarna.
‘Lange tijd wilde ik mijn identiteit als Afghaan even ‘parkeren’, omdat het steeds over de oorlog ging. Naarmate ik ouder werd, kwam ook het verlangen om mij meer te verdiepen in mijn Afghaanse wortels. Die kennis komt nu met volle teugen binnen’, vertelt zij. ‘Heel veel van de Afghaanse cultuur is verloren gegaan door de Taliban, die culturele genocide hebben gepleegd. Onder hun bewind zijn musea vernield, kunstwerken vernietigd en boeken in brand gestoken. Ze hebben ook de filmindustrie met de grond gelijk gemaakt. Daar is niets meer van over.’ Ondanks dat zij de rijke cultuur in Afghanistan nooit heeft meegemaakt, rouwt zij om het verlies daarvan. ‘Het is een heel sterk sentiment onder de Afghaanse diaspora.’
Deze diaspora kent veel Afghaanse experts, die meer kennis hebben over de geschiedenis van het land dan de – veelal witte – deskundigen die nu alle ruimte krijgen in de media, aldus Ahmadi. ‘Je merkt dat de media zich beperken tot bepaalde invalshoeken met betrekking tot Afghanen. Ik werd bijvoorbeeld door de Amsterdamse omroep AT5 gevraagd om te praten over mijn familie daar. Aan het begin van de machtsovername door de Taliban was het medialandschap in Nederland volledig gericht op interviews met Afghanen die nog familie hebben in Kabul’, zegt zij.
‘Dan werd aan Afghanen en Afghaanse Nederlanders gevraagd waar ze bang voor zijn, en wat ze denken dat er gaat veranderen. Dat werd dan bewerkt tot een zielig plaatje: ‘Ik ben verdrietig, mijn familie is verdrietig en wij zijn hulpeloos.’ Ondertussen wordt ook gesproken over wat er is gebeurd en hoe de machtsovername door de Taliban plaats had kunnen vinden, maar die vragen stellen journalisten aan witte deskundigen, niet aan Afghanen of Afghaanse Nederlanders.’
Daarom pleit Ahmadi voor meer Afghaanse experts in de media. ‘Er moet direct contact worden gelegd met deskundigen, en dat moeten Afghanen zijn. De media kunnen ook een pool van bijvoorbeeld vijf Afghaanse experts opstellen die actief betrokken zijn binnen de Afghaanse diaspora, om vervolgens informatie over Afghanistan uit dit pool te putten’, zegt zij.
Oriëntalisme
De westerse media spreken ook vaak op een oriëntalistische manier over de ‘Afghaanse vrouw’, merkt de Turks-Nederlandse Sevgi* (28). ‘De Afghaanse vrouw wordt dan weggezet als passief, onderdanig, zwak en onbeschaafd. Wat ik ook proef is het white savior-complex, waarbij witte mensen schrijven vanuit de overtuiging dat deze vrouwen door hen gered moeten worden’, vertelt Sevgi.
‘In tegenstelling tot het beeld dat de media van de Afghaanse mannen schetsen – ‘barbaars’ -, zouden deze passieve vrouwen volgens hen door de westerse beschaving nog ‘gered’ kunnen worden. Maar dat klopt niet. Afghaanse vrouwen hebben ontzettend veel gedaan om zich te verzetten tegen de Taliban, en daar lees je haast niets over in de media.’
Als voorbeeld noemt zij de Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (RAWA). Deze militante vrouwenbeweging werd in de jaren zeventig opgericht en vocht tegen de Russische bezetters en religieuze fundamentalisten. Nu zet RAWA zich in voor vrouwenrechten, vrijheid en het behoud van democratische waarden.
Een ander voorbeeld is het Afghaanse vrouwennetwerk. Dit werd opgericht door vijftig Afghaanse vrouwen, die na 9/11 bij elkaar kwamen in Pakistan om zich te organiseren tegen de militaire invasie van de VS. Ook riepen ze buurlanden op om hun grenzen te openen en vluchtelingen op te vangen, die slachtoffer werden van de vele aanvallen van het Amerikaanse leger.
Foto van Afghaanse vrouwen in 1972 versus 2013 (Beeld: Instagram)
Door de vrijheidsstrijd van de Afghaanse vrouwen niet te benoemen wordt een eenzijdig beeld geschetst, vindt Sevgi. ‘Op social media werd een oude foto gedeeld, waarop Afghaanse vrouwen uit de jaren zeventig te zien zijn die in korte rokjes rondliepen. Dit wordt vanuit de westerse blik dan gezien als het ideaalbeeld van vrijheid voor vrouwen, terwijl er toen ook vrouwen waren die uit vrije wil een hoofddoek droegen’, zegt zij.
‘De mensen die deze foto op social media delen, zeggen te rouwen om de vrijheid die de Afghaanse vrouwen nu niet meer zouden hebben. In plaats van het definiëren van vrijheid in sociale, politieke en economische rechten moeten we focussen op de situatie rondom geletterdheid, gezondheidszorg en onderwijs. Een foto zegt niks over de vrijheid die mensen ervaren.’
‘Linkse’ media
Ook de Iraans-Nederlandse Mehri Zamanbin (29) mist in de mediaverhalen over Afghanistan een sociaalhistorische context. Deels komt dit omdat sommige media via sensatiegerichte artikelen meer lezers willen scoren, stelt zij.
‘In sommige media worden de ontwikkelingen in Afghanistan zelfs gereduceerd tot een ‘burgeroorlog’, alsof de Afghaanse mensen deze oorlog over zichzelf hebben afgeroepen. Dat stuit me tegen de borst. Hiermee wordt gesuggereerd dat democratie niet werkt voor de Afghaanse bevolking omdat ze heel anders zouden zijn. Ook wordt zo de moslimidentiteit van Afghaanse burgers geproblematiseerd.’ Dat heeft ook gevolgen voor hoe Afghaanse vluchtelingen hier worden ontvangen, zegt zij. De problematisering van moslims als gevolg van eenzijdige berichtgeving heeft volgens haar een negatieve invloed op de stemming van ‘bezorgde Nederlandse burgers’ die de grenzen dicht willen houden.
‘Afghanistan heeft al sinds de jaren zeventig last van internationale mogendheden die het land binnenvallen’, zegt Zamanbin. ‘Hoe kunnen we praten over de machtsovername door de Taliban zonder kritisch te kijken naar de interventies die daar jarenlang plaatsvonden? Zonder kritisch te kijken naar onze militaire aanwezigheid? Waarom waren we daar überhaupt? Dat soort vragen worden niet gesteld aan de mensen die er verantwoordelijk voor zijn.’
Zulke kritiek op het handelen van het Westen in Afghanistan is er wel, maar leest zij vooral in opiniestukken. Ook merkt zij dat media die wél kritiek leveren op de buitenlandse interventies in Afghanistan, zoals NRC, vaak als extreemlinks worden bestempeld door mensen die gematigd rechts zijn.
‘Je hoort mensen ook zeggen dat ze de media erg links vinden. Daar ben ik het niet mee eens. Ik vind dat in Nederland juist het idee heerst dat zowel links als rechts van zich moeten laten horen. Dit is een land waar iedereen zijn mening mag verkondigen, en daarvoor staan verschillende mediaplatformen tot hun beschikking. Ik denk dat sommige mensen die gematigd rechts zijn zich ongemakkelijk voelen bij het feit dat biculturele Nederlanders nu steeds vaker ruimte innemen in publieke debatten. Dat zijn ze niet gewend, en daarom denken ze dat de media links zijn.’
De ‘acceptabele’ moslim
Er is nog een lange weg te gaan voordat het westerse medialandschap daadwerkelijk inclusief wordt voor moslims, stelt de Indonesisch-Nederlandse Michiel**(34). Het valt hem op dat media onderscheid maken tussen ‘acceptabele’ en ‘radicale’ moslims.
‘De moslim die wél geaccepteerd wordt, en vaak ook meer ruimte krijgt in de media, is de moslim die liberale en seculiere waarden nastreeft. Moslims die de sharia beter vinden dan de democratie worden gelabeld als extreem of radicaal. Zij krijgen met dat stempel geen ruimte om deel te nemen aan maatschappelijke gesprekken’, zegt hij.
‘Door de assimilatie van liberale normen en waarden die Nederlandse moslims worden opgelegd, zijn ze meer geneigd om te zeggen dat de sharia niet bij de islam hoort. Dat vind ik erg. De sharia is belangrijk in de islam’, zegt hij. ‘Dat vrouwen vervolgens de toegang tot onderwijs worden ontzegd is verkeerd. Dat maakt geen deel uit van de sharia. Maar om de sharia dan volledig te verwerpen, omdat de Taliban een bepaalde uitleg van de sharia hanteren, dat vind ik ook verkeerd. De sharia is niet bij voorbaat fout omdat het afwijkt van de democratie en liberale normen en waarden.’
Volgens Michiel zouden moslims zich meer moeten verdiepen in de sharia voordat zij er uitspraken over doen. ‘Moslims zouden ook trots moeten zijn op hun geloof, en geen concessies hoeven te maken om geaccepteerd te worden.’
‘Moslims die de sharia beter vinden dan de democratie krijgen geen ruimte om deel te nemen aan maatschappelijke gesprekken’
Zodra een moslim niet de Taliban maar vooral de Verenigde Staten veroordeelt voor hun militaire offensieven in Afghanistan, wordt diegene sneller gezien als radicaal, denkt hij. ‘Als je tegen de Amerikaanse bezetting bent in Afghanistan, betekent het niet gelijk dat je pro-Taliban bent. De Taliban hebben veel fouten gemaakt in het verleden, en ze maken nu nog steeds fouten. Maar als je het handelen van de VS als bezetter als iets kleins ziet en de fouten van de Taliban als iets ongelooflijk groots, dan zijn dat scheve verhoudingen’, zegt hij. ‘Moslims zouden ook blij moeten zijn met het feit dat de VS daar weg is, en zich nu moeten richten op de opbouw van een nieuw Afghanistan zonder buitenlandse interventies. Dat is het belangrijkste.’
Het erkennen van de Taliban als de nieuwe regering van Afghanistan is echter gevaarlijk, ziet Nilab Ahmadi. ‘De Taliban zijn een terroristische organisatie die een land met militaire macht in handen heeft gekregen. Ze hebben gebombardeerd en aanslagen gepleegd, en in rap tempo claimden ze de nieuwe Afghaanse overheid te zijn’, zegt zij. ‘Door de Taliban te legitimeren, laat je volledig achterwege dat een grote groep Afghanen de Taliban niet als overheid wil. De bevolking heeft hier totaal geen zeggenschap in gehad.’
Legitimatie van de Taliban haalt volgens Ahmadi juist de ernst weg van de gevolgen van het militaire ingrijpen van het westen. Dit, omdat de gewelddadige machtsovername door de Taliban een direct gevolg is van wat de westerse mogendheden in het land hebben aangericht, ziet zij. De Taliban legitimeren als de nieuwe Afghaanse regering en de militaire interventies van het westen goedpraten, vindt Ahmadi daarom even problematisch.
‘Hoe kan het eigenlijk dat een terreurgroep als de Taliban de macht hebben overgenomen in Afghanistan? En hoe heeft de internationale gemeenschap het zover laten komen? Dat zouden we ons meer moeten afvragen, ook in de media.’
*Achternaam bij de redactie bekend.
** Gefingeerde naam. Echte naam bij de redactie bekend.
Het standbeeld van ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus op het plein in Mexico-Stad zal worden vervangen door een standbeeld van een inheemse vrouw. Dit kondigt de burgemeester van de stad aan.
Het nieuwe monument heeft als doel de historische rol van vrouwen in Mexico, met name inheemse vrouwen, te erkennen, aldus burgemeester Claudia Sheinbaum.
Het besluit vindt plaats in een periode dat veel ‘koloniale’ standbeelden zijn neergehaald door activisten. In reactie op de Black Lives Matter-beweging zijn standbeelden in de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada en Columbia verwijderd door demonstranten of lokale autoriteiten.
In verschillende Amerikaanse steden zijn al standbeelden van Columbus verwijderd. Zijn ontdekkingsreizen maakten de weg vrij voor het koloniseren van Amerika door de Spanjaarden en Portugezen, en daarna de Nederlanders, Engelsen en Fransen. De Spanjaarden koloniseerden Mexico. Mexico-Stad is gebouwd op de ruïnes van Tenochtitlan, hoofdstad van het Aztekenrijk.
Het standbeeld van Columbus in Mexico-stad was, vanwege de centrale ligging van het standbeeld in de stad, een favoriet doelwit van activisten, die het monument met graffiti bekladden.
Burgemeester Sheinbaum zegt dat het nieuwe standbeeld, genaamd ‘Tlali’, mogelijk klaar zal zijn rond Dia de la Raza (Columbusdag), op 11 oktober. Het standbeeld van Columbus wordt verplaatst naar een minder prominente plek in een klein park in de stadswijk Polanco.
Gisteren verscheen Daha adil bir dünya mümkün (‘Een eerlijker wereld is mogelijk’), een boek van de Turkse president Erdogan over het onrecht in de wereld en hoe Turkije eraan zou werken dit onrecht aan te pakken.
In zijn boek bespreekt Erdogan onder meer de vluchtelingencrisis, internationaal terrorisme en moslimhaat. Erdogan schrijft ook de Verenigde Naties te willen hervormen door het vetorecht van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad – de Verenigde Staten, Rusland, China, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk – af te schaffen. Hun vetorecht geeft deze landen te veel macht, aldus Erdogan.
Erdogan krijgt naast lofuitingen ook kritiek op zijn boek. ‘Degenen die het boek van onrecht hebben geschreven, zeggen: ‘Een eerlijkere wereld is mogelijk.’ Maar daden zeggen meer dan woorden’, aldus een parlementariër van de pro-Koerdische partij HDP, wijzend op discrepanties tussen Erdogans boek Een eerlijker wereld is mogelijk en zijn daden.
Duizenden van Erdogans politieke tegenstanders – vermeende Gülen-sympathisanten, Koerdische activisten, kritische journalisten en anderen – zitten in Turkije lange gevangenisstraffen uit.
De kritische journalist Fatih Portakal vraagt zich af of Erdogan dit boek zelf wel geschreven heeft. ‘Ik denk het niet. Ik ga het halen en lezen. Ik zal proberen te begrijpen wat voor soort eerlijke orde er in de wereld zal worden gebracht in een land waar onrecht een bestuursstijl is.’
De naar Duitsland gevluchte Turkse journalist Can Dündar twittert als reactie dat hijzelf ook een boek heeft geschreven, en wel ‘over de moordenaar van gerechtigheid’, waarbij hij verwijst naar Erdogan. Dat boek verschijnt volgens Dündar ook binnenkort.
Het boek is uitgegeven door een uitgeverij die nauwe banden heeft met Erdogan en zijn regerende AKP. Het wordt ook uitgegeven in het Arabisch, Engels, Duits, Frans, Russisch en Spaans. Erdogan wil een zo’n groot mogelijk publiek bereiken en werpt zich op als alternatieve wereldleider.
De strijd van het Collectief Tegen Islamofobie in Frankrijk (CCIF) en de islamitische NGO BarakaCity om in Frankrijk te mogen blijven, duurt voort.
Beide organisaties werden eind vorig jaar verboden. Frankrijk scherpte zijn antiradicalismebeleid aan na de onthoofding in oktober 2020 van de Franse geschiedenisleraar Samuel Paty, die Mohammed-cartoons uit het satirische blad Charlie Hebdo liet zien.
CCIF zou van tevoren een haatcampagne tegen Paty hebben gevoerd. De organisatie zegt zelf alleen maar een onderzoek te zijn gestart naar hem, vanwege ‘klachten’ die over hem waren binnengekomen.
Vrijdag vochten beide organisaties hun verbod aan bij de Conseil d’État, het Franse equivalent van de Raad van State. De openbaar aanklager zei dat het besluit om CCIF te ontbinden gegrond is, vanwege de definitie van islamofobie door het collectief. Die zou aanzetten tot ‘haat tegen de Franse staat’.
‘We verwerpen dit argument natuurlijk met kracht’, aldus de advocaat van CCIF tegen het Turkse staatspersbureau Anadolu. ‘We moeten niet vergeten dat de definitie van de CCIF heel precies overeenkomt met de wet. (…) Het zou de eerste keer zijn dat we de ontbinding van een vereniging goedkeuren omdat ze exact haar werk heel precies doet.’
De Franse overheid zag BarakaCity al langer als ‘vijand van de republiek’. Voorman Idriss Sihamedi (foto) kwam de laatste jaren regelmatig in opspraak vanwege schimmige financiering en salafistische opvattingen van hem en zijn medewerkers. Zo zei Sihamedi over de doodgeschoten Charlie Hebdo-redactieleden dat hij bad om de temperatuur van ‘de vlammen in hun graven’ net zo heet te maken als de zon.
Eind deze maand worden de uitspraken bekendgemaakt.
De PvdA in de Haagse gemeenteraad wil dat er dit jaar nog een islamitische begraafplaats komt in de regio. Wethouder Hilbert Bredemeijer (CDA) moet hier werk van maken, vindt de PvdA.
Onder Nederlandse moslims is steeds meer behoefte om later te worden begraven op een begraafplaats op Hollandse bodem en niet in bijvoorbeeld Turkije of Marokko. Maar in Nederland nog steeds lastig om plekken te vinden waar de eeuwigdurende grafrust geldt, zoals de islam voorschrijft. Deze vraag werd nijpender tijdens de eerste coronagolf, die ook onder Nederlandse moslims stevig huishield.
Vorig jaar kwam er geen islamitische begraafplaats in Den Haag omdat er geen plek voor zou zijn. Daarom wordt er nu naar de regio gekeken. Maar ook hiervoor moet wel draagvlak worden geschapen, vindt de wethouder. De PvdA-fractie vindt dat het te lang duurt en dat er tempo moeten worden gemaakt.
Afgelopen juni schreef Samir Ahraui van de PvdA Den Haag een pleidooi voor de komst van een islamitische begraafplaats in de regio, die werd ondertekend door de PvdA-fracties in Westland, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer. Maar de wethouder deed vrijdag een oproep aan de fracties in de Haagse gemeenteraad, om bij hun collega-politici te peilen of er in de regio voldoende steun is voor een islamitische begraafplaats.
Ahraui vindt dat ‘van de zotte’, zegt hij tegen Omroep West. ‘Wij hebben de wethouder de opdracht gegeven om aan de slag te gaan en dan krijgen we nu te horen dat hij zelf eigenlijk nog niets heeft gedaan.’
Na anderhalf jaar ben ik weer buiten de landsgrenzen. De setting is idyllisch en sprookjesachtig: een huwelijk op een eiland vlakbij Istanbul. De zon gaat langzaam onder, er klinkt heerlijke muziek en iedereen is prachtig gekleed. Er zijn gasten van over de hele wereld. Een mix van talen kabbelt met de golven mee. Het past helemaal bij de kosmopolitische bruid: woonachtig in Nederland, bereisd en met roots en familie in Afghanistan. Over de heftige situatie daar heeft ze de afgelopen tijd veel gedeeld op haar Instastories. Het is er. Maar vandaag vieren we dat ze haar grote liefde heeft gevonden.
De dag erna zie ik twee berichten op mijn telefoon van een vriendin uit Rotterdam. De eerste is een link naar een petitie: ‘Red onze Afghaanse collega’s en partners’. De volgende gaat over haar aanstaande bruiloft. Ik ken haar en haar moeder door hun bijzondere werk. Zij helpen geïsoleerde en eenzame vrouwen en maken samen taboes bespreekbaar in Rotterdam en ver daarbuiten. Haar moeder is haar grote voorbeeld.
In NRC vertelt mijn vriendin over haar jeugd in Afghanistan: ‘We hadden het goed daar. Mijn ouders zijn beiden goed opgeleid. We hadden een mooi huis, geen gebrek aan geld. Mijn vader was apotheker. Mijn moeder werkte als field officer voor Unicef. Het is echt een power-vrouw.(…) Ik was zeven in 1998 toen we vluchtten. Onderweg werd mijn jongste broertje geboren. De reis duurde een aantal maanden. Ik herinner me alleen nog momenten. We gingen via Oost-Europa. Steeds weer een andere auto of vrachtwagen, rijden en dan weer ergens overnachten. We zijn niet opgepakt, niet verdronken, we hebben wel moeten lopen maar niet dagen achtereen. Maar mijn moeder had het zwaar. Ze was net bevallen.’
Later op de dag wandel ik door Istanbul. Ik kom er weer achter dat Bollywood altijd met me meereist op vakantie en zorgt voor verbinding, net zoals in Marokko of Dubai. Als ik in een taxi stap, wordt meteen Bollywoodmuziek opgezet. Op straat roepen mensen ‘Bollywood!’ naar me, of namen van filmsterren om verbinding te maken. Net als op de bruiloft waar ik was, is ook Istanbul een mix aan van alles. Een verkoper van een fruitsapjesstand fluistert als hij zegt dat hij uit Afghanistan komt. Zijn collega tikt hem op de schouder. ‘Waarom fluisteren? Wees trots!’
Wat mij vooral raakt is hun moed om te midden van alles te strijden voor hun eigen ik, en hun dromen waar te maken
In een koffietentje lees ik indrukwekkende interviews die NRC in augustus maakte met twintig Afghaanse vrouwen. Deze vrouwen strijden al jaren voor vrouwenrechten, lang voordat wij in Nederland geconfronteerd werden met de recente beelden in de media. Nargis Nehan (42), oprichter van een hulporganisatie uit Kabul, zegt: ‘Ze kunnen ons komen terroriseren, en vrouwenrechtenactivisten en journalisten vermoorden, maar het verzet en de veerkracht zullen blijven.’
De situatie in Afghanistan is schrijnend, maar de kracht en moed van deze Afghaanse vrouwen maakt mij simpelweg trots om mens te zijn. Wat mij vooral raakt is hun moed om te midden van alles te strijden voor hun eigen ik, en hun dromen waar te maken. Deze vrouwen zijn journalist, vlieger bij de luchtmacht, vrouwenrechtenlobbyist, vredesonderhandelaar, sociaal werker, judolerares, edelsmid. Ook zonder de duisternis zijn zij stoer, pionierend en taboedoorbrekend.
Terug in Nederland ben ik weer op een huwelijk. Een prachtig gezicht. De muziek is een mix van Afghaans, Indiaas, Westers en nog veel meer. Het doet me denken aan het sprookje in Istanbul. Maar dit keer in Rotterdam in een uitbundige feestzaal. Weer een stralend en dansend paar. Voor wie alles helemaal draait om samen feesten. De berichten uit het nieuws en de apps zullen weer binnenstromen. Dat is voor later. Vanavond is er even niets anders dan het vieren van de liefde.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
