QAnon in Nederland, ons ‘witte’ coronabeleid, Jort Kelder en het racismedebat, een SP-politicus als Zwarte Piet, de 4 mei-lezing van Arnon Grunberg, cartoons, corona als straf van God, de teloorgang van FvD en meer. Dit waren de meest gelezen artikelen op de Kanttekening van dit jaar:

1. Factcheck: was Rutte onderdeel van een ‘pedofielennetwerk’ met Dutroux?

Ook in Nederland bleek de beruchte QAnon-complottheorie populair. Premier Rutte zou met de Belgische pedofiel Marc Dutroux zijn omgegaan en pedofilie willen toestaan.

2. Landelijk Platform Slavernijverleden: Nederlandse coronabeleid is te wit

Volgens het platform loopt de Afro-Nederlandse gemeenschap onevenredig veel risico om zwaar geraakt te worden door de coronacrisis, meldden wij in april.

3. Ikea-klant klaagt over caissière met hijab, Ikea disst klant: ‘We zullen u niet missen’

‘Ik stap die winkel nooit meer binnen’, schreef de boze klant online. ‘Wij zullen er geen traan om laten’, antwoordde het Ikea-filiaal, genoeg om compleet viral te gaan.

4. Egypte overweegt ramadan te verschuiven vanwege corona

Egypte boog zich over de vraag of de ramadan op tijd van start zou kunnen. Volgens medici zijn mensen die net beginnen met vasten kwetsbaarder voor het coronavirus.

5. Zwarte activisten woedend: ‘Jort Kelder mag racismedebat niet leiden’

Het Black Renaissance Collectief was boos op de NPO, omdat Jort Kelder in juni het racismedebat gaat leiden. Kelder zou racisme niet serieus nemen en sympathiseren met FvD.

6. Afro-Amerikaanse dominee Jesse Jackson schrijft Rutte brief over Zwarte Piet

Jackson vroeg aan premier Rutte om ‘de kwetsende en racistische’ Zwarte Piet te verbieden. Dit deed hij via een open brief, als eerste in handen van de Kanttekening.

7. Onrust in SP: raadslid verschijnt als Zwarte Piet op vergadering partijraad

SP’er Serena Rodenburg verscheen als Zwarte Piet op een besloten online meeting van de SP-partijraad, het hoogste orgaan van de partij.

8. Coronavirus gaat Oeigoerse kampen vol treffen, waarschuwen experts

Experts vreesden in januari al dat het Coronavirus ook de Chinese provincie Xinjiang zou bereiken. Hier zitten meer dan een miljoen islamitische Oeigoeren gevangen in kampen.

9. Het Fatiha-huwelijk in Marokko: de man krijgt de lusten, niet de lasten

Het Fatiha-huwelijk, een religieus huwelijk dat niet door de staat wordt erkend, was begin dit jaar onderwerp van discussie in Marokko.

10. De wereld vergaat, maar dat hoort erbij

Waar klimaatactivisten zich verzetten, daar wordt ons noodlot door het hindoeïsme omhelsd. We spraken hierover met hindoepriester Stephen Rawinder Pikaar. ‘Er is geen eindtijd. De ziel blijft in beweging.’

11. ‘Kippenvel’: honderden Marokkanen bidden samen vanaf hun balkons

Marokko was dit voorjaar in lockdown, de moskeeën waren dicht. Inwoners van de kustplaats Tanger bedachten daarom een creatieve manier om samen te bidden.

12. Ophef over 4 mei-lezing Arnon Grunberg: ‘Racisme zit diep in onze cultuur’

De ophef kwam vooral vanwege de volgende passage: ‘Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanen hebben, dan hebben ze het over mij.’

13. ‘25 januari begint de revolutie.’ Mohamed Ali wil democratie in Egypte

In september 2019 ontketende hij protesten in Eypte, gericht tegen president Sisi. In januari was acteur Mohamed Ali in Nederland. We vroegen hem naar zijn – uiteindelijk gefaalde – plannen.

14. Medische experts waarschuwen: ‘Turkije wordt tweede Italië of erger’

Volgens sommige medici deed Turkije alsof het er in maart al bovenop zat, maar was de corona-uitbraak er in werkelijkheid gigantisch uit de hand aan het lopen.

15. Het systematisch kwetsen van moslims is geen vrijheid van meningsuiting

Veel moslims geven aan de cartoons als kwetsend te ervaren. Toch worden ze steeds weer gepubliceerd en critici monddood gemaakt, schreef Jaswina Elahi.

16. De etnische Surinaamse veelzijdigheid ontbreekt in de Nederlandse media

Jaswina Elahi hield een zure nasmaak over aan de benefietavond ‘Nederland voor Suriname’, deze zomer georganiseerd door Humberto Tan en Jörgen Raymann.

17. Heerlen: Syrisch gezin geterroriseerd door buurman, wekt landelijke woede

In december circuleerde een video over een Syrisch gezin in Heerlen dat wordt geterroriseerd door hun buurman. Op social media leidde de video tot onrust.

18. Landelijk Platform Slavernijverleden vraagt RIVM om etniciteit coronaslachtoffers

Het platform vreesde in mei dat zwarte mensen zijn oververtegenwoordigd. In Amerika worden zwarte mensen vaker getroffen in aantallen besmettingen en doden.

19. Tijd voor nieuwe verhalen van Molukse Nederlanders

Van KNIL-militairen en treinkapingen tot motorbendes: jonge Molukse Nederlanders zijn hard bezig dat imago te doorbreken.

20. Activisten bekritiseren ‘racistische Aart S.’, twitteraars reageren furieus

De dit jaar overleden Aart Staartjes, die vroeger de landelijke Sinterklaasintocht presenteerde, zou ‘medeschuldig’ zijn aan Zwarte Piet.

21. De onbetaalde emotionele arbeid van zwarte Nederlanders

‘Geen gekke gedachte als zwarte Nederlanders na een emotioneel gesprek over racisme meteen een betaalverzoek naar hun toehoorders sturen’, vond Kiza Magendane.

22. Erken eerst je geïnternaliseerde islamofobie voordat je over vrouwenrechten begint

GroenLinkser Bouchallikht draait de emancipatie van moslima’s terug, stelden Fidan Ekiz en Shirin Musa in de Telegraaf. Süheyla Yalcin kreeg kortsluiting toen ze het las.

23. Joden, moslims opgelet: er dreigt een nieuwe strijd om de slacht

Het Europese Hof stelde dat het Vlaamse verbod op ritueel slachten niet botst met de godsdienstvrijheid. Werk aan de winkel, zag rabbijn Lody van de Kamp.

24. Suriname verdient een betere president

In januari verscheen Desi Bouterse, toen nog president, voor de Krijgsraad, na eerder te zijn veroordeeld voor de Decembermoorden.  ‘Een staatshoofd met een slechter cv is nauwelijks denkbaar’, schreef Dave Ensberg-Kleijkers.

25. Marokko haalt uit: ‘Nederland wilde autochtone burgers eerst terughalen’

De Marokkaanse minister van BuZa deed dit voorjaar een forse beschuldiging: Nederland zou burgers met een dubbele nationaliteit discrimineren bij de beoogde repatriëring.

26. Landelijk Platform Slavernijverleden hekelt beeld Gandhi in Amsterdam

Gandhi, die in 1893-1914 in Zuid-Afrika woonde, wordt daar gezien als ‘één van de grondleggers van de verfijning van het apartheidssysteem’, aldus het platform.

27. Straf van God? Een rabbi, cultuurtheoloog en imam over de coronacrisis

We spraken hierover met rabbijn Lody van de Kamp, cultuurtheoloog Frank Bosman en imam Yassin Elforkani. ‘Herman Finkers zou zeggen: ‘God heeft ook corona.’’

28. Marokko worstelt met aanhoudend racisme: ‘Marokkanen zijn in ontkenning’

Mensen over de hele wereld gingen de straat op na de dood van George Floyd, maar niet in Marokko. En dat is niet omdat daar geen racisme is.

29. Verontwaardiging hoef je niet zo openlijk te uiten

‘Je verontwaardiging openlijk uiten, zoals de moordenaars van Charlie Hebdo en de Tsjetsjeense tiener dat deden, maar ook zoals Macron nu doet, daar zie ik het nut niet van in.’

30. Chris Aalberts: ‘FvD is enkel nog Baudet, extremisme voert de boventoon’

In zijn nieuwe boek De partij dat ben ik schetst ‘partijbiograaf’ Chris Aalberts hoe Forum steeds meer het speeltje werd van één man.